Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  sieć szkół
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Edukacja
|
2016
|
vol. 3(138)
75–97
PL
Wprowadzone w 1999 r. gimnazja miały służyć wyrównywaniu szans edukacyjnych dzieci z terenów wiejskich. Jednym z założeń reformy było stworzenie dużych, samodzielnych i dobrze wyposażonych gimnazjów, w których wspólnie uczyliby się absolwenci wszystkich szkół podstawowych z terenu gminy. Po kilkunastu latach funkcjonowania gimnazja pod względem organizacyjnym bardzo się zróżnicowały – w niektórych gminach, zgodnie z założeniami reformatorów, ciągle funkcjonują duże i samodzielne gimnazja, jednak w części gmin bardzo małe gimnazja działają w zespole ze szkołą podstawową, gdzie uczniowie przez dziewięć lat nie zmieniają kolegów, nauczycieli i środowiska. Na podstawie ośmiu studiów przypadku gmin wiejskich pokazano w artykule proces kształtowania sieci gimnazjów w pierwszych latach reformy systemu szkolnego. Próbowano zrozumieć, jakie czynniki zadecydowały o wytworzeniu się tych dwóch modeli gimnazjum. Przedstawione studia przypadku pokazują, że sieć szkolna jest nie tyle wynikiem realizacji planów tworzenia sieci szkolnej przez władze lokalne, ile raczej wynikiem gry pomiędzy lokalnymi władzami a lokalnymi społecznościami.
EN
The introduction of lower secondary schools (gimnazjum) in 1999 was intended to equalise the educational opportunities of children living in rural areas. The concept of the reform was to establish large, independent and well-equipped lower secondary schools to be attended by all the children in a township. After 17 years of operating, lower secondary schools are organisationally very diversified – in some townships, lower secondary schools are large and independent, following the concept of the reformers, but in other townships, they are very small, operating in the same building as the primary school. Children attending the small lower secondary schools remain with the same schoolmates, teachers and social environment for nine years. By using eight case studies of rural townships, the process of setting up lower secondary schools was described, to gain an understanding of the factors determining the evolution of these two organisational models. The case studies show that the school network is not so much the result of local authorities’ pre-established plans, but rather the result of a game between local authorities and local communities.
PL
Przedmiot prezentowanych badań stanowiło szkolnictwo podstawowe zawężone do I i II etapu edukacyjnego(klasy I–III i IV–VI) na obszarach wiejskich województwa małopolskiego. Celem opracowania było wskazanie uwarunkowań funkcjonowania sieci szkół podstawowych oraz konsekwencji likwidacji szkół w kształceniu młodzieży. W artykule wykorzystano dane z lat 2000–2012 dotyczące liczby uczniów oraz szkół podstawowych, a także uczących w tych szkołach nauczycieli oraz stanu zaludnienia miejscowości Małopolski, udostępnione przez BDL GUS. Do realizacji postawionego celu badawczego wykorzystano również wyniki własnych badań bezpośrednich, przeprowadzonych w szkołach za pomocą metody sondażu diagnostycznego, oraz studia literatury przedmiotu, w tym aktów prawnych. Badaniom poddano 12 szkół podstawowych zlokalizowanych w powiecie miechowskim. Objęto nimi dwie grupy respondentów. Pierwszą stanowili opiekunowie uczniów, a drugą – dyrektorzy szkół. Badanie objęło 705 osób. W wyniku niekorzystnych tendencji demograficznych (ryc. 1) w województwie małopolskim w latach2000–2012 na obszarach wiejskich liczba uczniów zmniejszyła się o 30% (ryc. 2). W konsekwencji likwidacji uległy 143 szkoły podstawowe, co stanowiło 12% ich ogólnej liczby (ryc. 3). Zamknięto głównie małe szkoły wiejskie, z obszarów typowo rolniczych w północno-wschodniej części województwa oraz z jego słabiej zaludnionych obszarów południowo-wschodnich (ryc. 4). W mniejszym stopniu proces ten objął miasta, gdzie spadek liczby dzieci w przeliczeniu na szkołę był znacznie wyższy w porównaniu do obszarów wiejskich. Liczba zlikwidowanych szkół byłaby zapewne znacznie większa, gdyby nie aktywność lokalnych społeczności. Korzystały one z możliwości przejęcia szkoły dzięki zakładaniu stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz w dalszym etapie – zmianie organu prowadzącego (ryc. 5). W konsekwencji tych procesów znacznie zmieniło się w regionie rozmieszczenie szkół. Badania przeprowadzone w szkołach powiatu miechowskiego wskazują, że średni czas dojazdu z miejsca zamieszkania do placówki wynosi 21 min, a najdłuższy jest do tych szkół, w otoczeniu których zlikwidowano minimum dwie placówki (ryc. 6). Najwięcej uczniów, bo ok. 60%, dojeżdża do badanych szkół autobusami. Bezpośrednio z formą organizacji dowozu wiąże się udział uczniów w zajęciach pozalekcyjnych. Tylko 44% uczniów z badanych szkół podstawowych powiatu miechowskiego uczęszczało na zajęcia pozalekcyjne.
EN
The subject of the research presented was primary education narrowed down to the first and second stages (grades1-3 and 4-6) within the rural areas of Malopolskie Voivodeship. The aim of the study was to determine the operating conditions of the network of primary schools and the consequences of closing schools on youth education. The article utilises data from the years 2000-2012 concerning the number of pupils and primary schools, as well as teachers working at those establishments, and the state of the population of Malopolska’s (Lesser Poland’s) villages, made available by GUS BDL(Central Statistical Office – Local Data Bank). In order to achieve the research objective the results of own direct studies were also used, conducted in schools via the diagnostic survey method, as well as studies of literature on the subject, including legal acts. Twelve primary schools were subject to research, all located in the district of Miechow. The studies were directed at two groups of respondents. The first group consisted of students’ guardians; the second – the head teachers of the surveyed schools. A group of 705 respondents was covered by the survey. Due to unfavourable demographic trends (Fig. 1) in the rural areas of the Malopolskie Voivodeshipin the years 2000-2012, the number of students fell by 30% (Fig. 2). The consequence of this was the closure of 143 primary schools, which meant reducing their number by 12% (Fig. 3). Mostly small rural schools were closed in the typically agricultural areas of the north-eastern part of the voivodeship, and less populated areas of south-eastern and eastern Malopolska (Fig. 5). This process also took place in cities, to a lesser extent, where the decline in the number of children per school is significantly higher as compared to the rural areas (Fig. 4). The number of closed schools would have been much higher if not for the actions of the local communities. They exploited the opportunity to take over schools through the establishment of associations and social organisations and, at the next stage – to change the managing authority (Fig. 6). As a result, the location of schools changed considerably. Studies conducted in schools of the Miechow district indicate that the average commuting time from home to school equals 21 minutes, and is longest to schools in areas where at least two institutions were closed (Fig. 7). Most students arrive at school by school bus – 60% of students. The participation of students in extracurricular activities is directly connected to the form of transport. Only 44% of students attended additional classes.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.