Search results

1

Postawy Polaków wobec norm moralności obywatelskiej i społecznej

100%

Mariański J.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2017

|

vol. UCS 2017

|

issue UCS 2017: 20(3)

9-22

PL

W niniejszym artykule podjęto próbę diagnozy świadomości moralnej Polaków w kontekście deklarowanego uznania norm moralności obywatelskiej i społecznej. Moralność obywatelska odnosi się do społeczeństwa obywatelskiego i wyznacza wartości oraz normy dla niego charakterystyczne, normy regulujące relacje obywateli wobec państwa. Moralność społeczna reguluje stosunki międzyludzkie i funkcjonuje w małych i dużych grupach społecznych oraz w całym społeczeństwie. W analizie moralności obywatelskiej i społecznej odwołano się do sondaży opinii publicznej i badań socjologicznych ze świadomością, że ich wyniki nie zawsze są w pełni konkluzywne.

2

Postmodernism and Religion

84%

Bąk U.

Konteksty Społeczne

|

2015

|

vol. 3

|

issue 1

EN

The author of the article discusses the topic of influence of postmodern culture on religion defined as the spiritual sphere of a man. The aim of the article is to prove that the ideas of postmodernism have had an impact on shaping the spiritual side of a man as well as his/her existence in a society. The author reflects on certain features of postmodernism understood as a cultural phenomenon having come into existence and developing in the theoretical and social planes. The author points out to the fact that in postmodernism religion is not endangered by secularisation understood as a fall, or atrophy of religion. However, what we observe today is the process of losing the influence on a society by the Christian religion. The author concludes that privatised and individualized religion, autonomous in the matters of faith and morality for an individual, ironically becomes transcendently homeless and unable to build its personal and social identity.

PL

W artykule podjęty został temat wpływu kultury postmodernistycznej na religię, rozumianą jako sfera duchowości człowieka. Poddano refleksji pewne cechy postmodernizmu, postrzeganego jako zjawisko kulturowe. Przedmiotem analizy są przemiany religijności dokonujące się pod wpływem kultury ponowoczesnej, m.in. zjawisko pluralizmu religijnego, indywidualizacji religijności oraz odrzucenia religii zinstytucjonalizowanych. Autorka zwraca uwagę na to, że w ponowoczesności religii nie zagraża sekularyzacja, rozumiana jako upadek lub zanik religii. Występuje jednak proces utraty wpływu na społeczeństwo wartości fundamentalnych dla religii chrześcijańskiej. Autorka konkluduje, że sprywatyzowana i zindywidualizowana religia jednostki autonomicznej w sprawach wiary i moralności, czyni ją paradoksalnie transcendentnie bezdomną oraz niezdolną do budowania własnej tożsamości osobowej i społecznej.

3

Katolicka moralność małżeńsko-rodzinna w ocenie młodzieży szkolnej

84%

Mariański J.

Viae Educationis

|

2022

|

issue 3

25-42

PL

Autor analizuje kilka kwestii związanych z szeroko rozumianą seksualnością człowieka postrzeganą w perspektywie wartości i norm prorodzinnych o proweniencji katolickiej. W badaniach socjologicznych, których wyniki są omawiane w niniejszym artykule młodzież szkół średnich ustosunkowała się do wybranych postaw i zachowań negatywnie ocenianych w katolickiej etyce małżeńsko-rodzinnej, jak: współżycie seksualne przed ślubem kościelnym, stosowanie środków antykoncepcyjnych, niewierność małżeńska, rozwody i przerywanie ciąży. Zmiany, jakie dokonują się w sferze intymności, są bardzo wyraźne. Znaczna część młodych Polek i Polaków znajduje się w sytuacji dysonansowo-stresowej. Nie ma zgodności pomiędzy osobiście uznawanym i praktykowanym systemem wartości a systemem wartości wynikającym z religii. Część katolików żyje według reguł i norm, które nie mają legitymizacji w religii katolickiej. Trzeba jednak podkreślić, że socjologowie o orientacji empirycznej częściej interesują się kwestionowaniem i przekraczaniem norm moralnych niż ich treścią czy uznaniem społecznym i zbyt pospiesznie mówią o permisywizmie i relatywizmie moralnym.

EN

The author analyses several issues related to the broadly understood human sexuality perceived in the perspective of pro-family values and norms of Catholic provenance. In sociological research, the results of which are discussed in this article, high school students responded to selected attitudes and behaviours negatively evaluated in Catholic marital and family ethics, such as: sexual intercourse before church marriage, use of contraceptives, marital infidelity, divorce, and abortion. The changes taking place in the sphere of intimacy are clear. A significant part of young Poles is in a dissonant-stressful situation. There is no correspondence between a personally recognised and practiced value system and a value system derived from religion. Some Catholics live according to rules and norms that have no legitimacy in the Catholic religion. However, it should be emphasized that sociologists with an empirical orientation are more interested in questioning and transgressing moral norms than in their content or social recognition, and they speak too hastily about permissiveness and moral relativism.

4

(NIE)RELIGIJNA MORALNOŚĆ KATOLIKÓW W POLSCE

84%

Boguszewski R.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2014

|

vol. 57

|

issue 1

123-139

EN

In this article, based on the results of quantitative research conducted by CBOS in the years 2005–2013, the author identifies the impact of religiousness on the moral directives recognized by Catholics in Poland and on their approach to various kinds of moral attitudes and behaviours. It turns out that the significance of religion, which is still an important aspect of life in Poland, is gradually decreasing. CBOS data collected over the last couple of years confirms the hypothesis of a progressive gap between morality and religiousness and shows a significant increase in moral relativism in the attitudes of Catholics. But the increasing autonomy of religion and morality does not mean, as it seems, the complete disintegration of moral values and norms, but rather their reorganization and subjectivisation in the process of creating oneʼs own code of conduct.

PL

Autor w artykule, w oparciu o wyniki badań ilościowych zrealizowanych przez CBOS w latach 2005–2013, diagnozuje wpływ religijności na uznawane przez katolików w Polsce dyrektywy moralne oraz na ich stosunek do różnego rodzaju postaw i zachowań o charakterze moralnym. Okazuje się, że religia, która sama w sobie nadal pozostaje ważną sferą życia w Polsce, odgrywa coraz mniejszą, choć nadal znaczącą rolę w zakresie moralności. Dane CBOS z ostatnich lat potwierdzają zatem hipotezę o postępującym rozdźwięku pomiędzy moralnością i religijnością, wskazując jednocześnie na istotny wzrost relatywizmu moralnego w postawach katolików. Jednakże coraz większa autonomia religii i moralności nie oznacza, jak się wydaje, zupełnego rozpadu wartości i norm moralnych, a raczej ich reorganizację i postępującą subiektywizację w tworzeniu własnego kodeksu postępowania.

5

Instytucjonalny wymiar kurateli sądowej w kształtowaniu poczucia bezpieczeństwa społecznego

67%

Gogacz K.

Studia Pelplińskie

|

2019

|

vol. 53

199-210

EN

The public safety potential depends on many conditions and factors, most importantly on the social and demographic structure, inequalities, social conflicts, civic society activity and all kinds of institutional and non-institutional state initiatives. Therefore, shaping a sense of responsibility for the public security is in the best social interest and it applies to all citizens. The social capital grows from the social culture in the form of values and norms of coexistence. Social awareness combined with activity, competence and high human qualifications is an indispensable element conditioning the development of a civil society. It depends on the multidimensional cooperation of the public entities, as well as the independence of thinking and the integrity of the citizens themselves. However, the evaluation of the norms of conduct of modern society can be extremely difficult and complex. In the era of moral relativism and the value crisis the need of public security acquire a special significance. In this extremely complex reality the protection of the individual, and especially of the family, against all kinds of social pathology should be a major task for the state and its institutions. Undoubtedly, one of them is court guardianship whose aim is to facilitate the process of resocialisation of minors. It is a legal institution focused on the young offenders and their families which offers them support education and supervision.

PL

Społeczny potencjał bezpieczeństwa, to wypadkowa wielu uwarunkowań i czynników, do których w pierwszej kolejności należy zaliczyć: strukturę społeczną i demograficzną, nierówności, konflikty społeczne, aktywność społeczeństwa obywatelskiego, w tym wszelkiego rodzaju działalność instytucjonalną i pozainstytucjonalną państwa. A zatem kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo społeczne leży w jego interesie i dotyczy wszystkich obywateli. Z kultury społeczeństwa wyrasta kapitał w postaci wartości i norm współżycia społecznego. Świadomość społeczna połączona z aktywnością, kompetencjami i wysokimi kwalifikacjami człowieka jest nieodzownym elementem warunkującym rozwój społeczeństwa obywatelskiego, dla którego kwestie bezpieczeństwa stanowią fundament egzystencjalny. Zależny jest od wielowymiarowej współpracy podmiotów publicznych, a także od samodzielności myślenia i uczciwości samych obywateli. Ocena norm postępowania współczesnego społeczeństwa bywa niezwykle trudna i złożona. W dobie relatywizmu moralnego i upadku wartości potrzeby bezpieczeństwa społecznego nabierają szczególnego znaczenia. W tej niezwykle skomplikowanej rzeczywistości ochrona jednostki, a szczególnie rodziny, przed wszelkiego rodzaju patologiami społecznymi powinna być fundamentalnym zadaniem państwa i jego instytucji. Bez wątpienia, jedną z nich jest kuratela sądowa, dla której tego typu cele w procesie resocjalizacji nieletnich są najważniejsze. Instytucja, której główne zadania opierają się na działalności wspomagającej, wychowującej i kontrolującej sprawców czynów zabronionych i ich rodziny.

6

Does Multiculturalism Need a Relativistic Basis?

67%

Gueye C. M.

Kultura i Polityka

|

2013

|

issue 13

11-26

EN

The fact of multiculturalism, i.e., the cohabitation of diverse cultural groups or communities, is a distinctive mark of the twenty-first century. In the face of this fact, various theories have been developed. Multiculturalism is one of them. Multiculturalism is an answer to the fact of multiculturalism. Claiming to rest on the respect for diversity, the right of difference, the protection of freedom, and the search for peaceful cohabitation, multiculturalism has often been promoted with the use of highly relativistic arguments and principles. The present paper, however, aims at criticising this understanding of multiculturalism as a mere (laissez - faire) celebration of differences, by arguing that true multiculturalism needs not be relativistic, but ought to be articulated mainly with regard to the universal demands of the human person. Such a theory replaces “blind tolerance” with a “measured and firm sense of responsibility”, and “inauthentic recognition of cultural equal worth” with a “qualitative assessment of cultures.” It is a theory that has as its underpinning criterion to assess cultural differences their compatibility with justice, human dignity and human rights.

PL

Wielokulturowość, czyli współistnienie różnych grup kulturowych oraz wspólnot, to znak rozpoznawczy XXI wieku. Istnienie tego zjawiska doprowadziło do powstania wielu teorii. Jedną z nich jest multikulturalizm, będący odpowiedzią na fakt istnienia wielokulturowości. Przyjmując, iż doktryna ta polega na poszanowaniu różnic, prawie do odmienności, ochronie wolności i dążeniu do pokojowego współistnienia, często propaguje się ją przy użyciu mocno relatywistycznych argumentów i zasad. Niniejsza praca ma na celu krytykę rozumienia multikulturalizmu wyłącznie jako celebrowania różnic. Multikulturalizm nie musi być relatywistyczny i powinien być omawiany głównie w odniesieniu do uniwersalnych potrzeb człowieka. Teoria ta zastępuje „ślepą tolerancję” – „przemyślanym i stanowczym poczuciem odpowiedzialności”, a „nieautentyczne uznanie jednakowych wartości różnych kultur” – “jakościową oceną kultur”. Podstawą multikulturalizmu jest ocenianie różnic kulturowych na podstawie ich zgodności ze sprawiedliwością, godnością ludzką i prawami człowieka.

Refine search results

1 Konteksty Społeczne

1 Kultura i Polityka

1 Studia Pelplińskie

1 Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

1 Viae Educationis

1 Zeszyty Naukowe KUL

2 Mariański J.

1 Boguszewski R.

1 Bąk U.

1 Gogacz K.

1 Gueye C. M.

1 2022

1 2019

1 2017

1 2015