Search results

1

Praktyczny wymiar strony podmiotowej jako znamienia czynu zabronionego z art. 284 k.k. w świetle orzecznictwa sądowego

100%

Orzeł J.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2015

|

vol. 15/1

161-171

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza orzeczeń najwyższej instancji sądowej oraz sądów apelacyjnych na przestrzeni lat 1996– 2015, uzupełniona o stanowisko doktryny, w zakresie reprezentowanych poglądów dotyczących dekodowania znamienia strony podmiotowej czynu zabronionego z art. 284 k.k. w zachowaniu sprawcy występku przywłaszczenia. Autor dokonuje syntezy tez sądowych, podejmując próbę stworzenia enumeratywnego katalogu zachowań wskazujących na zamiar przywłaszczenia, jednocześnie poddając pod rozwagę pojawiające się w praktyce stosowania prawa wątpliwości związane z jego subsumcją na kanwie niejednolitej wykładni reprezentowanej w orzeczeniach sądowych.

EN

The article analyses the judgements of the highest judicial instance and of the appeal courts in the years 1996 - 2015, supplemented by the position of doctrine, in terms of represented views on decoding the feature of the perpetrator of an act prohibited under art. 284 of the Penal Code in the behaviour of a perpetrator of a petty crime - appropriation. The Author synthesises the judicial theses in attempt to create an enumerative catalogue of behaviours indicating the intent of appropriation and at the same time raising for consideration the doubts that appear in the practice of law and are associated with its subsumption based on an inconsistent interpretation represented in court decisions

2

The Commentary on the Supreme Court’s Judgment of 8 February 2017, III KK 226/16, LEX No. 2224610

100%

Budyn-Kulik M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2017

|

vol. 26

|

issue 2

EN

The verdict deals with a matter of a relationship between guilt and subjective side of a crime. The author of a comment criticizes the thesis that in a normative theory of a guilt the possibility of prescribing a proper kind of a subjective side of a crime does not influence a guilt. A doctor guarantees that a fatal effect does not appear. The law demands that he/she must behave with respect to rules of safety.

PL

Wyrok dotyczy kwestii wzajemnej relacji winy oraz strony podmiotowej. Autorka glosy krytycznie odnosi się do stwierdzenia, że w teorii normatywnej winy możliwość przypisania odpowiedniej postaci strony podmiotowej nie ma wpływu na przypisanie winy. Lekarz jest gwarantem nienastąpienia skutku w postaci śmierci pacjenta. Wymaga się od niego zachowania ostrożnego w danych okolicznościach.

3

Ustalenie strony podmiotowej czynu zabronionego w przypadku sprawcy niepoczytalnego

100%

Galiński M.

Acta Iuris Stetinensis

|

2018

|

issue 21

321-335

PL

Ustalenie strony podmiotowej danego przestępstwa, czyli stosunku wolicjonalno-intelektualnego sprawcy do zarzucanego mu czynu, jest nad wyraz istotne dla rozstrzygnięcia sprawy choćby dlatego, że wpływa na wymiar kary. O ile w przypadku osoby poczytalnej co do zasady ustalenie strony podmiotowej nie stanowi trudności, o tyle w przypadku sprawcy niepoczytalnego jego zaburzenia psychiczne utrudniają wspomniane ustalenie. Zaburzenia te powodują, że cierpiące na nie osoby niekiedy w inny sposób odczuwają wolę popełnienia czynu bądź jej brak, a także w inny sposób aniżeli osoby poczytalne przewidują lub nie przewidują możliwości popełnienia czynu zabronionego. W związku z tym kwestia ustalenia strony podmiotowej czynu zabronionego w przypadku popełnienia tego czynu przez sprawcę niepoczytalnego jest przedmiotem sporu w doktrynie. Autor swoje rozważania zacznie od omówienia, czym jest strona podmiotowa, a także czym jest niepoczytalność w rozumieniu kodeksu karnego z 1997 roku. Przedstawi także przykładowe poglądy doktryny co do omawianego problemu, niekiedy będące sobie przeciwstawne. Przytoczy również wybrane orzeczenia związane z omawianą materią. Następnie przedstawi własne stanowisko, odnosząc się przy tym do poglądów przedstawicieli doktryny.

EN

Attributing the subjective features of the crime, in other words volitional and intellectual attuite at criminal act committed by perpetrator, is extremally important for settle the matter, if only because it have an influence at the punishment. In case of sane person in principle attributing subjective features is not difficult. But in case of insane perpetrator, perpetrator’s mental disorder impedes this attributing. This disorder cause that insane person sometimes in another way feels the desire to committing of criminal act or not. Insane persons also in another way than sane persons predicts or not possibility of committing the criminal act. Therefore issue of attributing subjective features of the criminal law in case of committing criminal act by insane perpetrator is issue in a dispute in Polish doctrine of criminal law. The author will start his consideration at elaborate what is subjective feature and insanity in sense of Criminal Code from 1997. Author will presents also examples of the Polish doctrine of criminal law views as to this problem, which are sometimes extremely different. The author also will quote some judgments as to this problem. At next the author will elaborate his opinion in the issue of attributing subjective features.

4

Wykorzystanie wariografu (poligrafu) w celu określenia strony podmiotowej sprawcy czynu zabronionego

100%

Hancewicz B.

Acta Iuris Stetinensis

|

2018

|

issue 21

337-347

PL

Artykuł 199a kodeksu postępowania karnego określa przesłanki wykorzystania badania wariograficznego na oskarżonym sensu largo. W referacie skupiono się na przedstawieniu możliwości wykorzystania badania wariograficznego, któremu podlega oskarżony, w celu określenia jego strony podmiotowej wobec popełnionego przez niego przedmiotowo pojmowanego zachowania się opisanego w przepisie określąjacym znamiona tego czynu. Określono warunki przystąpienia do wymienionego wyżej badania oraz jego ewentualne efekty w odniesieniu do strony podmiotowej badanego.

EN

Article 199a of polish Code of Criminal Procedure describes premises of utilization of polygraph examination of defendant sensu largo. This article focuses on presenting possibilities of utilization polygraph examination on defendant in order to qualify his subjective aspect towards committed action described in regulation which defines characteristics of the crime it consists. Terms of acceding to previously mentioned examination and its eventual effects in reference to subjective aspect of examined shall be defined.

5

Strona podmiotowa a wina – wzajemne relacje

100%

Kowalewska-Łukuć M.

Acta Iuris Stetinensis

|

2018

|

issue 21

183-194

PL

Artykuł porusza problematykę wzajemnych relacji między stroną podmiotową a winą w prawie karnym. W ramach analizy tych relacji naświetlone zostają dotychczasowe poszczególne teorie winy. Autorka artykułu podejmuje ponadto próbę uchwycenia istoty winy w oparciu o badania z dziedziny psychologii i filozofii. Poczynione w artykule ustalenia w przedmiocie winy zostały następnie zestawione z pojęciem strony podmiotowej w polskim prawie karnym.

EN

The article discusses the issue of mutual relations between the subjective side and the guilt in criminal law. As part of the analysis of these relations, the theories of guilt are highlighted. Moreover author attempts to establish the essence of guilt basing on psychological and philosophical findings. Conclusions about guilt made in article are then compared with the notion of the subjective side in Polish criminal law.

6

Kilka uwag na tema t istoty błędu (rozważania na tle polskiego prawa karnego)

100%

Burdziak K.

Acta Iuris Stetinensis

|

2018

|

issue 21

127-140

PL

W polskim prawie karnym błąd sprawcy odgrywa niezwykle istotną rolę. Niekiedy bowiem przyczynia się do przyjęcia takiej, a nie innej kwalifikacji prawnej zachowania się sprawcy bądź podstawy wymiaru kary za takie, a nie inne jego zachowanie się, odmiennej niż ta, którą przyjęto by w przypadku niewystąpienia po jego stronie błędu. Niekiedy zaś – z uwagi na dominującą rolę w polskim prawie karnym normatywnych ujęć winy (kompleksowego i czystego), których rysem charakterystycznym jest doszukiwanie się istoty winy w elemencie negatywnej oceny sprawcy i jego zachowania się – powoduje wyłączenie winy sprawcy czy też – mówiąc precyzyjniej – uniemożliwia jej przypisanie. Fakt ten znajduje odzwierciedlenie chociażby na gruncie czterech następujących przepisów kodeksu karnego: art. 28 § 1 k.k. (błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego z art. 28 § 1 k.k.), art. 28 § 2 k.k. (błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego z art. 28 § 2 k.k.), art. 29 k.k. (błąd co do okoliczności wyłączającej bezprawność oraz błąd co do okoliczności wyłączającej winę) i art. 30 k.k. (błąd co do prawa). Oczywiście, w zasadzie każdy ze wskazanych wyżej błędów budzić może pewne wątpliwości. Niniejsza praca nie została jednak poświęcona analizie poszczególnych błędów (i ich skutków) wyróżnianych na gruncie polskiego prawa karnego, lecz kwestii ogólniejszej, a mianowicie kwestii istoty błędu, a więc próbie udzielenia odpowiedzi na pytanie – czym jest błąd (na czym błąd polega). W następstwie przeprowadzonych rozważań ustalono, że z całą pewnością można mówić o czymś na kształt dwustronności błędu. Podkreślenia wymaga bowiem, że na każdy błąd składa się zarówno mylne wyobrażenie, że jest tak, a nie inaczej, jak i nieświadomość tego, że nie jest tak, jak to sobie wyobrażamy. Stwierdzono jednocześnie, że sama nieświadomość tego, jak jest, jest wyłącznie elementem towarzyszącym i niezbędną, acz nie jedyną, przesłanką błędu.

EN

Error of the perpetrator plays an important role in Polish criminal law. That is because at times it contributes to accepting a particular legal qualification of the perpetrator’s behavior or a basis of the penalty for their particular behavior, which would be different than the one accepted when there would be no error on their side. Whereas sometimes – because of the dominant role in the Polish law of normative approach to culpability (comprehensive and pure), which purpose is to find out the nature of culpability in the element of negative evaluation of the perpetrator and their behavior – it is used to exclude the perpetrator’s culpability, or – to be more precise – prevent from attributing the culpability to the perpetrator. This fact is reflected in at least the following four regulations of the Penal Code: art. 28 § 1 k.k. (error regarding circumstances of a criminal offense from art. 28 § 1 k.k.), art. 28 § 2 k.k. (error regarding circumstances of a criminal offense from art. 28 § 2 k.k.), art. 29 k.k. (error regarding circumstances excluding unlawfulness and error regarding circumstances excluding culpability) and art. 30 k.k. (error of law). Of course, each of aforementioned errors might rise some doubts. This work, however is not devoted to analyzing particular errors (and their effects) distinguished in Polish criminal law, but to a more general matter, specifically – the matter of nature of error, or trying to answer a question – what is an error, what it consists of. As a result of conducted deliberations, one can definitely distinguish some kind of bilaterality of error. It should be emphasized that each error consists of a false assumption that some matter presents itself differently than in reality, and on the other hand of ignorance of the fact that it doesn’t. At the same time it has been concluded that the ignorance of the real shape of things is just an accompanying element and a crucial, but not only required circumstance of an error.

7

WYSTĘPEK FINANSOWANIA TERRORYZMU (ART. 165A K.K.) W KONTEKŚCIE PROBLEMÓW ZWIĄZANYCH ZE STRONĄ PODMIOTOWĄ TEGO PRZESTĘPSTWA

94%

Golonka A.

Zeszyty Prawnicze

|

2019

|

vol. 19

|

issue 3

91-114

EN

The subject of this study are issues related to the crime of financing of terrorism specified in Article 165a of the Polish Criminal Code. This provision has been amended twice in the last two years. Te second amendment, under the Act of 23 March 2017, provided for a far-reaching modification of the types of prohibited acts regulated in Article 165a of the Polish Criminal Code, including the penalisation of unintentional financing of terrorism. The new wording adopted by this provision was dictated by changes in European Union regulations, as well as in the Recommendations of the Moneyval Committee underlying the justification for an otherwise not very well-grounded amendment. Moreover, this amendment has introduced several changes that raise serious reservations, especially from the perspective of ratio legis, as well as compliance with the principle of specificity. The defective form of this provision also raises doubts regarding the possibility of its practical application and consequently the eﬀectiveness of combating terrorist financing. This applies above all to the aspects related to the subjective side of the types of prohibited acts described in Article 165a of the Polish Criminal Code. This issue is discussed at length in the present article.

PL

Przedmiotem opracowania są zagadnienia związane z przestępstwem finansowania terroryzmu określonym w art. 165a k.k. Przepis ten w ciągu ostatnich dwóch lat był już dwukrotnie nowelizowany. Druga z nich, przeprowadzona ustawą z dnia 23marca 2017 r., przewidziała daleko idącą modyfikację typów czynów zabronionych uregulowanych w art. 165a k.k., w tym ustanawiając karalność nieumyślnego finansowania terroryzmu. Nowe brzmienie, jakie przybrał ten przepis zostało podyktowane zmianami w regulacjach wspólnotowych, a także wskazaniami Komitetu Moneyval, które legły u podstaw uzasadnienia niekoniecznie zasadnej nowelizacji. Co więcej, za jej sprawą w przepisie tym znalazł się niejeden zapis, który budzi poważne zastrzeżenia, zwłaszcza z perspektywy ratio legis zmian, tudzież zgodności z zasada określoności. Niedoskonały kształt tego przepisu budzi jednocześnie wątpliwości związane z możliwością jego praktycznego stosowania, a w konsekwencji również samą efektywnością zwalczania finansowania terroryzmu. Odnosi się to przede wszystkim do aspektów dotyczących strony podmiotowej typów czynów zabronionych opisanych w art. 165a k.k. Problematyka ta znajduje rozwinięcie w przedmiotowym artykule naukowym.

8

Usprawiedliwiony błąd co do znamion czynu zabronionego – próba oceny zasadności nowelizacji z dnia 20 lutego 2015 roku

84%

Wójtowicz-Pytel P.

Studia Prawnicze: rozprawy i materiały

|

2016

|

issue 2(19)

101-116

EN

One of the institutions, which underwent some significant changes as a result of the act amending The Criminal Code of 20th February 2015, is a mistake of fact under the Article 28 (1) of the Criminal Code. This institution is related to such basic issues of The Criminal Code as fault and a subject party. On the one hand, it standardises exclusion from criminal liability but on the other hand it entails certain doubts with regards to the amended law. It is questioned whether the amendment was actually necessary. As many theoreticians indicate, the consequences of the implementation of this regulation basically remain the same as in the case of the previous one. This amendment is perceived as a meaningless change only connected to its form. What is more, there is a new element added to the institution of a mistake of fact, namely justification. However, this element is not a novelty in the Criminal Code. The aim of this work is to assess the amendment and its purposefulness.

PL

Jedną z instytucji, podlegających istotnym zmianom w wyniku ustawy nowelizującej Kodeks karny z dnia 20 lutego 2015 roku jest błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego, uregulowany w art. 28 § 1 Kodeksu karnego. Instytucja ta jest powiązana z podstawowymi kwestiami nauki prawa karnego, jak wina i strona podmiotowa. Z jednej strony w wyniku nowelizacji przepisu mamy do czynienia z ujednoliceniem w kwestii wyłączenia odpowiedzialności karnej, z drugiej jednak strony pojawiły się co do znowelizowanego przepisu w nauce prawa karnego wątpliwości. Przede wszystkim czy istotnie nowelizacja w tym zakresie była niezbędna, jako że wielu teoretyków wskazuje na konsekwencje zastosowania regulacji, które nie są inne niż przy zastosowaniu poprzedniej regulacji. W związku z tym zmiana traktowana jest jako kosmetyczna dotycząca jedynie konstrukcji samego przepisu. Co więcej pojawiło się nowe znamię dodane do opisu instytucji błędu co do znamion czynu zabronionego, to znaczy usprawiedliwienia. Nie jest to jednak znamię nieznane nauce prawa karnego. Celem niniejszej pracy jest próba oceny nowelizacji i analizy jej celowości.

9

Odpowiedzialność karna za przestępne współdziałanie w prawie angielskim po wyroku R v. Jogee; Ruddock v. The Queen

84%

Brzostek P.

Studia Iuridica

|

2018

|

vol. 76

98-121

PL

The combined decisions of the UK Supreme Court and Judicial Committee of the Privy Council in R v. Jogee; Ruddock v. The Queen caused upheaval in the English law on criminal complicity. The Supreme Court/Privy Council decided that the law on criminal complicity „took a wrong turn” 33 years ago in the Privy Council ruling in Chan Wing-Siu which concerned a controversial doctrine of parasitic joint enterprise liability. According to the said doctrine, if A and B set out to commit a crime X (e.g. robbery) and B foresees that A might commit crime Y (e.g. murder) in the course of committing crime X, B will be liable for crime Y, even if he does not intend that crime Y be committed. The mere fact of foresight on B’s part is enough for him to be criminally liable. Decision in Jogee; Ruddock is of seminal importance as it overturned the doctrine of parasitic joint enterprise liability. It is doubtful, however, to what extent the Supreme Court has resolved the problems that have bedeviled this area of law. This article presents in outline the English law on criminal complicity and attempts to assess the changes that were introduced in Jogee; Ruddock. A number of issues still call for further refinement and resolution. It appears, however, that the emphasis the Supreme Court put on intention as a required standard of fault, draws, at least superficially, the continental (Polish and German) and English criminal law closer together in terms of mens rea requirements for secondary liability.

10

Strona podmiotowa czynu zabronionego niepoczytalnego sprawcy

84%

Kowalewska M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2013

|

vol. 75

|

issue 3

111-122

EN

This paper concerns the subjective features of a criminal act committed by an insane perpetrator. This problem has been discussed in the Polish doctrine of criminal law on a number of occasions, but no clear answers to some crucial questions has been offered. Thus the attempt to highlight the main concerns and their possible solutions. The issues under review include the essence of insanity, the issue of recognising an insane perpetrator’s behaviour as an act in criminal law, the voluntary commission of the act, and, finally, the possibility of attributing mens rea to an insane perpetrator.

PL

Artykuł dotyczy problematyki strony podmiotowej czynu zabronionego niepoczytalnego sprawcy. Zagadnienie to było już kilkakrotnie podejmowane w polskiej nauce prawa karnego, brak jest jednak jednoznacznych odpowiedzi na kluczowe pytania z nim związane. W artykule podjęta została więc próba naświetlenia podstawowych problemów i ich możliwych rozwiązań. Analizie została poddana istota niepoczytalności, kwestia uznania zachowania niepoczytalnego sprawcy za czyn na gruncie prawa karnego oraz dowolności tego czynu, wreszcie sama możliwość przypisania niepoczytalnemu sprawcy umyślności albo nieumyślności w popełnieniu czynu zabronionego.

11

Niektóre problemy strony podmiotowej deliktu dyscyplinarnego

84%

Jóźwiak P.

Acta Iuris Stetinensis

|

2018

|

issue 21

165-182

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest problematyka strony podmiotowej deliktu dyscyplinarnego. Celem artykułu jest określenie charakteru prawnego i struktury deliktu dyscyplinarnego. Jego zrealizowanie wymaga odpowiedzi na pytanie, czy odpowiedzialność dyscyplinarna jest rodzajem odpowiedzialności umownej, czy też realizacją zadania zleconego przez państwo lub realizacją państwowego prawa karania (a więc jest odpowiedzialnością o charakterze publicznoprawnym). W pracy omówiono podstawowe założenia związane z deliktami dyscyplinarnym sensu largo (w szerokim tego słowa znaczeniu).

EN

The subject of this article is the subject matter of the subjective disciplinary tort. The aim of the article is to determine the legal nature and structure of the disciplinary tort. Attaining such an aim requires answering a question whether disciplinary responsibility is a kind of a contractual responsibility (therefore it is a responsibility incorporated in the private law) or whether it is an implementation of a task commissioned by state, realization of state penalty law (hence it is a responsibility of a public legal nature). The study discusses the fundamental assumptions related to sport disciplinary torts of the largo sense (in the broad sense).

12

Strona podmiotowa czynu zabronionego a formy jego popełnienia — zagadnienia wybrane

67%

Giezek J.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 2

19 36

PL

Zasadnicza teza opracowania sprowadza się do twierdzenia, że znaczenie stanu świadomości sprawcy czynu zabronionego wzrasta wraz z przesuwaniem kryminalizacji zachowania na przedpole naruszenia dobra prawem chronionego, a także wraz z pojawianiem się rozmaitych form przestępnego współdziałania. Każdej ze zmodyfikowanych form popełnienia czynu zabronionego — zarówno stadialnych, jak i wiążących się z przestępnym współdziałaniem — towarzyszy bowiem wzrost znaczenia elementów składających się na stronę podmiotową. Chodzi przy tym nie tylko o stan świadomości, lecz także o płaszczyznę wolicjonalną. Tendencja taka oznacza, że rekonstrukcja strony podmiotowej w procesie karnym powinna koncentrować się przede wszystkim na tym, czego każdy ze współdziałających chciał i do czego zmierzał, gdyż zewnętrzne zachowanie może zasadzać się na aktywności innych osób, a w rezultacie — podlegać dość daleko idącej redukcji. Można by nawet przyjąć, że to nie zewnętrzne zachowanie, ale stan świadomości osoby współdziałającej w popełnieniu czynu zabronionego decyduje o zakresie jej odpowiedzialności. Tendencji takiej — kryminalnopolitycznie zapewne dobrze uzasadnionej — towarzyszą jednak również pewne komplikacje, wynikające z faktu, że nie jest ona realizowana w sposób do końca konsekwentny. Swoista niekonsekwencja daje o sobie znać, gdy ustawodawca decyduje się na kryminalizowanie zachowań wiążących się z nieumyślnym narażeniem dobra prawnego na niebezpieczeństwo. Problem pojawia się także w wypadku form przestępnego współdziałania, a wyraża się w braku pożądanej symetrii między stanem świadomości i woli osób współdziałających. Nasuwa się bowiem pytanie, czy mamy do czynienia z podżeganiem w rozumieniu art. 18 § 2 k.k., jeśli nakłaniający powoduje wykonanie zachowania, które — ze względu na pozostawanie nakłanianego w błędzie — nie może stanowić umyślnego czynu zabronionego, w systemie prawa nie istnieje zaś żaden jego nieumyślny odpowiednik. Przykładem na brak pożądanej symetrii między stanem świadomości i woli osób współdziałających jest również sytuacja, w której mamy do czynienia z udzielaniem w zamiarze ewentualnym pomocy do popełnienia przestępstwa, które przez wykonawcę może zostać popełnione wyłącznie w zamiarze bezpośrednim.

EN

The principal thesis of the study comes down to the contention that meaning of the awareness of the prohibited act perpetrator increases with movement of criminalization of behavior to the foreground of infringement of the interest protected by law and also with appearance of various forms of criminal cooperation. It is for each of the modified forms of commitment of a prohibited act — both staged as well as related to criminal cooperation — is accompanied by the increase of meaning of the elements composing the subjective side. It is not only about the state of awareness, but also about the volitional area. This tendency means that reconstruction of the subjective side in the criminal trial should focus first of all on what each of the cooperating persons wanted and what they headed to, as the extrinsic behavior can be founded on activities of other persons and in the result be subject to a far-reaching reduction. It could be even assumed that it is not the extrinsic behavior, but the state of awareness of the person cooperating in committing a prohibited act that decides about the person’s responsibility. This tendency — probably well justified from the criminal and political point of view — is also accompanied by some complications that result from the fact that it is not strictly performed to the end. A peculiar lack of consequence is demonstrated when law makers decide for criminalization of behaviors related to unintended exposition to hazard of the interest protected by law. A problem also appears in case of criminal cooperation forms and it is demonstrated by lack of desired symmetry between the state of awareness and will of the cooperating persons, for there is a question if we deal with instigation in the sense of Art. 18 § 2 of criminal code, when the instigating person causes performance of the behavior, which — due to suborn person being mistaken — cannot constitute an intentional prohibited act, when in the system of law there is no its unintentional counterpart. An example of lack of the desired symmetry between the state of awareness and the will of the cooperating persons is also the situation in which we deal with participation in conceivable intent of help in committing of a crime, which can be committed by a perpetrator only with direct intent.

13

Glosa do wyroku SA w Lublinie z dnia 30 listopada 2016 r., II AKa 242/16, LEX nr 2188879

67%

Budyn-Kulik M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2017

|

vol. 64

|

issue 1

EN

The verdict deals with a kind of subjective side of a crime. The author criticizes the thesis that a court can settle it only because of a level of wrongdoers’ consciousness. It also demands a certain knowledge of volitional sphere. The verdict also deals with a possibility of using the institution of the so-called active remorse; the Court mistakenly associates it with the degree of an attempt development (unfinished attempt – finished attempt).

PL

Wyrok sądu dotyczy ustalenia postaci strony podmiotowej. Autorka glosy krytycznie odnosi się do tezy, że wystarczy tu samo ustalenie stanu świadomości oskarżonego. Przypisanie sprawcy zamiaru wymaga również poczynienia odpowiednich stwierdzeń co do sfery wolicjonalnej. Wyrok odnosi się także do możliwości skorzystania z tzw. instytucji czynnego żalu, błędnie uzależniając ją od stopnia zaawansowania usiłowania (usiłowanie ukończone – usiłowanie nieukończone).

14

Gloss to the Decision of the Supreme Court from 5th March 2014, IV KK 316/13, OS-NKW 2014, No. 11, Item 82

67%

Budyn-Kulik M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2015

|

vol. 24

|

issue 4

EN

The commentary deals with the deliberate intent a victim of an art. 207 § 3 C.C. crime, who attempts to commit suicide. Such victim’s decision as a consequence of domestic violence (art. 207 § 3 C.C.) suggests at least consciousness of a death possibility as a result of victim’s own behavior and acceptance of the death. Supreme Court thesis, that the art. 207 § 3 C.C. claims, that victim’s subjective side has a form of deliberate intent, is a very strict one. In many cases a victim’s behavior, that objectively is “a suicide attempt” with death result, victim’s consent cannot be positively proved. Better solution would be to proclaim a specific presumption, that there is always a connection between a suicide attempt and violence.

PL

Glosa dotyczy ustalenia zamiaru pokrzywdzonego przestępstwem z art. 207 § 3 k.k., który dokonuje targnięcia się na własne życie. Decyzja samobójcza pokrzywdzonego, której wyrazem jest targnięcie się na własne życie jako następstwo znęcania się (art. 207 § 3 k.k.), oznacza co najmniej świadomość możliwości odebrania sobie życia wskutek określonego zachowania i godzenie się na własną śmierć. Przyjęcie przez Sąd Najwyższy, że w art. 207 § 3 k.k. chodzi wyłącznie o nastawienie pokrzywdzonego odpowiadające wyłącznie umyślności, jest niezwykle restrykcyjne i wydaje się, że w wielu przypadkach, gdy mielibyśmy do czynienia z zachowaniem obiektywnie odpowiadającym „targnięciu się” na własne życie przez pokrzywdzonego, w wyniku którego poniósł on śmierć, ustalenie istnienia tej zgody w sposób pewny byłoby niemożliwe. Właściwsze w takiej sytuacji jest zastosowanie swego rodzaju domniemania istnienia związku targnięcia się z uprzednim znoszeniem znęcania oraz intencjonalności owego targnięcia się (opartego na obiektywnym przypisaniu z uprzedniego zachowania sprawcy).

15

Artykuł 28 § 1 k.k. po nowelizacji z dnia 20 lutego 2015 r. Uwagi na temat konieczności oddzielania strony podmiotowej czynu zabronionego od winy

67%

Jędrzejewski Z.

Studia Iuridica

|

2016

|

vol. 65

25-40

EN

The object of analysis is the amended art. 28 § 1 of the Penal Code, which stipulates that „whoever commits an act while being in justifiable error as to a circumstance constituting a feature of an prohibited act, shall not commit a crime”. The new regulation of 28 § 1 of the Penal Code is the next attempt to statutorily define the concept of an offence based on the methodology of a strict separation of the object of evaluation from the evaluation itself, that is, primarily a radical separation of mens rea of a prohibited act from guilt. Therefore, the authors of the change have consistently attempted to eliminate all normative attributes from the scope of „recklessness” and „negligence”. This is a result of the view that assumes a pure descriptive character of the set of criminal offence features (Ger. „Tatbestand”) including subjective features (offences of intentional and unintentional character). In this context, acts committed while being in justifiable error as to a circumstance constituting a feature of a prohibited act exclude guilt, however the fulfilment of the features of criminal acts of unintentional character is limited to the fulfilment of objective features (a consequence of the concept of the unintentional character of an offence as a plain negation of intent). The negative wording of art. 1 § 3 of the Penal Code, the objective and general interpretation of the term found in art. 9 § 2 „could have foreseen” (a transfer of the so-called objective foreseeability to the category of objective attribution) and the concept of committing an act while being in justifiable error as to a circumstance constituting a feature of a prohibited act excluding guilt lead, in the area of unintentional character of an offence, to the presumption of guilt on the basis of the fulfilling only the objective features of a criminal act. The author of the article demonstrates the inaccuracy of this argument for a strictly descriptive character of the features of a prohibited act, and in particular the features of intent (intentional character of an offence). The object of intent (a feature of a criminal offence) has a evaluative character (evaluation), therefore determining intent can generally constitute a premise for accepting guilt (intended), unless the circumstance of excluding guilt exceptionally occurs. In the case of an unintentional character of an act, such a relation does not occur, and the guarantee functions (the rule of positive establishment of the perpetrator’s guilt) thus require subjective (specific and individual evaluation) interpretation of the premise „could have foreseen” found in art. 9 § 2 of the Penal Code.

16

Świadomość sprawcy czynu zabronionego jako ontyczna podstawa tzw. subiektywnego przypisania odpowiedzialności karnej

67%

Giezek J.

Acta Iuris Stetinensis

|

2018

|

issue 21

45-67

PL

Zakładając, że świadomość sprawcy czynu zabronionego – podobnie jak jego strona zewnętrzna – stanowi ontyczną podstawę odpowiedzialności karnej, autor formułuje szereg uwag dotyczących rekonstruowania tejże świadomości w procesie karnym. Rekonstrukcja ta podlega swoistej intersubiektywizacji, bowiem z oczywistych powodów następuje dopiero po popełnieniu czynu zabronionego (czyli ex post), a dokonującym jej podmiotem jest sędzia. Istotne znacznie ma także podział świadomości na diagnostyczną oraz prognostyczną. Rzecz bowiem w tym, że sprawca czynu zabronionego – jak każdy człowiek – nie tylko diagnozuje otaczającą go rzeczywistość, ale jednocześnie ją prognozuje, zwłaszcza wówczas, gdy zmierza do jakiegoś celu (skutku zabronionego zachowania). Odróżnienie diagnozy od prognozy może wpływać na interpretowanie błędu, sytuowanego wśród podstaw wyłączania odpowiedzialności karnej. Rekonstruując stan świadomości sprawcy czynu zabronionego, należy również pamiętać o tym, że nie jest on statyczny, lecz – wraz z odbiorem napływających informacji – podlega mniej lub bardziej dynamicznym zmianom. W chwili podejmowania zamiaru określonego zachowania sprawca wie przecież zazwyczaj znacznie mniej o otaczającej go rzeczywistości, niż na kolejnych etapach jego wykonywania, co w wielu przypadkach nie powinno pozostawać bez wpływu na odpowiedzialność karną. Dla stwierdzenia, czy sprawca popełnił czyn zabroniony, sama rekonstrukcja stanu jego świadomości nie jest jednak wystarczająca, gdyż – przenosząc się na płaszczyznę normatywną – trzeba ją poddać ocenie. Przypisanie zamiaru w obu jego postaciach lub świadomej albo nieświadomej nieumyślności nie ogranicza się wszak do rekonstrukcji stanu jego świadomości, lecz dokonuje się go w oparciu o wypracowane przez prawników kryteria normatywne. Zamiaru ewentualnego oraz świadomej nieumyślności (a także granicy dzielącej obie te formy) nie odkryli bowiem psychologowie, lecz wykreowali prawnicy, kierując się m.in. względami kryminalnopolitycznymi.

EN

Assuming that the perpetrator’s consciousness – as well as his actions – constitute the ontic basis of criminal responsibility the author formulates a number of remarks regarding reconstruction of the aforementioned consciousness in a criminal trial. The Reconstruction consists of some kind of intersubjectivization, since for obvious reasons it can only take place after the deed was committed (i.e. ex post), and the subject performing it is a judge. An important distinction is that between diagnostic and predictive consciousness. This is because the perpetrator – as any human being – is not only diagnosing the surrounding reality, but, particularly when trying to achieve some purpose (the effect of the forbidden behavior), is making predictions simultaneously. Distinguishing between diagnoses and predictions may affect the interpretation of errors, constituting a base for exclusion of criminal responsibility. Reconstructing the state of perpetrator’s consciousness one should also remember it is not static, but, as new information keeps coming in, subject to more or less dynamic changes. At the moment of formulation of intention of particular behavior the perpetrator usually knows far less about the surrounding than at the successive stages of its execution, which in many cases should affect criminal responsibility. To determine whether an agent committed a prohibited deed a reconstruction of his consciousness alone is not sufficient, since – moving now to the normative plane – one should assess it. Attribution of intent in both its forms, as well as conscious or unconscious lack of intent is not limited to reconstruction of the agent’s state of consciousness, but is performed based on normative criteria developed by lawyers. Conceivable intent and conscious lack of thereof (as well as the distinction between the two) have not been discovered by psychologists, but created by lawyers, having, amongst other issues, crime-fighting policies in mind.

17

Przestępstwa z niewiedzy lub zapomnienia

59%

Hryniewicz-Lach E.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2015

|

vol. 77

|

issue 4

173-186

EN

This article attempts to place crimes based on ignorance or forgetfulness in the structure of a criminal act. It also aims to establish the basis on which criminal liability may be attributed. The author proposes to classify these crimes as voluntary, which is a consequence of some presumptions, like the presumption of general knowledge of the applicable law, and the lack of unambiguous criteria for the distinction between conditional intention (dolus eventualis) and recklessness in practice. This idea enables to see the problem of the intention from a new angle, based not only on intuition, but also on the legal argumentation and interference from the evidence proceeding.

PL

Przedmiotem tego artykułu jest umiejscowienie przestępstw z niewiedzy lub zapomnienia w strukturze przestępstwa i określenie, na jakiej podstawie można sprawcy w takim przypadku przypisać odpowiedzialność karną. Autorka zaproponowała przypisanie sprawcom tego rodzaju przestępstw umyślności, co jest pochodną przyjęcia określonych domniemań (wynikających z domniemania znajomości prawa) i braku jednoznacznych kryteriów pozwalających na praktyczne odróżnienie zamiaru ewentualnego od tzw. świadomej nieumyślności. Taki zabieg otwiera możliwość nowego spojrzenia na problem strony podmiotowej, pozwalający na jej odtworzenie w oparciu nie tylko o intuicję, lecz także o argumentację prawną i wnioskowania z wyniku postępowania dowodowego.

Refine search results

Praktyczny wymiar strony podmiotowej jako znamienia czynu zabronionego z art. 284 k.k. w świetle orzecznictwa sądowego

The Commentary on the Supreme Court’s Judgment of 8 February 2017, III KK 226/16, LEX No. 2224610

Ustalenie strony podmiotowej czynu zabronionego w przypadku sprawcy niepoczytalnego

Wykorzystanie wariografu (poligrafu) w celu określenia strony podmiotowej sprawcy czynu zabronionego

Strona podmiotowa a wina – wzajemne relacje

Kilka uwag na tema t istoty błędu (rozważania na tle polskiego prawa karnego)

WYSTĘPEK FINANSOWANIA TERRORYZMU (ART. 165A K.K.) W KONTEKŚCIE PROBLEMÓW ZWIĄZANYCH ZE STRONĄ PODMIOTOWĄ TEGO PRZESTĘPSTWA

Usprawiedliwiony błąd co do znamion czynu zabronionego – próba oceny zasadności nowelizacji z dnia 20 lutego 2015 roku

Odpowiedzialność karna za przestępne współdziałanie w prawie angielskim po wyroku R v. Jogee; Ruddock v. The Queen

Strona podmiotowa czynu zabronionego niepoczytalnego sprawcy

Niektóre problemy strony podmiotowej deliktu dyscyplinarnego

Strona podmiotowa czynu zabronionego a formy jego popełnienia — zagadnienia wybrane

Glosa do wyroku SA w Lublinie z dnia 30 listopada 2016 r., II AKa 242/16, LEX nr 2188879

Gloss to the Decision of the Supreme Court from 5th March 2014, IV KK 316/13, OS-NKW 2014, No. 11, Item 82

Artykuł 28 § 1 k.k. po nowelizacji z dnia 20 lutego 2015 r. Uwagi na temat konieczności oddzielania strony podmiotowej czynu zabronionego od winy

Świadomość sprawcy czynu zabronionego jako ontyczna podstawa tzw. subiektywnego przypisania odpowiedzialności karnej

Przestępstwa z niewiedzy lub zapomnienia