Search results

1

Die Text-Bild-Kombination Filmplakat

100%

Badstübner-Kizik C.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2013

55-84

PL

Niniejszy artykuł jest poświęcony plakatowi filmowemu stanowiącemu specyficzny związek słowa i obrazu. Szczególny nacisk położono na podkreślenie funkcji i struktury, jak również na percepcję oraz recepcję tego szczególnego medium reklamowego. W dalszej części artykułu naszkicowano zakres możliwych zastosowań plakatu filmowego w dydaktyce języka obcego oraz kultury obcojęzycznej. Jako stosunkowo zwięzły, językowo oraz kulturowo autentyczny, a tym samym również silnie motywujący środek dydaktyczny, plakat filmowy może zająć ważne miejsce m. in. w kształtowaniu sprawności językowych, umiejętności odkrywania treści kulturowych i kształtowaniu świadomości medialnej.

EN

The paper discusses film posters as specific combinations of linguistic and pictorial signs. Bearing in mind that film posters are advertising media for special purposes, attention is paid to their function, structure and the processes involved in their perception. In the final part, the paper brings the didactic potential of film posters into focus. As a means of teaching and learning, which in terms of size and accessibility is relatively well manageable and provides authentic language and culture input, film posters can prove very motivating. In context of reading and communication skills as well as culture learning and media awareness, they should claim a firm place in foreign language and culture education.

DE

Der Beitrag beschreibt das mediale Format Filmplakat als spezifische Text-Bild-Kombination, wobei im Besonderen auf Funktion, Struktur sowie involvierte Perzeptions- und Rezeptionsvorgänge dieses besonderen Werbeträgers eingegangen wird. Anschließend wird das sprach- und kulturdidaktische Potenzial von Filmplakaten skizziert. Als überschaubares, sprachlich und kulturell sehr authentisches und damit potenziell motivierendes Unterrichtsmittel können Filmplakate u. a. im Kontext des Fertigkeitentrainings, des kulturentdeckenden Lernens und des Medienbewusstseins einen Platz im Fremdsprachenunterricht beanspruchen.

2

PARATACTIC POETICS. ON THE INCONGRUENCY OF AUTHOR AND WORK INTENTION IN KURT SCHWITTERS’ LITERARY OEUVRE

89%

van den Berg H.

Porównania

|

2013

|

vol. 12

235-263

PL

Wiele utworów z awangardowej spuścizny Kurta Schwittersa ma charakter enigmatyczny. Nie tylko jego abstrakcyjne prace wizualne, ale także poezja, opiera się prostej, jednoznacznej interpretacji, nie zawiera prostego przekazu ani wyraźnych sygnałów intencji Schwittersa. W tym kontekście utwory Schwittersa nie są odosobnionym przypadkiem, ale raczej typowym przykładem sztuki i literatury historycznej awangardy, do której należał Schwitters. Podobnie jak w przypadku ogólnych studiów nad awangardą, jego utwory literackie odnoszą się do manifestów i pism programowych, które zawęziły sens jego dzieł sztuki, obrazów, rzeźb, poezji i innych tekstów, jako źródła wskazówek intencji Schwittersa i znaczenia, jakie przypisywał swoim pracom. Ale do jakiego stopnia owe pisma programowe są godne zaufania albo – by ująć rzecz precyzyjniej – do jakiego stopnia owe cele estetyczne, procedury artystyczne i poetyka wyłożona w tych tekstach odnoszą się do artystycznej i literackiej praktyki, którą obserwujemy w pracach Schwittersa? Skupiając się na poetyckiej spuściźnie Schwittersa i jego poetyce sformułowanej w manifestach i innych tekstach z dziedziny poetyki, dostrzegamy wyraźnie, że uwagi Schwittersa o poezji były integralną częścią jego refleksji estetycznej o sztuce wizualnej i jego poetyce sformułowanej w pismach programowych, bardziej niż pochodną jego refleksji nad pracami artystycznymi. To nierzadka cecha poetyki awangardowej, która często odwzorowywała i próbowała skopiować cele artystyczne sformułowane w kontekście sztuki wizualnej (można argumentować, że Schwitters był w pierwszej linii artystą wizualnym). Nawet pomiędzy programowymi tekstami Schwittersa zogniskowanymi wyraźnie na poetyce, a jego poezją i prozą pozornie wyjaśnianą w tych tekstach, istnieje oczywista różnica pomiędzy teorią a praktyką. Porównanie z refleksją tzw. „rosyjskich formalistów” pokazuje, że te rozważania o poezji są w dużym stopniu zbieżne z podejściem Schwittersa, jednak o wiele bardziej subtelne i precyzyjne w definiowaniu poetyckich zasad, które charakteryzują spuściznę Schwittersa – być może nie jest to przypadkowe. Oprócz bliskości formalistów i awangardy, Schwitters, podobnie jak formaliści, inspirował się niemieckim historykiem i teoretykiem literatury, Oskarem Walzelem. Schwitters uczęszczał na jego zajęcia podczas studiów na akademii sztuk w Dreźnie, formaliści czytali Walzela i tłumaczyli jego prace. To może wyjaśniać rzucającą się w oczy zbieżność pomiędzy Schwittersem a formalistami, na przykład w naciskaniu na „materialność” słowa, ale także w próbach połączenia refleksji nad słowem i nad obrazem, które były głównym przedmiotem rozważań Walzela. Walzel jako trait d’union pomiędzy Schwittersem a formalistami, może być także zachętą do czytania poezji Schwittersa jako poezji z osobliwościami, które u formalistów stosowane były o wiele bardziej precyzyjnie niż jako ćwiczenie w czytaniu ahistorycznym, ale, jak pokazuje Walzel, nie tylko jako obopólne źródło inspiracji, wbrew rozbieżnościom, symultanicznie dzieląc horyzont teoretyczny awangardowych prób sztuki i literatury z Zachodu i ze Wschodu w teorii i praktyce.

EN

Many works in the oeuvre of the avantgarde artist Kurt Schwitters have an enigmatic character. Not only his abstract visual art but also his poetry resists simple unambigious interpretation. They do not contain clear messages or unequivocal indications of Schwitters’ intentions. Here, Schwitters’ work is not a singular case, but rather a typical example of the art and literature of the historical avant-garde, to which Schwitters belonged. As in studies on the avant-garde in general, literature on Schwitters and his artistic and literary work tends to resort to his manifestoes and programmatic writing, which sided his works of art, collages, paintings, sculptures, poetry and other literary texts in a more narrow sense, as a source for clues on Schwitters’ intentions and the meaning he attributed to his work. But to what extent is this programmatic writing reliable, or to be more precise: to what extent do the aesthetic principles, artistic procedures and the poetics outlined in these texts correspond with the artistic and literary practice as it can be observed in Schwitters’ work? Focusing on Schwitters’ poetic oeuvre and his poetics formulated in manifestoes and other poetical texts, it is evident that Schwitters’ remarks on poetry were an integrated part of his aesthetic reflections on the visual arts and his explicit poetics in his programmatic writing rather a derivative of reflections on his artistic production – a not uncommon feature in avant-garde poetics, which frequently reflected and tried to translate aesthetic principles coined in the context of the visual arts to (and one might argue: Schwitters was in first instance a visual artist). Even between Schwitters’ programmatic texts strictly concentrating on poetics and his poetry and proseapparently explained in these texts, an obvious discrepancy between theory and practice. A comparison with the reflections of the so-called ‚Russian formalists’ shows that their considerations on poetry are to a large extent congenial to Schwitters’ approach, yet far more subtle and accurate in defining the poetic principles, which characterize Schwitters’ literary oeuvre – probably not accidental. Apart from the proximity of formalists to the avant-garde, both Schwitters and the formalists were inspired by the German literary historian and theoretician Oskar Walzel. Schwitters attended his classes during his study at the art academy in Dresden, the formalists read Walzel and translated his works. This may explain the striking congeniality between Schwitters and the formalists e.g. in their insistence on the ‚materiality’ of the word, but also in their attempts to combine reflections on word and image, which were a major subject in Walzel’s writing. Walzel as a trait d’union between Schwitters and the formalists may also be taken as incentive for a reading of Schwitters’ poetry as poetry with pecularities of its own, which were addressed by the formalists in a far more precise way – not just as an ahistorical reading exercise, but as Walzel as mutual source of inspiration shows, against a divergent, yet simultaneously shared theoretical horizon of avant-garde approaches of art and literature from West and East in practice and in theory.

3

Im multimodalen Dialog. Zum Zusammenspiel von Text und Bild auf den Einbänden von Kinderbüchern

88%

Makowska M.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2013

115-142

PL

Tematem artykułu są teksty werbalnoikoniczne, analizowane na przykładzie ilustrowanych okładek bajek dla dzieci, gdzie tytuł literacki wpisany jest w swoje wizualne otoczenie, stanowiąc jego integralną część. Relacje, w jakich pozostają wobec siebie tytuł bajki i jego wizualne otoczenie, są podstawą do tego, by okładki bajek dla dzieci traktować jako kompleksowe powierzchnie wizualne. W artykule prezentowane są liczne przykłady tego, jak tytuł bajki i środowisko graficzne wzajemnie się uzupełniają, pozostając w relacji partnerstwa i symbiozy. Artykuł stanowi także próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób kształtować takie powierzchnie wizualne na okładkach bajek, by dzięki nim skupić uwagę dziecka i zainteresować je lekturą bajki oraz równocześnie wspierać jego kompetencję językową.

EN

The subject of the paper concerns verbaliconic texts, analyzed on the example of the illustrated covers of fairy tales for children where the literary title is inscribed in its visual surroundings, simultaneously constituting its integral part. The relations in which the title of the fairy tale and its visual surroundings remain with the reference to one another, are a basis for treating covers of fairy tales for children as complex visual surfaces. The paper presents numerous examples of how the title of a given fairy tale and the graphic environment mutually complement each other, remaining in the relation of partnership and symbiosis. The article also constitutes an attempt at answering the question in what way to shape such visual surfaces on covers of fairy tales so as to, owing to them, focus a child’s attention and make them interested in reading a particular fairy tale as well as simultaneously support their linguistic competence.

DE

Zum Thema des Beitrages werden Sprache-Bild-Texte, die auf bebilderten Kinderbucheinbänden auftauchen, bei denen der literarische Titel in seine visuelle Umgebung so eingebettet wird, dass er zu ihrem integralen Teil wird. Die Beziehungen, in denen der literarische Titel und seine visuelle Umgebung zueinander stehen, scheinen der Grund dafür zu sein, bebilderte Kinderbucheinbände als komplexe Sehflächen zu betrachten. Mit zahlreichen Abbildungen wird im Beitrag exemplifiziert, wie sich der literarische Titel und seine graphische Umgebung gegenseitig ergänzen, indem sie in Partnerschaft und Symbiose zueinander stehen. Der Beitrag gibt auch eine Antwort auf die Frage, wie Kinderbucheinbände als Sehflächen gestaltet werden sollten, um die Aufmerksamkeit der Kinder zu lenken, ihr Interesse am Buch zu erwecken und ihre sprachlichen Kompetenzen zu fördern.

4

"Struwwelpeter", "Anti-Struwwelpeter" und "Złota różdżka". Ein pädagogisches Bilderbuch zum „Leviten lesen“ im Vergleich

88%

Daszkiewicz A.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2013

85-113

PL

Niniejszy artykuł zwraca uwagę na fenomen książki obrazkowej, której dobrym przykładem jest pionierska praca HEINRICHA HOFFMANNa Der Struwwelpeter. Słowo i obraz – jako równoważne elementy całego tekstu – mają tu za zadanie skłonić dzieci do posłuszeństwa i grzecznego zachowania. Wśród niektórych autorów książek obrazkowych zachodzi jednakże rozbieżność w zakresie tego, jakie zachowanie należy uznać za właściwe, co znajduje wyraz w ich przekazie słownym i obrazkowym. Przykłady tego odnajdujemy w Der Anti-Struwwelpeter i Złotej Różdżce, zestawionymi tu w analizie porównawczej z prototypem w postaci tekstu Hoffmanna. Ponadto, niniejszy artykuł przedstawia zbiór dodatkowych komentarzy studentów germanistyki Uniwersytetu Gdańskiego jako odbiorców wspomnianych tu pozycji. Przytoczone wypowiedzi dotyczą związków pomiędzy tekstem a obrazem w prototypie i kolejnych jego wersjach.

EN

This article addresses the phenomenon of the picture book, a good example of which is a pioneering work by HEINRICH HOFFMANN, Der Struwwelpeter. The word and the picture – as equally important components of the entire text – are meant to cause children to remain obedient. Among some authors, however, there appears discrepancy as to what conduct should be viewed as proper, which is reflected in their textual and graphic message. The examples of this we can find in, for instance, Der Anti-Struwwelpeter and Złota Różdżka, which have been juxtaposed here in a comparative analysis with Hoffmann’s work. Moreover, the text presents a collection of additional comments made by students of German Studies at the University of Gdańsk as recipients of the said works. The remarks cited concern relationships between the text and picture in the prototype and its subsequent versions.

DE

Im vorliegenden Artikel wird das narrative Verfahren des Bilderbuches erörtert. Hier kommt HEINRICH HOFFMANNs Struwwelpeter die Rolle eines Vorreiters zu. Wort und Bild sollen als gleichrangige Bestandteile des Textganzen Kinder zu Gehorsam und bravem Verhalten animieren. Gleichzeitig verweisen sie auf die Einstellung des Verfassers zur Regulierung von kindlichem Verhalten. Allerdings herrscht unter Bilder-buchautoren Uneinigkeit darüber, was als musterhaftes Verhalten einzustufen ist. Dies schlägt sich entsprechend in der Wort- und Bilddarstellung nieder. Beispiele hierfür bieten Der Anti-Struwwelpeter und Złota różdżka, die mit dem ursprünglichen Struw-welpeter-Text verglichen werden. Zusätzlich enthält der Artikel Kommentare von Studierenden der Universität Gdańsk zu den Text-Bild-Bezügen in den besprochenen Struwwelpeter-Fassungen.

Refine search results

3 Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

1 Porównania

4 2013

1 Badstübner-Kizik C.

1 Daszkiewicz A.

1 Makowska M.

1 van den Berg H.

Die Text-Bild-Kombination Filmplakat

PARATACTIC POETICS. ON THE INCONGRUENCY OF AUTHOR AND WORK INTENTION IN KURT SCHWITTERS’ LITERARY OEUVRE

Im multimodalen Dialog. Zum Zusammenspiel von Text und Bild auf den Einbänden von Kinderbüchern

"Struwwelpeter", "Anti-Struwwelpeter" und "Złota różdżka". Ein pädagogisches Bilderbuch zum „Leviten lesen“ im Vergleich