Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  selekcja szkolna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Edukacja
|
2016
|
issue 2(137)
113–130
PL
Zbigniew Sawiński w tekście opublikowanym w EDUKACJI („Gimnazja wobec nierówności społecznych”, Edukacja, 135(4), 2015) twierdzi na podstawie analiz danych programu OECD PISA z lat 2000–2012, że reforma gimnazjalna nie spowodowała zmniejszenia nierówności w polskiej edukacji: znaczenie pochodzenia społecznego dla osiągnięć uczniów utrzymywało się na podobnym poziomie jak przed reformą, nie zmniejszył się znacząco wpływ pochodzenia społecznego na wybór szkoły średniej, a obserwowane w Polsce różnicowanie się gimnazjów nie doprowadziło do wzrostu nierówności edukacyjnych. W artykule przedstawiono argumenty metodologiczne i wyniki powtórnej analizy danych PISA wskazujące na zmiany w szerzej rozumianych nierównościach edukacyjnych. Między 2000 a 2012 r. (a) nie zmieniła się wprawdzie siła związku wyników osiąganych przez piętnastolatków ze statusem społeczno-ekonomicznym rodzin uczniów, ale: (b) zmniejszyło się zróżnicowanie wyników, co było przede wszystkim zasługą poprawy wyników najsłabszych uczniów; (c) zmniejszyły się różnice między uczniami o niskim i wysokim statusie społeczno-ekonomicznym; (d) zmniejszył się wpływ pochodzenia społecznego na wybór szkoły ponadgimnazjalnej. Wpływ ten jest w dużej mierze bezpośredni: nie jest zapośredniczony przez osiągnięcia edukacyjne uczniów. W polemice podkreślono także złożoność tzw. reformy gimnazjalnej, która nie ograniczyła się jedynie do wprowadzenia gimnazjów. Wskazano na rolę innych czynników, które utrudniają analizowanie efektów reformy gimnazjalnej w kategoriach przyczynowo-skutkowych, w tym przede wszystkim na rolę nieobserwowanych w badaniu PISA zmiennych dotyczących zmian zachodzących w środowisku uczenia się kolejnych kohort uczestniczących w badaniu.
EN
In his text published in EDUKACJA („Polish lower secondary schools in the face of social inequalities” Edukacja, 135(4), 2015), Zbigniew Sawiński argues that based on the analyses of data from the 2000 to 2012 editions of the OECD PISA study, lower secondary school reform has not reduced educational inequalities in Polish education. The importance of students’ social origin remained at the same level as before the reform, the impact of social origin on the choice of type of secondary school remained the same, and an increasing differentiation of lower secondary schools did not lead to an increase in educational inequalities. The article presents methodological arguments and the results of a re-analysis of PISA data, indicating changes in wider educational inequalities. Between 2000 and 2012: (a) the strength of association in the performance of 15-year-olds with the socio-economic status of students’ families did not change, but (b) the variation of results decreased, which was mainly due to the improved performance of the lowest performing students; (c) the differences between students of high and low socio-economic status decreased; (d) the influence of social origin on the choice of the type of upper secondary school decreased. The effects of socio-economic status on upper secondary school choice is largely direct: it is not mediated by the educational achievements of students. The polemic also highlights the complexity of the so-called lower secondary school reform, which was not only limited to the introduction of such schools. The role of other factors is indicated, which makes it difficult to analyse the results of lower secondary school reform in terms of cause and effect – particularly the role of unobserved variables in the PISA study on changes in the learning environment of subsequent cohorts of study participants.
PL
Z badań prowadzonych w niektórych krajach wynika, że wybór ścieżki kształcenia może być silniej związany ze zdolnościami uczniów niż z pochodzeniem społecznym. O szansach przechodzenia, czy to do zasadniczej szkoły zawodowej, czy do liceum ogólnokształcącego bardziej decydują wyniki testów psychologicznych niż to, kim byli rodzice. Celem naszej analizy jest ustalenie tego dla Polski. Posługując się danymi z badań panelowych postaramy się stwierdzić, w jakim stopniu zdolności uczniów oddziałują na szanse przechodzenia do szkół średnich i wyższych. Nasze ustalenia wskazują, że niezależnie od pochodzenia społecznego wyższe umiejętności zapewniają więcej szans dostępu do szkół licealnych, najwyżej lokowanych na pierwszym progu selekcji, w porównaniu z technikami i szkołami zawodowymi. Poziom umiejętności jest również istotnym wyznacznikiem szans przechodzenia na studia i różnicuje dostęp do różnych rodzajów uczelni, zapewniając największe szanse podjęcia studiów bezpłatnych w uczelniach państwowych, cieszących się najwyższym prestiżem. Równocześnie, występowanie różnych ścieżek kształcenia jest czynnikiem wzmacniającym bariery selekcji. Absolwenci liceów najczęściej podejmują naukę w uczelniach bezpłatnych, podczas gdy szkoły prowadzone w trybie niestacjonarnym, przyjmujące kandydatów ze słabszymi wynikami i pobierające opłaty, relatywnie częściej przyciągają absolwentów techników.
EN
Research on educational inequalities disclosed that educational choices may be more strongly affected by students’ abilities than by class membership of their fathers. The purpose of this analysis is to establish how these relationships look like in Poland. By using data from panel studies 2014 we attempt to establish to what extent the abilities affect chances of transition to secondary and tertiary schools. According to our findings, higher abilities increase chances of access to lyceums offering general education than to technical secondary and basic vocational schools. The cognitive skills also increase the chances of transition to tertiary education, differentiating access to public universities, which enjoy the highest prestige. Level of cognitive skills is an important determinant of transition to tertiary education and it affects entry to various types of universities, providing the greatest chances of enrolment in freeof-charge public universities. At the same time, our findings confirm that choosing different tracks maintains class divisions in educational career. Graduates of lyceums are more likely to enroll in free-of-charge public universities whereas institutions which offer part-time programs, accept candidates with poorer scores, and charge tuition, are more likely to attract graduates of technical secondary schools.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie problematyki zróżnicowania poziomu wiedzy o historii Polski XX w. uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Zarysowano kontekst teoretyczny i metodologiczno-badawczy oraz przedstawiono analizy poziomu wiedzy w zależności od wybranych charakterystyk uczniów. Analizy przeprowadzono z wykorzystaniem dwupoziomowych modeli regresji liniowej na danych z ogólnopolskiego, reprezentatywnego dla populacji uczniów szkół ponadgimnazjalnych, badania postaw wobec historii Polski XX w. Na jego podstawie zdiagnozowano znaczące różnice w poziomie wiedzy w zależności od typu szkoły ponadgimnazjalnej i płci. Podjęto próbę interpretacji dostrzeżonych różnic w szerszym kontekście – poprzez uwzględnienie dodatkowych czynników wyjaśniających: rodzinnych, szkolnych, indywidualnych, związanych z potencjalnymi zainteresowaniami historycznymi oraz natężeniem postaw wobec historii. Kontrola dodatkowych czynników (przede wszystkim natężenia postaw) wpłynęła na zmniejszenie efektów typu szkoły i płci, jednakże pozostały one istotne.
XX
The aim of this article is to present the problem of differences in the level of knowledge of 20th century Polish history among students of upper secondary schools. The article begins with a theoretical and methodological context, followed by an analysis of the level of knowledge depending on students’ characteristics. Analyses were conducted according to two-level linear regression models based on data retrieved from a representative (of the population of second year upper secondary school students) survey on attitudes towards 20th century Polish history. Considerable differences were observed in the level of knowledge depending on the type of school and gender. To provide a wider context for the interpretation of these differences, additional factors – such as family, school and individual characteristics (potential interest in history and intensity of attitudes towards history) – were taken into consideration. The control of these additional factors, particularly the intensity of attitudes, reduced the effect of school type and gender, however, they still remained significant.
PL
W pedagogice orientacji socjologicznej okresu międzywojennego podjęto badania nad społecznymi nierównościami warunkującymi rozwój dziecka. Socjologowie, socjologowie wychowania, pedagodzy społeczni oraz inni teoretycy i praktycy, których żywo interesował los dziecka znajdującego się w trudnej sytuacji życiowej, ukazywali czynniki społeczne wpływające na proces wychowawczy w środowiskach rodziny wiejskiej, miejskiej, w szkole. Zwracano uwagę na zależność kariery życiowej i szkolnej dziecka od sytuacji egzystencjalno – materialnej, kulturowej czy panującej atmosfery wychowawczej w rodzinie. W kontekście warunków środowiskowych śledzono takie zjawiska jak: frekwencja szkolna, drugoroczność, odpad szkolny, problem dojrzałości szkolnej. W badaniach o charakterze diagnostycznym i praktycznym stosowano różne metody i techniki, m.in. obserwację swobodną, planową, ankietę, wywiad, wykorzystując szczegółowo opracowane kwestionariusze, arkusze z danymi statystycznymi, tablice statystyczne itp. Diagnoza społeczna służyła do projektowania i organizowania działań profilaktycznych, pomocowych i kompensacyjnych (H. Radlińska). Eksponowano katastrofalną dla spraw oświatowych politykę władz, której skutkiem było obniżanie się powszechności nauczania i wzrost liczby dzieci pozostających poza szkołą oraz wypowiadano się przeciwko wczesnej selekcji dzieci i młodzieży w zakresie edukacji (M. Falski).
EN
In the sociologically oriented educationaltheory of the inter-war period studies were carried out in order to investigate the effects of social inequalities on the infantile development. Sociologists, education sociologists, social pedagogues and other professionals of theory and practice, who were concerned in and about the fate of children and adolescents living in difficult existential conditions indicated the socio-economic factors which affected the educational process within the structures of both urban and rural family-environments and in the course of institutional education. It was pointed out that there exists a strong interdependence between the respective educational and life careers of a child and its socio-economic background and cultural situation, in brier the educational background and climate prevailing in the family. With regard to the environmental conditions the following factors were of special interest: school attendance, repeating a grade, school dropouts, problems with school readiness. The diagnostic and practical studies implemented various methods and techniques, among others: open ended observarion, planned observation, survey and interview, using questionnaires, especially designed for the respective purposes, data sheets, statistical tables and more. The social diagnosis was the basis for the planning and implementation of preventive, supporting and compensatory measures (H. Radlińska). The studies exposed a disastrous education policy pursued by the authorities, which had caused an overall decrease of the educational level and an increase in the number of children who completely fell through the grid of the public eduactional system. The results of the studies lead to the conclusion, that early selection during the education process has negative effects on children and adolescents (M. Falski).
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.