Search results

1

Z działań polskiej dyplomacji we Francji w 1918 r. – memoriał Stanisława Gutowskiego do władz francuskich

100%

Gmurczyk-Wrońska M.

Historia i Polityka

|

2016

|

issue 17(24)

9-27

PL

Stanisław Gutowski pracował jako adwokat i dyplomata początkowo w służbie rosyjskiej, potem polskiej. Przed I wojną światową był związany z różnymi środowiskami politycznymi, najczęściej występował jednak jako delegat Polaków z „Litwy i Rusi”. W czasie wojny Gutowski działał aktywnie w Stanach Zjednoczonych i we Francji na rzecz niepodległości Polski. W artykule został omówiony jego nieznany memoriał do dyrektora politycznego we francuskim ministerstwie spraw zagranicznych Pierre’a de Margerie z 28 maja 1918 r. Dokument ten zatytułowany L’équilibre européen et la Pologne znajduje się w Archives du Ministere des Affaires Étrangeres Français w Paryżu. Jest on niewątpliwie ważny z punktu widzenia polskiej myśli politycznej i stanowi znaczący przyczynek do zabiegów polskiej dyplomacji o pozyskanie francuskiego sojusznika. Gutowski przedstawił tam analizę sytuacji międzynarodowej w końcowym etapie wojny, ze szczególnym uwzględnieniem polityki wielkich mocarstw oraz zawarł własne sugestie dotyczące miejsca Polski w stosunkach międzynarodowych, sytuacji w Rosji i przewidywanej przyszłości dla tego państwa, przyszłości Ukrainy, Austro-Węgier. Memoriał został omówiony w kontekście ówczesnej sytuacji międzynarodowej i działań Romana Dmowskiego i Erazma Piltza we Francji.

2

Pozyskać Francję. Zabiegi Józefa Piłsudskiego o wsparcie Francji po I wojnie światowej

63%

Gmurczyk-Wrońska M.

Dzieje Najnowsze

|

2019

|

vol. 51

|

issue 2

EN

Artykuł dotyczy okresu po przyjeździe Piłsudskiego do Warszawy w listopadzie 1918 r. Francja była dla Piłsudskiego ważnym mocarstwem polityczno-militarnym. Znaczenie Francji w jego kalkulacjach wzrosło po zakończeniu I wojny, kiedy znalazła się w gronie decydentów przyszłego ładu światowego. Piłsudskiemu i jemu obozowi udało się porozumieć z Komitetem Narodowym w Paryżu i wspólnie występować wobec władz francuskich. Piłsudski wprawdzie zrealizował swój cel pozyskania Francji po I wojnie, ale stosunki z tym mocarstwem w dużym stopniu wiązały się z problemem rosyjskim i konfliktem polsko-bolszewickim. The article deals with the period after Piłsudski’s arrival to Warsaw in November 1918 and covers the whole year 1919, i.e. the duration of the Peace Conference in Paris. For Piłsudski, France was an important political and military European power. The importance of France in his political calculations increased after the end of World War I, when France was included in the group of decision makers on the future world order. Piłsudski and his camp managed to reach an agreement with the National Committee in Paris and jointly act against the French authorities. Although Piłsudski had reached his goal of winning France after World War I, the relations with this power were difficult from the beginning, strained by the Russian problem and the Polish-Bolshevik conflict.

3

Francuzi w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej

51%

Michalczuk A.

Studia Podlaskie

|

2019

|

vol. 27

61-74

EN

The 17th century was a period when the French became more interested in the Polish-Lithuanian Commonwealth. One of the reasons was Marie Louise Gonzaga’s arrival in Poland. The relations between the Poles and the newcomers were changeable. As long as they were satisfied with low offices and were not interested in political affairs, they were welcomed in the country. When they began to intervene in politics, they met a wave of criticism. This also referred to the queen. Nevertheless, French travellers seldom described in his accounts examples of aggression on the part of the Poles. On the contrary, they wrote about the hosts’ kindness and hospitality.

PL

XVII wiek był okresem, w którym nastąpił wzrost zainteresowania Francuzów Rzeczypospolitą. Jednym z powodów było przybycie nad Wisłę Ludwiki Marii Gonzagi. Stosunki Polaków z przybyszami układały się w sposób zmienny. Dopóki zadowalali się niskimi urzędami i nie interesowali sprawami politycznymi, byli mile widziani w kraju. Gdy zaczęli ingerować w politykę, spadała na nich fala krytyki. Dotyczyło to również królowej. Niemniej jednak, francuscy podróżnicy w swoich relacjach rzadko opisywali przypadki agresji ze strony Polaków. Wręcz przeciwnie, pisali raczej o życzliwości i gościnności gospodarzy.

4

Le voyage de De Gaulle en Pologne

45%

Vaïsse M.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2022

|

issue 2

151-158

EN

General de Gaulle’s visit to Poland cannot be understood without taking into account two contradictory factors that have characterized Franco-Polish relations since 1958: on the one hand, the fact that he belonged to opposing camps during the Cold War, and on the other hand, the intensity of bilateral ties, which is also expressed in his personal memories of service between 1919 and 1921. Regardless of sentimental and historical considerations, the territorial status of post-war Poland was a lasting part of General de Gaulle’s geopolitical conception. It implied support for the inviolability of its western border. The possibilities of political openness he had been thinking about since 1958 were thwarted by the tensions of the Cold War and Poland’s support for Algeria. The ousting of Khrushchev and the cooling of Franco-German relations were a turning point. The intensive exchange of visits between Poland and France was supposed to signify acceptance of the bipolar order on condition that Poland retained its identity. General de Gaulle’s visit to Poland was intended to explain his policy of “détente, understanding, cooperation”. His veiled speeches suggested the adoption of a more independent stance towards Moscow, but did not in any way upset the post-war status quo in Europe.

PL

Wizyty generała de Gaulle’a w Polsce nie da się zrozumieć bez uwzględnienia dwóch sprzecznych czynników istniejących w stosunkach polsko-francuskich od 1958 r.: z jednej strony przynależności do przeciwnych obozów w czasach zimnej wojny, a z drugiej strony – intensywności więzi dwustronnych, które wyrażały się także w osobistych wspomnieniach de Gaulle’a ze służby w latach 1919–1921. Niezależnie od względów sentymentalnych i historycznych kwestia powojennej Polski na trwale wpisana była w koncepcję geopolityczną de Gaulle’a. Oznaczało to m.in. poparcie Generała dla nienaruszalności zachodniej granicy Polski. Możliwości otwarcia politycznego, o których myślał już od 1958 r., udaremniły napięcia zimnej wojny i poparcie Polski dla Algierii. Punktem zwrotnym było usunięcie Chruszczowa i ochłodzenie w stosunkach francusko-niemieckich. Intensywne obustronne wizyty między Polską a Francją miały oznaczać akceptację porządku dwubiegunowego pod warunkiem zachowania przez Polskę jej tożsamości. Wizyta generała de Gaulle’a w Polsce miała służyć wyjaśnieniu polityki „odprężenia, zrozumienia, współpracy”. Jego przemówienia w zawoalowanej formie sugerowały Polsce przyjęcie bardziej samodzielnej pozycji wobec Moskwy, ale jednocześnie nie niosły za sobą czynów mogących naruszyć powojenne status quo w Europie.

FR

La visite du général de Gaulle en Pologne ne peut être comprise sans tenir compte de deux facteurs contradictoires qui caractérisent les relations franco-polonaises depuis 1958: d’une part, l’appartenance à des camps opposés pendant la guerre froide et, d’autre part, l’intensité des liens bilatéraux, qui s’exprime également dans ses souvenirs personnels du service en 1919/1921. Indépendamment des considérations sentimentales et historiques, le statut territorial de la Pologne d’après-guerre s’inscrit durablement dans la conception géopolitique du général de Gaulle. Il implique le soutien à l’inviolabilité de sa frontière occidentale. Les possibilités d’ouverture politique auxquelles il songeait depuis 1958 sont contrariées par les tensions de la guerre froide et le soutien de la Pologne à l’Algérie. L’éviction de Khrouchtchev et le refroidissement des relations franco-allemandes constituent un tournant. L’échange intensif de visites entre la Pologne et la France est censé signifier l’acceptation de l’ordre bipolaire à condition que la Pologne conserve son identité. La visite du général de Gaulle en Pologne doit lui permettre d’expliquer sa politique de «détente, entente, coopération». Ses discours voilés suggèrent l’adoption d’une position plus indépendante vis-à-vis de Moscou, mais ne bouleversent en rien le statu quo existant en Europe de l’après-guerre.

5

La France, la Pologne et l’«esprit de Locarno» dans le projet de pacte oriental (1933–1934)

38%

Dessberg F.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2022

|

issue 2

87-100

EN

The weakness of the Franco-Polish military alliance stemmed from conflicting perceptions of security. France prioritized possible threats from Germany, while for Poland these threats came from Soviet Russia. This introduced ambiguity into their military cooperation, especially since France preferred a collective security system while Poland favored bilateral agreements. France secured its borders with the Locarno treaties, while for Central Europe it wanted a collective security agreement involving the USSR. Poland’s conclusion of a nonaggression pact with the USSR was an opportunity for France to limit its alliance commitments, which was to take concrete form in the draft Eastern Pact, rejected by Poland as an “Eastern Locarno”. It revealed the limits of the League of Nations’ collective security system and distanced Poland and France from each other, although it did not formally call into question the existing alliance.

PL

Słabość polsko-francuskiego sojuszu wojskowego wynikała ze sprzecznych interesów w zakresie bezpieczeństwa narodowego. Dla Francji priorytetowe były wyzwania związane z zagrożeniami płynącymi z Niemiec, podczas gdy dla Polski takie wyzwania odnosiły się przede wszystkim do sowieckiej Rosji. W związku z tym pojawiła się dwuznaczność w polsko- francuskiej współpracy wojskowej, szczególnie że Francja preferowała system bezpieczeństwa zbiorowego, a Polska – umowy bilateralne. Francja zapewniła sobie bezpieczeństwo granic układem z Locarno, a dla Europy Środkowej chciała układu bezpieczeństwa zbiorowego z udziałem ZSRR. Przy czym zawarcie przez Polskę paktu o nieagresji z ZSRR było dla Francji okazją do ograniczenia jej zobowiązań sojuszniczych, które miał urzeczywistniać w zamyśle – odrzucony przez Polskę – projekt paktu wschodniego jako „wschodniego Locarno”. Sprawa projektu ujawniła jednak ograniczenia systemu bezpieczeństwa zbiorowego Ligi Narodów, a także – choć formalnie nie zakwestionował istniejącego sojuszu – oddalił od siebie Polskę i Francję.

FR

La faiblesse de l’alliance militaire franco-polonaise s’explique par des intérêts nationaux divergents en matière de sécurité. Pour la France, la priorité est donnée aux défis posés par les menaces émanant de l’Allemagne, alors que pour la Pologne, ces défis sont essentiellement liés à la Russie soviétique. En conséquence, une ambiguïté est apparue dans la coopération militaire franco-polonaise, d’autant plus que la France préférait un système de sécurité collective et la Pologne des accords bilatéraux. La France a sécurisé ses frontières avec l’accord de Locarno, tandis que pour l’Europe centrale, elle souhaitait un accord de sécurité collective impliquant l’URSS. Dans le même temps, la conclusion par la Pologne d’un pacte de non-agression avec l’URSS est l’occasion pour la France de limiter ses engagements en matière d’alliance, qui doivent être concrétisés par le projet de pacte oriental – rejeté par la Pologne – en tant que «Locarno oriental». La question du projet a cependant révélé les limites du système de sécurité collective de la Société des Nations et, bien qu’il ne remette pas formellement en cause l’alliance existante, il a éloigné la Pologne et la France.

6

Les convergences franco-polonaises de la Mission militaire française en Pologne à la visite de Charles de Gaulle en 1967

38%

Gaymard H.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2022

|

issue 2

139-149

EN

Since the 16th century, France has been looking for a trusted partner in Central Europe. Poland seemed predestined to play this role. The transformation of the Polish-French convergence into a common destiny on the European stage was especially feared by Bismarck when he reorganised Europe for his own benefit. Unfortunately, our deep knowledge of each other has rarely been accompanied by full mutual understanding. The period of Polish independence, during which the French military mission helped Poland to form an army, was exceptional. The Polish experience refined de Gaulle’s geopolitical training. It was his first confrontation with Russia, his first judgment on “strategic invariants”. He also learned the geostrategic culture that he would develop on a European scale, such as a need for mobile armoured weapons. The paths of Poland and France diverged with the German-Polish non-aggression pact and the lack of vision of the French leaders. De Gaulle was a man of living history, a man who knew how to discern the deep continuities on which he relied to anticipate future prospects. This is why Poland was his first commitment outside France, and then his first official trip to a country under the Soviet yoke. A visit during which he met 3 million Poles and in which he felt his last international initiative. It combined emotional dimensions, cultural and intellectual proximity and potential political interests, but the constraints of the Cold War dictated its modest results.

PL

Francja od XVI wieku poszukiwała zaufanego partnera w Europie Środkowej. Polska wydawała się predystynowana do tej roli. Przekucia francusko-polskich zbieżności we wspólne przeznaczenie na scenie europejskiej obawiał się przede wszystkim Bismarck, kiedy reorganizował Europę dla własnych korzyści. Niestety nasza głęboka wzajemna francusko-polska znajomość rzadko współgrała z pełnym wzajemnym zrozumieniem. Wyjątkowy pod tym względem był okres odzyskania przez Polskę niepodległości, kiedy Francuska Misja Wojskowa pomagała w formowaniu polskiej armii, a polskie doświadczenie udoskonaliło geopolityczną edukację de Gaulle’a. To była też pierwsza konfrontacja de Gaulle’a z Rosją, pierwszy osąd „strategicznych niezmiennych”. De Gaulle również w Polsce nauczył się kultury geostrategicznej, którą później rozwinął na skalę europejską jako potrzebę mobilnej broni pancernej. Drogi Polski i Francji rozeszły się wraz z polsko-niemieckim paktem o nieagresji i brakiem wizji przywódców francuskich. De Gaulle był człowiekiem żywej historii, człowiekiem, który umiał rozeznać te głębokie ciągłości, na których opierał się, by widzieć z góry perspektywy przyszłości. Polska była pierwszym angażującym go krajem poza Francją, pierwszym krajem pod jarzmem sowieckim, który odwiedził z oficjalną wizytą, podczas której spotkał się z trzema milionami Polaków i podczas której wyczuwał swoją ostatnią inicjatywę międzynarodową. Wizyta połączyła wymiar emocjonalny, bliskości kulturalnej, intelektualnej i potencjalnych interesów politycznych, ale ograniczenia zimnej wojny zdeterminowały jej skromne rezultaty.

FR

Depuis le XVIe siècle, la France cherchait un partenaire de confiance en Europe centrale. La Pologne semblait prédestinée à jouer ce rôle. La transformation de la convergence franco-polonaise en un destin commun sur la scène européenne était surtout redoutée par Bismarck lorsqu’il réorganisait l’Europe à son profit. Malheureusement, notre profonde connaissance mutuelle n’a que rarement été accompagnée d’une pleine compréhension mutuelle. Le retour de l’indépendance de la Pologne, au cours de laquelle la mission militaire française l’a aidée à former une armée, a été exceptionnelle. L’expérience polonaise a affiné la formation géopolitique de de Gaulle. C’est sa première confrontation avec la Russie, son premier jugement sur les «immuables stratégiques». Il y apprend aussi la culture géostratégique qu’il développera à l’échelle européenne comme un besoin d’armes blindées mobiles. Les chemins de la Pologne et de la France divergent avec le pacte de non-agression germano-polonais et le manque de vision des dirigeants français. De Gaulle est un homme d’histoire vivante, un homme qui sait discerner les continuités profondes sur lesquelles il s’appuie pour anticiper les perspectives d’avenir. C’est pourquoi la Pologne a été son premier engagement hors de France, puis son premier voyage officiel dans un pays sous le joug soviétique. Une visite au cours de laquelle il a rencontré 3 millions de Polonais et dans laquelle il a senti sa dernière initiative internationale. Elle combine des dimensions affectives, une proximité culturelle et intellectuelle et des intérêts politiques potentiels, mais les contraintes de la guerre froide ont dicté ses résultats modestes.

Refine search results

3 Krakowskie Studia Międzynarodowe

1 Dzieje Najnowsze

1 Historia i Polityka

1 Studia Podlaskie

2 Gmurczyk-Wrońska M.

1 Dessberg F.

1 Gaymard H.

1 Michalczuk A.

1 Vaïsse M.

3 2022

2 2019

1 2016

Z działań polskiej dyplomacji we Francji w 1918 r. – memoriał Stanisława Gutowskiego do władz francuskich

Pozyskać Francję. Zabiegi Józefa Piłsudskiego o wsparcie Francji po I wojnie światowej

Francuzi w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej

Le voyage de De Gaulle en Pologne

La France, la Pologne et l’«esprit de Locarno» dans le projet de pacte oriental (1933–1934)

Les convergences franco-polonaises de la Mission militaire française en Pologne à la visite de Charles de Gaulle en 1967