Search results

1

Kompetencja sądów kościelnych w Polsce do rozpatrywania spraw wiernych należących do katolickich Kościołów wschodnich (art. 16 DC)

100%

Nowicka U.

Ius Matrimoniale

|

2013

|

vol. 24

|

issue 18

165-179

EN

Church Tribunals in Poland shall hear and rule in the cases of the faithful belonging to the Latin Church. However, according to Art. 16 the faithful belonging to the Eastern Catholic Churches may also be subject to the competence of the Latin courts. Such competence may be either ipso iure (in a territory where the Ordinary of the Latin church has the pastoral care of the faithful of the Church sui iuris either as the only Ordinary in this area or by designation of the Apostolic See) or by reason of an extension of competence granted by the Apostolic Signatura (stably or ad casum). This publication is the analysis of such cases, which allows to conclude that applying presented criteria for Polish conditions the competence of the Tribunal of Warmia shall be indicated for the cases of the faithful belonging to the Byzanthine-Ukrainian rite, Tribunal of Siedlce for the cases of so-called Neo-Uniate, Warsaw Tribunal for the cases of the faithful belonging to other Eastern churches.

2

Rozbieżności w ocenie nieważności małżeństwa z powodu choroby psychicznej w orzecznictwie sądów kościelnych i cywilnych – analiza przypadku

80%

Cynkier, P., Majchrzyk Z.

Ius Matrimoniale

|

2011

|

vol. 22

|

issue 16

343-366

EN

Il caso descritto riguarda due processi, svoltisi contemporaneamente in due tribunali – civile ed ecclesiastico – sull’annullamento di un matrimonio con una persona affetta da schizofrenia. Sulla base di questo esempio, vengono descritte le differenze procedurali, che derivano da diverse normative di legge vigenti nei tribunali vescovili e civili su tale materia, nonché le norme per la nomina dei periti psichiatri, e le differenti aspettative che ciascuno dei tribunali pone davanti a sé. Viene presentata la proposta di utilizzo, da parte dei periti e delle corti, del modello della cosiddetta rete sociale, che consente di effettuare un’analisi più completa e approfondita delle relazioni familiari, soprattutto nelle situazioni in cui uno dei coniugi è malato di mente.

3

Ignorantia iuris nocet. Kilka uwag z pracy kancelarii trybunału kościelnego

71%

Bartczak A.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 26

|

issue 4

61-72

EN

This article shows the relationship of knowledge about the process of the nullity of marriage to the theory of the process. It shows the real errors with which people come to the ecclesiastical court. This article is an attempt at gathering worldly stereotypes about the process of nullity of marriage. Ignorance of the process, its philosophy and purpose entails serious consequences. The author of the article wants to draw attention to the importance of knowledge of the law.

4

Dokonywanie czynności procesowych przed sądem kościelnym jako okoliczność wyłączająca odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 stycznia 2017 r., I ACa 676/16

71%

Misztal-Konecka J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2020

|

vol. 23

421-440

EN

This commentary discusses the judgment entered by the Court of Appeals in Białystok, Poland, wherein the court held that the circumstance of acting in litigation before an ecclesiastical court excluded the parties’ liability for the infringement of personality rights. In the author’s opinion, the decision merits approval both as to the view concerning the admissibility of the judicial path before a state court in matters of the protection of personality rights violated before an ecclesiastical court and as to the claim that the protection of personality rights is not available in circumstances excluding the unlawfulness of such a violation. Acting before an ecclesiastical court, which operates with the approval of state legislation, fits within the group of cases in which one is acting within the boundaries of the legal order. The legal qualification of activities arising from a party’s procedural rights, whether acting before a state court or an ecclesiastical court, requires verifying whether such activities are based on the existing legal right of a subject to act, which means acting within the competence set out by the legal order, citing true facts (or justifiably regarded as true) in a moderate manner and to the extent necessary for the enforcement of the party’s right.

PL

Glosa omawia wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, w którym sąd ten uznał działanie w ramach czynności stron procesu przed sądem kościelnym za okoliczność wyłączającą odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych osoby fizycznej. Według autorki glosy na aprobatę zasługuje zarówno stanowisko co do dopuszczalności drogi sądowej przed sądami państwowymi w sprawach o ochronę dóbr osobistych naruszonych przed sądem kościelnym, jak też pogląd, iż ochrona dóbr osobistych nie przysługuje w przypadku zaistnienia okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia takiego dobra. Działanie przed sądem kościelnym, którego funkcjonowanie aprobowane jest w ustawodawstwie państwowym, mieści się w grupie przypadków działania w ramach porządku prawnego. Kwalifikacja działania w ramach przysługujących stronie praw procesowych, zarówno w przypadku działań przed sądem państwowym, jak i sądem kościelnym, wymaga stwierdzenia, że działania te są oparte na istniejącym prawie podmiotu do działania, działaniu w granicach kompetencji zakreślonych przez porządek prawny, przytaczaniu okoliczności prawdziwych (lub co do których istnieją uzasadnione podstawy do uznawania ich za prawdziwe) w sposób oględny i w zakresie niezbędnym dla realizacji własnego prawa.

5

Czy drugi wyrok w procesie małżeńskim jest konieczny?

71%

Rozkrut T.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2016

|

vol. 26

|

issue 2

137-153

PL

Chcąc odpowiedzieć na postawione w tytule pytanie, musimy mieć przede wszystkim świadomość, że w czasach współczesnych sądy Kościoła spotykają się z powszechną mentalnością rozwodową, która nie tylko nie rozumie, ale także nie akceptuje przymiotu nierozerwalności oraz sakramentalnego charakteru małżeństwa. Do zasygnalizowanej sytuacji, w której pracują dzisiejsze sądy kościelne, trzeba także dodać bardzo powszechny relatywizm moralny oraz idący za nim, niestety zakorzeniający się także w środowiskach kościelnych, relatywizm dotyczący swobodnego oraz wybiórczego interpretowania normy prawnej. Nowe ustawodawstwo papieża Franciszka dotyczące spraw o orzeczenie nieważności małżeństwa udzieliło w materii konieczności drugiego wyroku jasnej odpowiedzi. Trzeba także dopowiedzieć, że w dotychczasowej doktrynie prawnej Kościoła są „za” i „przeciw” co do konieczności drugiego zgodnego wyroku pozytywnego. Powyższe wypowiedzi mają już dzisiaj charakter historyczny, jednakże dla rozwoju doktryny oraz norm prawnych pozostaną ważnym punktem odniesienia, zapewne także mogą posłużyć dla lepszego zrozumienia reformy procesu małżeńskiego przeprowadzonej przez papieża Franciszka. Zniesienie obowiązku drugiego wyroku i zezwolenie na trybunał jednoosobowy to niewątpliwie nie tylko „przyspieszenie”, ale także „uproszczenie” procesu o orzeczenie nieważności małżeństwa. Stąd rodzą się pytania: Czy nie doprowadzi to do wypaczenia sądownictwa kościelnego? Czy należycie będzie chronić przymiot nierozerwalności małżeństwa? Tym bardziej że od papieża Benedykta XIV, który określany jest jako „wielki kanonista”, poprzez Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 r. oraz z 1983 r. wraz z instrukcją procesową Dignitas connubii z 2005 r. mamy do czynienia z normami jasno stanowiącymi na temat konieczności drugiego wyroku pozytywnego w celu zawarcia nowego małżeństwa w Kościele.

EN

In order to give answer to the question presented in the title, first of all we need to be aware that in the present world the Church Courts encounter with common divorce mentality that not only does not understand, but also does not accept the attribute of dissolubility and the sacramental character of marriage. To the signalled situation in which the Church Courts operate at present, one must also add a very common moral relativism and the relativism that concerns free and selective interpretation of the legal norm that follows it and regrettably also takes hold on church environments. The new legislature of Pope Francis on proceedings concerning adjudication of annulment of marriage gave a clear response on the subject of the necessity of the second judgement. It must also be added that in the previous legal doctrine of the Church, there exist “pros” and “cons” concerning the second unanimous positive adjudication. The above statements are of a historic character, nowadays. However, for the development of doctrine and legal norms they will remain an important reference point. Certainly, they can also be used to better understand the reform of the marriage annulment procedure carried out by Pope Francis. Abolishment of the obligation of the second judgement and permission to establish One Man Tribunals will, without any doubt, not only “increase” the pace of marriage annulment proceedings, but also will “simplify” it. Thus, first and foremost here arise questions if this will not result in perversion of the Church judicature and, most of all, if it will properly protect the attribute of dissolubility of marriage. All the more, that since Pope Benedict XIV who is called “the great canonist”, through the Code of Canon Law, 1917 and 1983, together with the proceedings instruction Dignitas Connubii of 2005, we have had clearly defined norms that the second positive adjudication is necessary to be allowed to get married in the Church for a second time.

6

Czy sąd kościelny jest innym sądem lub organem w rozumieniu art. 44 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych?

71%

Andrzejewska M., Andrzejewski M.

|

2014-2015

|

vol. 10-11

|

issue 1: Prawo

5-17

PL

W niniejszym artykule poruszono problematykę zwłaszcza pozycji ustrojowej sądu kościelnego i jego statusu w świetle prawa państwowego w kontekście art. 44 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Innymi słowy, rodzi się pytanie, czy sąd kościelny jest innym sądem lub organem w rozumieniu ustawy, a jeśli nie, to jaka jest jego pozycja ustrojowa? Ponadto w artykule poruszana jest problematyka dostępu sądu kościelnego do dokumentów objętych tajemnicą zawodową, w szczególności tajemnicą lekarską. Poczynione są również uwagi odnośnie do zakresu możliwej współpracy sądów kościelnych i państwowych w stanie de lege lata i postulaty de lege ferenda.

EN

In this article we addressed the issue of the political position of the church court and its status in law of the state in particular, in the context of Art. 44 of the Law on Common Courts. In other words, the question rises whether the ecclesiastical court is a court or another authority within the meaning of the Act, and if not, what is its position in the political system? Additionally, this article addresses the issues of the access of the ecclesiastical court to documents covered by professional confidentiality, in particular by medical secrecy. There are also comments made about the range of possible judicial cooperation between the church and state in a position of de lege lata and de lege ferenda proposals.

7

Adwokat – realny pomocnik czy zbędny „dodatek”

70%

Krzywkowska J.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2020

|

vol. 30

|

issue 3

213-224

EN

The article responds to a written statement by Fr. Dr. Waldemar Gałązka on the issue of church attorneys participating in the process for declaring nullity of marriage. The above mentioned author, referring to his many years of experience in court work, states that the presence of attorneys does more harm than good. This view is not shared by everyone. The church attorney plays an important role in reaching the objective truth in the process for declaring nullity of marriage. They must have not only appropriate education and experience, but also a moral fibre. Conscientiously performed tasks require a lot of work. It is up to the diocesan bishops to determine which attorneys appear on the court lists. Typically, the bishop consults with the judicial vicar before deciding to approve a person as church attorney. The possibility of intervewing a candidate for the position of an attorney, a temporary appointment which allows to see whether a given person has a predisposition to this profession, the actual participation of attorneys at annual court meetings within the metropolis or at the national forum, where they can enrich their knowledge – allow, over time, to identify people who actually perform their tasks with full commitment.

PL

Artykuł stanowi ustosunkowanie się do pisemnej wypowiedzi ks. dra Waldemara Gałązki na temat potrzeby występowania adwokatów kościelnych w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Wymieniony Autor, powołując się na swoje długoletnie doświadczenie w pracy sądowej, stwierdził, że obecność adwokatów przynosi więcej szkody niż pożytku. Pogląd ten nie jest przez wszystkich akceptowany. Adwokat kościelny stanowi ważne ogniwo w dochodzeniu do prawdy obiektywnej w procesie o nieważność małżeństwa. Musi posiadać nie tylko odpowiednie wykształcenie i doświadczenie, ale także kręgosłup moralny. Sumiennie realizowane przez niego zadania wymagają dużego nakładu pracy. To, jacy adwokaci figurują na listach sądowych, zależy od biskupów diecezjalnych. Zazwyczaj przed podjęciem decyzji o zatwierdzeniu danej osoby na adwokata kościelnego biskup konsultuje się z wikariuszem sądowym. Możliwość rozmowy kwalifikacyjnej z kandydatem na adwokata, czasowa nominacja będąca niejako sprawdzeniem, czy dana osoba ma predyspozycje do tego zawodu, faktyczny udział adwokatów na dorocznych spotkaniach sądowych w ramach metropolii czy na forum ogólnopolskim, gdzie mogą wzbogacić swoją wiedzę – pozwalają z biegiem czasu wskazać te osoby, które rzeczywiście z pełnym zaangażowaniem wykonują swoje zadania.

8

Małżeńska przeszkoda impotencji i oziębłości płciowej w świetle akt poznańskiego konsystorza z XV wieku

57%

Biniaś-Szkopek M.

Kwartalnik Historyczny

|

2019

|

vol. 126

|

issue 2

EN

Małżeństwo od wieków stanowiło podstawę budowania społeczeństw, a jego zadaniem było spłodzenie i przygotowanie do życia kolejnego pokolenia. W takim rozumieniu impotencja traktowana była jako poważny problem uniemożliwiający inicjację związku. Księgi konsystorskie z terenu diecezji poznańskiej z lat 1404–1425 zawierają 22 przypadki spraw małżeństw, w których wystąpił problem impotencji. Na ich podstawie autorka odpowiada na pytania dotyczące przyczyn pojawienia się i sposobów rozwiązywania podobnych kwestii przez sądy kościelne. For centuries, marriage was the bedrock of societies, and its purpose was to beget children and prepare them for the future life. In such context, impotence was regarded as an important lack of physical capacity for consummation of the marital union. The consistorial records of the Poznań Diocese from the years 1404–25 include 22 instances of the marriages with the problem of impotence. On their basis the author answers the questions about their origins and solutions of similar matters proposed by the ecclesiastical courts.

Refine search results

2 Ius Matrimoniale

2 Roczniki Nauk Prawnych

1 Kwartalnik Historyczny

1 Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL

1 Studia z Prawa Wyznaniowego

1 Łódzkie Studia Teologiczne

2 2020

1 2019

1 2017

1 2016

1 2013

1 2011

1 Andrzejewska M.

1 Andrzejewski M.

1 Bartczak A.

1 Biniaś-Szkopek M.

1 Cynkier, P.

1 Krzywkowska J.

1 Majchrzyk Z.

1 Misztal-Konecka J.

1 Nowicka U.

1 Rozkrut T.