Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: semantyka litewskiego savas ‘swój’

Sort By:

Limit search:

Swój i obcy w litewskim językowym obrazie świata

100%

Gudavičius A.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

2008

vol. 20

223-230

Celem artykułu jest porównanie semantyki litewskich wyrazów savas ‘swój’ i svetimas ‘obcy’ z konceptami swojego i obcego w świadomości współczesnego społeczeństwa litewskiego. Autor chce zbadać, jak semantyka tych wyrazów koreluje ze zmianami odpowiednich konceptów w świadomości litewskiej wspólnoty językowokulturowej. Mając świadomość tego, jak rozległych badań wymaga ten problem, w niniejszym tekście przedstawia jedynie jego zarys. Zdaniem autora nasilenie emigracji po odbudowie niezależnej Litwy do państw zachodnich i Stanów Zjednoczonych oraz sondaże opinii publicznej świadczą o niezadowoleniu z życia na Litwie. W środkach masowego przekazu ocena swojego kraju i rodaków staje się coraz bardziej negatywna, natomiast ocena obcego staje się coraz bardziej pozytywna. Formowanie negatywnej oceny rodaków potwierdzają także wyniki eksperymentu przeprowadzonego przez autora według metodologii Jerzego Bartmińskiego. Uczestniczący w eksperymencie studenci uniwersytetu i mieszkańcy miasta Szawle ocenili Litwina najniżej spośród wszystkich poddanych badaniu nazw narodowości. Natomiast rezultaty analizy semantyki głównych reprezentantów konceptów ‘swojego’ i ‘obcego’ wyrazów savas ‘swój’ i svetimas ‘obcy’, przeprowadzonej na podstawie obserwacji ich definicji w Słowniku języka litewskiego oraz ich użycia w tekstach korpusu języka litewskiego, pozwalają stwierdzić, że ‘swój’ jest wartościowany pozytywnie, a ‘obcy’ negatywnie. Rozbieżności w ocenach ‘swojego’ i ‘obcego’, wyrażanych przez społeczeństwo litewskie i utrwalonych w języku litewskim, wiodą autora do wniosku, że język (znaczenie i użycie jednostek językowych) nie nadąża za zmianami w świadomości społeczeństwa. Użycie wyrazów savas, svetimas we współczesnych tekstach potwierdza istnienie tradycyjnego językowego obrazu świata mimo zmieniającej się oceny odnośnych konceptów w świadomości narodowej.

The article compares the semantics of Lithuanian words savas ‘familiar, known’ and svetimas ‘foreign, alien’ with those concepts as they function in the consciousness of contemporary Lithuanian society. The author asks how the words’ semantics correlates with the changes of the concepts. Considerable emigration of Lithuanians to Western Europe and the United States, as well as opinion polls suggest that the people are dissatisfied with the situation in the country. In the media, Lithuania is evaluated more and more negatively, whereas other countries more and more positively. This is corroborated by the results of an experiment with the inhabitants and students in the city of Shyaulyay (Šiauliai) conducted by the author within the framework of Jerzy Bartmiński’s methodology. Of all the nationalities they evaluated Lithuanians as the lowest. In contrast, an analysis of dictionaries and corpora of Lithuanian reveals that savas is evaluated positively, while svetimas negatively. On this basis a conclusion is drawn that language lags behind changes in social awareness: the usage of the words savas and svetimas in contemporary Lithuanian reflects a traditional linguistic worldview despite changes in the concepts in people’s collective consciousness.

Refine search results

1 Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

1 2008

1 Gudavičius A.

Search results

Swój i obcy w litewskim językowym obrazie świata