Search results

1

Bezdroża smutku. Zdrada źródeł radości.

100%

Kozłowski R.

Filozofia Chrześcijańska

|

2013

|

vol. 10

113-129

EN

Man is a being created for joy. Joy has many sources – small and large. Thus, he experiences great and small, long and short joys, just as great and small love, great and small hopes, great and small faith. Man, by betraying joy, enters a world of grief and despair, he lives as if he did not live, he loses a sense of meaning and value of life. Sometimes man has the courage to ask: “Why am I like this?” Oblomov in Goncharov’s novel never answered the question why I “died miserably,” while E. Stein never betrayed her little joy, little hope and little love – her only joy and truth turned out to be God, whom she sought and found.

2

Wniknąć w nicość. Bernharda Weltego wykład o nadziei i rozpaczy

80%

Piecuch J.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2013

|

vol. 3

|

issue 2

313-322

PL

Myśl fryburskiego filozofa religii, Bernharda Weltego, wielokrotnie dotykała zagadnienia nicości. Artykuł prezentuje funkcje, jaką Welte przypisał idei nicości w kontekście doświadczenia konstytutywnego, wyznaczającego podstawową charakterystykę ludzkiej egzystencji. Doświadczenie konstytutywne pociąga za sobą przenikanie się czyjejś skończoności z nieskończonością. Ta pierwsza wyraża się w byciu świadomym własnej śmiertelności i winy, ta druga w aktywności ludzkiego ducha, szczególnie w odczuwaniu obowiązku. Bycie człowieka sytuuje się między tymi przeciwstawnymi siłami, poszukuje sensu swojej egzystencji. Jednocześnie stwarza ono różne relacje, jakie mogą między nimi zachodzić. Ich porządek może prowadzić do afirmacji bądź negacji czyjejś egzystencji. Jeżeli dodamy do owych relacji doświadczenie nicości (wraz z jej specyfiką), to tworzą one razem akt wyboru między afirmacją a negacja bardziej przypominający ostateczny wybór między nadzieją a rozpaczą.

EN

The thought of Bernhard Welte, a philosopher of religion from Fribourg, many times touched upon the subject of nothingness. This article aims at presenting the function he ascribed to the idea of nothingness in the context of constitutive experience determining fundamental characteristics of human existence. This constitutive experience involves going through ones finiteness and infinity. The former is expressed as being conscious of one’s mortality and guilt, the latter in the activity of human spirit, especially the feeling of duty. A human being placed in between these opposing powers, seeks the sense of its existence. Simultaneously, it creates different relations which can occur between them. Their order can either lead to affirmation or negation of one’s own existence. If we add the experience of nothingness (with its specificity) to these relations, together they make the act of choosing between affirmation and negation more like the final choice between hope and despair

3

Geneza współczesnego abortyzmu i jego przejawy

80%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2017

|

issue 1(32)

87-104

PL

Dyskusje nad wciąż aktualnym zagadnieniem przerywania ciąży koncentrują się obecnie na problemie jego godziwości, czyli na aspekcie moralnym, oraz dopuszczenia go przez prawo pozytywne, czyli na aspekcie legislacyjnym. Przeciwnicy przerywania ciąży odwołują się do argumentów, które – jak się wydaje – powinny spotkać się z powszechną aprobatą, a tym samym wpływać na dokonywane wybory i na ogólną mentalność. Jest jednak faktem niedomagającym się specjalnego dowodzenia, że te argumenty wciąż są mało znane albo są wprost odrzucane. Dla zrozumienia istniejącej, dość paradoksalnej, sytuacji jest konieczna analiza historyczno-kulturowa genezy abortyzmu, rozpowszechnionego w dzisiejszych wypowiedziach zwolenników przerywania ciąży, wpływającego jednak w dużym stopniu na traktowanie problemu w naszych czasach i na dokonywanie jego spłyconej oceny etycznej. Należy sądzić, że dopiero na gruncie pogłębionego rozumienia zachodzących zjawisk, a przede wszystkim ich przyczyn będzie można podjąć bardziej adekwatne środki służące obronie życia na jego początku, która jawi się jako fundamentalny wymóg obrony cywilizacji miłości wobec narzucającej się ostentacyjnie kultury śmierci.

EN

The debates concerning the problem of termination of pregnancy are currently concentrated upon the question of its decency, namely, on its ethical aspect and on the issue of the acceptance by positive law, that is on legislative aspect. The adversaries of termination of pregnancy refer to arguments which – as it seems – should meet with universal approval and by the same token should have influence on decisions and general morality. However, it appears to be quite self-evident that these arguments are still not known enough or they are simply rejected. For the understanding of this, rather paradoxical, situation it is necessary to analyse the historical and cultural origins of abortionism which affects considerably the point of view of the proponents of termination of pregnancy and which today has massive influence on the public perception of the problem and on its oversimplified ethical assessment. Therefore, only the profound understanding of the on-going events, all the more their reasons will make it possible to take more adequate steps towards the defence of life from its beginning, which manifests itself as the fundamental requirement of the defence of a civilisation of love as opposed to the obtrusive and ostentatious culture of death.

4

Między rozpaczą i nadzieją eksplikacja filozofii egzystencjalnej w prozie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego: Don Ildebrando

80%

Zalewska D.

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

|

2013

|

vol. 25

211-231

EN

Herling-Grudziński’s collection of stories entitled Don Ildebrando not only constitutes a new development within the genre, which results from his seeking the most appropriate form enabling him to record the experience of the Secret of Existence, but it also provides evidence for the author’s artistry. He avoids verbosity as well as enhances his texts with elements of intriguing philosophical discourse. Everyone has to hunt for traces of evil along with the narrator in order to approach the mystery of the writer’s works. When evil aﬀects man, it becomes a factor that deﬁnes his condition and imposes a tragic dimension. Evil in Don Ildebrando does not exclusively represent abstract nature. It is embeded in man’s existence, therefore the recollection of Mounier’s personalism, which is close to Herling-Grudziński’s philosophy, is reasonable. The idea of personalism emphasizes the ongoing feeling of tragic existence, which surrounds man. The context required to read the functions of a philosophical discourse of the stories is based on the concepts of philosophers who are, along with Mounier, considered to be the creators of 20th-century existentialism. According to Herling-Grudziński, they are Blaise Pascal, Søren Kierkegaard and Lev Shestov. The text aims at presenting Herling-Grudziński’s philosophy which is derived from existentialism and places the existence of man experiencing evil between despair and hope.

5

„Bardzo nieliczni czują, że ich życie nie jest życiem, lecz śmiercią”. F. Dostojewski i L. Szestow wobec idei szczęścia i egzystencjalnej satysfakcji

80%

Kruszelnicki M.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2016

|

vol. 33

5-29

EN

In my paper I set the existential interpretation of Dostoevsky’s Notes from the Underground proposed by Lev Shestov against the religious and psychological interpretations of this novel in order to excavate a vital problem in Dostoevsky, which is the inversion of hierarchy in pairs of oppositional categories such as normality-pathology, happiness-unhappiness, harmony- dissonance, omnitude-lack, certainty-uncertainty, joy-despair, faith-doubt. Following Shestov I argue that Dostoevsky embraces those categories that are traditionally mistrusted and negatively valorized and by so doing he rehabilitates the “underground”, accursed and unhappy existence at the expense of regular, “normal” life, easily founding spiritual certainty and every day satisfaction. Such an un-problematic life Dostoevsky’s man from the underground regards as a false, smug and eventually – “dead”. In further part of my study I focus on the religious aspect of Shestov’s later philosophy and try to prove that the perspective of faith gradually introduced to his reading of Dostoevsky in no way cancels Shestov’s early philosophy of the underground, despair and tragedy. On the contrary: if faith “obtained” is likely to become yet another mask of “evidence” and “certainty” and in this way might put stop to existential doubts and spiritual dissatisfaction, then neither Dostoevsky, nor Shestov himself, can easily trust it. In this situation despair and tragedy cannot but hold in Dostoevsky’s and Shestov’s thought and the circle of searching and suffering must remain vicious. I demonstrate the consistency in Shestov’s philosophical thought on Dostoevsky and its constant adequacy for understanding one of the crucial existential dilemmas in the works of the Russian writer.

6

(Nie) Chcieć być wszystkim. Stawrogin i najgłębsza otchłań Dostojewskiego

61%

Kruszelnicki M.

Przestrzenie Teorii

|

2015

|

issue 24

195-218

EN

This paper proposes a new interpretation of Niyevsky’s novel The Devils. This reading opposes the very influential line of interpretation employed in wkolai Vsevolodowich Stavrogin – a relentlessly intriguing character in Fyodor Dostoorks of thinkers working within the current of Russian symbolism and “cultural renaissance” from the beginning of the 20th century. The author argues that this “religious” interpretive tradition contributes to one of the greatest misunderstand-ings concerning Dostoyevsky’s work in that it oversimplifies its ambivalence and obscures one of Dostoyevsky’s darkest insights into the human soul, initially revealed in Notes From the Under-ground and from that time on recurring in each of his major novels. In the first part of the article, several classic Russian interpretations of Stavrogin are examined in order to show their common tendency to morally judge Stavrogin from the Orthodox point of view, recognize his greatest sin in the lack of faith in God and for that reason see before him only the perspective of self-disintegration and inevitable death. The author argues that “religious” interpretations do not explain the mystery of Stavrogin. What is more, they homogenize the complexity of his character and offer an all-to-easy solution to the vital philosophical problem which reiterates in Dostoyevsky’s entire mature fiction and which finds its greatest artistic representation in Stavrogin himself.

Refine search results

1 ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

1 Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

1 Filozofia Chrześcijańska

1 IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

1 Przestrzenie Teorii

1 Sympozjum

1 2017

1 2016

1 2015

3 2013

2 Kruszelnicki M.

1 Kozłowski R.

1 Królikowski J.

1 Piecuch J.

1 Zalewska D.

Bezdroża smutku. Zdrada źródeł radości.

Wniknąć w nicość. Bernharda Weltego wykład o nadziei i rozpaczy

Geneza współczesnego abortyzmu i jego przejawy

Między rozpaczą i nadzieją eksplikacja filozofii egzystencjalnej w prozie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego: Don Ildebrando

„Bardzo nieliczni czują, że ich życie nie jest życiem, lecz śmiercią”. F. Dostojewski i L. Szestow wobec idei szczęścia i egzystencjalnej satysfakcji

(Nie) Chcieć być wszystkim. Stawrogin i najgłębsza otchłań Dostojewskiego