The central problem of the economics is to understand the mechanism of economic development. However, there is still no comprehensive theory that would explain the cause of poverty and wealth of nations. The purpose of this article is to analyze an evolution of the economic development paradigm, from the birth of development economics until now, and thus to identify main problems of this branch of economics, and to indicate potential paths for future research.
Chronic diseases are currently the main cause of both disability and death worldwide. The heterogeneous group of diseases, including among others, cancers, cardiovascular illnesses, chronic respiratory conditions and diabetes, affect people of all ages and social classes. It is estimated that chronic conditions are responsible for 60% of deaths globally [Abegunde et al., 2007]. The burden is predicted to worsen in the years to come. A WHO study projected an increase of global deaths by a further 17% in the period 2005–2015 [WHO, 2005]. The heavy burden of chronic diseases and their multiple effects on productivity and demography plays an important role in the performance of the national economy. The correlation between health and economic growth is therefore one of the most crucial issues worldwide. The aim of this paper is to discuss the scale and trends in the burden of chronic diseases on the economy. The author takes into account direct, indirect and immeasurable costs of chronic illnesses.
Gospodarka światowa obecnie przezywa perturbacje, które można porównać tylko do Wielkiego Kryzysu lat trzydziestych dwudziestego wieku. Potrafimy w miarę precyzyjnie określić początek obecnego kryzysu, który rozpoczął się na rynkach finansowych od załamania rynku kredytów hipotecznych w USA. Nie należy zapominać, że zaufanie przedsiębiorstw i konsumentów w bezprecedensowy sposób zostało nadwerężone. Pogłębiająca się niepewność może być jedną z przesłanek wystąpienia negatywnego sprzężenia zwrotnego między sektorem finansowym a sferą realną. Rosnące bezrobocie, obniżający się poziom dobrobytu wpływa na ograniczenie wydatków konsumpcyjnych społeczeństw wielu krajów. W handlu międzynarodowym wiele krajów ma trudności z dostosowaniem się do nowych warunków na rynkach zagranicznych wywołanymi zmianami tempa wzrostu gospodarczego i popytu zewnętrznego.
The aim of the present work is to show how the changing approach to special economic zones in Poland influenced the competitiveness of Polish regions, both on the internal and external scale. In the case of external conditioning, a comparative analysis of competitiveness of Polish regions against the Czech regions was conducted. In the examination of the internal and external competitiveness conditions of particular Polish regions, an important element that shapes it is the existence of special economic zones. Their location positively affects the competitiveness of the given region, due to lower costs of functioning for the subjects active in the area. According to the original assumptions, creation of the zones was designed as a privilege for problem areas, e.g. characterized by high unemployment or low industrialization. Today’s solutions in this aspect considerably depart from the original assumptions of the idea of special zones, as – created when demanded by the investors – the zones include the most attractive regions. This has led to a situation when disproportion between peripheral and central areas of economic development is increasing. On the other hand, from the point of view of the state’s economic policy, Poland becomes more competitive. When observing the current inflow of crucial investments into the Central-European countries, we do not see situations typical of the 1990s and the first decade of the 21stcentury, when the most important investments were aimed at the Czech Republic or Slovakia (Peugeot-Citroen-Toyota, VW, Kia or Hyundai), since the offers made by Poland to these investors usually concerned relatively unattractive locations, often peripheral, which could not compete with the areas of Prague, Bratislava, Ostrava, Trnava or Zilina.
Artykuł analizuje transformację ustrojową państw po Arabskiej Wiośnie: Egiptu, Tunezji, Libii i Syrii. Opisuje obecną sytuację gospodarczą i proces transformacji oraz perspektywy na najbliższą przyszłość. Kraje te są bowiem na etapie anarchii lub zmiany paradygmatu systemowego, stare zasady zostały obalone, pojawili się nowi gracze polityczni, ale ich pozycja nie jest jeszcze ustalona, społeczeństwa wciąż tkwią w fazie przejściowej.
Celem artykułu było określenie i zbadanie relacji występujących pomiędzy działalnością innowacyjną a rozwojem gospodarczym województw Polski, a także ukazanie pozycji poszczególnych województw pod względem analizowanych zmiennych. Ponieważ wszystkie badane zmienne są nieobserwowalne, do określenia relacji między nimi zastosowano modelowanie miękkie. Model miękki został oszacowany na podstawie danych dla województw Polski z roku 2010. Wyniki estymacji pokazały silny, statystycznie istotny wpływ działalności innowacyjnej na poziom rozwoju gospodarczego.
Minęło ponad 50 lat, od kiedy powstały pierwsze współczesne strefy ekonomiczne, a ich kształt i zasady funkcjonowania stale ewoluują, liczba na świecie zaś wciąż rośnie. Pomimo wielu lat istnienia nadal mają za zadanie w głównej mierze rozwój gospodarczy, rozwój eksportu i tworzenie nowych miejsc pracy. W ostatnich latach jest im przypisywany również cel dotyczący wzmocnienia konkurencyjności danego regionu oraz rozwój nowych technologii. W artykule położono nacisk na przedstawienie eskalacji stref na świecie oraz ukazanie głównych efektów ich działania. Wskazano także na nowe trendy, takie jak wzrost popularności stref zarządzanych i tworzonych przez prywatnych inwestorów.
Przypisanie władzom lokalnym działań w sferze gospodarczej rodzi zaskakującą analogię do stanowiącej domenę państwa kategorii interwencjonizmu, która odnosi się do czynnego oddziaływania na gospodarkę narodową . Albowiem wraz z rozwojem procesów decentralizacji władzy i zastępowania rozwoju sektorowego nową logiką rozwoju terytorialnego, samorząd terytorialny stał się nowym podmiotem ingerencji w procesy rynkowe, a także ich aktywnym uczestnikiem. Decentralizacja władzy musi być więc traktowana również jako decentralizacja interwencjonizmu. Podstawową przyczyną obaw, jakie mogą się pojawić przed zaakceptowaniem systemu gospodarczych oddziaływań władz na poziomie lokalnym, jest zdecydowanie negatywny bilans doświadczeń minionego ustroju społeczno-gospodarczego. Obawy te są jednak w przeważającej części bezpodstawne, ponieważ interwencjonizm lokalny nie polega na ręcznym sterowaniu działalnością podmiotów gospodarczych.
Celem badań była ocena dysproporcji w dochodach samorządów terytorialnych w Polsce oraz ich związek z poziomem rozwoju gospodarczego województw. Podstawą tej oceny była łączna analiza dochodów samorządów wojewódzkich, powiatowych i gminnych w szesnastu województwach w latach 2002–2006. Na wstępnym etapie badań przyjęto hipotezę, że w województwach, które są na wyższym poziomie rozwoju gospodarczego, uzyskuje się też wyższe dochody w budżetach samorządów. Zmiany ustawowe wprowadzone 1 stycznia 2004 r. spowodowały wzrost dochodów ogółem oraz dochodów własnych w samorządach terytorialnych. Dochody te rosły najszybciej w województwach najbardziej rozwiniętych gospodarczo, a więc wpływały na pogłębianie dysproporcji rozwojowych między województwami w Polsce. Różnice te były tylko częściowo niwelowane przez dotacje i subwencje z budżetu państwa.
EN
The aim of the research was to evaluate disproportions in Polish local governments’ income and their connection with the level of economic development of voivodeships. The basis of this evaluation was an analysis including the income of governments at a voivodeship, district and commune levels in 16 voivodeships in the years 2002–2006. In the initial stage of the research, a hypothesis was made that in the voivodeships that are at a higher level of economic development the income of local governments is also higher. The changes in law introduced on l January 2004 caused an increase of local governments’ income. The income increased at the fastest pace in the most developed regions, thus contributing to the deepening of development disproportions between voivodeships in Poland. These differences were only partially decreased by subventions from the state budget.
W opracowaniu przedstawiono genezę i rozwój Organizacji Państw Amerykańskich oraz jej organy, cele i zadania. Szczególną uwagę zwrócono na problematykę polaryzacji i stosowanych mechanizmów wspierania rozwoju gospodarczego najbardziej „zacofanych” państw członkowskich. Celem niniejszego artykułu jest ocena szans na zmniejszenie w przyszłości dominacji gospodarczej Stanów Zjednoczonych w stosunku do innych państw amerykańskich. Postawiono hipotezę badawczą, że istnieją realne szanse na pogłębienie współpracy gospodarczej pomiędzy krajami należącymi do Organizacji Państw Amerykańskich, które mogą zaowocować zmniejszeniem dysproporcji w zakresie rozwoju gospodarczego tych państw.
EN
The paper presents the genesis and development of the Organization of American States. The next part presents the organs, objectives and tasks of organization. Particular attention was paid to the issues of polarization and mechanisms which are use to promote economic development the most backward member states. The purpose of this article is to evaluate opportunities to reduce future US economic dominance in relation to other american states. It was hypothesized that there are real opportunities to deepen economic cooperation between countries belonging to the Organization of American States, which can result in reduced disparities in the economic development beetween countries.
Bez innowacji nie ma postępu ekonomicznego. Patrząc z perspektywy historycznej na rozwój gospodarczy świata, widać wyraźnie, że na najwyższy poziom wzniosły się te kraje, gdzie ludzka inwencja w sferze nowych produktów oraz metod ich wytwarzania była największa.
State-owned enterprises are used as tools of economic policy. This article – through historical analysis – examines the role of such entities in South Korea's economic development in the 20th century. The importance of state-owned enterprises was largely determined by the stage of development of this economy. Initially – under conditions of an underdeveloped private sector – the role of state-owned enterprises was important, but declined as private corporations and entire sectors of the economy developed. The analysis has shown that under certain conditions, state-owned enterprises can successfully pursue the objectives of government economic policy, but first, such use may significantly reduce their microeconomic efficiency and, over time, cause problems for the whole economy, and second, it requires certain conditions that are not universal for all countries of the world. Moreover, reforms of the state-owned enterprise sector or attempts to reduce its size face a number of social or political problems.
PL
Przedsiębiorstwa państwowe bywają wykorzystywane jako narzędzia polityki gospodarczej. Artykuł – za pomocą analizy historycznej – bada rolę tego rodzaju podmiotów w rozwoju gospodarczym Korei Południowej w XX wieku. Znaczenie przedsiębiorstw państwowych w tej gospodarce było w dużym stopniu uwarunkowane etapem rozwoju tej gospodarki. Początkowo – w warunkach słabo rozwiniętego sektora prywatnego – rola przedsiębiorstw była istotna, lecz malała wraz z rozwojem prywatnych podmiotów i całych sektorów gospodarki. Analiza pokazała, że w określonych warunkach przedsiębiorstwa państwowe mogą z powodzeniem realizować cele polityki gospodarczej państwa, jednak po pierwsze takie ich wykorzystywanie może istotne zmniejszać ich efektywność mikroekonomiczną i z czasem powodować problemy dla całej gospodarki, a po drugie wymaga określonych warunków, które nie są uniwersalne dla wszystkich państw świata. Ponadto reformy sektora przedsiębiorstw państwowych bądź próby jego zmniejszenia napotykają na szereg problemów o charakterze społecznym lub politycznym.
Irlandia jest często stawiana za przykład kraju, który osiągnął sukces gospodarczy. Specyfika procesów rozwoju gospodarczego Irlandii stanowiła zatem asumpt do zbadania roli, jaką instytucje odegrały w procesach rozwojowych tego kraju. Na szybkie tempo rozwoju gospodarczego Irlandii wpłynęło wiele czynników, wśród których wyróżnia się przede wszystkim czynniki ekonomiczne, jak np. napływ BIZ czy napływ środków finansowych z funduszy UE. Za przedstawicielami nowej ekonomii instytucjonalnej w artykule założono, że fundamentalną kwestią dla procesów rozwojowych pozostają jednak rozwiązania systemowe. W ramach instytucji sprzyjających sukcesowi gospodarki Irlandii wskazano nie tylko na takie wartości, jak wolność czy bezpieczeństwo obywateli, ale również na działania państwa skoncentrowane na podażowej stronie gospodarki poprzez podporządkowanie systemu prawnego czy podatkowego tworzeniu warunków sprzyjających działalności prywatnych przedsiębiorstw czy zwiększeniu atrakcyjności Irlandii jako miejsca lokalizacji dla zagranicznych inwestycji bezpośrednich. Zwrócono uwagę, że na skuteczność wymienionych działań państwa wpłynęły również instytucje nieformalne, jak w przypadku Irlandii zaufanie społeczne kształtowane przez kilkadziesiąt lat w ramach modelu partnerstwa społecznego. Próba przybliżenia oraz określenia roli tych uwarunkowań instytucjonalnych dla procesów rozwoju gospodarczego Irlandii stanowiła badawczy cel opracowania.
Do XX wieku włącznie ekonomia jako nauka w znikomym stopniu zajmowała się poszukiwaniem zależności pomiędzy kulturą a rozwojem gospodarczym. Wraz ze wzrostem ilości danych empirycznych i nasileniem się krytyki dotychczasowego rozwoju ekonomii w ramach nurtu ekonomii neoinstytucjonalnej zainteresowanie badaczy przedmiotowym obszarem rośnie. Obecnie brakuje jednak systemowego podejścia do badania omawianych wpływów i wydaje się, że przełamanie sytuacji w analizowanym obszarze będzie możliwe dopiero w momencie ponownego przemyślenia fundamentalnych założeń ekonomii jako nauki, opierających się w znacznym stopniu na wizji filozoficznej świata jeszcze z czasów Adama Smitha. Jest to o tyle istotne, że poszukiwanie odpowiedzi na temat pogłębiających się nierówności w rozwoju różnych społeczeństw ma rosnące znaczenie w zagrożonym niestabilnością świecie. Współczesny złożony świat wcale nie musi być bowiem tak płaski, jak to sugeruje Thomas L. Friedman
Turystyka jest jedną z dynamiczniej rozwijających się gałęzi gospodarki. Jej dalsza koniunktura jest uzależniona m.in. od poprawy jakości usług oraz rozwoju nowych obszarów turystycznych. Południowo-wschodnia część regionu świętokrzyskiego to przestrzeń, która do niedawna nie była kojarzona z turystyką. Obecnie funkcjonują jednak na niej obiekty, które szybko stały się jednymi z największych atrakcji turystycznych ziemi świętokrzyskiej. Według autorów powstanie klastra może umożliwić doskonałą formę współpracy w zakresie rozwoju turystyki na ww. obszarze. Celem badań jest wskazanie potencjalnych możliwości koniunktury turystycznej w oparciu o perspektywę ukształtowania się i funkcjonowania turystycznego klastra.
Po przemianach w polityce Chińskiej Republiki Ludowej i odejściu od doktryny Mao Zedonga, jego następca Deng Xiaoping skierował gospodarkę kraju na nowe tory. W ciągu następnych lat chiński rozwój ekonomiczny doprowadził do spektakularnych osiągnięć, dzięki którym Chiny stały się w 2015 r. drugą potęgą gospodarczą świata. Jedną z metod osiągnięcia tego sukcesu było utworzenie i rozwijanie specjalnych stref ekonomicznych. Przykład powodzenia tej koncepcji posłużył za punkt wyjścia do ekspansji handlowej i przemysłowej ChRL, zwłaszcza na kontynent afrykański. Mimo pewnych trudności i zagrożeń, trud włożony w unowocześnianie gospodarki otwiera zarówno Afryce jak i Chinom nową perspektywę pomyślności gospodarczej i wzrostu poziomu życia mieszkańców.
Celem niniejszego opracowania jest odpowiedź na pytanie, czy członkostwo w UE sprzyja zwiększeniu wolności gospodarczej oraz czy wpływa na konwergencję badanych krajów. Za obiekt badań przyjęto kraje, które wstąpiły do Unii Europejskiej od 2004 r. Do analizy wykorzystano metody statystyczne, ekonometryczne, analizę porównawczą oraz sumaryczny indeks wolności gospodarczej. Oceniono pięć obszarów wolności gospodarczej dla 13 wybranych krajów. Analiza wykazała konwergencję we wszystkich obszarach wolności gospodarczej, a szczególnie silną w dwóch: „dobry pieniądz” i „wolność handlu międzynarodowego”. Poszczególne badane kraje oceniane były wysoko, powyżej średniej, a zróżnicowanie w ocenie poszczególnych obszarów wolności gospodarczej wynikało głównie ze specyfiki gospodarki poszczególnych krajów. W obszarze „dostęp do dobrego pieniądza” niemal wszystkie kraje osiągnęły pełną wolność gospodarczą. Największej poprawy wymagają obszary: „stabilność rządu” oraz „system prawny i prawa własności”.
W artykule omówiono genezę nierówności dochodowo-majątkowych i społecznych w neoliberalnej gospodarce rynkowej, opierając się na poglądach T. Piketty’ego, który twierdzi, że ich przyczyną jest niesprawiedliwy podział dochodów oraz wynikająca z niego finansyzacja gospodarki. Przejawia się on dużą różnicą między stopami zwrotu z kapitału w stosunku do stóp wzrostu gospodarczego, tj. R > G. Zwrócono uwagę na oligarchizację państwa, czyli dominację kapitału nad demokratycznie wybraną władzą, której pochodną jest oligarchizacja gospodarki i niesprawiedliwe zasady podziału wytworzonych dochodów. Autor przedstawia konsekwencje ekonomiczne i społeczne nadmiernej polaryzacji dochodowej i majątkowej, a także społecznej: recesje i kryzysy nadprodukcji, barierę popytu, przesuwanie kapitału ze sfery realnej gospodarki do wirtualnej i spekulacyjnej, zadłużanie się państw i gospodarstw domowych, wzrost ekskluzji społecznej i dobrobytu społecznego. W końcowej części ocenia nierówności dochodowo-majątkowe i społeczne w Polsce w okresie integracji ekonomicznej. Stwierdza, że realny poziom nierówności ekonomicznych i społecznych w Polsce jest znacznie wyższy od tego, który wynika ze wskaźników Giniego. Nakreśla też kierunki reform ekonomiczno-społecznych w polityce rozwoju społeczno-ekonomicznego.
Celem pracy jest zweryfikowanie, czy korupcja wspomaga rozwój gospodarczy, czy też go hamuje. Autorka uważa, iż właściwe jest nieliniowe traktowanie tej zależności, gdyż korupcja w różnych przypadkach może działać zarówno pozytywnie, jak i negatywnie na rozwój gospodarki. Wykorzystując dane dla rozwiniętych i rozwijających się państw Europy, podjęto próbę zweryfikowania następującej hipotezy: wpływ korupcji na PKB per capita jest nieliniowy. Wykorzystano w tym celu analizę statystyczną danych panelowych oraz panelowe modele ekonometryczne. Jej wyniki wskazują, iż korupcja opisująca PKB per capita za pomocą funkcji kwadratowej i logarytmicznej ma właściwości potwierdzające hipotezę badawczą. Każdorazowo wykres funkcji przybierał kształt wklęsły, dlatego walka z korupcją przynosi stopniowo coraz mniejsze przyrosty PKB per capita.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.