Search results

1

Publiczne czy prywatne? Burzliwe losy spuścizny archiwalnej po królu Stanisławie Auguście

100%

Kulecki M.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2008-2009

|

vol. 15-16

|

issue 15-16

15-21

EN

The author, citing a study by Teresa Zielińska on public documents in the private archives as well as analysing examples of Polish kings: John II Casimir Vasa (Jan II Kazimierz Waza), John III Sobieski (Jan III Sobieski), Augustus II the Strong (August II Mocny) and Augustus III of Poland (August III), extends on monarchs the thesis of treatment by high-level dignitaries public documents as a private property. The archival legacy of King Stanisław August Poniatowski was a special case because at that time Poland lost its independence as a result of the partitions. The Royal archive consisted previously of two parts. The first one of an official character was taken over by the heir to the throne, while the second one of private character was inherited by the royal heirs, if there were any. After The Third Partition and the abdication of the king there was no successor, who officially could have taken over the royal archive. Finally, a large part of the royal archive was taken over by one of the occupying powers – Russia, the rest was divided into several parts, the largest of which received Prince Józef Poniatowski who was designated in the king’s will to the main heir. Piotr Bańkowski devoted many years of work to the reconstruction of a so-called Archive of Stanisław August Poniatowski. To the above mentioned heirs of royal archive should be added Tadeusz Czacki, whose archival legacy was transferred to The Czartoryski Library in Kraków, Prince Stanisław, the second king's nephew, and Marcin Badeni. The second objective of the work carried out by Bańkowski was the separation of historical fonds out of records inherited by the Potocki family from Jabłonna after Prince Józef Poniatowski death. These records were transferred after World War II to the Central Archive of Historical Records (AGAD). In this way, the following fonds became the part of the archival holdings of Department I [Records of public authorities, offices and institutions until 1795] of AGAD: Archives of Royal Camera – Administration of King's Estates and Revenues [Archiwum Kameralne], Military Records from Jabłonna [Militaria z Jabłonny], Correspondence of Stanisław August [Korespondencja Stanisława Augusta], The Ghigiotti Archives [Archiwum Ghigiottiego] and Papers of Wickedé [Papiery Wickedégo]. In addition, Department III [Family archives and collections of private papers] of AGAD gained fonds: The Royal Mining Archives [królewskie Archiwum Górnicze] and The Royal Mint Archives [królewskie Archiwum Mennicze]. The author made a number of objections to the allocation made. The Department I should gather the files of an official character, while fonds: The Ghigiotti Archives, Papers of Wickedé, and even Correspondence of Stanisław August are of a largely private character. At the same time, fonds: The Royal Mining Archives and The Royal Mint Archives are of an official character but are preserved in the Department III. This clearly shows the conventionality of the border between what public and what private is and changing meaning of both terms over the past 200 years.

PL

Autor, powołując się na studium Teresy Zielińskiej o dokumentach publicznych w archiwach prywatnych, a także na przykłady królów polskich: Jana Kazimierza, Jana III Sobieskiego, Augusta II i Augusta III, rozszerza na monarchów tezę o częstym traktowaniu przez wysokiej rangi dostojników dokumentów publicznych jako własności prywatnej. Pozostała po królu Stanisławie Auguście Poniatowskim spuścizna archiwalna stanowi przypadek szczególny ze względu na likwidację w wyniku rozbiorów samodzielnego bytu państwowego Rzeczypospolitej. Poprzednio archiwa pokrólewskie składały się z dwóch części. Pierwszą z nich, mającą charakter oficjalny, przejmował następca na tronie, drugą zaś, prywatną, dziedziczyli królewscy spadkobiercy, jeżeli takowi istnieli. Po III rozbiorze i po abdykacji króla nie było następcy, który oficjalnie przejąłby królewskie archiwalia. Znaczna ich część przypadła jednemu z zaborców – Rosji, pozostałe uległy podziałowi na kilka części, z których największa przypadła wskazanemu przez króla w testamencie głównemu spadkobiercy, księciu Józefowi Poniatowskiemu. Rekonstrukcji tzw. Archiwum Stanisława Augusta wiele lat pracy poświęcił Piotr Bańkowski. Do wymienionych powyżej dziedziców królewskiej spuścizny archiwalnej należy jeszcze dodać Tadeusza Czackiego, po którym archiwalia znalazły się w Bibliotece Książąt Czartoryskich w Krakowie, drugiego bratanka króla, księcia Stanisława i Marcina Badeniego. Drugim celem prowadzonych przez Bańkowskiego prac było wydzielenie historycznych zespołów z odziedziczonych przez Potockich z Jabłonny po księciu Józefie Poniatowskim archiwaliów, które w okresie II wojny światowej znalazły się w AGAD. W ten sposób w zasobie oddziału I AGAD znalazły się: Archiwum Kameralne, Militaria z Jabłonny, Korespondencja Stanisława Augusta, Archiwum Ghigiottiego i Papiery Wickedégo, zaś w oddziale III królewskie Archiwum Górnicze i Archiwum Mennicze. Autor formułuje pewne zastrzeżenia do dokonanego podziału. W oddziale I powinny znaleźć się akta o charakterze oficjalnym, podczas gdy Archiwum Ghigiottiego, Papiery Wickedégo i nawet Korespondencja Stanisława Augusta mają w dużej mierze charakter prywatny. Dla odmiany Archiwum Górnicze i Archiwum Mennicze mają charakter urzędowy, chociaż znalazły się w oddziale III. Ukazuje to wyraźnie umowność granicy między tym, co publiczne i tym, co prywatne oraz zmieniającą się w ciągu ostatnich 200 lat treścią obu pojęć.

2

Spuścizna fotograficzna ks. prof. Tadeusza Stycznia SDS w zasobie Archiwum Instytutu Jana Pawła II – stan uporządkowania

51%

Nowicki T.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2021

|

vol. 117

|

issue specjalny

227-242

EN

The Archives of the John Paul II Institute contains the archival legacy of Rev. Pro-fessor Tadeusz Styczeń, Karol Wojtyła’s student and long-time director of the John Paul II Institute. The legacy material, apart from the textual documentation already arranged and described, includes numerous items in various forms of photographic image recording. Positive prints constitute the most numerous group, but negatives and image documentation digitally recorded are also held in the archives under study. The author discusses the state of arrangement of this collection from the point of view of archival methodology. He presents significant series and photographic themes, focusing on those which contain photographs connected with the activities of Karol Wojtyła (later Pope John Paul II) at the Catholic University of Lublin. He draws attention to those series of photographic documentation which show a unique relationship between the Pope and the author of the legacy, Rev. Tadeusz Styczeń. In conclusion, he defines the necessary successive stages of archival processing and emphasizes the need for quick arrangement, particularly the description of thematic series as well as the identification of events and people depicted in individual photographs.

PL

W Archiwum Instytutu Jana Pawła II przechowywana jest spuścizna archiwalna po ks. profesorze Tadeuszu Styczniu, uczniu Karola Wojtyły, długoletnim dyrektorze Instytutu Jana Pawła II. Materiały archiwalne wchodzące w skład spuścizny, obok opracowanej już dokumentacji aktowej, tworzą także liczne obiekty występujące w różnych postaciach i formach fotograficznego zapisu obrazu. Najliczniej występują odbitki pozytywowe, ale przechowywane są także negatywy i obrazowa dokumentacja zapisana cyfrowo. Autor omawia stan uporządkowania tego zbioru przez pryzmat metodyki archiwalnej, wskazuje na ważniejsze serie i tematy fotograficzne, szczególnie przedstawiając te, które zawierają fotografie związane z działalnością na KUL Karola Wojtyły, a potem papieża Jana Pawła II. Zwraca uwagę na te serie dokumentacji fotograficznej, które ukazują wyjątkowe relacje przyjaźni między papieżem a twórcą spuścizny, ks. Tadeuszem Styczniem. Podsumowując określa konieczne kolejne etapy archiwalnego opracowania i zwraca uwagę na konieczność szybkiego uporządkowania, a szczególnie opisania serii tematycznych oraz identyfikacji wydarzeń i osób przedstawionych na pojedynczych fotografiach.

3

Ks. Ignacy Polkowski (1833-1888) w świetle jego spuścizny przechowywanej w Archiwum Kapitulnym na Wawelu

51%

Urban J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2022

|

vol. 119

437-457

EN

The life and activities of Rev. Ignacy Polkowski, in light of his personal documents stored in the Wawel Chapter Archives, can be summarised by referring to three places: archives, libraries and church museums. Already as a student, he began accumulating a book collection that eventually numbered about 10,000 works and was rich in incunabula, 16th-century polonica, Copernican works and old prints. Thematically, it had the character of a theological and historical collection. After the January Uprising, when Rev. I. Polkowski settled in the estate of the Counts of Skórzewski family in Lubostroń in Greater Poland, he became a librarian organizing their collections. As a result of Kulturkampf, he had to leave Greater Poland and arrived in Kraków, where he became director of the Wawel Chapter Archives, and began arranging its resources and editing the most valuable documents. His work (1878–1888) left a lasting mark on the institution. Henceforth, the archive has been referred to either before I. Polkowski or after I. Polkowski. While working in Lubostroń, the clergyman took part in archaeological work that provided many objects for archaeological museums. At the same time, he was involved in medal making. The presented biographical note of Rev. I. Polkowski was developed on the basis of archival materials hitherto unavailable to historians, located in the chapter archives in Kraków. These are the personal documents of Rev. I. Polkowski collected by himself, which make the article presented hereunder his most detailed published biography. It outlines the scientific activities of Rev. I. Polkowski, carried out first in Warsaw, then in Poznań, and finally in Kraków. He was also presented as a witness to landmark events in the Polish lands in the 19th century: the January Uprising in Warsaw, Kulturkampf in Greater Poland, the Galician autonomy in Kraków, and the establishment of the Polish Academy of Learning, to mention a few.

PL

Życie i działalność ks. Ignacego Polkowskiego w świetle jego dokumentów osobistych przechowywanych w archiwum kapitulnym na Wawelu można sprowadzić do trzech miejsc: archiwów, bibliotek i muzeów kościelnych. Już jako student zaczął gromadzić księgozbiór, który ostatecznie liczył ok. 10 000 dzieł i był bogaty w inkunabuły, polonika XVI wieku, kopernikana i starodruki. Tematycznie miał charakter zbioru teologicznego i historycznego. Po powstaniu styczniowym, gdy ks. I. Polkowski osiadł w majątku hrabiów Skórzewskich w wielkopolskim Lubostroniu, został bibliotekarzem porządkującym ich zbiory. W wyniku kulturkampfu musiał opuścić Wielkopolskę i przybył do Krakowa, gdzie został dyrektorem archiwum kapitulnego na Wawelu. Rozpoczął wówczas porządkowanie jego zasobu i edytowanie najcenniejszych dokumentów. Jego praca (1878-1888) odcisnęła silne piętno na tej instytucji. Odtąd mówi się o archiwum przed I. Polkowskim i po I. Polkowskim. Duchowny w czasie pracy w Lubostroniu brał udział w pracach archeologicznych, które dostarczyły wielu obiektów dla muzeów archeologicznych. Równocześnie zajmował się medalierstwem. Przedstawiony biogram ks. I. Polkowskiego powstał na podstawie materiałów archiwalnych dotychczas niedostępnych dla historyków, a znajdujących się w archiwum kapitulnym w Krakowie. Są to dokumenty osobiste ks. I. Polkowskiego gromadzone przez niego samego. Dlatego też prezentowany artykuł jest najbardziej szczegółowym opublikowanym biogramem tego kapłana. Przybliżono w nim działalność naukową ks. I. Polkowskiego, realizowaną najpierw w środowisku warszawskim, następnie poznańskim, a na końcu krakowskim. Przedstawiono go również jako świadka przełomowych wydarzeń na ziemiach polskich w XIX wieku: powstania styczniowego w Warszawie, kulturkampfu w Wielkopolsce, a w Krakowie – autonomii galicyjskiej i m.in. powstania Akademii Umiejętności.

4

Spuścizny uczonych w zasobie Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach - wybrane problemy gromadzenia, opracowania oraz udostępniania

41%

Dudała H.

Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy

|

2019

|

issue 1(55)

12-24

EN

In the church historical archives gathering archival materials created by organizational units of the Roman Catholic Church, the legacy of priest engaged in scientific activity is also preserved. The legal status of this sort of archival materials implies definite consequences in the area of gathering, processing as well as sharing. The article is the first attempt to show the variety of heritage placed in the Archdiocese Archives in Katowice, as well as to outline the problems related to this specific group of archival sources.

5

Биографические документы о жизнедеятельности инженера-гидротехника, профессора А.С. Аксамитного (на основании материалов Российского государственного архива экономики)

36%

Чичуга М.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2020

|

vol. XVII (2020)

|

issue 1: Dokument i systemy dokumentacji życia społeczeństwa

127-134

RU

Статья посвящена источниковедческому анализу документов, связанных с жизнью и деятельностью профессора А.С. Аксамитного (1884-1931), занимавшегося проектированием Волго-Донского канала, а затем возглавлявшего строительство Беломорско-Балтийского канала в должности главного инженера. Актуальность статьи заключается в том, что исследуемые биографические документы фонда и воспоминания, написанные одним из его учеников, позволяют не только проследить жизненный путь инженера, но и понять влияние исторических реалий на судьбу человека. Обращение к личности репрессированного в 1931 г. профессора А.С. Аксамитного вызывает интерес еще и потому, что он относится к плеяде творческой интеллигенции, выдающихся ученых своего времени, многие из которых погибли в годы сталинского террора.

EN

The article is devoted to the study of the epistolary heritage of A.S. Aksamitnyi (1884-1931), who designed the Volga-Don Canal, and then headed the construction of the White Sea-Baltic Canal as а chief engineer. The urgency of the research is in the fact that biographical documents and the memories about Aksamitnyi, written by one of his students, allow not only to trace the life of an engineer, but also to understand the influence of historical realities on the fate of a person. An appeal to A.S. Aksamitnyi as a political prisoner is able to attract interest because he is among the pleiad of creative community, eminent scientists of their time, who died during the Stalin's terror.

PL

Artykuł jest poświęcony analizie źródłowej dokumentów związanych z życiem i twórczością profesora Anatolija Aksamitnego (1884-1931), który zaprojektował Kanał Wołga-Don, a następnie, jako główny inżynier, kierował budową Kanału Białomorsko-Bałtyckiego. Badane archiwalne dokumenty biograficzne oraz wspomnienia jednego z jego uczniów pozwalają nie tylko prześledzić życie inżyniera, ale także zrozumieć wpływ realiów historycznych na losy człowieka. Zwrócenie uwagi na osobowość profesora Aksamitnego jest również interesujące, ponieważ należy on do elity twórczej inteligencji, wybitnych naukowców swoich czasów, z których wielu zginęło podczas stalinowskiego terroru.

Refine search results

2 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy

1 Miscellanea Historico-Archivistica

1 Wschodni Rocznik Humanistyczny

1 Dudała H.

1 Kulecki M.

1 Nowicki T.

1 Urban J.

1 Чичуга М.

1 2022

1 2021

1 2020

1 2019

1 2009

Publiczne czy prywatne? Burzliwe losy spuścizny archiwalnej po królu Stanisławie Auguście

Spuścizna fotograficzna ks. prof. Tadeusza Stycznia SDS w zasobie Archiwum Instytutu Jana Pawła II – stan uporządkowania

Ks. Ignacy Polkowski (1833-1888) w świetle jego spuścizny przechowywanej w Archiwum Kapitulnym na Wawelu

Spuścizny uczonych w zasobie Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach - wybrane problemy gromadzenia, opracowania oraz udostępniania