Search results

1

The Sociology of Translation: At the Intersection of Social Sciences and the Humanities. "The Case of The Golden Key, or the Adventures of Buratino"

100%

Kosman M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2020

|

vol. 16

|

issue 2

62-78

PL

Artykuł omawia związek pomiędzy naukami o przekładzie (translation studies) oraz socjologią. Uważa się, iż osiągnięcia przekładoznawstwa mogą okazać się użyteczne w analizie danego społeczeństwa. Powstało jednak relatywnie niewiele opracowań w tej kwestii. W celu uzasadnienia poglądu głoszącego, iż translation studies mogą współgrać z naukami o społeczeństwie, skupiono się na sowieckiej adaptacji „Pinokia” Collodiego: „Złoty kluczyk, czyli niezwykłe przygody pajacyka Buratino” pióra Aleksieja Tołstoja. Wybory tłumacza są zdeterminowane przez trendy i normy panujące w sowieckim społeczeństwie. Te normy zostały również zanalizowane zgodnie z koncepcjami pola i habitusu Pierre’a Bourdieu oraz założeniami szkoły manipulistów. Połączenie socjologii z przekładoznawstwem daje zatem interdyscyplinarną perspektywę na zjawiska społeczne.

EN

The article discusses the relationship between translation studies and sociology. It is argued that the latter can prove valuable in a deepened analysis of a given society. Surprisingly, little research has been done with regard to this issue. In order to justify the point of view that translation studies can consort with social sciences in many ways, The Golden Key, or the Adventures of Buratino – a Soviet adaptation of Collodi’s Pinocchio – is analyzed. The choices of the translator are influenced by the trends and norms in the Soviet society. These norms are further analyzed through the lenses of Pierre Bourdieu’s concepts and the Manipulation School. Thus, combining sociology and translation studies can provide an interdisciplinary perspective on social phenomena.

2

Der Übersetzer als Akteur im Literaturbetrieb

89%

Eberharter M.

Między Oryginałem a Przekładem

|

2013

|

vol. 19-20

189-205

PL

Na podstawie teorii pola i kapitału Pierre’a Bourdieu autor opisuje status tłumacza literatury w obiegu literackim. Próbuje odpowiedzieć na pytanie, co powoduje, że warunki, w których tłumacze literatury zazwyczaj muszą pracować (np. niskie wynagrodzenie, presja czasowa, niekorzystne umowy itd.), są tak złe, skoro tłumacz, postrzegany jako pośrednik między kulturami, jest powszechnie darzony szacunkiem. Artykuł wskazuje, że mimo tego tłumaczom w ramach pola literackiego brakuje kapitału symbolicznego – według Bourdieu, najważniejszego rodzaju kapitału, zapewniającego uznanie. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że tłumaczenie literackie nie jest uznawane za działalność kreatywną, tak jak np. samo pisanie. Liczne inicjatywy z ostatnich lat, ukazujące specyfikę pracy przekładowej, mogą jednak zmienić tę sytuację, podkreśla autor w podsumowaniu.

EN

Based on Pierre Bourdieu’s theory of field and capital the author describes the status of the literary translator inside the literary industry. He tries to answer the question why translators have to work under unsatisfactory circumstances (e.g. pressure of time, low pay). The most important reason for this seems to be that translators don’t dispose within the literary field of symbolic capital, which guarantees appreciation. Literary translation is not regarded as a creative activity as for example writing itself. As the author underlines in the summary numerous initiatives raising the awareness of literary translation may change this situation in the future.

3

Rosyjska tradycja tłumaczenia utworów dla dzieci: między edukacją a ideologią

89%

Kosman M.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2018

|

issue 8

507-512

PL

Cel badań. Artykuł ukazuje strategie tłumaczeniowe rosyjskich tłumaczy działających w okresie Związku Radzieckiego na przykładzie obcojęzycznej literatury dziecięcej. Zamysłem autora było zbadanie, jaką rolę odegrała w wyborach tłumaczy ideologia partii komunistycznej i w jakim stopniu prąd socrealizmu wpłynął na kształt świata przedstawionego w książkach czytanych przez dzieci. Metody badań. Przedmiotem moich badań były klasyczne pozycje z literatury dziecięcej, takich autorów jak Lewis Carroll, L. Frank Baum, Alan Alexander Milne, Hugh Lofting oraz Carlo Collodi. Rosyjskie przekłady zostały przeanalizowane na podstawie istotnych koncepcji przekładoznawczych, ze szczególnym uwzględnieniem strategii domestykacji oraz adaptacji. Wyniki badań. Zanalizowane tłumaczenia mieszczą się w definicji adaptacji, tłumacze dostosowują realia pod potrzeby dziecięcego czytelnika, niejednokrotnie odzierając oryginał z elementów nacechowanych kulturowo, aby tekst był w pełni zrozumiany przez czytelnika niezaznajomionego z kulturą anglosaską czy włoską. Wnioski.Dominującą strategią podejmowaną przez radzieckich tłumaczy była adaptacja. Ideologia komunistyczna była ważnym, choć nie jedynym, czynnikiem odpowiedzialnym za ten stan rzeczy. Niebagatelną rolę odegrały również tradycje domestykacji, obecne w literaturze rosyjskojęzycznej na długo przed zdefiniowaniem założeń realizmu socjalistycznego.

EN

Aim of the study. The aim of the article is to show translation strategies of translators who were active during the years of the Soviet Union. The author intends to investigate the significance of Soviet ideology and socialist realism as regards the character of the world presented in children’s literature at that time. Methodology. My research subject included classic books and novels of children’s literature, written by such authors as: Lewis Carroll, L. Frank Baum, Alan Alexander Milne, Hugh Lofting, and Carlo Collodi. The translations were analyzed in accordance with modern theories which pertain to translation studies. Special attention was paid to domestication and adaptation. Results. The translations were identified as adaptations. The translators intend to modify the novels in order to adjust the text to the needs of children, many a time neutralizing culture-bound elements. The text could thus be understood even by those readers who were not acquainted with Anglo-Saxon or Italian culture. Results. The strategy that was particularly dominant in the Soviet Union was adaptation. The ideology was an important factor, although it was just one of many aspects. Rich traditions of domestication played an important role, and they had been present in Russian literature long before first tenets of socialist realism were established.

Refine search results

1 Między Oryginałem a Przekładem

1 Ogrody Nauk i Sztuk

1 Przegląd Socjologii Jakościowej

1 2020

1 2018

1 2013

2 Kosman M.

1 Eberharter M.

The Sociology of Translation: At the Intersection of Social Sciences and the Humanities. "The Case of The Golden Key, or the Adventures of Buratino"

Der Übersetzer als Akteur im Literaturbetrieb

Rosyjska tradycja tłumaczenia utworów dla dzieci: między edukacją a ideologią