Search results

1

M. Krajewska: Polsko-rosyjski słownik Lemowych neologizmów. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu 2006

100%

Chlebda W.

Przegląd Rusycystyczny

|

2008

|

issue 4

2

Słownik pedagogów polskich, pod red. Wandy Bobrowskiej-Nowak i Danuty Dryndy, Katowice 1998, ss. 243

100%

Szulakiewicz W.

Biuletyn Historii Wychowania

|

1999

|

issue 9/10

62-63

PL

Słownik pedagogów polskich, pod red. Wandy Bobrowskiej-Nowak i Danuty Dryndy, Katowice 1998, ss. 243

3

[Recenzja]: Zygmunt Iwicki ks., Konwent oliwski (1186-1831). Leksykon biograficzny i nie tylko, współpraca Maria Babnis, Gdańsk-Pelplin 2010, ss. 594 + ilustracje

80%

Kropidłowski Z.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2011

|

vol. 95

389-392

4

Leksykograficzne historie wyrazów – słowniki w słownikach. Uwagi wstępne o leksemie słownik

80%

Migdał J.

Język. Religia. Tożsamość

|

2022

|

issue 2 A (26)

67-73

PL

W artykule przedstawiono dzieje leksemu słownik w polskiej leksykografii. Rozważania dotyczą podstawowego znaczenie słowa, czyli określenia uporządkowanego zbioru wyrazów jakiegoś języka. Polska leksykograficzna historia słownika rozpoczyna się w XVII wieku w Tezaurusie Grzegorza Knapskiego i trwa nieprzerwanie do dzisiaj.

EN

The article presents the history of the lexeme słownik (dictionary) in Polish lexicography. The considerations concern the basic meaning of a word, i.e. the definition of an ordered set of words in a language. The Polish lexicographic history of słownik begins in the 17th century in Grzegorz Knapski’s Tezaurus and continues uninterruptedly to this day.

5

Słowniki, encyklopedie i leksykony tradycyjnej odzieży jako forma ich identyfikacji i dokumentacji niematerialnego dziedzictwa kulturowego

70%

Tymochowicz M.

Lud

|

2020

|

vol. 104

PL

Wydawnictwa informacji bezpośredniej cieszą się w ostatnich kilku dekadach dużym zainteresowaniem. Powstają one zarówno w wersji drukowanej jak i online. Dla wielu dziedzin wiedzy zostały już opracowane. W niniejszym artykule przyglądam się wybranym obcojęzycznym encyklopediom, słownikom i leksykonom poświęconym tradycyjnym strojom ludowym, narodowym czy etnicznym, aby wykazać, że publikacje te stanowią ważne źródło dokumentacji niematerialnego dziedzictwa. Przybliżam także polskie próby stworzenia tego typu publikacji wraz z omówieniem ich układów.

6

„Słownik gramatyczny języka polskiego” – wersja internetowa

61%

Kieraś W., Woliński M.

Język Polski

|

2017

|

vol. 97

|

issue 1

84-93

PL

W artykule opisujemy internetową wersję „Słownika gramatycznego języka polskiego”. Skupiamy się przede wszystkim na zmianach, które zaszły w jego nowym wydaniu w porównaniu z poprzednimi wydaniami dostępnymi w postaci aplikacji komputerowej. Wśród najciekawszych zmian należy wymienić pełny wgląd w system wzorów odmiany wraz z ich nową systematyzacją, a także znacznie rozszerzone możliwości przeszukiwania słownika według rozmaitych kryteriów. Pokazujemy kilka praktycznych przykładów wykorzystania nowych funkcji SGJP.

EN

In the paper we present a new online version of the “Grammatical Dictionary of Polish”. We focus on new features which have been introduced since the previous editions of the dictionary which were available as a desktop application. The most interesting changes include a full view of inflectional patterns together with their new systematization and significantly extended searching tools allowing to filter entries of the dictionary based on various criteria. Some practical examples of using these new features are presented.

7

Dictionaries and lexical databases of the Polish language

61%

Czerepowicka M.

Prace Językoznawcze

|

2020

|

issue XXII/2

23–37

EN

The subject of the study is monolingual electronic lexicography. The aim of the article is to show the impact of computer techniques on the organization, size, purpose and content of dictionaries. In the present study, the author focuses on electronic databases and defines what they are, explaining how their structure and the data collected in them influence the form of electronic dictionaries. The article analyses three modern Polish dictionaries: Uniwersalny słownik języka polskiego PWN [The Universal Dictionary of the Polish Language PWN], Wielki słownik języka polskiego PAN [The Great Dictionary of the Polish Language PAN] and Słownik gramatyczny języka polskiego [The Grammatical Dictionary of Polish]. The author argues that the way of organizing and presenting knowledge in the discussed reference works allows users to exploit them in an advanced way, which leads to efficient access to detailed information about lexical units and their grouping, as well as ad-hoc compilation of “sublists” that meet specific expectations of recipients

PL

Przedmiotem badań jest jednojęzyczna leksykografia elektroniczna. Celem artykułu jest ukazanie wpływu technik komputerowych na organizację, rozmiar, przeznaczenie i zawartość słowników. W swych badaniach autorka koncentruje się na elektronicznych bazach danych. Definiuje, czym są, oraz objaśnia, jak ich budowa i sposób organizacji zgromadzonych w nich danych wpływają na postać słowników elektronicznych. W artykule zostały poddane analizie trzy współczesne słowniki języka polskiego: Uniwersalny słownik języka polskiego PWN, Wielki słownik języka polskiego PAN oraz Słownik gramatyczny języka polskiego. Autorka dowodzi, że sposób organizacji i prezentacji wiedzy w omówionych dziełach umożliwia użytkownikom korzystanie z nich w sposób zaawansowany, co oznacza sprawne dotarcie do szczegółowych informacji o jednostkach leksykalnych, grupowanie ich, jak również doraźne kompilowanie „podsłowników”, spełniających określone oczekiwania odbiorców.

8

[Recenzja]: Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, red. S. Gierszewski, t. 1–4, red. Z. Nowak, Gdańsk 1992–1997, ss. 448 + 556 + 518 + 548; Suplement I, red. Z. Nowak, Gdańsk 1998, ss. 368; Suplement II, red. Z. Nowak, Gdańsk 2002, ss. 324

61%

Prokop K. R.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2008

|

vol. 89

419-426

9

Leksykograficzne historie wyrazów – słowniki w słownikach. Słownik – część II

61%

Migdał J.

Język. Religia. Tożsamość

|

2023

|

issue 2 (28)

179-186

PL

Artykuł stanowi kontynuację badań podejmujących problematykę słownikowych historii nazw zbiorów leksykograficznych. Rozważania dotyczą dziejów leksemu słownik w polskiej leksykografii w zakresie innych niż podstawowe znaczenie słowa, czyli ‘uporządkowany zbiór wyrazów jakiegoś języka’. Zaprezentowano w układzie chronologicznym historię zanotowanych w polskich słownikach znaczeń: ‘człowiek słowny, honorowy’, ‘redakcja słownika; lokal gdzie się mieści redakcja słownika’, ‘pewien określony zasób wyrazów; słownictwo’, ‘książka zawierająca uporządkowany zbiór wyrazów jakiegoś języka’ oraz ‘publikacja zawierająca teksty informujące o określonych zagadnieniach, uporządkowane alfabetycznie według wybranych słów lub terminów’. Często pojawienie się niektórych znaczeń wynika z przyjętych przez autorów zasad opracowania słownika, ze szczegółowości w wyodrębnianiu znaczeń i podznaczeń.

EN

The article is a continuation of research dealing with the problem of dictionary history of names of lexicographic collections. The considerations concern the history of the lexeme dictionary in Polish lexicography in terms other than the basic meaning of a word, i.e. ‘an ordered set of words of a language’. The history of the following meanings recorded in Polish dictionaries is presented in a chronological order: ‘man of words, honorable’, ‘editor’s office; the premises where the editorial office of the dictionary is located’, ‘a certain set of words; vocabulary’, ‘a book containing an ordered collection of words of a language’ and ‘a publication containing texts informing about specific issues, arranged alphabetically according to selected words or terms’. Often, the emergence of some meanings results from the principles adopted by the authors of the dictionary, from the detail in extracting meanings and underlinings.

10

Koncepcja Słownika języka i kultury Wielkopolski a seria Wielkopolskie Słowniki Regionalne

61%

Osowski B.

Poradnik Językowy

|

2023

|

vol. 808

|

issue 9

84-91

EN

The Greater Polish dialect is one of the least developed ones in Poland in terms of lexicography. There are amateur dictionaries available and thematic dictionaries on individual parts of the dialect have been published, but there is no lexicographic study covering the entire Greater Poland proper. A publication of this type will therefore fill this gap. Moreover, the existence of dictionaries (or works on them) from other regions will enable comparative and general dialectal studies. This text is a conceptual rather than a material, analytical, or synthetic study. Its objective is to present the idea of a dictionary covering the whole Greater Poland.

PL

Dialekt wielkopolski jest jednym z najsłabiej opracowanych w Polsce pod względem leksykograficznym. Istnieją słowniki amatorskie oraz rozpoczęto wydawanie słowników tematycznych z poszczególnych części dialektu, brak jednak opracowania leksyki dotyczącego całej Wielkopolski właściwej. Publikacja tego typu będzie zatem wypełnieniem owej luki. Ponadto dzięki istnieniu słowników (lub pracom nad nimi) z innych regionów możliwe będą badania porównawcze oraz o charakterze ogólnogwarowym. Niniejszy tekst nie jest studium o charakterze materiałowym, analitycznym czy syntetycznym, lecz opracowaniem koncepcyjnym. Jego zadaniem jest przybliżenie pomysłu słownika ogólnowielkopolskiego.

11

„Das Digitale Familiennamenwörterbuch Deutschlands“

57%

Heuser R., Scheller A.

Onomastica

|

2018

|

vol. 62

281-290

EN

“Online Dictionary of Surnames in Germany” The paper presents the longterm project “Online Dictionary of Surnames in Germany” (“Digitales Familiennamenwörterbuch, DFD”), its conception, main objectives, and its technical realisation. By means of representative examples, the paper depicts how the project works along the catego- ries of conflation, validation, specification or revision of etymologies so far proposed in standard references and the development of new ones. Exploiting new digital resources - especially with the help of new findings in surname geography, the surname stock can be captured and analysed allencompassing and systematically.Surnames of foreign origin like English, French, Italian, Slavic, Baltic or Turkish are also considered. The importance of Slavic roots in German surnames is exemplified by the name Novak (‛new settler’) which ranks position 156 in the total frequency of German surnames.The article’s outlook discusses the importance and possibilities for future cooperation with surname projects in other countries like Poland, with a longterm perspective for a European network of surname dictionaries.

12

Der Demokratiebegriff und seine Profilierung im Deutschen und Polnischen. Eine kontrastive Analyse

57%

Grzeszczak M.

Roczniki Humanistyczne

|

2021

|

vol. 69

|

issue 5

199-216

EN

The purpose of this paper is a contrastive analysis of the concept of ‘democracy’ in the German and Polish languages, along with a presentation of the modes of its conceptualisation in modern Polish and German public discourse. The methodological basis is provided by the assumptions of the Lublin school of cognitive ethnolinguistics. The linguistic materials derive from three types of sources: dictionaries of the German and Polish languages, empirical surveys and press texts. Based on these, a set of basic definition features were defined in the understanding of ‘democracy’ (the so-called “set of basic features”) common for various discourses in both languages. The sets of features assigned to ‘democracy’ on the basis of specialist discourses, diverse both ideologically and with respect to their worldview, were listed. The profiling of the concept of ‘democracy’ was outlined on the basis of texts derived from both the German and Polish press with liberal-conservative and leftist-liberal profiles.

DE

Der Beitrag setzt sich zum Ziel, den Demokratiebegriff im Deutschen und Polnischen kontrastiv zu behandeln sowie die Arten seiner Konzeptualisierung im deutschen und polnischen öffentlichen Diskurs der Gegenwart aufzuzeigen. Die methodologische Grundlage bilden die Prämissen der Lubliner kognitiven Ethnolinguistik. Als Materialbasis dienen dabei drei Arten von Quellen, und zwar: Wörterbücher der deutschen und polnischen Sprache, experimentelle Befragungen sowie Pressetexte. Auf deren Grundlage wird ein Bündel von Grundeigenschaften (den sog. „Basiseigenschaften“) im Verständnis von ‚Demokratie‘ in beiden behandelten Sprachen festgelegt, das allen Diskursen gemeinsam ist. Im Anschluss daran wird auf die Merkmale von ‚Demokratie‘ hingewiesen, die in den ideologisch und weltanschaulich differenzierten Diskursen ans Licht kommen. Die Profilierung des Begriffs wird anhand des Textmaterials aus der deutschen und polnischen Presse mit folgender Ausrichtung skizzenhaft dargestellt: liberalkonservativ und linksliberal.

PL

Pojęcie demokracji i jego profilowanie w języku niemieckim i polskim. Analiza kontrastywna Celem artykułu jest analiza kontrastywna rozumienia pojęcia demokracji w języku niemieckim i polskim oraz pokazanie sposobów jego konceptualizacji we współczesnym niemieckim i polskim dyskursie publicznym. Podstawę metodologiczną stanowią założenia lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej. Materiał językowy został zaczerpnięty z trzech typów źródeł: ze słowników języka niemieckiego i polskiego, z empirycznych badań ankietowych oraz z tekstów prasowych. Na jego podstawie ustalono zespół podstawowych cech definicyjnych w rozumieniu ‘demokracji’ (tzw. zespół „cech bazowych”) wspólny różnym dyskursom w obu odnośnych językach. W kolejności wskazano zespoły cech przypisywanych ‘demokracji’ na gruncie wyspecjalizowanych dyskursów zróżnicowanych ideologicznie i światopoglądowo. Profilowanie pojęcia ‘demokracji’ zostało zarysowane na podstawie materiału tekstowowego zaczerpniętego z prasy niemieckiej i polskiej o orientacji liberalno-konserwatywnej i lewicowo-liberalnej. Der Beitrag setzt sich zum Ziel, den Demokratiebegriff im Deutschen und Polnischen kontrastiv zu behandeln sowie die Arten seiner Konzeptualisierung im deutschen und polnischen öffentlichen Diskurs der Gegenwart aufzuzeigen. Die methodologische Grundlage bilden die Prämissen der Lubliner kognitiven Ethnolinguistik. Als Materialbasis dienen dabei drei Arten von Quellen, und zwar: Wörterbücher der deutschen und polnischen Sprache, experimentelle Befragungen sowie Pressetexte. Auf deren Grundlage wird ein Bündel von Grundeigenschaften (den sog. „Basiseigenschaften“) im Verständnis von ‚Demokratie‘ in beiden behandelten Sprachen festgelegt, das allen Diskursen gemeinsam ist. Im Anschluss daran wird auf die Merkmale von ‚Demokratie‘ hingewiesen, die in den ideologisch und weltanschaulich differenzierten Diskursen ans Licht kommen. Die Profilierung des Begriffs wird anhand des Textmaterials aus der deutschen und polnischen Presse mit folgender Ausrichtung skizzenhaft dargestellt: liberalkonservativ und linksliberal.

13

Narzędzia cyfrowe w dydaktyce przekładu: Zasoby leksykalne oraz narzędzia korpusowe do edycji tekstu

57%

Brożyna-Reczko M.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 10

181-193

EN

This article deals with the use of lexical resources and corpus tools to evaluate, edit, and verify already translated texts. Additionally, it provides a description of a pilot study whose purpose was to describe students’ behaviour in a situation where machine-translated metaphorical phrases should be evaluated and corrected. The analysis focuses on identifying the lexical resources and tools that were most frequently used at every stage of the task. The exercise was conducted during a course on translating technologies for MA students of translation studies.

PL

Niniejszy artykuł stanowi przegląd zasobów leksykalnych oraz narzędzi korpusowych przydatnych do oceny, edycji oraz weryfikacji przetłumaczonych tekstów. Dodatkowo zawiera opis badania pilotażowego, którego celem było opisanie zachowania studentów w sytuacji, gdy należy ocenić oraz dokonać modyfikacji leksykalno-stylistycznej wyrażenia metaforycznego przetłumaczonego maszynowo. Analizie poddano jedynie to, jakich narzędzi oraz zasobów studenci używali i na jakim etapie zadania. Ćwiczenie zostało wykonane w ramach zajęć na studiach magisterskich, kierunek: przekładoznawstwo – technologie tłumaczeniowe.

14

Лексікаграфічныя працы ў Вялікім Княстве Літоўскім у XVI – XVII стст.

51%

Грэсь A.

Białorutenistyka Białostocka

|

2014

|

vol. 6

RU

Анна Грэсь - Беласток

PL

W części wstępnej niniejszego artykułu przedstawiono periodyzację rozwoju leksykografii na ziemiach słowiańskich wraz z ogólną charakterystyką poszczególnych okresów. W dalszej części opisane są cztery najważniejsze prace leksykograficzne z okresu XVI–XVII wieków: "Leksis s tolkovaniem slovenskich mov prosto", Leksis Wawrzyńca Zizanija, "Leksikon slavenorosskij i imen tolkovanie" Pamby Beryndy oraz "Sinonima slavenorosskaa".

EN

The introductory part of the article presents a concise periodization of the development of the Slavic lands lexicography together with the general characteristics of each period. The subsequent part of the analysis describes four most important lexicographical works from the 16th and 17th centuries: "Leksis s tolkovaniem slovenskih mov prosto", Leksis by Lavrenty Zizanij, "Leksikon slavenorosskij i imen tolkovanie" by Pamva Berynda and "Sinonima slavenorosskaa".

15

Zmiany w słownictwie mieszkańców powiatu grudziądzkiego.

51%

Mosakowski J.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2013

|

vol. LIX

143-163

PL

Przedmiotem artykułu są rozważania na temat specyfiki słownictwa mieszkańców powiatu grudziądzkiego i zmian, jakie w nim zaszły w ciągu ostatnich 60 lat. Przyjąwszy za bazę słownictwo używane w kręgu rodzinnym, pochodzący z Grudziądza autor wyróżnił 307 haseł, które następnie poddał weryfikacji poprzez przeprowadzenie ankiety ustnej i pisemnej wśród 88 respondentów (60 uczniów liceum ogólnokształcącego, 20 osób dorosłych z terenu powiatu grudziądzkiego i 8 osób z terenów przylegających do badanego obszaru). Stworzony i zweryfikowany na potrzeby ankiety zbiór słownictwa stanowi konglomerat haseł charakterystycznych dla gwary ludowej i miejskiej, slangu oraz języka niemieckiego. Szczególnie wyraźne są w nim ślady modyfikowania i adaptowania słów z języka niemieckiego z zakresu techniki oraz życia codziennego. Niemały wpływ na kształt powojennego słownictwa mieszkańców Grudziądza i jego okolic miały też długoletnie tradycje militarne i penitencjarne. Przedmiotem analizy była żywotność 307 jednostek leksykalnych wśród przedstawicieli dwóch pokoleń (grupy wiekowe: 35–70 i 15–16 lat). W wyniku analizy danych okazało się, że przedstawiciele starszej grupy wiekowej znają i/lub używają 76,99% podanych w ankiecie haseł, natomiast respondenci rekrutujący się z młodszej grupy wiekowej znają i/lub używają zaledwie 40,44% całości ankietowanego słownictwa.

EN

The object of the article is to deliberate on the specificity of vocabulary used by the people living in the region of Grudziądz and the changes that it has gone through in the past sixty years. The author, who comes from Grudziądz himself, set as a basis for the analysis the vocabulary used among family members and relatives. He selected 307 lexical items to be then verified by the means of a questionnaire in a written and oral form among 88 respondents (60 secondary school students, 20 adults from the region of Grudziądz and 8 people from areas adjacent to the region researched). The lexicon created and verified for the questionnaire is a conglomerate of words and phrases characteristic of folk and city dialect, slang and German language. There are particularly clear traces of adapting and modifying technical and everyday words from the German language. The city’s long military and penitentiary tradition also had a significant influence on the development of the after-war language of the inhabitants of Grudziądz and its surroundings. The subject of the analysis was the life-span of the 307 lexical items among representatives of two generations (age groups of 35 to 70 and 15 to 16). The result has shown that representatives of the older generation know and/or use 76.99 per cent of the items listed in the questionnaire while respondents from the younger age group know and/or use only 40.44 per cent out of the total lexis presented in the questionnaire.

16

Zagadnienia poprawności językowej w Wielkim słowniku języka polskiego PAN

51%

Zbróg P.

Język Polski

|

2015

|

vol. 95

|

issue 3

214-230

PL

W artykule omówiono wybrane zagadnienia ujmowania kwestii poprawnościowych w Wielkim słowniku języka polskiego PAN. Wkrótce będzie to największy elektroniczny słownik ogólny, zawierający rozbudowaną siatkę informacji o jednostkach języka. Z tego względu dla wielu użytkowników polszczyzny stanie się on ważnym narzędziem w ocenie normatywnej zjawisk językowych. Jak wynika z analizy części haseł, opublikowanych dotychczas w sieci, autorzy pośrednio lub wprost podają w nich wskazówki poprawnościowe dotyczące posługiwania się opisanymi jednostkami, przestrzegają także przed formami uznanymi za błędne. Niejednokrotnie jednak opisy nie są konsekwentne, kompletne, niekiedy brakuje informacji podawanych w bardzo podobnych grupach leksemów, nie zawsze są przestrzegane założenia metodologiczne, przedstawione we Wstępie. W artykule wykazano, że ze względu na rangę społeczną słownika warto dokonać ponownej analizy opracowanego materiału tak, aby stał się on kompletnym ródłem dla jego użytkowników.

EN

The article discusses selected issues of presenting the problems of correctness in Wielki słownik języka polskiego PAN (The PAN Great Dictionary of Polish Language). It will soon be the largest electronic, general dictionary containing a complex system of information about units of language. This is the reason why it will become an important tool of normative assessment of linguistic phenomena for Polish language users. As it results from the analysis of a part of entries which were published on the Internet so far, the authors, directly or indirectly, give correctness hints related to the use of the units described and caution against the forms which are perceived as incorrect. In some cases the descriptions are not consistent or complete, they sometimes lack information provided in groups of lexemes which are very similar while the methodological assumptions presented in the Introduction are not always followed. The article shows that owing to the social importance of the dictionary it is worth analysing the material once again so that it becomes a complete source for its users.

17

Źródła etnograficzne i teksty folkloru jako baza empiryczna słownika gwarowego (na przykładzie Kujaw)

51%

Sawaniewska-Mochowa Z.

Język Polski

|

2016

|

vol. 96

|

issue 3

27-36

PL

Artykuł podejmuje problematykę obecną w dyskursie naukowym od lat 70. XX wieku na temat wykorzystywania w słownikach gwarowych materiałów etnograficznych i tekstów folkloru. Powrót do tej kwestii łączy się ściśle z doborem źródeł do tworzonej aktualnie bazy empirycznej słownika gwarowo-kulturowego Kujaw. „Krzyżowanie” danych dialektologicznych i etnograficznych w tego typu leksykonie, rejestrującym słownictwo gwarowe o różnej chronologii, znajduje istotne uzasadnienie. Zbiór kujawskich tekstów gwarowych jest zbyt skromny, by można było na jego podstawie dokonać ekscerpcji leksyki, która odzwierciedlałaby bogactwo kultury regionalnej. Rezerwuarem słownictwa gwarowego w tej sytuacji są liczne opracowania specjalistyczne z zakresu folkloru słownego i kultury materialnej wsi kujawskiej. Na przykładzie hasła 'pindyrynda' ukazano, jak można zrekonstruować polisemiczność nazwy, gdy połączy się dane dialektologiczne z etnograficznymi.

EN

The article discusses the issues of using the ethnographic material and folkloric texts in the dictionaries of dialects. The aforementioned problems have been present in the scientific discourse since 1970s. Those issues are echoed in the selection of sources creating the empirical base for the dictionary of culture and dialect of Kujawy. A lexicon that records dialectal vocabulary of different chronology allows such “crossing” of dialectological and ethnographic data. The collection of dialectal texts from Kujawy is too limited to constitute the basis of analyzed vocabulary. Thus, the lexicon of dialectal vocabulary will be in that case based on many specialist studies in the field of verbal folklore and material culture of the villages of Kujawy. For example, the word 'pindyrynda' was chosen to show how to reconstruct a polysemic name, when dialectological data are combined with ethnographic ones.

18

Współczesny warsztat językoznawcy — elektroniczne zasoby i narzędzia badawcze

51%

Kwaśnicka-Janowicz A., Pałka P.

Język Polski

|

2015

|

vol. 95

|

issue 1-2

154-170

PL

Nowe technologie przełomu XX i XXI wieku pozwoliły na digitalizację i archiwizację danych dostępnych dotychczas tylko w formie druków czy rękopisów, a dziś w formie elektronicznej upowszechnianych dzięki Internetowi. Ze względu na dużą liczbę, różnorodność i stały przyrost dostępnych już elektronicznie zasobów, przydatnych w pracy badaczom polszczyzny dawnej i współczesnej, literaturoznawcom, nauczycielom czy pasjonatom, po raz kolejny pojawiła się potrzeba zebrania i omówienia zbiorów cyfrowych. Artykuł ma na celu zebranie informacji o dostępności zdigitalizowanych materiałów oraz dzięki ich klasyfikacji funkcjonalnej omówienie możliwości oraz ograniczeń w korzystaniu z tych zasobów.

EN

At the turn of the twentieth and twenty first centuries new technologies made digitization and archiving of data available up to that point only in the form of prints or manuscripts possible and today they are electronically disseminated through the Internet. Due to the large number, variation and constant increase of the already available electronic resources, useful in the work of scholars of the old and modern Polish language, literary scholars, teachers and enthusiasts as well as ordinary users of language, once again there was a need to gather and discuss the digital collections. This article aims to collect information on the availability of the digitized materials and, thanks to its functional classification, to discuss the possibilities and limitations of use of those digital resources.

19

Język sportu w ujęciu leksykografów. Analiza terminograficzna wybranych słowników z terminologią sportową

51%

Murrmann J.

Socjolingwistyka

|

2015

|

issue 29

245-267

PL

Biorąc pod uwagę bogactwo językowe omawianej dziedziny, jej dynamicznie rozwijające się słownictwo specjalistyczne oraz, ogólnie, międzynarodowy charakter sportu, trzeba uznać, że kompetentnie przygotowane dzieła leksykograficzne z terminologią sportową stanowią ważny element skutecznej komunikacji w sferze kultury fizycznej. W artykule omówione zostały trudności, na jakie napotykają autorzy, często praktycy nie-językoznawcy, dwu- lub wielojęzycznych słowników sportu lub słowników poszczególnych dyscyplin. Przeprowadzona zgodnie z metodologią Łukasika (2007) analiza terminograficzna wybranych słowników, uwzględniająca parametry makro-, medio- oraz mikrostruktury, pozwoliła wyodrębnić kwestie problematyczne, które wynikają w dużej mierze z samej specyfiki języka — czy lepiej — języków sportu oraz z typowych trudności związanych z opracowywaniem dzieł terminologicznych. Wyniki badań mogą przyczynić się do ułatwienia pracy przyszłych leksykografów podejmujących się napisania kolejnych słowników.

EN

Considering the linguistic variety of the analyzed field, its dynamically developing specialized vocabulary and, generally, the international character of sport, it can be stated that the competently prepared lexicographic compositions are an important element of an efficient communication within the sphere of physical culture. The focus of the present paper goes to the difficulties of the authors, often practitioners non linguists, of the two- or multilingual dictionaries of sport or of a chosen sport discipline. The conducted terminographic analysis of the chosen dictionaries based on Łukasik’s methodology (2007), including macro-, medio- and microstructure parameters, enabled to identify the main problematic issues, which are related to the specifics of language or — better — languages of sport and to the typical difficulties connected with the construction of a dictionary. The findings of the research may contain valuable recommendations for future dictionary-makers.

20

Leksykograf u podnóża rockowej wieży Babel. Muzyka popularna a słowniki nazw własnych

51%

Marcinkiewicz R.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 114

|

issue 2

87-102

EN

This article focuses on the place that proper names originating from rock, or popular music in general, take or could take in dictionaries of proper names. It starts with an overview of onomastica published thus far, revealing a limited interest of Polish researchers in proper nouns related to this form of artistic activity. This discovery prompted the author to share his suggestions regarding such an onomasticon, or even onomastica, where names from popular music and specific categories would take a central place. Conditions are proposed which such a dictionary can or must meet based on the categories used in lexicography such as macro-, micro-, media- and megastructure. The final section of the article presents examples of the proposed lexicographic entries used in practice. Prepared on the example of the proper noun ‘Yes’, the first proposal is to limit the term description to basic data (spelling, pronunciation, explanation of the name, inflection in Polish). The second option develops the entry and refines it: firstly, by adopting the microstructure plan with the special role of a commentary, and secondly, in the context of the media-structure, i.e. by presenting it among other related entries.

Refine search results

M. Krajewska: Polsko-rosyjski słownik Lemowych neologizmów. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu 2006

Słownik pedagogów polskich, pod red. Wandy Bobrowskiej-Nowak i Danuty Dryndy, Katowice 1998, ss. 243

[Recenzja]: Zygmunt Iwicki ks., Konwent oliwski (1186-1831). Leksykon biograficzny i nie tylko, współpraca Maria Babnis, Gdańsk-Pelplin 2010, ss. 594 + ilustracje

Leksykograficzne historie wyrazów – słowniki w słownikach. Uwagi wstępne o leksemie słownik

Słowniki, encyklopedie i leksykony tradycyjnej odzieży jako forma ich identyfikacji i dokumentacji niematerialnego dziedzictwa kulturowego

„Słownik gramatyczny języka polskiego” – wersja internetowa

Dictionaries and lexical databases of the Polish language

[Recenzja]: Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, red. S. Gierszewski, t. 1–4, red. Z. Nowak, Gdańsk 1992–1997, ss. 448 + 556 + 518 + 548; Suplement I, red. Z. Nowak, Gdańsk 1998, ss. 368; Suplement II, red. Z. Nowak, Gdańsk 2002, ss. 324

Leksykograficzne historie wyrazów – słowniki w słownikach. Słownik – część II

Koncepcja Słownika języka i kultury Wielkopolski a seria Wielkopolskie Słowniki Regionalne

„Das Digitale Familiennamenwörterbuch Deutschlands“

Der Demokratiebegriff und seine Profilierung im Deutschen und Polnischen. Eine kontrastive Analyse

Narzędzia cyfrowe w dydaktyce przekładu: Zasoby leksykalne oraz narzędzia korpusowe do edycji tekstu

Лексікаграфічныя працы ў Вялікім Княстве Літоўскім у XVI – XVII стст.

Zmiany w słownictwie mieszkańców powiatu grudziądzkiego.

Zagadnienia poprawności językowej w Wielkim słowniku języka polskiego PAN

Źródła etnograficzne i teksty folkloru jako baza empiryczna słownika gwarowego (na przykładzie Kujaw)

Współczesny warsztat językoznawcy — elektroniczne zasoby i narzędzia badawcze

Język sportu w ujęciu leksykografów. Analiza terminograficzna wybranych słowników z terminologią sportową

Leksykograf u podnóża rockowej wieży Babel. Muzyka popularna a słowniki nazw własnych