Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 3

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  relacje Kościół–państwo
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The functionaries of the security apparatus, who kept Primate Stefan Wyszyński under surveillance throughout his term in office, drew a simplified vision of his activities, reduced to the political and social sphere. They emphasized his anti-communist attitude, noting at the same time systematically “hostile” speeches. Attention was paid to his centralism and autocratic management of the Church, but at the same time he was perceived as a personality of great format, completely devoted to the Church. At the very end of his life, the security apparatus painted a slightly different picture of the Primate, pointing to his patriotism, ability to reach agreement and political sense.
PL
Funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa, którzy inwigilowali prymasa Stefana Wyszyńskiego przez cały okres jego urzędowania, kreślili uproszczoną wizję jego działalności, zredukowaną do aktywności na płaszczyźnie politycznej i  społecznej. Podkreślali jego antykomunistyczne nastawienie, odnotowując przy tym systematycznie „wrogie” wystąpienia. Zwracano uwagę na centralizm i autokratyzm  w zarządzaniu Kościołem, ale równocześnie dostrzegano w nim osobowość wielkiego formatu oraz człowieka oddanego bez reszty Kościołowi. Pod sam koniec życia prymasa aparat bezpieczeństwa kreślił już nieco inny jego obraz, wskazując na jego patriotyzm, zdolność do porozumienia i polityczny rozsądek.
PL
Zasada równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych jest zasadą katolicką. Można ją odczytać z zasady uznania społeczeństwa pluralistycznego zawartej w modelu relacji Kościół–państwo wypracowanych przez Sobór Watykański II. W prawie polskim została ona uregulowana w ustawie z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (art. 9 ust. 2 pkt 3) oraz w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (art. 25 ust. 1). Do aksjologicznych i prawnych podstaw zasady równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych należy zaliczyć równość i godność oraz wolność sumienia i religii. Zasada równouprawnienia oznacza, że kościoły i inne związki wyznaniowe mają być traktowane przez prawo identycznie wszędzie tam, gdzie każdy z nich w identycznym stopniu wyposażony jest w pewną cechę, „jak również ze względu na tę cechę”, a tam gdzie między podmiotami, czyli kościołami i innymi związkami wyznaniowymi, zachodzą znaczące różnice, należy każdy z nich potraktować w sposób odmienny i zawsze odpowiednio do tego zróżnicowany.
EN
The principle of equal rights of churches and other religious organizations is a principle of Catholicism. It can be read from the principle of the pluralistic society contained in the model of the relations between Church and State developed by the Second Vatican Council. Under Polish law it is regulated in Article 9(2/3) of 17 May 1983 Act on the Guarantees of the Freedom of Conscience and Faith and in Article 25(1) of the 2 April 1997 Constitution of the Republic of Poland. In the axiological and legal basis of the principle of equality of churches and other religious organizations we can also include equal rights and dignity and freedom of conscience and religion. The principle of equality means that churches and other religious organizations have the right to be treated in the same way whenever each of them in the same degree is endowed with a certain trait, „as well as due to this trait”, and where between the entities, i.e. churches and other religious organizations, there are substantial variances, each of them should be treated differently and always according their dissimilarity.
PL
Kultura relacji państwo–Kościół i Kościół–państwo: przypadek Ukrainy Artykuł poświęcony jest stosunkom między Kościołem a państwem ukraińskim oraz analizie obecnego stanu i perspektyw rozwoju dla tych stosunków. Autorzy analizują niektóre sposoby interpretacji relacji państwo–Kościół w oparciu o ukraińskie ustawodawstwo i społeczne koncepcje kościołów. Głównym zadaniem współczesnego państwa jest zagwarantowanie obywatelom wolności sumienia i zapewnienie warunków do swobodnego funkcjonowania organizacji religijnych. Kościół również przyjmuje na siebie pewne obowiązki wobec państwa i społeczeństwa. W artykule dokonano przeglądu stosunku Kościołów katolickiego, greckokatolickiego i prawosławnego do władzy. Odnosząc się do praktyki stosunków państwo–Kościół i Kościół–państwo na Ukrainie, autorzy wnioskują, że podmioty tych stosunków nie wykazują jeszcze odpowiedniego poziomu kultury w takich relacjach i nie przestrzegają zasad partnerstwa między Kościołem a państwem. Autorzy dopuszczają możliwość konstruktywnej krytyki wzajemnych stanowisk i wysuwania żądań wobec siebie, kontekstualizując swoje interesy i potrzeby przy kształtowaniu tej kultury. Jednocześnie państwo powinno wyzbyć się resztek systemu kontroli działalności Kościoła, który wywodzi się z sowieckiego totalitaryzmu, a Kościół powinien zrezygnować z postawy protekcjonalności i służalczości. W sferze wzajemnych stosunków należy stworzyć wysoką kulturę dialogu między państwem a Kościołem, między władzami świeckimi i duchowymi, uwzględniając światowe wzorce cywilizowanych stosunków pomiędzy tymi sferami, oraz odwołując się do własnej historii tych stosunków i dotychczasowych doświadczeń we wzajemnej komunikacji.
EN
The article is devoted to relations between Church and the Ukrainian State and analysis of their current state and prospects of development. The authors analyze some state–church approaches to the relationship between State and Church based on Ukrainian legislation and social concepts of churches. The main task of a modern state is to guarantee freedom of conscience to citizens and provide conditions for free functioning of religious organizations. Church also assumes certain responsibilities to the state and society. The article provides an overview of the attitude of the Catholic, Greek Catholic and Orthodox Churches to power. Referring to the practice of state-church relations and church-state relations in Ukraine, the authors deduce that the subjects of these relations do not yet demonstrate the appropriate level of culture of this relationship, and do not follow the rules of partnership between Church and State. The authors admit a possibility to constructively criticize each other’s positions and make mutual demands, contextualizing their interests and needs while forming this culture. At the same time, State should get rid of the remnants of Soviet totalitarian control over the activities of Church, and Church should renounce patronage and servility. For both State and Church, in the sphere of mutual relations, taking into consideration world models of civilized relations between them and referring to their own history of these relations and existing experience of communication with each other, there should be established a high culture of dialogue between State and Church, between secular and spiritual authorities.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.