Search results

1

Zagadnienie uczuć religijnych w kontekście art. 196 Kodeksu karnego

100%

Tryka B.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2017

|

vol. 40

67-93

EN

The article analyzes religious feelings in the context of criminal offence against religious feelings in the face of philosophical, psychological and juridical interpretations. According to Article 196 of the Polish Criminal Code from 1997 religious feelings are regarded as protected goods. However, the mentioned term has not been clearly defined, which provokes controversies in legal circles. The paper indicates the exact nature of religious feelings and their relation to religious beliefs. The author argues that Article 196 unnecessarily focuses on the offence of feelings rather than the defence of religion in the public sphere. The application of the expression religious feelings to the Criminal Code grants vast possibilities of its understanding and causes numerous over interpretations of Article 196. To avoid that confusion the law ought to circumscribe the extent to which religion can be protected. The inquiry into specific cases of offence against religious feelings must not be based on the subjective experience of the offended victim because one will never find the ultimate criterion to assess whether someone has actually been hurt. After the prohibited activities/possible offences against religion are defined, the behavior of the offender should be the main point of reference. A propounded amendment might generate other problems such as, for example, the transgression/violation of the neutrality of the state; therefore, Article 196 in its current meaning is unacceptable. Consequently, the religious feelings term should be clarified or removed.

2

Wars and Conflicts are Only Randomly Connected with Religion and Religious Beliefs. An Outline of Historical, Cognitive, and Evolutionary Approach

86%

Szocik K.

Studia Humana

|

2016

|

vol. 5

|

issue 2

37-46

EN

Many scholars that study of religion and religious beliefs find that they affect behavioral patterns. Some of them suggest that this impact is morally wrong because religion and religious beliefs can cause aggression, conflicts, and wars. However, it seems that this topic is more complicated and complex. Here I show that religion and religious beliefs can affect mentioned above morally wrong patterns only in some particular cases. Usually they do not do it. Here I show an outline of philosophical historical approach that was critically oriented against religion and that accused it about conflicts and wars. Then I briefly discuss two current scientific research approaches to the study of religion, cognitive and evolutionary. They falsify these critically oriented philosophers because they treat connection between religious beliefs and conflicts as random and necessary. The core idea of this paper assumes that religious beliefs do not affect aggression and wars directly. They can sometimes strengthen or weaken some biological mechanisms that then can be used to compete by conflicts or by not-violent inter-group competition.

3

The Mediterranean Today. Stability, Instability, Orientations. A first rapid excursus

86%

Macioti M. I.

Academicus. International Scientific Journal

|

2020

|

issue 21

9-19

EN

A quick trip to some Mediterranean countries shows significant disparities, situations of inequality, different religious preferences, and struggling minority populations. The dream of a Mediterranean crossroads of cultures, which has taken up so much space in our past, seems today to retreat-- leaving behind a sea that has become a kind of hard border, difficult to cross for many men, women, children, who too often have lost their lives. The European Union prefers to defend its own borders from migrants and also from possible asylum seekers. It defends itself, and the Mediterranean is an important pawn in these actions, from the flows of arrivals from Africa, viz. the role of Libya, from which people escape the Syrian tragedy. For this purpose, they use countries like Greece and Turkey. A notable reversal for Italy in particular, an Italy that experienced first-hand migratory phenomena.

4

Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 18 marca 2011 r. w sprawie Soile Lautsi v. Italii (skarga nr 30814/06)

86%

Korzeniecka-Lasota A.

Studia Elbląskie

|

2011

|

vol. 12

469-478

EN

The article recalls the event of 27 July 2006, when Soile Lautsi, an Italian citizen, on behalf of herself and her two minor children Dataico and Sami Albertin, filed a complaint against the Italian Republic with the European Court of Human Rights. Soile Lautsi alleged that the presence of a crucifix in the classrooms of the school her children attended contravenes the idea of freedom of belief and religion and violates her right to raise and teach her children in accordance with her own religious and philosophical convictions (her secular worldview). As the judgment of the Chamber of the Court of 3 November 2009 caused controversy not only in Italy but also in many European countries, governments of many countries, NGOs and members of the European Parliament joined the proceedings before the Court as interveners as a third party.

5

Struktura wewnętrzna polskiej adaptacji Skali Przekonań Postkrytycznych

86%

Bartczuk R., Zarzycka B., Wiechetek M.

Roczniki Psychologiczne

|

2013

|

vol. 16

|

issue 3

539-585

PL

Hutsebaut i współpracownicy (1996, 2000; Fontaine i in., 2003) skonstruowali Skalę Przekonań Postkrytycznych (PCBS) do pomiaru dwóch wymiarów: Włączenie vs Wykluczenie transcendencji oraz Interpretacja literalna vs symboliczna, za pomocą których Wulff (1991) opisał podejścia do religii. W prezentowanym artykule przedstawiono analizy struktury wewnętrznej polskiej adaptacji PCBS. Rezultaty uzyskane w 10 próbach (N = 1775) sugerują, że wewnętrzna struktura polskiej wersji częściowo odzwierciedla założoną strukturę teoretyczną PCBS. Ponadto w artykule przedstawiono wyniki analizy głównych składowych oraz analizę rzetelności podskal PCBS w badanych grupach.

EN

Hutsebaut and his colleagues (1996, 2000; Fontaine et al., 2003) constructed the Post-Critical Belief Scale (PCBS) in order to measure the two dimensions along which Wulff (1991) summarized the various possible approaches to religion: Exclusion vs. Inclusion of Transcendence and Literal vs. Symbolic Interpretation. In the present article, the internal structure of the Polish version of the scale is analyzed. The results obtained in ten Polish samples (N = 1775) suggest that the internal structure of the Polish version partially reflects the assumed theoretical structure of PCBS. Furthermore, the results of principal component analysis and reliability analysis are presented in the article.

6

Wybrane parametry postaw religijnych młodzieży ponadgimnazjalnej wykluczającej Transcendencję

81%

Soiński B. J.

Teologia Praktyczna

|

2018

|

issue 19

117-138

EN

The article analyses correlations between selected aspects of religious beliefs of secondary school students (N = 126). The research question is: are religious beliefs of young people excluding Transcendence internally coherent? The materials used include The Post-Critical Belief Scale by D. Hautsebaut, Semantic Diff erential by Ch. Osgood and The Scale of Religious Practices by W. Chaim. The Quick Cluster allowed to distinguish four groups of diff erent ways of thinking about religion: students affi rming Transcendence in a deeper way (N = 46), interpreting Transcendence symbolically (N = 48), affi rming Transcendence passively (N = 81) and those excluding Transcendence (N = 41). The diff erences between these groups concern religious beliefs connotations. Students excluding Transcendence refer to God, Pope Benedict XVI or their Religious Education teacher in a more emotionally aloof manner than the group of young believers. However, the attitudes towards St. John Paul II and Pope Francis are very positive of both believers and non-believers, which results from the sociocultural meaning of these fi gures rather than religious beliefs. Students excluding Transcendence are characterised by a much lower level of religious practices than others, although they are not consistent in it as they participate in services quite regularly (50%), infl uenced mainly by their closest environment. This conformity, however, does not apply to the practice of individual prayer or receiving Holy Communion.

PL

W artykule analizowano zależności między wybranymi aspektami postaw religijnych uczniów szkół ponadgimnazjalnych (N = 216). Problem badawczy brzmi: Czy postawy religijne młodzieży wykluczającej Transcendencję są wewnętrznie spójne? Wykorzystano The Post-Critical Belief Scale D. Hutsebauta, Dyferencjał semantyczny Ch. Osgooda oraz Skalę Praktyk Religijnych W. Chaima. Analiza skupień (Quick Cluster) pozwoliła wyróżnić cztery grupy o odmiennych stylach myślenia o religii: uczniów afi rmujących Transcendencję w sposób pogłębiony (N = 46), interpretujących Transcendencję symbolicznie (N = 48), afi rmujących pasywnie Transcendencję (N = 81) oraz wykluczających Transcendencję (N = 41). Różnice między wyróżnionymi grupami dotyczą konotacji postaw religijnych. Osoby wykluczające Transcendencję odnoszą się do Boga, papieża Benedykta XVI czy własnego katechety w sposób bardziej zdystansowany emocjonalnie niż młodzież wierząca. Jednakże postawy wobec św. Jana Pawła II oraz papieża Franciszka mają konotacje bardzo pozytywne także u osób niewierzących, co wynika raczej ze znaczenia socjokulturowego tych postaci, a nie jest przejawem religijności. Osoby wykluczające Transcendencję charakteryzują się znacząco niższym poziomem praktyk religijnych niż pozostałe, chociaż brakuje im konsekwencji, bo dość regularnie uczęszczają na msze (50%) motywowani głównie wpływem najbliższego otoczenia. Konformizm ten nie dotyczy jednak praktyki osobistej modlitwy czy przystępowania do komunii.

7

João do Rio e a representação das crenças religiosas na obra As religiões no Rio (Rio de Janeiro – Primeira Re-pública)

72%

FORTUNA SERAFIM V., DOS SANTOS T. B.

Revista del CESLA. International Latin American Studies Review

|

2015

|

issue 18

143-179

PT

O presente artigo objetiva apresentar um panorama geral de como as manifestações religiosas foram representadas na obra As religiões no Rio (1906), de autoria do jornalista e literato João do Rio (1881-1921). O recorte histórico eleito para tanto consiste na cidade do Rio de Janeiro, então capital do Brasil, durante o período da Primeira República. Os aportes teóricos utilizados para tanto consistem na História Cultural, por meio de autores como Roger Chartier, Michel de Certeau e Nobert Elias. Constatou-se que no processo de se evidenciar religiões presentes no Rio de Janeiro, João do Rio operacionalizou um dualismo classificatório ao designar as experiências religiosas nos finais do século XIX e inícios do XX. De um lado estariam as de influência francesa e praticado pela elite social, de acordo com os padrões tolerados pela elite, com as ideias de higienização, “civilização”, modernização e com o medo da periculosidade da pobreza. As demais, do outro lado, e de presença marcante nas ruas do Rio de Janeiro, e em extensão às ruas de toda a República brasileira, eram aquelas representadas como sinônimo de “incivilizado” e “atraso”

EN

This article presents an overview of how religious manifestations were represented in the book As religiões no Rio (1906), written by journalist and writer João do Rio (1881-1921). The historical approach is the city Rio de Janeiro, capital of Brazil during the First Republic. The theoretical contribution used for this research is the Cultural History and authors such as Roger Chartier, Michel de Certeau e Nobert Elias. It was realized that in the process of highlighting religions in Rio de Janeiro, João do Rio operationalized a classificatory duality to designate religious experiences in the late 19th and early 20th century. On the one hand there would be religions of French influence which were professed by the social elite, whose standards encompassed principles like sanitation, “civilization”, modernization and fear of risk of poverty. On the other hand, there were those religions regarded as “uncivilized” and “undeveloped”, which had a strong presence not only in the streets of Rio de Janeiro, but of the entire Brazilian Republic

8

‘Protecting the Temple of God’. On the Self-Presentation of Neshor on His Mendes Statue

72%

Bassir H.

Études et Travaux (Institut des Cultures Méditerranéennes et Orientales de l’Académie Polonaise des Sciences)

|

2016

|

vol. 29

19–32

EN

New publication, edition, and reading of the self-presentation of the famous Neshor named Psamtikmenkhib on his fragmentary Mendes statue from Late Saite Egypt. The religious beliefs, moral values, and preservation of the self of Neshor as well as some concluding remarks are presented.

9

Moral Neutrality of Religion in the Light of Conflicts and Violence in Mediatized World

72%

Szocik K., Wisła-Płonka J.

Social Communication. Online Journal

|

2018

|

issue Special Issue

76-88

EN

Although only seven percent of wars in human history were caused by explicit religious motives – as it is suggested by one estimate – religious beliefs affect human attitude to the world. Especially in the context of the rash of contemporary conflicts and terror attacks which have a stated connection to religious motives, it is important to try to understand the possible religious motivations of such antisocial and dangerous behaviors. There are several different research perspectives on this topic, but none of them by itself offers a sufficient explanation. The purpose of this essay is to show that religious components themselves can be interpreted as morally neutral, and that their supposed impact on behavioral patterns can, in fact, be attributed to non-religious factors. Religion is discussed as cultural phenomenon partially interacting with cognitive and adaptive patterns.

10

Ochrona zdrowia obywateli Unii Europejskiej a ich przekonania religijne

72%

Świątkowski A. M.

Zabezpieczenie Społeczne. Teoria, Prawo, Praktyka

|

2021

|

vol. X

|

issue 13

32-45

EN

The article presents the views of the EU judicial authority (CJEU) on the issue of health protection of European Union citizens in the light of the provisions on coordinated social security systems in a situation where an insured person refuses to undergo a medical procedure inconsistent with his religious beliefs.

PL

W artykule przedstawione zostały zapatrywania unijnego organu wymiaru sprawiedliwości (TSUE) na sprawę ochrony zdrowia obywateli Unii Europejskiej w świetle przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w sytuacji, gdy osoba ubezpieczona odmawia poddania się zabiegowi medycznemu niezgodnemu z jej przekonaniami religijnymi.

11

„Przestępstwa z nienawiści” na tle wyznaniowym w prawie polskim

72%

Tomkiewicz M.

Forum Teologiczne

|

2015

|

vol. 16

PL

Wolność sumienia i wyznania jest jedną z fundamentalnych zasad współczesnych, demokratycznych społeczeństw, zakorzenioną w aktach krajowego i międzynarodowego porządku prawnego. Obejmuje ona wolność posiadania przekonań religijnych, przyjmowania i odrzucania religii według własnego wyboru a także wolność uzewnętrzniania indywidualnie lub wspólnie z innymi, publicznie lub prywatnie religii bądź przekonań. Uzewnętrznianie to może wyrażać się w uprawianiu kultu, modlitwach, praktykach religijnych bądź w nauczaniu. Gwarantem tej wolności są m.in. regulacje prawnokarne zakazujące dyskryminacji ze względów religijnych. W polskim prawie karnym zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność wyznaniową lub bezwyznaniowość zawiera expressis verbis art. 118 k.k.. art. 118a § 3 pkt.2 k.k., art. 119 k.k. art. 194 k.k. zaś w art. 256 k.k. i art. 257 k.k. ustawodawca penalizuje publiczne nawoływanie do nienawiści na tle różnic wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość oraz publiczne znieważanie grupy ludności lub poszczególnych osób z tych względów. Zagadnienie „mowy nienawiści” (hate speech) oraz przestępstw popełnianych z motywów dyskryminacyjnych, w tym na tle wyznaniowym (hate crime; biased-motivated crime) staje się coraz częstszym zjawiskiem i problemem zarówno na świecie, jak i w Polsce. Przekonanie o wzroście skali zjawiska nie znajduje jednakże przełożenia na ilość postępowań karnych prowadzonych w tym względzie w Polsce. Taki stan skłania do pytania o przyczynę owej nikłej efektywności organów ścigania w wymienionej materii. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na to pytanie.

EN

The freedom of conscience and faith is one of the most basic rules in contemporary and democratic societies, and is adopted in domestic and international law. It comprises the freedom of religious beliefs, the acceptance and rejection of any religion according to personal choice, as well as expressing, individually or together with others, publicly or privately celebrated religion and beliefs. This manifestation may be expressed in acts of worship, prayer, religious observances or in teaching. The adjustments in criminal law which prohibit religious discrimination are the guarantee of this freedom, which is expressively stipulated in the Polish Penal Code. According to arts. 188, 119 and 194, there is a ban on any discrimination because of denominational affiliation. Moreover, the legislator penalizes, in arts. 256 and 257, incitement to hatred in public due to religious beliefs or atheism, and insults to a group of people or individuals in public because of religious discrimination. The issue of “hate speech” and crimes committed because of discrimination, including religious discrimination, (hate crime; biased-motivated crime) is becoming a more frequent phenomenon, both in the world generally and in Poland. The awareness of the growth of this phenomenon is not visible, however, in the number of connected criminal procedures which are conducted in Poland. Such a situation leads to the question of the reason for such small effectiveness in this matter. This article tries to answer this question.

12

Racjonalność religii jako forma jej apologii

72%

Jasiński K.

Nurt SVD

|

2022

|

issue 1

63-82

PL

Celem artykułu jest podjęcie refleksji nad racjonalnością religii, traktowanej jako forma jej apologii. Artykuł składa się z trzech zasadniczych części. W pierwszej doprecyzowano charakter apologii religii jako sposobu uzasadnienia religii, obrony jej przed krytyką oraz wykazania prawdziwości i wiarygodności twierdzeń. Wskazano też racje na rzecz religii, pochodzące z refleksji rozumowej, analizy bytowej struktury człowieka i jego różnych potrzeb. W części drugiej poruszono zagadnienie racjonalności, różnych sposobów jej rozumienia i typów. W części trzeciej zwrócono natomiast uwagę na relacje między religią i racjonalnością oraz związane z nimi kwestie (napięcie między elementem racjonalnym i irracjonalnym w religii, charakter racjonalności w religii, rolę doświadczenia religijnego, racjonalność przekonań religijnych, rolę języka oraz dostarczenie tzw. „dobrych racji”).

EN

Presented article reflects on the rationality of religion, treated as a form of its apology. Three main parts are distinguished in it. The nature of the apology of religion as a means of justifying religion, defending it against criticism, and demonstrating the truth as well as credibility of statements are specified in the first part. The reasons for religion, derived from rational reflection, the analysis of the existential structure of man and his various needs are also indicated. The issue of rationality, different ways of understanding it and types are dealt with in the second part, whereas he third part is concerned with the relationship between religion and rationality as well as related issues (the tension between the rational and irrational in religion, the nature of rationality in religion, the role of religious experience, rationality of religious beliefs, the role of language and the provision of the so-called “good reasons”).

13

Zetknięcie dwóch paradygmatów – religijny psychiatra

72%

Zagożdżon P.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2017

|

vol. 5

311-322

PL

Różnica pomiędzy psychiatrią a religią jest dość wąska. Wierzenia dotyczące przyczyny choroby czy nawet urojenia na tle religijnym są częstym elementem obrazu choroby. Mimo narastającej świadomości znaczenia duchowości w prowadzeniu leczenia pacjentów psychiatrycznych historyczne napięcie między religią a psychiatrią nie zawsze pozwala na uwzględnienie religii w praktyce. Gdzie kończy się granica naukowego paradygmatu w psychiatrii w kontekście problematyki religijnej? Czy religijny psychiatra powinien nakłaniać swoich pacjentów do swoich przekonań religijnych? Kiedy duchowy dylemat należy analizować z perspektywy psychopatologii? Religijny psychiatra stara się rozumieć doświadczenia religijne swoich pacjentów, gdyż dzięki takiej postawie uzyskuje osobisty wgląd w to, czego doświadcza pacjent bez konieczności zastosowania specjalistycznej wiedzy medycznej. Dane o związkach między religią a zdrowiem pokazują, że korzystniej jest uwzględniać problematykę religijną w podejściu terapeutycznym w kontekście chorób afektywnych i uzależnień, lecz nie w zaburzeniach psychotycznych.

EN

The difference between psychiatry and religion is narrow. Religious and spiritual beliefs frequently are involved in the clinical picture. Despite recent changes in the attitudes of academic psychiatry towards religion the historic tensions between religion and psychiatry does not always allow to include religious spirituality in psychiatric practice. Researches show that psychiatrists are less religious than other physicians, and religious physicians are less willing than nonreligious physicians to refer patients to psychiatrists. The religious psychiatrist is in a difficult position. His own religious belief is confronted with religious beliefs of his patients and with the biomedical paradigm of mental illness in psychiatry. I analyse in this paper several questions. What are the boundaries of the scientific paradigm in psychiatry? What should be the role of evangelism in psychiatric treatment? Should psychiatrists urge their patients to become Christians? When the spiritual dilemma should be viewed from the psychopathological perspective Some epidemiologic studies showed that the involvement of religious beliefs in p psychiatric treatment leads to better outcomes in patients with depression but not schizophrenia patients. The spiritual orientation is also an important aspect of the recovery in the addiction treatment.

14

Wiara, wierzenia i praktyki religijne młodzieży słowackiej w procesie przemian

72%

Štefaňak O.

Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa

|

2022

|

vol. 13

1-21

EN

In the sociological study presented in this article, Ondrej Štefaňak deals with the issues of changes in religiosity among Slovak youth. Štefaňak zooms in on three basic dimensions of religiosity, namely, religious faith, beliefs and practices; the period covered by this research concretely is the decade 2006 to 2016. Štefaňak’s discussion is based on theoretical reflection related to the main paradigms and models of religious changes among young people in the postmodern world. Štefaňak refers mainly to empirical data from last four population censuses in Slovakia and to two instances of sociological research of religiosity among the young generation from the Spiš diocese in northern Slovakia (Spiš, Liptov and Orava regions). This empirical data not only supports the model of advancing secularization and the reinforcement of the phenomenon of “belonging without believing”. In fact this research also partially confirms the model of stabilization or even revitalization of religiosity among the young generation of Slovaks.

PL

Prezentowane studium socjologiczne zajmuje się problematyką przemian religijności młodzieży słowackiej – konkretnie trzech podstawowych wymiarów religijności, a mianowicie wiary, wierzeń i praktyk religijnych – konkretnie w latach 2006 – 2016. Bazuje na refleksji teoretycznej, która dotyczączy głównych paradygmatów lub modeli przemian religijności młodzieży w postnowoczesnym świecie. Odwołuje się głównie na dane empiryczne pochodzące z ostatnich czterech spisów ludności na Słowacji oraz dwukrotne badania socjologiczne nad religijnością młodego pokolenia diecezji spiskiej w północnej Słowacji (rejony Spisz, Liptow i Orawa). Prezentowane dane empiryczne nie wspierają tylko model postępującej sekularyzacji oraz wzmocnienie zjawiska „przynależności bez wiary” wśród znacznej części młodzieży słowackiej, ale częściowo również model stabilizacji lub nawet rewitalizacji religijności wśród pewnej części młodego pokolenia Słowaków.

15

ROLA OBRAZÓW RELIGIJNYCH WEDŁUG WITTGENSTEINA

72%

Czesna E.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

vol. 60

|

issue 1

51-66

EN

According to the later Wittgenstein, religious beliefs are ethically and existentially meaning- ful, being an important guidance in the life of a believer, and expressing a rule “clothed” in a pic- ture. In the article I try to determine the role of some religious pictures mentioned by the author of “Lectures on Religious Belief”, e.g. the picture of God and the Last Judgment. A key issue of this conception is a denial that religious pictures depict or denote metaphysical reality. The view that a language of religion is non-referential means its deontologisation and is the core of non- cognitivism, within the scope of which Wittgenstein offers a functional approach: the philosopher’s task is to describe – by means of grammatical investigations – the use of religious pic- tures in the practice of a believer. Does Wittgenstein subscribe to radical reductionism, reject metaphysics and reduce religion to ethics? I point out that his analysis of the grammar of the word “God” can be interpreted in the spirit of negative theology. Religious concepts are dis- similar to the ordinary language concepts; the meaning of religious beliefs regarded as cognitive assertions is not clearly defined, they have, so to speak, no (clear) meaning. Hence, one may venture to say that the later Wittgenstein leaves to metaphysics a blank area for “the Inexpres- sible”. If so, it brings to mind a famous sentence from the Tractatus Logico-Philosophicus: “Whereof one cannot speak, thereof one must be silent”.

PL

Wedle późnego Wittgensteina przekonania religijne mają znaczenie etyczne i egzystencjalne, pełnią rolę ważnego drogowskazu w życiu wierzącego, wyrażając regułę „ubraną” w obraz. W artykule staram się określić rolę wymienianych przez autora Wykładów o wierze obrazów religijnych, m.in obrazu Boga i Sądu Ostatecznego. Istotnym punktem omawianej koncepcji jest odmówienie obrazom religijnym funkcji odwzorowywania rzeczywistości metafizycznej. Uznanie, że język religii jest niereferencyjny oznacza deontologizację przekonań religijnych i jest podstawowym wyznacznikiem nonkognitywizmu, w ramach którego Wittgenstein proponuje ujęcie funkcjonalne: zadaniem teoretyka religii jest opis - na drodze dociekań gramatycznych- użycia obrazów religijnych w praktyce wierzącego. Czy zatem dokonuje on radykalnego redukcjonizmu, odrzuca metafizykę i sprowadza religię do etyki? Zauważam, że rozważania Wittgensteina dotyczące gramatyki słowa „Bóg” można interpretować w duchu teologii negatywnej. Pojęcia religijne nie są podobne do pojęć potocznych; znaczenie przekonań religijnych traktowanych jak twierdzenia poznawcze, nie jest jasno określone, nie mają one, by tak rzec, żadnego jasnego sensu. Z tego powodu można zaryzykować twierdzenie, że późny Wittgenstein pozostawia dla metafizyki pewien pusty obszar niewyrażalności, co przywodzi na myśl słynne zdanie z Traktatu Logiczno-Filozoficznego: „O czym nie można mówić, o tym trzeba milczeć”.

16

Is “The Presumption of Atheism” in Fact a Neutral Procedure? A Critical Examination of Antony Flew’s Position

72%

Odoj E.

Roczniki Filozoficzne

|

2014

|

vol. 62

|

issue 2

115-132

EN

This article examines the concept of “The Presumption of Atheism” by Antony Flew. Flew claims that at the beginning of a debate on the existence of God we should adopt a standpoint of atheism and the opus of proof lies on the theists. I question different requirements that Flew puts on the representatives of theism and atheism. In responding, I raise an epistemological issue concerning how strong evidence for a particular belief should be in order for one to hold that belief. I claim that this depends on a subject’s circumstances and on his or her individual conditions. By means of these deliberations I try to reveal how various persons could reasonably demand from a theistic belief a different degree of probability than they do from an atheistic one. This shows, I think, that Flew’s procedure does not have to be rational for others, although it could be in his own case.

PL

Przedmiotem artykułu jest koncepcja “domniemania ateizmu” Antony’ego Flew. Flew twierdzi, iż w punkcie wyjścia debaty na temat istnienia Boga powinniśmy przyjąć stanowisko ateizmu a ciężar dowodu spoczywa na teście. W artykule kwestionuję różne wymagania stawiane przez Flew reprezentantom teizmu i ateizmu. Odpowiadając na propozycję Flew, analizuję problem epistemologiczny, jak silne świadectwa na rzecz danego przekonania są potrzebne, by podmiot przyjął to przekonanie. Twierdzę, iż zależne jest to od okoliczności, w jakich znajduje się dana osoba i jej indywidualnych uwarunkowań. Za pomocą tych analiz staram się wskazać, w jaki sposób różne osoby mogą racjonalnie wymagać od przekonania teistycznego innego stopnia prawdopodobieństwa niż od przekonania ateistycznego. Pokazuje to, jak sądzę, iż propozycja Flew nie musi być racjonalna dla innych osób, choć może być taką dla samego Flew.

17

Mechanizm limitacji prawa do wolności uzewnętrzniania przekonań religijnych w międzynarodowym systemie ochrony praw człowieka ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu europejskiego

58%

Kubala M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2021

|

vol. 24

301-325

EN

Article 18 of the Universal Declaration of Human Rights provides that the right to the freedom of thought, conscience and religion (along with the freedom to change one’s religion or belief) includes the right to manifest religious beliefs. In the international system of human rights protection built after the Second World War, the aim of the Declaration was to proclaim human rights as an international standard and consequently, to define the notion of human rights as used in the United Nations Charter. In parallel to Article 18 of the Declaration, the right to the freedom to manifest religious beliefs is recognized by Article 9 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, Article 18 of the International Covenant on Civil and Political Rights and Article 10 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union – treaties concerning human rights, important for the European understanding of the standard of protection of the right to manifest religion or beliefs on the transnational and regional level. The second paragraphs of the Convention and the Covenant contain limitation clauses that permit the limitation of the freedom to manifest religious beliefs. The Charter draws – though not without reservations – from the Convention’s protected rights, including limitation mechanisms. The analysis presented in this paper is conducted using the legal dogmatic method. In order to contribute to a better understanding of the practical and legal consequences of the implementation of the theoretical assumptions of the limitation clauses in the treaty provisions protecting the freedom to manifest religious beliefs, which are important from the European perspective, the author discusses the relevant provisions of the Convention, the Covenant and the Charter and analyzes the conditions of legal admissibility of limiting the right to manifest religious beliefs under the international instruments under discussion.

PL

Artykuł 18 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka stanowi, że prawo do wolności myśli, sumienia i religii obejmuje (obok swobody zmiany religii i przekonań) prawo do uzewnętrzniania swojej religii lub przekonań. W budowanym po II wojnie światowej międzynarodowym systemie ochrony praw człowieka zadaniem Deklaracji było proklamowanie praw człowieka jako standardu międzynarodowego, a tym samym wskazanie podstawowych treści samego pojęcia praw człowieka użytego w Karcie Narodów Zjednoczonych. Analogiczne do treści art. 18 Deklaracji prawo do uzewnętrzniania przekonań religijnych uznane jest w art. 9 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, art. 18 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz w art. 10 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej – traktatowych aktach normatywnych praw człowieka, mających znaczenie dla europejskiego rozumienia standardu ochrony w zakresie prawa do uzewnętrzniania religii lub przekonań na poziomie ponadpaństwowym i regionalnym. Ustępy drugie Konwencji i Paktu zawierają klauzule limitacyjne, dopuszczające ograniczenie wolności uzewnętrzniania przekonań religijnych. Karta przejmuje z Konwencji – choć nie bez zastrzeżeń – zakres chronionych praw, a przez to również mechanizmy limitacyjne. W niniejszym opracowaniu zastosowano metodę dogmatyczno-prawną. Dążąc do przyczynienia się do lepszego rozumienia praktycznoprawnych konsekwencji realizacji teoretycznych założeń klauzul limitacyjnych w – istotnych z europejskiego punktu widzenia – przepisach traktatowych chroniących wolność uzewnętrzniania przekonań religijnych, Autor omawia odnośne przepisy Konwencji, Paktu i Karty, analizując warunki prawnej dopuszczalności limitacji prawa do uzewnętrzniania przekonań religijnych na gruncie omawianych aktów prawa międzynarodowego.

18

National Context, Parental Socialization, and Religious Belief in 38 Nations as of 2008: The End of National Exceptionalism?

58%

Kelley J.

|

2015

|

vol. 191

|

issue 3

395-314

EN

Late in the 20th century, research found that (1) people living in religious nations will, in proportion Late in the 20th century, research found that (1) people living in religious nations will, in proportion to the religiosity of their fellow-citizens, acquire more orthodox beliefs than otherwise similar people living in secular nations; (2a) in relatively secular nations, family religiosity strongly shapes children’s religious beliefs, while the influence of national religious context is small; (2b) in relatively religious nations family religiosity, although important, has less effect on children’s beliefs than does national context; (3) the USA was exceptional, being more religious than other nations at its high level of development, and (4) formerly Communist nations in East-Central Europe were also exceptional, being less devout than Western nations. This paper tests whether these patterns still hold in more recent times. Almost two decades later, the effects of family and national religiosity still hold, and strongly so. But few nations are any longer noticeably exceptional: After adjusting for demographic differences, parents’ devoutness, and the strong impact of national context, the USA is only fractionally more devout than comparable nations. East-Central Europe now hardly differs from the West. Poland-as devout as the USA without adjustments-is fractionally less devout than comparable nations after these adjustments. Data are from 38 nations and over 50000 respondents, analyzed by multi-level methods.

19

Sekcja zwłok dziecka w świetle art. 31 ustawy o działalności leczniczej – uwagi na tle wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Polat przeciwko Austrii

58%

Wojtaszek-Mik E.

Prawo w Działaniu

|

2022

|

issue 52

233-254

EN

The analysis of the Article 31 of the Act on medical activity concerning the autopsy leads to the conclusion that it should be amended. This is due to its comparison with the provisions relating to the disclosure of medical records, medical confidentiality and the collection of cells, tissues and organs, but also it results from the Polat v. Austria judgment, in which the European Court of Human Rights ruled that an autopsy of a child in breach of religious belief was a violation of the parent’s right to respect for his private and family life and religious freedom (Articles 8 and 9 of the European Convention on Human Rights).

PL

Analiza art. 31 ustawy o działalności leczniczej dotyczącego sekcji zwłok prowadzi do wniosku, że przepis ten powinien zostać znowelizowany. Wynika to z jego porównania z przepisami odnoszącymi się do udostępniania dokumentacji medycznej, tajemnicy lekarskiej oraz pobierania komórek, tkanek i narządów, ale także z wyroku w sprawie Polat przeciwko Austrii, w którym Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł, że przeprowadzenie sekcji zwłok dziecka z naruszeniem przekonań religijnych stanowi naruszenie prawa rodzica do poszanowania jego życia prywatnego i rodzinnego oraz wolności wyznania (art. 8 i 9 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka).

20

Znaki boskiej rzeczywistości: Interpretacja i krytyka koncepcji teistycznych znaków naturalnych Charlesa S. Evansa

58%

Stanisław S.

Roczniki Filozoficzne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 1

121-136

EN

The aim of this paper is to interpret and criticize the theory of theistic natural signs (TNS), formulated by Charles S. Evans. TNS are characteristic experiences or features of the world which cause the person who encounters them to form certain basic beliefs about the existence and nature of God. I propose two interpretations of how TNS work, using the categories of perception and indirect perceptual recognition. I also present two arguments against the theory of TNS. First, I point out that the theory does not explain adequately why TNS are ambiguous, i.e., can be read in different ways. Second, I observe that certain experiences may be taken to be „atheistic natural signs”. Their existence gives one a reason to suspect that God is a deceiver.

PL

Celem artykułu jest interpretacja i krytyka koncepcji teistycznych znaków naturalnych (TZN), przedstawionej przez Charlesa S. Evansa. TZN to charakterystyczne doświadczenia lub własności świata, które sprawiają, że jednostka, która się z nimi zetknie, formuje pewne podstawowe, uzasadnione przekonania o istnieniu Boga i jego naturze. W artykule proponuję dwie interpretacje tego, jak funkcjonują TZN, odwołujące się do kategorii percepcji i pośredniej identyfikacji percepcyjnej. Przedstawiam także dwa argumenty krytyczne wobec koncepcji TZN. Po pierwsze, wskazuję, że nie wyjaśnia ona zadowalająco, dlaczego TZN są niejednoznaczne, tj., mogą być odczytywane na różne sposoby. Po drugie, zauważam, że pewne doświadczenia można potraktować jako „ateistyczne znaki naturalne”. Istnienie takich doświadczeń daje rację do przypuszczenia, że Bóg jest zwodzicielem.

Refine search results

Zagadnienie uczuć religijnych w kontekście art. 196 Kodeksu karnego

Wars and Conflicts are Only Randomly Connected with Religion and Religious Beliefs. An Outline of Historical, Cognitive, and Evolutionary Approach

The Mediterranean Today. Stability, Instability, Orientations. A first rapid excursus

Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 18 marca 2011 r. w sprawie Soile Lautsi v. Italii (skarga nr 30814/06)

Struktura wewnętrzna polskiej adaptacji Skali Przekonań Postkrytycznych

Wybrane parametry postaw religijnych młodzieży ponadgimnazjalnej wykluczającej Transcendencję

João do Rio e a representação das crenças religiosas na obra As religiões no Rio (Rio de Janeiro – Primeira Re-pública)

‘Protecting the Temple of God’. On the Self-Presentation of Neshor on His Mendes Statue

Moral Neutrality of Religion in the Light of Conflicts and Violence in Mediatized World

Ochrona zdrowia obywateli Unii Europejskiej a ich przekonania religijne

„Przestępstwa z nienawiści” na tle wyznaniowym w prawie polskim

Racjonalność religii jako forma jej apologii

Zetknięcie dwóch paradygmatów – religijny psychiatra

Wiara, wierzenia i praktyki religijne młodzieży słowackiej w procesie przemian

ROLA OBRAZÓW RELIGIJNYCH WEDŁUG WITTGENSTEINA

Is “The Presumption of Atheism” in Fact a Neutral Procedure? A Critical Examination of Antony Flew’s Position

Mechanizm limitacji prawa do wolności uzewnętrzniania przekonań religijnych w międzynarodowym systemie ochrony praw człowieka ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu europejskiego

National Context, Parental Socialization, and Religious Belief in 38 Nations as of 2008: The End of National Exceptionalism?

Sekcja zwłok dziecka w świetle art. 31 ustawy o działalności leczniczej – uwagi na tle wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Polat przeciwko Austrii

Znaki boskiej rzeczywistości: Interpretacja i krytyka koncepcji teistycznych znaków naturalnych Charlesa S. Evansa