Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  retrybutywizm
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
This article is devoted to selected problems of a retributive and utilitarian idea of just punishment. It draws attention to the traditional controversies related to the philosophical and legal explanations of the aforementioned justice, which are also eloquently reflected in the field of criminal liability. The analyses conducted reinforce the belief that the attempt to define justice (also the justice of punishing) belongs to the most intriguing challenges of the contemporary times. The doubts identified within the retributive and utilitarian idea of punishment do not provide a clear answer to the question of what components should be attached to the ‘ideal punishment’ identified with a just penalty. Therefore, the question arises whether the pursuit of an explanation – what in fact is a fair punishment – should be based on these concepts, or whether it would be more appropriate to seek new concepts, capable of being accepted by the modern justice-related penal approach.
PL
Niniejszy artykuł poświęcono wybranym problemom retrybutywnej oraz utylitarnej idei sprawiedliwego karania. Zwrócono w nim uwagę na tradycyjne kontrowersje związane z filozficzno-prawnym objaśnieniem wspomnianej sprawiedliwości, które również znajdują swoje wymowne odzwierciedlenie na płaszczyźnie odpowiedzialności karnej. Przeprowadzone analizy utwierdzają w przekonaniu, że próba zdefiniowania sprawiedliwości (także sprawiedliwości karania) stanowi jedno z najbardziej intrygujących wyzwań współczesności. Dostrzeżone wątpliwości w ramach retrybutywnej oraz utylitarnej idei karania nie dostarczają przy tym jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, w jakie komponenty powinien zostać wyposażony „ideał kary”, uosabiany przez karę sprawiedliwą. Stąd też pojawia się pytanie, czy dążenie do objaśnienia, czym w istocie jest kara sprawiedliwa, powinno opierać się na wymienionych koncepcjach, czy też bardziej oczekiwane byłoby poszukiwanie nowych koncepcji, które mogłyby uzyskać akceptację ze strony współczesnej, sprawiedliwościowej myśli penalnej.
PL
Przedmiotem artykułu jest koncepcja uzasadnienia karania Roberta Nozicka. Podejście Nozicka wpisuje się w ogólne ramy jego libertariańskiej filozofii politycznej. Libertarianizm może wydawać się zbyt radykalny, jednak w przypadku uzasadnienia karania propozycje wysuwane przez przedstawicieli tego nurty wydają się być niezwykle interesujące. Przede wszystkim, libertariańskie uzasadnienie karania opiera się na czystym retrybutywizmie i przekonaniu, że praktyka karania jest konieczna ze względu na naturę człowieka. Należy karać wyłącznie czyny stanowiące zło samo w sobie i powodujące cierpienie, zaś jedynym usprawiedliwieniem kary jest odpłata – „szachowanie ryzykiem kary” tych, którzy generują strach przed ryzykiem stania się ofiarą przestępstwa.
EN
In the article I wish to present an interpretation of the Nozick’s concept of punishment. It can be easily known, that Nozick’s approach is strongly connected with the libertarian philosophy of the state and its function. Prima facie, libertarianism as the political philosophy can be seen as too radical, particularly from the lawyers point of view. In fact, the libertarian concept of punishment is clearly retributive. However It is worth to remember, that libertarianism in the criminal law can be treated as the smart way of justification of punishment. Libertarianism seeks to find a harmony between the social necessity of the practice of punishment and an individual freedom. The harmony can be achieved by virtue of proper principles of criminal policy. Only the so called malum per se should be punished and the only way of justification of the punishment in such cases is our fear of pain (as the result of crime).
EN
The aim of the work has been to show the negative effects of economics imperialism in the area of criminal law, on the theoretical and practical levels. The manifestation of this type of imperialism is the economic analysis of criminal law, based on an economic and utilitarian approach. The theoretical part shows the limitations of the two main pillars of the economic analysis of law: the instrumental (calculational) rationality of an individual and the economic (utilitarian) effectiveness of law, against the background of the traditional theory of criminal law (retributivism). Then, in the practical part, the economically motivated postulate of legalizing drugs has been opposed, demonstrating the weaknesses of such arguments and presenting an alternative, although also economically well-grounded, scenario of negative social and economic consequences of the end of drug prohibition.
PL
Celem pracy było ukazanie negatywnych skutków imperializmu ekonomii w obszarze prawa karnego, na płaszczyźnie teoretycznej i praktycznej. Przejawem tego imperializmu jest ekonomiczna analiza prawa karnego opierająca się na podejściu ekonomicznym i utylitarnym. W części teoretycznej ukazano ograniczenia dwóch głównych filarów ekonomicznej analizy prawa: racjonalności instrumentalnej (kalkulacyjnej) jednostki oraz efektywności ekonomicznej (utylitarnej) działania prawa, na tle tradycyjnej teorii prawa karnego (retrybutywizmu). Następnie w części praktycznej przeciwstawiono się ekonomicznie motywowanemu postulatowi legalizacji narkotyków, wykazując słabości takiej argumentacji oraz przedstawiając alternatywny, choć również ugruntowany ekonomicznie, scenariusz negatywnych konsekwencji społecznych i ekonomicznych końca prohibicji narkotykowej.
PL
W artykule podjęto próbę nowego spojrzenia na retrybutywizm. Punkt wyjścia dla prezentowanej idei stanowi koncepcja biernego podmiotu przestępstwa. Wydaje się bowiem, że retrybutywizm wobec wyczerpania środków do jego argumentacji wymaga nowej podbudowy. Stąd postuluje się zestawienie teorii retrybutywnego karania z koncepcją podkreślającą znaczenie ofiary przestępstwa w jej materialnoprawnym ujęciu. Prawo karne potrzebuje uzasadnienia dla publicznej reakcji, którą stanowi kara z uwzględnieniem pomiotu biernego, tj. tego, czyje dobra prawne, będące przedmiotem ochrony norm prawa karnego materialnego, zostały bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo. To ofiara cierpi wskutek przestępstwa i dlatego też wymaga szczególnego podejścia, zwłaszcza ze strony odpowiednich organów państwowych. Jednocześnie jest ona podmiotem, który może posiadać istotne znaczenie w kontekście ustalenia tego, na co sprawca zasługuje, także w perspektywie sądowego wymiaru kary. Ofiara przestępstwa jest więc istotnym czynnikiem, abstrahując nawet od kompensacyjnej funkcji prawa karnego. Kluczowe miejsce w tym kontekście zajmuje koncepcja biernego podmiotu przestępstwa, która może zostać zestawiona spójnie z retrybutywizmem. Nie jest ona bowiem względem niego teorią sprzeczną, a wręcz przeciwnie, w wielu aspektach pozostaje z nią zbieżna i stanowi istotne dopełnienie, niejednokrotnie kluczowe dla uzasadnienia sensu retrybutywnego karania.
XX
This paper supports the attempt undertaken by its author to take a fresh look at criminal justice in relation to retributivism and conceptual framework of a passive subject of a crime is the starting point for any related consideration, for it seems that retributivism needs new grounds when measures of argument strength are no longer feasible. Therefore, it is postulated to juxtapose the theory of retributive punishment with a victim of a crime in its substantive perspective. However, the criminal law requires reasonable grounds for public response being punishment, not losing sight of a subject whose legal goods are protected by norms of the criminal law but have been directly infringed or imperilled by an offence. After all, it is a victim who suffers in effect of an offence, thus requiring a special approach, especially on the part of relevant public authorities. At the same time, a victim is a subject who may be significant in the context of determination of what an offender deserves, and therefore in the perspective of judicial punishment, too. So, a victim is an important factor, even if we disregard the compensation function of the criminal law. The conceptual framework of a passive subject of a crime, that may be consistently juxtaposed with retributivism, has been specifically highlighted in this paper. This conceptual framework is not contradictory to retributivism, on the contrary, in many respects it is consistent with retributivism and serves the grounds for retributive punishment.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.