Search results

1

„Cum adhuc iuvenculus essem”. Co wynika z listu Notkera do biskupa Liutwarda?

100%

Grajewski C.

Musica Ecclesiastica

|

2017

|

issue 12

77-85

PL

Artykuł oparty jest na treści tzw. listu Notkera do biskupa Liutwarda. Jest to zabytek piśmiennictwa z końca IX w. napisany w szwajcarskim klasztorze St. Gallen, ważny dla historii muzyki kościelnej. Autor artykułu na podstawie treści tego listu zastanawia się, na ile dokładna była ówczesna notacja muzyczna. Czy Notker, przedstawiając nauczycielom swoje kompozycje do oceny, zaśpiewał je, czy też wystarczył im sam zapis? Pytanie jest ważne, bowiem opisana w liście sytuacja wskazuje, na ile użyteczny w procesie nauczania był zapis muzyczny IX/X w.

EN

The article is based on the content of the so called letter from Notker to Bishop Liutward. The letter, written in the Abbey of St. Gall in Switzerland, is a relic of the late 9th century writing. It is an important piece in the history of sacred music. Analyzing the letter, the author of the article reflects on the accuracy of the then musical notation. Did Notker sing his compositions while presenting them to his teachers? Or did the notation alone suffice? Finding the answers to such questions is especially important, as the situation described in the letter indicates how useful the musical notation was in the process of teaching music in 9th-10th century.

2

„Błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia” (por. Łk 1,48). Muzyczne implikacje kultu maryjnego na przykładzie Stabat Mater G.P. da Palestriny

80%

Kaczorowski R.

Studia Gdańskie

|

2017

|

issue 40

73-87

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest motetowi Stabat Mater, autorstwa renesansowego kompozytora Giovanniego Pierluigiego da Palestriny. Utwór ten w mistrzowski sposób pokazuje prowadzenie dwuchórowej ośmiogłosowej faktury, gdzie jednocześnie zachowana zostaje istotna dbałość o wyrazistość śpiewanego tekstu. W ten sposób omawiany utwór jest przykładem motetu, który odegrał znaczącą rolę w wykształceniu tzw. stylu kościelnego, zwanego z czasem stylem palestrinowskim. Stabat Mater Palestriny to również przykład, w jaki sposób muzyczna kompozycja może stać się osobistym wyznaniem wiary jego twórcy.

EN

This study is devoted to the motet Stabat Mater,,created by the Renaissance composer Giovanni Pierluigi da Palestrina. This work is a masterly composition for two choirs and eight voices, with remarkable attention paid to the distinctiveness of the text sung. In this way the discussed artwork is an example of a motet which played a significant role in the formation of the “ecclesiastical style”, later called Palestrina motet style. The Stabat Mater of Palestrina is also an example of how a musical composition can become its creator’s personal confession of faith.

3

Polskie śpiewy na Boże Ciało w Kancjonale S.S. Jagodyńskiego (wyd. 1638, 1695)

80%

Garnczarski S.

Roczniki Teologiczne

|

2018

|

vol. 65

|

issue 13: Muzykologia

95-113

EN

Polish singing for the Feast of Corpus Christi contained in the cantional of Jagodyński (edition 1638, 1695) count 13 works, including 7 which are translations of Latin poetry, formed most probably at the end of the sixteenth and early seventeenth centuries; and 6 is the fruit of the work of contemporary poets and composers. The translations were modeled on the poetic structure of Latin texts, although not always fully; while the songs of Polish provenance were included by the authors in a way that fits in the general tendencies of the poetics structure of this period. We notice here mostly the songs with 4-verse stanzas and 7-, 6- and 2-verses. The stanzas binding factor is even rhyme, paroxytonic, perfect rhyme, and occasionally alternating rhyme.

XX

Polskie śpiewy na Boże Ciało, zawarte w kancjonale Jagodyńskiego (wyd. 1638, 1695), liczą 13 utworów, w tym 7 to tłumaczenia łacińskiej poezji powstałe najprawdopodobniej pod koniec XVI i na początku XVII w., zaś 6 jest owocem twórczości ówczesnych poetów i kompozytorów. Tłumaczenia były zasadniczo wzorowane na strukturze poetyckiej łacińskich tekstów, natomiast pieśni o proweniencji polskiej zostały ujęte przez twórców w sposób wpisujący się w ogólne tendencje struktury poetyki tego okresu. Przeważają pieśni o strofach 4-wersowych oraz 7-, 6- i 2-wersowych. Czynnikiem wiążącym strofy jest rym paroksytoniczny, dokładny, parzysty, a sporadycznie naprzemienny.

4

Wokół muzyki chóralnej a cappella Henryka Mikołaja Góreckiego. Przybądź Duchu Święty op. 61

80%

Kiwała K., Karcz B., Tyrała R., Zając A., Delimat W., Janicki J. J., Malik J., Sterczewska L., UPJPII i., Pasek W., Karcz B., Malik J., Sterczewska L., UPJPII i., Pasek W.

Pro Musica Sacra

|

2014

|

vol. 12

EN

An exceptional place, due to its singularity, among compositions of Henryk Mikołaj Górecki is taken by the prayer to the Holy Spirit which is a musical interpretation of a text of one of the most popular sequences in the Catholic Church. Górecki reaches towards Polish sources: the popular translation used in the liturgy of Pentecost, taking them, according to his common practice, from a church song book, this time The Parish Hymnbook (Śpiewnik parafialny) collected and arranged by Father Wojciech Lewkowicz.From the formal point of view, Górecki’s composition refers on one hand to the sequencing structure of the Latin original (aa bb cc etc.), whereas on the other – to the Polish model, in which the basis are two repeating musical groups. The melodic layer points to a strict connection with the two first melody segments of the Latin sequence. The score astounds with the simplicity of homorhythmical texture; melodics are simplified, the text is treated entirely syllabically. Exceptional specifics of the music are visible only while listening – the formogenic significance belongs to tonally approached harmonics and dynamic shadings and above all special, as if “stretched” sense of time. The complete composition acquires the character of a contemplative immersion in prayer. Time is of no importance anymore, and the liveliness of the music is bestowed by the waves of sometimes fervent and at other times calm expression and a specific nuance-like “play on colours” provided by harmony.The biographical context of the composition is important here. The 80’s were difficult for Górecki; he struggled with health and professional adversities; he was also experiencing a creative crisis. In this context the ardent prayer to the Holy Spirit – the Comforter, the Giver of Wisdom – acquires a special meaning, particularly considering the fact that in his work Górecki never reached for subjects that were “indifferent” to him.

PL

Wyjątkowe, przez swoją jednostkowość, miejsce kompozycji Henryka Mikołaja Góreckiego zajmuje modlitwa do Ducha Świętego, stanowiąca umuzycznienie słów jednej z najpopularniejszych sekwencji Kościoła katolickiego. Górecki sięga do źródeł polskich: popularnego tłumaczenia, wykorzystywanego w liturgii Zesłania Ducha Świętego, czerpiąc je – zgodnie ze swoją częstą praktyką – ze śpiewnika kościelnego; tym razem Śpiewnika parafialnego ułożonego przez ks. Wojciecha Lewkowicza.Pod względem formalnym utwór Góreckiego nawiązuje z jednej strony do sekwencyjnej budowy łacińskiego oryginału (aa bb) z drugiej zaś do wzoru polskiego, w którym podstawą są dwa powtarzające się ugrupowania muzyczne. Warstwa melodyczna wykazuje ścisły związek z dwoma pierwszymi segmentami melodii łacińskiej sekwencji. Partytura zadziwia prostotą homorytymicznej faktury; melodyka jest uproszczona, tekst traktowany jest wyłącznie sylabicznie. Specyfika tej muzyki objawia się dopiero w słuchaniu – formotwórcze znaczenie posiada barwowo traktowana harmonika i cieniowania dynamiczne, a przede wszystkim specjalne, jakby „rozciągnięte” odczuwanie czasu. Pierwszorzędną funkcję pełni – jak prawie zawsze u Góreckiego – tekst słowny, którego konstrukcja i prozodia są podstawą formy utworu, budowy kolejnych fraz i rozwiązań artykulacyjnych. Całość nabiera charakteru kontemplacyjnego zatopienia się w modlitwie. Czas przestaje być ważny, a żywość tej muzyce nadają falowanie raz żarliwej, raz uspokojonej ekspresji i swoista, niuansowa „gra barw” zapewniana przez harmonię.Istotny jest kontekst biograficzny powstania utworu. Lata 80. były dla Góreckiego trudne; zmagał się z przeciwnościami zdrowotnymi, zawodowymi, przeżywał również kryzys twórczy. W tym kontekście ta żarliwa modlitwa do Ducha Świętego – Pocieszyciela, Dawcy mądrości – nabiera szczególnego znaczenia, zwłaszcza gdy bierzemy pod uwagę fakt, iż Górecki nigdy nie sięgał w swej twórczości po tematy mu „obojętne”.

5

W stronę rozszerzenia zbioru funkcji. Propozycja lektury O opisie Janusza Sławińskiego

61%

Ronge G.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 19

88-101

EN

The article discusses the basic concepts of Janusz Sławiński’s O opisie that are important for Polish literary studies in the wider context of the current discussion on the need to abandon the linguistic approach to literature in search of other ways to better understand the meaning of the work. Doubts expressed by Toril Moi in her book Revolution of the Ordinary regarding the analysis of texts from a traditional textual perspective become a pretext for revising some of the assumptions made by the structuralist school regarding the categories of description formulated, among others, by researchers such as Sławiński and Roland Barthes.

PL

Artykuł przypomina podstawowe koncepcje istotnego dla polskich badań literaturoznawczych tekstu O opisie Janusza Sławińskiego i włącza go w pole bieżącej dyskusji o konieczności zarzucenia lingwistycznego podejścia do literatury na rzecz poszukiwania sposobów pełniejszego zrozumienia sensów utworu. Wątpliwości wyrażone przez Toril Moi pod adresem analizy tekstów z tradycyjnej tekstualistycznej perspektywy w jej książce Revolution of the Ordinary stająsię pretekstem do rewizji niektórych założeń szkoły strukturalnej dotyczących kategorii opisu formułowanych między innymi przez badaczy takich jak właśnie Sławiński czy Roland Barthes.

Refine search results

1 Forum Poetyki

1 Musica Ecclesiastica

1 Pro Musica Sacra

1 Roczniki Teologiczne

1 Studia Gdańskie

1 2020

1 2018

2 2017

1 2014

1 Delimat W.

1 Garnczarski S.

1 Grajewski C.

1 Janicki J. J.

1 Kaczorowski R.

1 Karcz B.

1 Kiwała K.

1 Malik J.

1 Pasek W.

1 Ronge G.

1 Sterczewska L.

1 Tyrała R.

1 UPJPII i.

1 Zając A.

„Cum adhuc iuvenculus essem”. Co wynika z listu Notkera do biskupa Liutwarda?

„Błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia” (por. Łk 1,48). Muzyczne implikacje kultu maryjnego na przykładzie Stabat Mater G.P. da Palestriny

Polskie śpiewy na Boże Ciało w Kancjonale S.S. Jagodyńskiego (wyd. 1638, 1695)

Wokół muzyki chóralnej a cappella Henryka Mikołaja Góreckiego. Przybądź Duchu Święty op. 61

W stronę rozszerzenia zbioru funkcji. Propozycja lektury O opisie Janusza Sławińskiego