Search results

1

Pomiędzy ludem a ludnością. Analiza kategorii populizmu w ujęciu Ernesta Laclaua

100%

Kozak P.

Nowa Krytyka

|

2012

|

issue 28

139-155

EN

This paper discusses the signifi cance of a notion of “populism” for social philosophy based on the work of Ernesto Laclau. The fi rst part of the essay presents the background of Laclau’s theory, i.e. the studies of Le Bon, Gabriel Tarde, William McDougall and Sigmund Freud – their relations to the social practice and their theoretical consequences. The second part deals with the theory of populism of Ernesto Laclau. In accordance with the conception of Laclau, populism is described as a logic of the political. The last part takes into consideration the context of Laclau’s conception and asks if and how we can use “populism” as a descriptive category and not as the normative one. The thesis of the paper is that Laclau’s theory is useful for describing the politics and social movements in Poland in last fi ve years.

2

Alicja Kuczyńska’s Social Aesthetics

100%

Wojnar I.

Dialogue and Universalism

|

2018

|

issue 1

217-227

EN

The paper examines some rare specific features of Alicja Kuczyńska’s aesthetics. It is demonstrated that Kuczyńska connects the field of aesthetics to the realm of philosophical anthropology and social philosophy. Her interdisciplinary approach is based on postulated bonds between art, society, aesthetics and sociology.

3

The Return to the Critique of the Political Economy Project in the Dialectics of the Concrete by Karel Kosík

100%

Leão da Costa Neto P.

Dialogue and Universalism

|

2016

|

issue 2

65-80

EN

Karel Kosík’s book Dialectics of the Concrete. A Study on Problems of Man and World, elaborated under the impact of the de-Stalinization process, is one of the im-portant attempts to rethink Marxist philosophy; it was an attempt to overcome the theo-retical stagnation caused by the Stalinist period. It considers the state of Marxist theory, its relations to the past theoretical tradition, as well as it attempts to develop a critical and creative dialogue with different contemporary theoretical conceptions, then hege-monic. Through his reading of Marx and his A Contribution to the Critique of Political Economy project, Kosík searches for ways of discussing different relationships between philosophy and economics in the contemporary world, and, in particular, he analyzes different theoretical or ideological forms of the reified characteristics of the pseudocon-crete world of care (starost), homo oeconomicus and economic factor.

4

NAUCZANIE SPOŁECZNE W ŚWIETLE KATOLICKEJ NAUKI SPOŁECZNEJ I FILOZOFIA SPOŁECZNA JANA PAWLA II I FRANCISZKA

100%

POWĘSKA M., NOVOTNÁ A., ŽILOVÁ A.

Scientific Bulletin of Chełm - Section of Pedagogy

|

2021

|

issue 1

41-54

EN

The work focuses on the organized and systematic reflection of the science dealing with social reality and the role and position of Christians within, which has been defined as Catholic social science. It also deals with its benefit and relation to social work. The used methods are: analysis of professional and scientific texts, comparison, text exploration, literal quotations, links to and paraphrases of bibliography. Application in the scientific area of social work: The messages of papal teaching and Catholic social teaching are normative, which means that they challenge a modern man as practical and necessary tasks.

5

On the Notion of the Boundary in the Philosophical Anthropology of Helmuth Plessner

75%

Loenhoff J.

Dialogue and Universalism

|

2014

|

issue 1

73-86

EN

Within the philosophical anthropology of Helmuth Plessner the concept of the boundary plays a prominent role. As a basic idea to understand the existence of living organisms the key concept of the boundary allows to conceive the specifics of human extistence in the term of the eccentric positionality as a fundamental constitution of man. The article tries to reconstruct the genesis and the systematic content of the concept of the boundary and to outline the consequences for Plessner’s social philosophy.

6

A Critique of Poverty: Exploring the Underground of Social Philosophy

75%

Silva H. A.

Praktyka Teoretyczna

|

2021

|

vol. 42

|

issue 4

139-165

PL

Głównym tematem tego artykułu jest ubóstwo, w szczególności zaś jego krytyka, a nie tylko opis. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że jedną z powszechnych podstaw teorii ubóstwa jest definiowanie biednych jako tych, którzy systematycznie doświadczają swojego życia w niedostatku, a mianowicie posiadają określone minimum, jeśli chodzi o potrzeby takie, jak mieszkanie, żywność, zdrowie, edukacja, czas wolny itp. Istnieje zatem teoretyczna i społecznie akceptowana orientacja sprzyjająca wytwarzaniu głębokiego pokrewieństwa między ubóstwem a minimum. Na opartym na takim rozumowaniu horyzoncie pojawia się rodzaj niewyraźnej akceptacji, że przezwyciężenie ubóstwa można osiągnąć poprzez przyznanie ubogim czegoś ponad minimum, niezależnie od tego, jak elementarne może być to „coś ekstra”. Jeśli więc doświadczenie ubóstwa wiąże się z jakimś rodzajem braku lub niedostatku i jeśli ten warunek może być spełniony przez coś, co zostało już społecznie wytworzone, to co uzasadniałoby fakt, że jedni ludzie są w stanie go spełnić, a inni (ubodzy) mogą zapewnić sobie tylko absolutne minimum? W świetle tego być może lepiej nie kwestionować dopuszczalnego „minimum”, ale raczej pytać: dlaczego pojęcie ubóstwa miałoby kierować się tym normatywnym kryterium? Dlatego sposobem na opisanie mojej szerszej hipotezy dotyczącej ubóstwa byłoby zrozumienie, że należy je mierzyć na podstawie poziomu odmowy dostępu do tego, co zostało społecznie wytworzone. Im dalej od dostępu do bogactwa społecznego, tym biedniejsi są ludzie. Wreszcie, ta tendencja do asymilacji ubóstwa i minimum wywołuje depresyjny wpływ na żądania zmiany społecznej.

EN

Poverty is the primary focus of this paper; more particularly, the critique of poverty and not its mere description. It would not be an overstatement to say that one of the common grounds for poverty theories is that they describe the poor as those who systematically experience their lives in privation, namely around having the minimum when it comes to needs such as housing, food, health, education, free time, etc. There is, therefore, a theoretical and socially accepted orientation that promotes the sedimentation of a deep affinity between poverty and the minimum. Based on this reasoning, what is set on the horizon is a kind of non-explicit acceptance that the overcoming of poverty can be achieved by granting the poor something beyond the minimum, however elementary that “something extra” may be. Thus, if the experience of poverty involves some sort of lack or privation, and if this condition can be fully filled by something that has already been socially produced, then what would justify the fact that some people are able to fully fill it while others (the poor) can only secure the bare minimum? In light of this, perhaps it would be better not to question the acceptable “minimum” but, rather, to ask: Why would the notion of poverty be guided by this normative criterion? Therefore, a way of describing my broader hypothesis on poverty would be to understand that it should be measured based on the level of denial of access to what has been socially produced. The further one is from accessing social wealth, the poorer one is. Finally, this tendency toward assimilation between poverty and the minimum engenders a depressive effect on demands for social change.

7

Dwa oblicza republikanizmu? Wspólnota polityczna w filozofii Immanuela Kanta i Andrzeja Frycza Modrzewskiego

75%

Witkowski M.

Studies in Global Ethics and Global Education

|

2018

|

vol. 10

31-46

PL

This article is an attempt at comparative analysis of works of two representatives of the republican tradition, that is Immanuel Kant and Andrzej FryczModrzewski. This analysis is based on the following works: Perpetual peace, Doctrine of Right and On the Reform of the Republic. I will compare how both of the authors understand the notion of the republic and other notions such as law, freedom and general will. At the end of this paper I will show how the two republican traditions influenced today’s political reality.

8

Law Towards Family: Friend or Foe

63%

Zamelski P.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2019

|

vol. 14

|

issue 16 (2)

141-151

EN

The family and the state are two elements inherently linked to people’s lives: the family under natural law and the state under positive law, the latter emerging from the natural human need for collective life. There is constant interplay between the natural family rights and obligations and positive law, sometimes even competition or contradictions. The family needs positive law because social life needs proper organization, but not every normative solution is conducive to the personal and community development of a person. Strong and weak rights, bans and orders may prove potentially dangerous, and this ultimately proves the absence of axiological or praxeological competence of the legislator and public enforcers. The key to making positive law a true family’s ally is for that law to abide by perpetual natural law, which requires a constant diagnosis of and reflection on the changing reality.

PL

Rodzina i państwo należą do elementów immanentnie związanych z życiem człowieka: rodzina na mocy prawa naturalnego, państwo na mocy prawa stanowionego, które wynika z naturalnej ludzkiej potrzeby życia zbiorowego. Pomiędzy naturalnymi prawami i obowiązkami rodziny a prawem stanowionym zachodzą wzajemne oddziaływania, często powstaje konkurencja, czasami również sprzeczności. Rodzina potrzebuje prawa pozytywnego ze względu na konieczność zorganizowania życia społecznego, jednak nie każde rozwiązanie normatywne jest korzystne dla rozwoju osobowego i wspólnotowego człowieka. Potencjalnie niebezpieczne mogą okazać się nakazy, zakazy oraz uprawnienia mocne i słabe, przy czym sytuacja taka ostatecznie dowodzi braku kompetencji aksjologicznych lub prakseologicznych po stronie prawodawcy i organów stosujących prawo. Kluczem do uczynienia z prawa stanowionego prawdziwego sojusznika rodziny jest jego zgodność z niezmiennym prawem naturalnym, co wymaga stałej diagnozy i refleksji nad zmieniającą się rzeczywistością.

9

Introduction to this Issue: the Betzavta Method and Democracy – On an Experimental Project in Academic Didactics of Philosophy

63%

Dobrzański M.

Studies in Global Ethics and Global Education

|

2018

|

vol. 10

3-16

EN

The article presents the background of the texts included in this issue of SGEGE that resulted from an experimental workshop on democracy. The didactic innovation implemented during the event consisted in enhancing the traditional forms of teaching philosophy (seminar and lecture) with a practical module based on the Betzavta methodology of democratic education. In the first part of the article, a general description of the project is provided. Then follows a presentation of its topic, the reasons for choosing it and the theoretical problems behind it. Next, the organization and methodology of the project are briefly described. In the end, the results of the project are presented together with a short summary of the texts of this volume of the journal.

10

Rewolucje i reakcje społeczne Pierre’a Bourdieu i Jeana Baudrillarda

63%

Garncarek T., Łódzki U.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2016

|

vol. 34 (3)

EN

Jean Baudrillard and Pierre Bourdieu are two well known French social philosophers that have at least couple of things in common. They were born in the same social conditions, they grew up as rebels, and they participated in Revolution of 1968. They also participated in the very same formal problems of the research work. The problem is, what happens when one introduces same difficulties in one’s ideas as those, that he was searching to neutralize. Bourdieu criticizes the system of education, art, culture in general, because it contributes to reproduction and conservation of social hierarchy. However, he's doing it using quite similar kind of high developed concepts, that he had criticized before. Baudrillard also detests modern social habits. Most of all, so called hyperreality, that manifests itself as a lack of real connection between things and concepts or ideas related to them. Nonetheless Baudrillard seems to adore hyperreality also, as a dimension of game, seduction. Bourdieu, as well as Baudrillard, appears as an adept of pataphysics — according to the definition given to this notion by Baudrillard, based on novels of Alfred Jarry.

11

Libertariańskie poglądy na policję i sądy w ujęciu Murraya Newtona Rothbarda

51%

Buczek M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia

|

2016

|

vol. 41

|

issue 1

EN

In this article were presented proposals of Murray Newton Rothbard, one of the main representatives of libertarianism, on the police and the courts – services which are regarded by many as necessary to maintain within the equally necessary – in their opinion – the state. As we know, the state does not have its own money, in addition to those taken from their citizens by force in the form of taxes. Rothbard solutions are thus intended to prevent coercion, both on the side of using the services and those who provide these services. Due to the nature of libertarian ideas, which are characterized by simplicity and a strong emphasis on the element of freedom, this article is contained in the short form and does not indicate the specific imperatives of action.

PL

W artykule zostały przedstawione propozycje Murraya Newtona Rothbarda – jednego z głównych przedstawicieli libertarianizmu – na temat policji i sądów, czyli służb, które przez wielu są uważane jako konieczne do utrzymywania porządku w ramach równie koniecznego – ich zdaniem – państwa. Jak wiadomo, państwo nie posiada własnych pieniędzy, oprócz tych, które przymusem odbiera obywatelom w postaci podatków. Rozwiązania Rothbarda mają za zadanie uniknąć przymusu zarówno po stronie korzystających z usług, jak i tych, którzy te usługi świadczą. Ze względu na charakter libertariańskich poglądów, które cechuje prostota i silny nacisk na element wolności, artykuł ten zawiera się w krótkiej formie i nie wskazuje konkretnych imperatywów działania.

12

Actuality of M. Horkheimer’s and T. Adorno’s Dialectics of Enlightenment and its postmodern reception

51%

Staśkiewicz K., Staśkiewicz K.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2021

|

issue 1

13

Sprawiedliwość społeczna a sprawiedliwość w encyklikach społecznych

51%

GAŁKOWSKI T.

Prawo Kanoniczne

|

2017

|

vol. 60

|

issue 3

151-167

EN

The author of the study poses a question concerning the ontic status of social justice and its reference to fundamental formula of justice. He presents the prevailing views and carries out analysis referring to the Popes’ social encyclicals. Social justice is depicted as a metaphor of justice. Their common content is what is described as a due thing (therefore justice). The difference between them lies in what concerns the cause of the object of justice and the way of defining its standard. Moreover, social justice lacks mutual acknowledgement of engaged parties.

PL

Autor opracowania stawia pytanie dotyczące statusu ontycznego sprawiedliwości społęcznej i jej odniesienia do podstawowych formuł sprawiedliwości. Przedstawia dominujące poglądy i dokonuje analizy odwołując się do społecznych encyklik papieskich. Sprawiedliwość społeczna jawi się jako metafora sprawiedliwości. Ich treści łączy przedmiot określany jako rzecz należna (dlatego sprawiedliwość). Różnią się natomiast tym, co dotyczy przyczyny przedmiotu sprawiedliwości i sposobu określania jego miary. Poza tym w sprawiedliwości społecznej brak jest wzajemnego uznania zaangażowanych stron.

14

Wolność – równość – braterstwo, czyli koncepcja społeczeństwa trójczłonowego Rudolfa Steinera

51%

Baranowska M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2023

|

vol. 34

|

issue 1

5-17

EN

The research objective of the article is to present Rudolf Steiner’s concept of threefold society, as well as to attempt to indicate whether the ideas he raised have a place in the contemporary discourse in social and political philosophy. The research questions to be asked in this context are: is it possible to include Steiner’s views in a specific ideology? Did he consider it possible to realize the ideas of liberty, equality, and fraternity in social life? How did he perceive the relationship between the individual and the community? Achieving the research goal requires analysing and interpreting Steiner’s writings and analysing the scientific literature devoted to this issue. First of all, he believed that the three ideas: liberty, equality, fraternity, are impossible to implement when the social organism is treated as an integral whole. The original solution to this problem was to suggest dividing the social organism into three parts. Each part would implement one of these ideas. The spiritual sphere would be based on freedom from influence of the state and the economy, while the economic sphere would be based on brotherhood and not on the liberal egoistic desire to get rich or on the socialist pursuit of equality. In this context, he also presented a concept that resembles basic income, an idea raised more and more often in contemporary social philosophy. Finally, the political sphere would be based on democratic equality. Steiner emphasized that he was not creating a new ideology because a permanent social order would never be possible. He also introduced an original solution to social philosophy, pointing out that life is not an integral whole and has different aspects. Different priorities can be considered in each of them, which will result in an optimal solution to the individual-community paradox.

PL

Celem badawczym artykułu jest przedstawienie koncepcji trójczłonowego społeczeństwa Rudolfa Steinera, a także próba wskazania, czy idee, które podnosił, znajdują swoje miejsce we współczesnym dyskursie z zakresu filozofii społecznej i politycznej. Pytaniami badawczymi, jakie należy w tym kontekście zadać, to: czy jest możliwe wpisanie poglądów R. Steinera w konkretny nurt myśli politycznej? Czy uważał on za możliwe urzeczywistnienie idei wolności, równości i braterstwa w życiu społecznym? W jaki sposób postrzegał relację jednostki i wspólnoty? Zrealizowanie celu badawczego wymagało analizy i interpretacji pism R. Steinera oraz analizy literatury naukowej poświęconej temu zagadnieniu. Przede wszystkim uważał, że trzy idee: wolność, równość, braterstwo nie są możliwe do zrealizowania, gdy organizm społeczny traktuje się jako jedność. Oryginalnym rozwiązaniem tego problemu było zaproponowanie podziału społecznego organizmu na trzy części na wzór ludzkiego organizmu i w każdej z nich jedna z tych idei byłaby realizowana. Dział duchowy opierałby się na całkowitej wolności od wpływów państwa i gospodarki, dział gospodarczy byłby oparty na braterstwie, a nie na liberalnej, egoistycznej chęci bogacenia czy na socjalistycznym dążeniu do równości. Przedstawił też koncepcję, która przypomina coraz częściej podnoszoną we współczesnej filozofii społecznej kwestię bezwarunkowego dochodu podstawowego. Dział polityczny oparty byłby na demokratycznej równości. R. Steiner podkreślał, że nie tworzy nowej ideologii, ponieważ nigdy nie będzie możliwy trwały ład społeczny. Wprowadził też do filozofii społecznej oryginalne rozwiązanie wskazując, że życie nie jest jednością i ma różne aspekty, w każdym z nich można uznać inne priorytety, co w efekcie przyniesie optymalne rozwiązanie paradoksu: jednostka czy wspólnota?

Refine search results

Pomiędzy ludem a ludnością. Analiza kategorii populizmu w ujęciu Ernesta Laclaua

Alicja Kuczyńska’s Social Aesthetics

The Return to the Critique of the Political Economy Project in the Dialectics of the Concrete by Karel Kosík

NAUCZANIE SPOŁECZNE W ŚWIETLE KATOLICKEJ NAUKI SPOŁECZNEJ I FILOZOFIA SPOŁECZNA JANA PAWLA II I FRANCISZKA

On the Notion of the Boundary in the Philosophical Anthropology of Helmuth Plessner

A Critique of Poverty: Exploring the Underground of Social Philosophy

Dwa oblicza republikanizmu? Wspólnota polityczna w filozofii Immanuela Kanta i Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Law Towards Family: Friend or Foe

Introduction to this Issue: the Betzavta Method and Democracy – On an Experimental Project in Academic Didactics of Philosophy

Rewolucje i reakcje społeczne Pierre’a Bourdieu i Jeana Baudrillarda

Libertariańskie poglądy na policję i sądy w ujęciu Murraya Newtona Rothbarda

Actuality of M. Horkheimer’s and T. Adorno’s Dialectics of Enlightenment and its postmodern reception

Sprawiedliwość społeczna a sprawiedliwość w encyklikach społecznych

Wolność – równość – braterstwo, czyli koncepcja społeczeństwa trójczłonowego Rudolfa Steinera