Search results

1

UWAGI NA TEMAT ODPOWIEDZIALNOŚCI ‘MAGISTRATUS POPULI ROMANI’ W ŚWIETLE PRAWA PRYWATNEGO ORAZ PRAWA PUBLICZNEGO

100%

Kołodko P.

Zeszyty Prawnicze

|

2014

|

vol. 14

|

issue 3

117-147

PL

SOME REMARKS ON THE RESPONSIBILITY OF THE MAGISTRATUS POPULI ROMANI IN THE LIGHT OF PRIVATE AND PUBLIC LAW Summary The article presents the immunity process for the magistratus populi Romani on the grounds of ius privatum and ius publicum. In view of the source material which has been preserved this subject is generally discussed in terms of the magistratus maiores and magistratus minores (senior and junior magistrates). I show that under private law senior magistrates, who were vested with imperium, were protected against in ius vocatio summons during their term in office. On the other hand, their junior colleagues, the magistratus minores, who were equipped only with potestas, could be sued in the course of their term. Hence, they did not enjoy the warranty process which served the exclusive benefit of the senior magistrates of Republican Rome. Due to the profound evolution that Roman criminal proceedings underwent, a uniform approach to the issue of immunity against prosecution was never developed. The first successful attempt to introduce magistrates’ immunity has to be associated with the lex Acilia repetundarum, which had a limited scope: only senior magistrates and those junior magistrates who exercised the powers of imperium were its beneficiaries; also it only applied to the crimen repetundarum. The lex Memmia de absentibus, which was adopted in 113 BC, was not much more than a half-measure, but it definitely broadened the group of protected magistrates. It is difficult to determine whether it was treated as a general lex, applicable not only to the standing courts (quaestiones perpetuae) and to the extraordinary court (quaestiones extraordinariae), but also to the iudicia populi (the “people’s courts” or centuriate assemblies). However, it is most likely that the provisions of this lex applied to the extraordinary criminal courts, since the quaestiones perpetuae did not start operations until the late second century BC.

2

Reformy Mariusza, czyli długie trwanie historiograficznego mitu

63%

Faszcza M. N.

Res Historica

|

2021

|

issue 51

EN

Most authors writing about the so-called Marian reforms do not try to trace the process of shaping the discourse devoted to their course. Meanwhile, drawing attention to the way this issue was presented by nineteenth-century scholars provides additional arguments to support the belief that the traditional vision is misguided. Considering the fact that none of the ancient authors had mentioned the Marian reforms, the theory is based on the creative interpretation of several fragments of preserved ancient literary sources. After some years the suggestive vision had presented once by C. C. L. Lange was raised to the rank of dogma by his epigones (Wilhelm Rüstow, Hans Delbrück, Georg Veith) and recognized as finally proven, although he was fully aware of its speculative nature. The worsening knowledge of German language additionally contributed to the marginalization of views created by scholars from the turn of 19th and 20th centuries. After the end of World War II, deconstruction of the existence of Marian reforms was carried out, although the arguments presented by its critics seem to be incomplete without taking into account one of the most important arguments resulting from a historiographic analysis: how the conviction about the existence of Marian reforms became widely accepted by the authors of books devoted to the history of ancient Rome.

PL

Większość autorów piszących o tzw. reformach Mariusza nie zadaje sobie trudu, aby prześledzić proces kształtowania się poświęconego im dyskursu. Tymczasem zwrócenie uwagi na sposób prezentowania tego zagadnienia przez dziewiętnastowiecznych badaczy dostarcza dodatkowych argumentów służących poparciu przekonania o błędności wizji zakorzenionej w literaturze tematu. Zważywszy na fakt, że żaden z antycznych autorów nie wspomniał o przeprowadzeniu reform przez Mariusza, teoria ta opiera się na twórczej interpretacji kilku passusów zaczerpniętych z zachowanych przekazów antycznych. Z czasem sugestywna wizja przedstawiona przez C.C.L. Langego została podniesiona dzięki autorytetowi jego epigonów (Wilhelm Rüstow, Hans Delbrück, Georg Veith) do rangi dogmatu i uznana za ostatecznie dowiedzioną, choć jej autor w pełni zdawał sobie sprawę ze spekulatywności własnych rozważań. Postępujący zanik znajomości języka niemieckiego dodatkowo przyczynił się do marginalizacji poglądów badaczy tworzących na przełomie XIX i XX w. Po zakończeniu II wojny światowej dokonano dekonstrukcji przekonania o istnieniu reform Mariusza, choć argumenty przedstawione przez jego krytyków wydają się dalece niepełne bez uwzględnienia jednej z najważniejszych przesłanek wynikającej z analizy historiograficznej, a mianowicie drogi prowadzącej do pojawienia się przekonania o istnieniu reform Mariusza w dziełach poświęconych dziejom starożytnego Rzymu.

3

A Theological Assessment of the Covenant between Judas Maccabeus and Rome: an Intertextual Analysis of 1 Macc 8:17–20

63%

Nawrot J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2021

|

issue 38

7-30

PL

Jaka była biblijna interpretacja postępowania Żydów w końcowym etapie historii Izraela w świetle zapisów prawa Mojżeszowego, niemal tuż przed nastaniem czasów Nowego Testamentu? Proponowana egzegeza fragmentu 1 Mch 8,17–20, opisującego zawarcie przymierza przez Judę Machabeusza z republiką rzymską, pragnie ukazać teologiczną ocenę postępowania przywódcy powstania dokonaną przez autora księgi. Najbardziej pomocne w wydobyciu właściwego rozumienia tekstu okazuje się podejście intertekstualne. Pozwala ono celowo łączyć sformułowania kolejnych wersetów z tymi samymi zwrotami wcześniejszych ksiąg biblijnych. Zawarta w nich teologia ukaże właściwy sens zaproponowanego passusu Pierwszej Księgi Machabejskiej. Okazuje się, że ocena teologiczna jest daleka od oceny politycznej, branej niemal wyłącznie pod uwagę w analizach i komentarzach historyczno-literackich. Autor biblijny zachowuje daleko idącą wstrzemięźliwość wobec politycznych sukcesów Machabeuszy, pragnąc ukazać ich postępowanie w świetle prawa Bożego. Mocno zaświadcza to o uzasadnionej przynależności Pierwszej Księgi Machabejskiej do korpusu pism natchnionych.

EN

What was the biblical interpretation of the Jews’ conduct in the final stage of the history of Israel in the context of the Law of Moses right before the times of the New Testament? The proposed exegesis of 1 Macc 8:17–20, which describes the covenant between Judas Maccabeus and the Roman republic, strives to discover the theological evaluation of the behavior of the revolt’s leader conducted by the author of the book. The intertextual method is particularly helpful in discovering the right understanding of the text. This method enables one to purposefully combine the expressions found in the consecutive verses with the same expressions found in the earlier biblical books. The theology that underlies these books will reveal the right sense of the studied passage of 1 Macc. It turns out that the theological evaluation is totally different than the political evaluation, the latter being solely taken into consideration in historical-literary analyses and commentaries. The biblical author has a restrained stance toward the political success of the Maccabees. He wants to reveal their conduct in the context of the Lord’s Law, which strongly proves that the First Book of Maccabees should belong to the canon of the inspired texts.

4

Teologiczna ocena przymierza Judy Machabeusza z Rzymem. Intertekstualna analiza 1 Mch 8,17–20

63%

Nawrot J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2021

|

issue 38

31-55

EN

What was the biblical interpretation of the Jews’ conduct in the final stage of the history of Israel in the context of the Law of Moses right before the times of the New Testament? The proposed exegesis of 1 Macc 8:17–20, which describes the covenant between Judas Maccabeus and the Roman republic, strives to discover the theological evaluation of the behavior of the revolt’s leader conducted by the author of the book. The intertextual method is particularly helpful in discovering the right understanding of the text. This method enables one to purposefully combine the expressions found in the consecutive verses with the same expressions found in the earlier biblical books. The theology that underlies these books will reveal the right sense of the studied passage of 1 Macc. It turns out that the theological evaluation is totally different than the political evaluation, the latter being solely taken into consideration in historical-literary analyses and commentaries. The biblical author has a restrained stance toward the political success of the Maccabees. He wants to reveal their conduct in the context of the Lord’s Law, which strongly proves that the First Book of Maccabees should belong to the canon of the inspired texts.

PL

Jaka była biblijna interpretacja postępowania Żydów w końcowym etapie historii Izraela w świetle zapisów prawa Mojżeszowego, niemal tuż przed nastaniem czasów Nowego Testamentu? Proponowana egzegeza fragmentu 1 Mch 8,17–20, opisującego zawarcie przymierza przez Judę Machabeusza z republiką rzymską, pragnie ukazać teologiczną ocenę postępowania przywódcy powstania dokonaną przez autora księgi. Najbardziej pomocne w wydobyciu właściwego rozumienia tekstu okazuje się podejście intertekstualne. Pozwala ono celowo łączyć sformułowania kolejnych wersetów z tymi samymi zwrotami wcześniejszych ksiąg biblijnych. Zawarta w nich teologia ukaże właściwy sens zaproponowanego passusu Pierwszej Księgi Machabejskiej. Okazuje się, że ocena teologiczna jest daleka od oceny politycznej, branej niemal wyłącznie pod uwagę w analizach i komentarzach historyczno-literackich. Autor biblijny zachowuje daleko idącą wstrzemięźliwość wobec politycznych sukcesów Machabeuszy, pragnąc ukazać ich postępowanie w świetleprawa Bożego. Mocno zaświadcza to o uzasadnionej przynależności Pierwszej Księgi Machabejskiej do korpusu pism natchnionych.

5

Senatus Consultum Ultimum - State of Emergency in Ancient Rome

63%

Świrgoń-Skok R., Pięta-Szawara A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 6 (64)

543-553

PL

W niniejszym opracowaniu zostanie przybliżona senatus consultum ultimum, tj. ostateczna uchwała senatu podejmowana w momentach nadzwyczajnego zagrożenia rzymskiej republiki. Postaram odpowiedzieć na pytanie, jaka była legalność ustrojowa takich uchwał, ponadto wskazać ich przesłanki oraz skutki wydania. Senatus consultum ultimum było bowiem najpotężniejszą bronią rzymskiego senatu w walce przeciwko wewnętrznym wrogom politycznym w późnej republice, dlatego wyjaśnienia wymaga, czy SCU było zgodnym z prawem środkiem służącym ochronie państwa czy dbało tylko o polityczne samostanowienie senatu i optymatów.

EN

This paper presents the senatus consultum ultimum, i.e., the final resolution of the senate passed in moments of extraordinary danger to the Roman Republic. We answer the question what was the legitimacy of such resolutions and indicate their rationale and the effects of their issuance. Senatus consultum ultimum was the most powerful weapon of the Roman senate in the fight against internal political enemies in the late republic, so it needs to be clarified whether the SCU was a legitimate measure to protect the state or it cared only for the political self-determination of the senate and the optimates.

6

Prominentny przodek pogromcy Spartakusa – Publius Licinius Crassus Dives, konsul w 205 r. przed Chr.

63%

Maciejowski M.

Polish Biographical Studies

|

2019

|

issue 7

5-37

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu treść panegiryku pióra Tytusa Liwiusza poświęconego tytułowemu konsulowi w 205 r. przed Chr. odpowiada rzeczywistości. Pierwsza sugestia jaka się nasuwa, to zależność przekazu historyka z Patavium od zachowanego we fragmentach dzieła rzymskiego senatora i dziejopisa Gajusza Licyniusza Macera, protegowanego słynnego triumwira Marka Licyniusza Krassusa (ur. 114 - zm. 53 r. przed Chr.). Źródeł wysokiej pozycji Publiusza Licyniusza Krassusa osiągniętej w trakcie drugiej wojnie punickiej (218-201) należy szukać w przynależności do klienteli wpływowego gens Cornelia. Od Korneliuszy uzyskał poparcie podczas wyborów na urząd ponitfex maximus, stając się odtąd ważnym ogniwem powyższego stronnictwa. W zamian za patronat i pomoc w promocji na kolejne urzędy rewanżował się w ramach wymiany usług swoją rozległą wiedzą prawną, prawdopodobnie wspierał również Korneliuszy finansowo. Prawniczą biegłość Krassusa potwierdza także Cyceron. Poprzez udzielanie pomocy prawnej Krassus mógł z kolei budować własną klientelę, a przynajmniej sieć zobowiązań. Czy zatem treść panegiryku Krassusa znajduje potwierdzenie w dokonaniach konsula z 205 r. przed Chr. ? Jeśli odrzucimy stereotypowe określenia użyte przez Liwiusza dotyczące statusu społecznego czy wyglądu zewnętrznego oraz pochwały na temat przewag wojennych członka gens Licinii Crassi, dostrzeżemy autorytet zbudowany na solidnej wiedzy prawniczej. Przykład Krassusa ukazuje zatem, że w republikańskim Rzymie, nawet w bardzo burzliwych czasach istniała możliwość osiągniecia wysokiej pozycji politycznej poza sferą stricte militarną.

EN

The author attempts to answer to question, to what extent eulogy written down by Livy and concerning title figure of Publius Licinius Crassus (consul in 205 B.C.), corresponded with the facts (Liv. XXX 1, 4-6). Article presented stages of political and military career of the above-mentioned member of nobilitas and his competences. This activity can be followed by analysis his activity during holding consecutive offices (pontifex maximus, censor, magister equitum, praetor peregrinus, consul, proconsul). Where therefore we should seek origins of so high assesment given him by Livy? Analysing his activity the course Second Punic War (218-201 B.C.) author arrived at the conclusion, that it were not relatively modest war deedes, particularly in comparison with Roman outstanding leaders in this range, which decided about standing of Crassus. In his career, he placed himself in the role of the client of powerful gens Cornelia. He gained support from Cornelii during elections for pontifex maximus. In return for patronage and help in promotion on consecutive magistracies, he reciprocated undobtedly using his extensive juridicial knowledge. As a pontifex maximus he was also important link in the system of political control over sphere of the religion. Thus, origins of prestige of Crassus we should perceive above all in his mastery of the law. He was known not only as a expert in pontifical law, but also in advising Roman people and senate. It is emphasized not only by Livy, but also by Cicero, whose testimony, although late, it seems valuable, because it revels to us good memory of Crassus, which was preserved in Roman tradition. By advising in lawsuits, he was able to build own clientele, anywaythe network of obligations. This activity was also probably origin of his substantial profits (hence cognomen Dives). Example of the Crassus shows to us, that in Republican Rome, even in tumultuous times, it was there possibility to gain high political standing beyond sphere stricte military.

7

Z Afganistanu pod Filippi, czyli rzecz o standardach badawczych [Rec. Steele Brand, Killing for the Republic: Citizen-Soldiers and the Roman Way of War, Baltimore 2019]

63%

Faszcza M. N.

Wieki Stare i Nowe

|

2022

|

vol. 17

|

issue 22

1-14

EN

This review article deals with Steele Brand’s monograph devoted to the motivation of the Republican Roman soldiers in the context of the idea of citizen soldiery and civic militarism. From the reviewer’s perspective it is a starting point to illustrate a broader tendency, manifested in the gradual relegation of military issues to the margins of academic life, which is reflected in re-linking them with military institutions. Military academies were not established to conduct classical or even historical studies, and their primary goal is to educate officers, so this may lead to historiographical deformations resulting from ignorance of socio-cultural conditions.

PL

Artykuł recenzyjny traktuje o monografii autorstwa Steele’a Branda poświęconej motywacjom, jakie przyświecały żołnierzom republikańskiego Rzymu. Jej omówienie stanowi punkt wyjścia do zobrazowania szerszej tendencji, przejawiającej się sukcesywnym spychaniem problematyki militarnej na margines życia naukowego, co skutkuje ponownym powiązaniem prowadzonych badań z instytucjami wojskowymi. Wziąwszy pod uwagę, że te ostatnie nie zostały powołane do prowadzenia działalności stricte naukowej, lecz ich nadrzędnym celem jest kształcenie oficerów, prowadzi to do zubożenia dyskursu i powstania deformacji historiograficznych płynących z nieznajomości uwarunkowań społeczno-kulturowych.

8

Centurionowie Cezara: elita legionów czy kreacja literacka?

63%

Faszcza M. N.

Wieki Stare i Nowe

|

2021

|

vol. 16

|

issue 21

71-92

EN

One of the distinctive features of Caesar’s narrative about wars was the praise he bestowed on the merits of his centurions. The question arises why he promoted this category of soldiers and whether source analysis confirms the plausibility of their combat achievements. Michał Norbert Faszcza has collected and examined the relevant information contained in the extant written sources in an attempt not only to find confirmation of Caesar’s claims in the context of the growing importance of the centurions in the 1st century BCE, but also to ponder the reason for Caesar’s use this type of literary device. The centurions are a genuine symbol of Caesar’s army, and therefore this theme is of key importance for the reconstruction of the internal relations in his legions.

PL

Jedną z charakterystycznych cech narracji Cezara poświęconej toczonym przez niego wojnom jest eksponowanie zasług centurionów. Rodzi to pytanie, z jakiego powodu promował akurat tę kategorię żołnierzy i czy w świetle analizy źródłowej ich dokonania bojowe mogą zostać uznane za wiarygodne. Autor podjął próbę zestawienia informacji zawartych w zachowanych przekazach, starając się nie tylko znaleźć potwierdzenie opisów Cezara w kontekście wzrostu znaczenia centurionów w I wieku przed Chr., lecz także uzyskać odpowiedź dotyczącą możliwego powodu zastosowania tego typu zabiegu literackiego. Centurionowie uchodzą za prawdziwy symbol cezariańskiej armii, dlatego temat ten ma istotne znaczenie z punktu widzenia rekonstrukcji stosunków wewnętrznych panujących w legionach ówczesnego prokonsula.

9

Kampania wyborcza – uwagi politologa o genezie idei

51%

Nieć M.

|

2012

|

vol. 4(40)

|

issue 3

11-32

EN

This paper presents an analysis of how the concept and the practice of electoral campaign has developed throughout the ages; since the times of the Athenian democracy until the contemporary democratic or authoritarian state. In his analytical study, the author focuses on the Athenian democracy, the Roman Republic, the Polish Nobility state and the contemporary representative democracy of the United States of America. The author makes a distinction between the election and the electoral campaign and specifies the factors that underlie the distinction. The election was well-known in the Classical and the Modern-Time periods, whereas the phenomenon of electoral campaign comes into view no sooner that the modern times, with the growth of mass political parties and mass press journalism. The text also specifies what the political (systemic) criteria must be met for the electoral campaign to take place. The difference between the propaganda-based political campaign and the electoral campaign is described and the latter concept is defined.

Refine search results

2 Poznańskie Studia Teologiczne

2 Wieki Stare i Nowe

1 Polish Biographical Studies

1 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Res Historica

1 Roczniki Nauk Społecznych

1 Zeszyty Prawnicze

1 2022

5 2021

1 2019

1 2014

1 2012

3 Faszcza M. N.

2 Nawrot J.

1 Kołodko P.

1 Maciejowski M.

1 Nieć M.

1 Pięta-Szawara A.

1 Świrgoń-Skok R.

UWAGI NA TEMAT ODPOWIEDZIALNOŚCI ‘MAGISTRATUS POPULI ROMANI’ W ŚWIETLE PRAWA PRYWATNEGO ORAZ PRAWA PUBLICZNEGO

Reformy Mariusza, czyli długie trwanie historiograficznego mitu

A Theological Assessment of the Covenant between Judas Maccabeus and Rome: an Intertextual Analysis of 1 Macc 8:17–20

Teologiczna ocena przymierza Judy Machabeusza z Rzymem. Intertekstualna analiza 1 Mch 8,17–20

Senatus Consultum Ultimum - State of Emergency in Ancient Rome

Prominentny przodek pogromcy Spartakusa – Publius Licinius Crassus Dives, konsul w 205 r. przed Chr.

Z Afganistanu pod Filippi, czyli rzecz o standardach badawczych [Rec. Steele Brand, Killing for the Republic: Citizen-Soldiers and the Roman Way of War, Baltimore 2019]

Centurionowie Cezara: elita legionów czy kreacja literacka?

Kampania wyborcza – uwagi politologa o genezie idei