Search results

1

Socjologia analityczna jako uniwersalny program badawczy umożliwiający głębokie wyjaśnienie zjawisk społecznych i skuteczne projektowanie polityk publicznych

100%

Drożdżak Z.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2013

|

issue 2-3(24-25)

168-176

PL

Wielość podejść teoretycznych w socjologii nie przekłada sic na moc wyjaśniającą tej dyscypliny, która często poprzestaje na opisie rzeczywistości społecznej w pewnych abstrakcyjnych kategoriach. Z krytyki tej słabości wyrasta postulat stosowania perspektywy socjologii analitycznej. Jest to program badawczy zakorzeniony w strukturalnym indywidualizmie metodologicznym. Zakłada on, że cechy zbiorowości wynikają ze złożenia cech budujących je jednostek, zakorzenionych jednak w strukturach społecznych. Ten program, w centrum uwagi stawiający pojęcie mechanizmu społecznego, umożliwia powiązanie sfery mikro- i makroaktywności człowieka i jej konsekwencji − nie tylko tych planowanych i nie tylko tych racjonalnych. Podejście socjologii analitycznej daje nadzieję na redukcję niepewności generowanej przez świat społeczny oraz jest obietnicą lepiej zbadanych i lepiej zaprojektowanych polityk publicznych.

EN

The abundance of theoretical approaches in sociology does not translate into explanatory potential of this discipline which nowadays too often finds mere description sufficient. The proposition of an "analytical sociology paradigm" stems from the disappointment with the indolence of sociology as a science unable to provide causal explanations. The paradigm is based on the concept of structural individualism and assumes that a characteristic of a collective can be derived from a set of characteristics of individuals which are mediated by the social structure. By setting "a social mechanism" as the central element of the explanatory process, this research programme effectively links micro and macrosphere of human activity and its consequences, regardless of whether they are planned or purposively rational. As such, "the analytical sociology" gives hope for a better, more accurate evaluation and design of public policies.

2

Instytucjonalne mechanizmy (nie)reprezentacji interesów w Polsce w perspektywie socjologii analitycznej − zarys problematyki badawczej

80%

Szklarczyk D.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2013

|

issue 2-3(24-25)

140-152

PL

Artykuł stanowi próbę ujęcia tematyki reprezentacji interesów pracowników i pracodawców w Polsce z perspektywy socjologii analitycznej. Szczególna uwaga w pierwszej części artykułu została poświęcona mechanizmom społecznym jako narzędziom wyjaśniania rzeczywistości społecznej oraz roli pełnionej w tych mechanizmach przez instytucje. W dalszej części artykułu omówiono wybrane zagadnienia związane z reprezentacją interesów pracowników i pracodawców, składające się na tzw. proces wytwarzania wpływu: mobilizację do działania, konkurencję (rywalizację), wywieranie wpływu i rozliczenie z efektów działań. Na zakończenie wskazano na istniejącą potrzebę wyjaśnienia tych zagadnień przez realizację podstawowego założenia socjologii analitycznej − badanie mechanizmów społecznych.

EN

The article tentatively discusses representing the interests of employees and employers in Poland from the perspective of analytical sociology. In the first part of the article, particular attention was devoted to social mechanisms as tools used to explain social reality and to the role played in the social mechanisms by institutions. The article also discusses selected issues related to the interest representation of employees and employers that constitute the so-called influence-production process: mobilizing for action, competition, influencing and evaluation of the effects of actions. In conclusion, the author states a need to explain these issues through the implementation of the basic assumption of analytical sociology: the study of social mechanisms.

3

Analityczna socjologia historyczna. Perspektywy dyscypliny

80%

Płatek D.

Stan Rzeczy

|

2021

|

issue 2(21) Socjologia historyczna

143-166

PL

Socjologowie analityczni wydają się podzielać przekonanie, że najlepszym sposobem wyjaśniania zjawisk społecznych są teorie średniego zasięgu, a zachowania społeczne są wypadkową zachowań jednostek. Działania podmiotów w skali mikro realizują się na poziomie grup i instytucji społecznych, a poziom makro oddziałuje na jednostki poprzez fakty społeczne oraz kontekst, w którym dokonuje się socjalizacja. Program socjologii analitycznej miał w założeniu służyć pogłębieniu rozumienia zjawisk społecznych o wyjaśnienie mechanizmów ich powstawania. Nie wystarczy zaobserwowanie korelacji między zmiennymi, konieczne jest zanalizowanie tego, jak przebiega głęboka zależność między poszczególnymi elementami budującymi wyjaśniany mechanizm społeczny – dowodził Peter Hedström. Przy tak skonstruowanych postulatach teoretycznych i metodologicznych szczególną słabość dostrzega się w analizach z dziedziny socjologii historycznej. Socjologia historyczna może jednak przyjąć dodatkowe założenia metodologiczne, które pozwolą jej na włączenie niektórych założeń socjologii analitycznej i przez to wzbogacenie potencjału poznawczego socjologii historycznej, a także systematyzację i formalizację jej dorobku. Artykuł ma na celu pokazanie, że istnieje możliwość integracji socjologii analitycznej z socjologią historyczną. Socjologia historyczna może otrzymać nowy impuls badawczy poprzez wykorzystanie dostępnych archiwów historycznych i zastosowanie reguł metodologicznych proponowanych przez socjologię analityczną. Szczególnie ważne wydaje się zastosowanie analizy sieci społecznych.

EN

Analytical sociologists seem to share the belief that mid-range theories are the best way to explain social phenomena, and that social behaviour is a product of individual behaviour. The activities of individuals at the micro level are carried out at the level of social groups and institutions, and the macro level influences individuals through social facts and the context in which socialisation takes place. The programme of analytical sociology was intended to deepen the understanding of social phenomena and to explain the mechanisms of their formation. It is not enough to observe the correla-tion relationships between the variables, it is necessary to analyse the deep dependence between the elements that build the social mechanism to be explained – argued Peter Hedström. With theoretical and methodological postulates constructed in such a way, a particular weakness is perceived in analyses in the field of historical sociology. Historical sociology, however, may adopt additional theoretical assumptions, which will allow it to adopt some of the methods of analytical sociology, and thus it may enrich the informative potential of historical sociology, as well as systematise and for-malise the discipline.The article aims to show that it is possible to integrate analytical so-ciology with historical sociology. Historical sociology can receive a new research impulse by making use of the available historical archives and ap-plying the methodological rules proposed by analytical sociology. The use of social network analysis seems to be of particular importance.

4

Badanie społeczeństwa z perspektywy podmiotu działającego

71%

Górniak J.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2012

|

issue 1(19)

19-32

PL

Artykuł przedstawia stanowisko teoretyczne w badaniu życia społecznego stojące na gruncie transcendentalnego realizmu i metodologicznego indywidualizmu (akceptującego realność ustrukuryzowanych bytów społecznych), uznające wysoką kompleksowość życia społecznego i jego ewolucyjny charakter. Stanowisko to formułowane jest w opozycji do konstruktywizmu i holizmu. Inspiracją do sposobu budowania teorii w naukach społecznych jest zreinterpretowane podejścia Alfreda Schutza. Reinterpretacja wskazuje na te zasadnicze cechy koncepcji Schutza, które lokują go bliżej teorii racjonalnego wyboru niż interpretatywnego postmodernizmu, za którego prekursora bywa uważany. Koncepcją bliską dyskutowanym w tekście postulatom jest socjologia analityczna, w tym akcentowane w niej ukierunkowanie na przyczynowe badanie mechanizmów społecznych i relacji mikro-makro.

EN

The paper presents the theoretical approach to the research of social life based on transcendental realism and methodological individualism (accepting the existence of structured social entities), recognizing the high complexity of social life and its evolutionary character. This positio n is formulated in opposition to constructivism and holism. The mode of constructing social theories is inspired by a reinterpretation of Alfred Schütz’s approach that focuses on the features of Schütz’s concept which bring him closer to the rational choice theory than to interpretative postmodernism, even though he is often considered as the proponent of the latter. The ideas presented in the paper are close to those developed in the scope of analytical sociology, especially to its emphasis on causal research of social mechanisms and micro-macro relationships.

Refine search results

3 Zarządzanie Publiczne / Public Governance

1 Stan Rzeczy

1 2021

2 2013

1 2012

1 Drożdżak Z.

1 Górniak J.

1 Płatek D.

1 Szklarczyk D.

Socjologia analityczna jako uniwersalny program badawczy umożliwiający głębokie wyjaśnienie zjawisk społecznych i skuteczne projektowanie polityk publicznych

Instytucjonalne mechanizmy (nie)reprezentacji interesów w Polsce w perspektywie socjologii analitycznej − zarys problematyki badawczej

Analityczna socjologia historyczna. Perspektywy dyscypliny

Badanie społeczeństwa z perspektywy podmiotu działającego