Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  styl urzędowy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

O humorze w rozmowach urzędowych

100%
Rutkowski M.
Prace Językoznawcze
|
2014
|
issue 16/4
99-108
EN
Generally, the official discource as a specified instances of the institutional discourse are rather formal, stylistic as well as expressively neutral. In the paper are presented the attempts of humor provided into the official discourse. They are examined in the light of incongruity theory of humor by Veatch (1998). All the examples are taken from the original recorded and transcribed sources
2

Model kompozycyjny średniopolskich laudów sejmikowych

100%
Dawidziak-Kładoczna M.
Język Polski
|
2018
|
vol. 98
|
issue 1
100-110
PL
W artykule zaprezentowany został spetryfikowany wzorzec gatunkowy laudów doby średniopolskiej. Na początku analizie poddano elementy tytułu, a następnie komponenty tworzące korpus: formuły inicjalne i finalne (zawierające m.in. wyrażenia identyfikujące nadawcę, wyrażenia temporalne i lokatywne, nazwę aktu prawnego, a także czasownik performatywny) oraz zasadniczą część laudum, na którą składają się normotwórcze akty mowy.
EN
In this article a petrified genre model of lauda between the sixteenth and eighteenth century is presented. At the beginning elements of the title are analyzed as well as components forming the corps. There are the initial formulas and concluding formulas (e.g. the name of the sender, temporal and locative expressions, the name of the act and the performative verb) and the essential part of the laudum which consists of directive and declarative speech acts.
3

O (nie)przydatności źródeł leksykograficznych w badaniach XIX-wiecznej terminologii prawnej

100%
Woźniak E., Zarębski R.
Język Polski
|
2018
|
vol. 98
|
issue 4
59-69
PL
W artykule podjęto problematykę związaną z wykorzystaniem źródeł leksykograficznych w badaniach XIX-wiecznej terminologii prawnej. Autorzy postawili sobie za cel zbadanie, czy autorzy XIX-wiecznych słowników ekscerpowali akty prawne z czasów Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego (co oznaczałoby, że ówczesna leksykografia dokumentowała zachodzące wówczas zmiany w zakresie semantyki terminów czy ich frekwencji), oraz ocenę przydatności słowników jako źródła informacji o dawnej leksyce prawnej. Przeprowadzona analiza wykazała, że dawne słowniki ze względu na często kompilacyjny charakter nie są w pełni miarodajnym źródłem w opisie niestabilnej niegdyś terminologii prawnej, wobec czego jej badania muszą się także odwoływać do konkretnych tekstów – w tym także tych, które dokumentują przejawy dawnej świadomości językowo-prawnej.
EN
The article deals with the use of lexicographical sources in the research of the 19th century legal terminology. The aim of the study is to find out whether the authors of 19th century dictionaries used legal documents from the times of the Duchy of Warsaw and Kingdom of Poland. If so, it would mean that the old lexicography documented undergoing changes of the semantics of terms and frequency of their use. Another aim was to assess the usefulness of dictionaries as the source of information on old legal lexis. The authors demonstrate that the old dictionaries are not a fully reliable source in the description of the then unstable legal terminology because of their compilation nature; therefore, researchers have to refer to specific texts, including those ones.
4

Akt znania – dawny gatunek urzędowy jako świadectwo porządku prawnego

71%
Bizior R.
Roczniki Humanistyczne
|
2015
|
vol. 63
|
issue 6: Językoznawstwo
133-150
EN
The Witness Statement as a genre of official style of a documentary nature has been considered in the article to be old, because its formation was not a long process, lasting in the Polish language from the early 19th century, when it was introduced with the legal regulations of the Napoleonic Code, until 1945. This is one of personal status certificates that was drawn up in connection with the modern process of marriage formalization, constituting evidence of the old legal and social order and the impact of French culture. Formally, it served as a birth certificate and for this reason was subject to the rules of textual substitution of a pragmatic function, while references to the prototext became an essential textual component of the analyzed statements. The textual pattern of the nineteenth-century Witness Statement, presented in the article, formed not only on the basis of the intertextual relationship with the birth certificate, but also as a result of the influence of the architecture of old official documents, formed through the centuries. It adapted also genre-specific structural segments, the most important of which was the statement of the witnesses. Due to the circumstances of the formation and functioning of the genre, textual embodiments were characterized by some freedom relative to the textual pattern reconstructed in the study, nevertheless text standardization progressed with time.
PL
Akt znania jako gatunek stylu urzędowego o charakterze dokumentacyjnym został w artykule uznany za dawny z tego względu, że jego kształtowanie było niedługim procesem, trwającym w polszczyźnie od początku XIX, kiedy został wprowadzony wraz z uregulowaniami prawnymi Kodeksu Napoleona, do 1945 roku. Jest to jeden z aktów stanu cywilnego, który był sporządzany w związku z nowożytnym procesem formalizacji małżeństwa, stanowiący świadectwo dawnego porządku prawno-społecznego oraz oddziaływania kultury francuskiej. Formalnie pełnił funkcję aktu urodzenia i z tej racji podlegał zasadom substytucji tekstowej o funkcji pragmatycznej, a nawiązania do prototekstu stały się istotnym składnikiem tekstowym analizowanych aktów. Prezentowany w artykule wzorzec tekstowy dziewiętnastowiecznego aktu znania kształtował się nie tylko na bazie relacji międzytekstowej z aktem urodzenia, lecz także wskutek oddziaływania architektoniki dawnych aktów urzędowych, formowanej przez wieki. Adaptował również specyficzne dla gatunku segmenty strukturalne, z których najistotniejszym było zeznanie świadków na temat osoby występującej o akt znania. Okoliczności powstania i funkcjonowania gatunku spowodowały, że realizacje tekstowe cechowały się pewną dowolnością w stosunku do zrekonstruowanego w pracy wzorca tekstowego, niemniej jednak standaryzacja tekstu postępowała wraz z upływem czasu.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.