Search results

1

Od redakcji

100%

Poleszak L.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 1(42)

7-8

PL

Od redakcji "Sympozjum" 1(42) (2022).

2

Sprawozdanie z sympozjum naukowego Synodalność w życiu i misji Kościoła, Kraków, 5 maja 2022 roku

61%

Poleszak L.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 1(42)

151-157

PL

Sprawozdanie z sympozjum naukowego Synodalność w życiu i misji Kościoła, Kraków, 5 maja 2022 roku

XX

Report from the scientific symposium Synodality in the life and the mission of the Church, Krakow, May 5th, 2022

3

Synodalność (soborowość) w Kościołach wschodnich

57%

Blaza M.

Studia Bobolanum

|

2020

|

vol. 31

|

issue 2

87-111

EN

The article aims to introduce the understanding of synodality (conciliarity) in the Eastern Churches in order to become an active voice in the contemporary debate on the understanding and implementation of synodality in the Roman Catholic Church. Firstly, the article presents the biblical sources and the practice of the ancient Church in relation to synodal (conciliar) church management. Further is described the institution of the synodos endimousa, i.e. an assembly of bishops presided over by the patriarch. The remaining part of the article deals with the theology of conciliarity in the Orthodox Church, showing its pros and cons. Finally, the understanding of synodality in the Eastern Catholic Churches is presented. The institution of the synodos endimousa in the Christian East limited the proper understanding of the term synodos solely to the collegial body of bishops assembled under the leadership of the patriarch or a lower rank authority of the Orthodox autocephalous Church (archbishop or metropolitan). However, in the first millennium of Christianity, the president of the synod of the patriarch was not only primus inter pares (the first among the equals), but also had a decisive vote on many issues. The following types of councils can be distinguished in the Orthodox Church: seven general councils, “rejected” or “no reception” councils which were not legally valid, local councils and hierarchical councils. In addition, in 2016, the General Orthodox Council was held in Crete, in which, however, not all the autocephalies of the Orthodox Church took part. This fact, as well as the very inability to convene an ecumenical council in the Orthodox Church after the Second Council of Nice (787 a.d.), indicates that at the level of Orthodoxy as a whole, the idea of conciliarity remains pure theory. In this context, it seems that synodality in the Eastern Catholic Churches combined with papal primacy understood in the light of the ecclesiology of the Second Vatican Council can be implemented with great success. On the one hand, the idea of synodality of this kind emphasizes the important role and importance of the collegiality of bishops together with their patriarch, archbishop major or metropolitan sui iuris, and on the other hand, it treats the bishop of Rome as the highest instance of appeal.

PL

Artykuł ma na celu przybliżenie rozumienia synodalności (soborowości) w Kościołach wschodnich, aby stać się aktywnym głosem we współczesnej debacie na temat rozumienia i realizowania synodalności w Kościele rzymskokatolickim. Najpierw w tym artykule przedstawiono źródła biblijne oraz praktykę Kościoła starożytnego w odniesieniu do synodalnego (soborowego) zarządzania Kościołem. Następnie opisano instytucję synodu endimousa, czyli zgromadzenia biskupów pod przewodnictwem patriarchy. W dalszej części artykułu zajęto się teologią soborowości w Kościele prawosławnym, ukazując jej blaski i cienie. Na końcu przedstawiono rozumienie synodalności w katolickich Kościołach wschodnich. Instytucja synodu endimousa na chrześcijańskim Wschodzie ograniczyła właściwie rozumienie pojęcia „synod” jedynie do organu kolegialnego biskupów zgromadzonego pod przewodnictwem patriarchy lub niższej rangi prawosławnego zwierzchnika Kościoła autokefalicznego (arcybiskupa lub metropolity). Jednak w I tysiącleciu chrześcijaństwa przewodniczący synodowi patriarcha nie był jedynie primus inter pares (pierwszym spośród równych), ale miał także głos decydujący w wielu kwestiach. W Kościele prawosławnym można wyróżnić następujące rodzaje soborów: sobory powszechne w liczbie siedmiu, sobory „odrzucone” albo „bez uzyskania recepcji”, które nie zostały uznane za prawomocne, sobory lokalne oraz sobory hierarchów. Ponadto w 2016 roku odbył się na Krecie Sobór ogólnoprawosławny, w którym jednak nie wzięły udziału wszystkie autokefalie Kościoła prawosławnego. Ten fakt, jak również sama niemożność zwołania soboru powszechnego w Kościele prawosławnym od Soboru Nicejskiego II (787), wskazują na to, że na poziomie prawosławia jako całości idea soborowości pozostaje czystą teorią. W tym kontekście wydaje się, że synodalność w katolickich Kościołach wschodnich połączona z prymatem papieskim rozumianym w świetle eklezjologii Soboru Watykańskiego II może być realizowana z dużym powodzeniem. Z jednej bowiem strony tego rodzaju idea synodalności podkreśla doniosłą rolę i znaczenie kolegialności biskupów wraz ze swoim patriarchą, arcybiskupem większym lub metropolitą sui iuris, z drugiej zaś traktuje biskupa Rzymu jako najwyższą instancję odwoławczą.

4

Przyjęcie wykluczonych do wspólnoty zbawienia na przykładzie Dz 15, 1–35

51%

Bieliński K.

Polonia Sacra

|

2018

|

vol. 22

|

issue 4(53)

5-27

PL

Celem artykułu było ukazanie sposobu postępowania wspólnoty pierwotnego Kościoła wobec problemu przyjęcia do wspólnoty zbawienia wykluczonych wcześniej pogan. Kwestia ta stanowiła wielkie wyzwanie teologiczne, pastoralne i normatywnodyscyplinarne dla chrześcijaństwa początków. Zagadnienie przedstawione zostało w trzech punktach. Z uwagi na fakt, iż przedmiotem rozważań był eklezjalny proces decyzyjny dotyczący norm postępowania, w punkcie pierwszym zdefiniowane zostało pojęcie decyzji moralnej w jej trójwymiarowości czasowej. Stwierdziliśmy, że rozpoznanie prawdy moralnej jest owocem spotkania między przeznaczeniem (ἔσχατος), zbawczym działaniem Chrystusa (κριτήριον) oraz rzeczywistością wymagającą przemiany (καιρός). W centralnym, drugim punkcie ukazano paradygmat procesu eklezjalnej decyzji, którego owocem było pełne włączenie do wspólnoty Kościoła wykluczonych etnochrześcijan. Kościół czasu soboru w Jerozolimie na „sposób synodalny” podjął problem wykluczonych i rozwiązał go w wyważonym połączeniu prawdy, wolności i miłości, stając się pod tym względem koniecznym punktem odniesienia dla procesu rozeznawania wspólnoty chrześcijan każdego czasu. Przypomniano o tym w trzecim punkcie artykułu, który dedykowany został aktualnym wskazaniom na temat rozeznawania wspólnotowego zawartym w dokumencie Biblia a moralność. Wskazano w nim, iż Pismo Święte, niezbędne źródło inspiracji dla procesu rozeznawania eklezjalnego, nadal stanowić powinno konieczny punkt odniesienia dla rozwiązywania przez Kościół nowych, aktualnych problemów etycznych. Celem najważniejszym, który udało się osiągnąć, było zaproponowanie synodalności, starożytnej kościelnej metody rozeznawania, chrześcijańskiej „kultury dialogu i spotkania” jako skutecznej metody przezwyciężania degradującej współczesną cywilizację „kultury wykluczenia”.

XX

The aim of the article is to examine the way, in which the community of the Church acted in confrontation with a huge theological, pastoral, normative, and disciplinary challenge set in front of the early Christianity by an ethical issue of accepting into the community of salvation those, who were excluded so far, i.e. pagans. The issue has been approached in three points. As the issue in question deals with the ecclesiastical process of taking decisions around norms of behavior, the first point brings a definition of a moral decision in its three-dimensional time structure. In the second, the central point of the paper, a paradigm for an ecclesiastical decision making process has been presented. The reflection has been based on the narrative from Acts 15, 1–35 concerning Jerusalem Council, a process that brought excluded ethno-Christians to the community of the Church. The third, final point of the analysis has been dedicated to the present issues of a communitarian discernment, as they are presented in a document of the Pontifical Biblical Commission The Bible and Morality. The document presents the Holy Bible as an indispensable source for the ecclesiastical discernment process, and as a necessary point of reference for the new ethical issues.

5

„Droga Synodalna” w Niemczech w dobie koronawirusa. Bilans roczny

51%

Chojnacki G.

Studia Paradyskie

|

2021

|

issue 31

9-19

PL

„Droga Synodalna”, rozpoczęta w 2019 roku w Kościele katolickim w Niemczech, jako forum dyskusji i refleksji duchownych i osób świeckich, przedstawicieli hierarchii i stowarzyszeń, prowadzi szczegółowe prace dotyczące czterech obszarów życia i działania Kościoła. Ukonstytuowane komisje (fora) synodalne pracują w trybie stacjonarnym i online, zależnie od warunków pandemicznych. Pandemia natomiast ukazała jeszcze bardziej problemy wewnętrzne i duszpasterskie, z którymi boryka się od dawna Kościół katolicki w Niemczech. Papież Franciszek jest zwolennikiem procesu synodalnego w Kościele powszechnym jak i lokalnym, w celu diagnozowania poszczególnych kwestii dotyczących wiary i moralności, aby wspólnota Kościoła była bardziej żywotna, z lepszą wyprofilowaną misją i świadomością obecności w świecie współczesnym. Zaznacza on jednak, że synodalność Kościoła nie może oznaczać jakiejś formy parlamentaryzmu, lecz musi oznaczać wspólną drogę i wsłuchiwanie się w natchnienia Ducha Świętego. Korzystając z wszelkich metod poznawania i rozumowania, dyskursu i sporu, powinno się uczynić Ewangelię bardziej zrozumiałą, a jej implementacja zmierzała do poszukiwania i znajdywania coraz właściwsze ujęcia uniwersalnych i trwałych norm moralnych, aby bardziej odpowiadały one różnym kontekstom kulturowym, by zdolne były lepiej wyrażać ich niezmienną aktualność w każdym kontekście historycznym, by pozwalały prawidłowo rozumieć i interpretować zawartą w nich prawdę.

EN

The „Synodal Path”, launched in 2019 in the Catholic Church in Germany, as a forum for discussion and reflection of clergy and lay people, representatives of the hierar chy and associations, carries out detailed work on four areas of the Church's life and activity. Established synodal commissions (forums) work on-site and online, depending on pandemic conditions. The pandemic, on the other hand, showed even more the internal and pastoral problems that the Catholic Church in Germany has been struggling with for a long time. Pope Francis is a supporter of a synodal process in the universal and local Church, in order to diagnose individual issues concerning faith and morality, so that the Church community could be more vital, with a better outlined mission and awareness of presence in the modern world. He points out, however, that the synodality of the Church cannot mean some form of parliamentarism, but must mean a common journey and listening to the inspirations of the Holy Spirit. Using all methods of cognition and reasoning, discourse and dispute, the Gospel should be made more understandable, and its implementation should be aimed at seeking and finding more and more appropriate approaches to universal and permanent moral norms, so that they would better correspond to diferent cultural contexts, so that they would be able to better express their invariable timeliness in every historical context, so that they would allow the correct understanding and interpretation of the truth contained in them.

6

Synodalność i prymat jako wyzwanie w ekumenicznym dialogu katolicko-prawosławnym

51%

Bujak J.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 1(42)

91-122

PL

W ostatnich dziesięcioleciach w dialogach ekumenicznych coraz częściej pojawia się temat relacji pomiędzy prymatem a synodalnością. Dotyczy to przede wszystkim oficjalnego dialogu katolicko-prawosławnego, który od pierwszego dokumentu, przyjętego w Monachium w 1982 roku, aż po ostatnie dokumenty z Rawenny (2007 rok) i Chieti (2016 rok) podejmuje kwestie dotyczące prymatu i synodalności w kontekście eklezjologii eucharystycznej. Ważnym dokumentem dotyczącym tych samych treści jest studium Grupy Roboczej św. Ireneusza opublikowane w 2018 roku. Celem artykułu Synodalność i prymat jako wyzwanie w ekumenicznym dialogu katolicko-prawosławnym jest ukazanie rozwoju myśli synodalnej i prymacjalnej w pracach Międzynarodowej Komisji Mieszanej do Dialogu Teologicznego między Kościołem Rzymskokatolickim a Kościołem Prawosławnym oraz oceny stanu synodalności w Kościołach prawosławnych z punktu widzenia teologii wschodniej, jak również prezentacja dokumentu opracowanego przez Grupę Roboczą św. Ireneusza, który ma ambicję wnieść swój wkład w oficjalny dialog katolicko-prawosławny. Zauważalny impas w dialogu wynika – zdaniem autora artykułu – w dużej mierze z eklezjologii sprowadzającej Kościół do poziomu lokalnego, etnofiletyzmu prawosławnego, rywalizacji o pierwszeństwo w świecie prawosławnym pomiędzy patriarchatami moskiewskim i konstantynopolitańskim oraz negowania, również przez wielu teologów katolickich, prawomocności rozwoju prymatu biskupa Rzymu w pierwszym, a zwłaszcza w drugim tysiącleciu.

EN

In recent decades the topic of the relationship between primacy and synodality has increasingly come up in ecumenical dialogues. It especially refers to the official catholic-orthodox dialogue, started from its first document adopted in Munich in 1982 to the recent documents of Ravenna (2007) and Chieti (2016), addresses the issues of primacy and synodality in the context of Eucharistic ecclesiology. The study of the St. Irenaeus’ Working Group published in 2018 is another important document on the same content. The aim of the article Synodality and Primacy as a Challenge in Catholic-Orthodox Ecumenical Dialogue is to show the development of a synodal and primacy thought in the work of the International Mixed Commission for Catholic-Orthodox Dialogue. It both estimates the state of synodality in the Orthodox Churches from the perspective of Eastern theology and presents a document produced by the St. Irenaeus Group who aspires to contribute to an official Catholic-Orthodox dialogue. The noticeable impasse in the dialogue is, largely due to ecclesiology that reduces the Church to the local level, Orthodox ethnophilicism, competition for primacy in the Orthodox world between the Moscow and Constantinopolitan patriarchates and the denial of the legitimacy of the development of the primacy of the Bishop of Rome in the first and especially the second millennium. The denial is shown also by many Catholic theologians.

7

Czym jest synodalność? Rozwój świadomości synodalności na przestrzeni historii Kościoła

51%

Proniewski A.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 1(42)

11-32

PL

Synodalność to pojęcie, które zyskało na popularności w Kościele katolickim w czasach pontyfikatu papieża Franciszka. Już pierwsze wieki chrześcijaństwa miały wpływ na formowanie się synodalnej drogi Kościoła. II Sobór Watykański położył fundament pod odnowienie życia synodalnego za pomocą nauki o kolegialności biskupów. Posoborowe prawo kanoniczne stworzyło możliwość organizowania synodów powszechnych, regionalnych i diecezjalnych. W celu wytłumaczenia procesu rozwoju świadomości synodalności w Kościele na przestrzeni dziejów autor analizuje i wyjaśnia podstawowe pojęcia w punkcie explicatio terminorum (1), następnie opisuje wybrane wydarzenia synodalne i soborowe, które towarzyszyły dziejom Kościoła (2), wskazuje na dziedzictwo, które przetrwało do dzisiejszych czasów (3), i ukazuje aktualny stan zakresu działań sprzyjających formowaniu wiernych do synodalności w Kościele (4).

EN

Synodality is a concept that gained popularity in the Catholic Church during the pontificate of Pope Francis. Already the first centuries of Christianity had an impact on the formation of the synodal path of the Church. The Second Vatican Council laid the foundation for the renewal of synodal life through the doctrine of the collegiality of bishops. Post-conciliar canon law created the possibility of organizing universal, regional and diocesan synods. In order to explain the process of development of the awareness of synodality in the Church throughout history, the author analyses and explains the basic concepts in the point explicatio terminorum (1), then describes selected synodal and conciliar events that have accompanied the history of the Church (2), points to a legacy that has survived to the present day (3) and shows the current state of the range of activities conducive to the formation of the faithful for synodality in the Church (4).

8

Nawrócenie synodalne w rozumieniu papieża Franciszka

51%

Szałanda T.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 1(42)

55-71

PL

Nawrócenie synodalne jest powrotem Kościoła do wspólnotowego działania misyjnego – głoszenia Ewangelii wszędzie. Polega ono na zmianie myślenia o Kościele, zmianie sposobu bycia w Kościele i zmianie przeżywania Kościoła. Ta zmiana winna się dokonywać przez spotkanie wspólnoty, słuchanie Ducha Świętego i siebie nawzajem, by dobrze rozeznać, co dzisiaj Paraklet mówi do Kościoła.

EN

Synodal conversion is the return of the Church to community missionary activity – to proclaim the Gospel everywhere. It consists in changing the way of thinking about the Church, changing the way of being in the Church, and changing the way of perceiving the Church. This change should be made by meeting the community, listening to the Holy Spirit and one another, in order to discern well what the Paraclete is saying to the Church today.

9

Konteksty i implikacje III Sesji Plenarnej „Der synodale Weg” we Frankfurcie nad Menem, 3-5 lutego 2022 roku

51%

Chojnacki G.

Studia Paradyskie

|

2022

|

issue 32

5-18

EN

The Third Plenary Session of “Der Synodale Weg” and the three documents adopted during it allow for a preliminary diagnosis of the renewal and reform process in the Catholic Church in Germany started in 2019. This diagnosis shows that members of the Church community are concerned about the increasing number of apostasies and difficulties in regaining trust and credibility caused by the abuse of authority and power in many dimensions of spiritual and physical (sexual) life. Adopted documents in the theological dimension revise the precedence of theological sources, placing greater emphasis on the “signs of the times” as a locus theologicus and emphasising the greater importance of the Episcopal conference of a given country for decisions within authentic teaching in the Universal Church. Also the assembly of “Der Synodaler Weg” and the synodal councils to be constituted at the diocesan level should be not only advisory but also decisive. Such reforms of the Catholic Church meet with movements contesting such decisions, indicating that the participants of this assembly do not have the mandate to oblige believers in Germany to obey them. The Holy See issued a Declaration, pointing out that the decisions made by the assembly of “Der Synodale Weg” are not binding, neither in the case of proposed new forms of Church governance, nor in matters of faith and morals.

PL

Trzecia sesja plenarna „Der Synodale Weg” i przyjęte podczas niej trzy dokumenty pozwalają na wstępną diagnozę rozpoczętego w 2019 roku procesu odnowy i reform w Kościele katolickim w Niemczech. Diagnoza ta pozwala zauważyć, że członkowie wspólnoty kościoła są zaniepokojeni coraz większą liczbą apostazji oraz trudnościami z odzyskaniem zaufania i wiarygodności spowodowanego nadużyciami autorytetu i władzy w wielu wymiarach życia duchowego i fizycznego (seksualnego). W uchwalonych dokumentach w wymiarze teologicznym dokonano rewizji precedencji źródeł teologicznych, kładąc większy akcent na „znaki czasu” jako locus theologicus oraz uwypuklając większe znaczenie konferencji episkopatu danego kraju do rozstrzygnięć w obrębie autentycznego nauczania w Kościele powszechnym. Gremium „Der Synodaler Weg” oraz mające się ukonstytuować Rady synodalne na poziomie diecezji także powinny mieć nie tylko charakter doradczy, ale i rozstrzygający. Podobne reformy Kościoła katolickiego spotykają się z ruchami kontestującymi takie rozstrzygnięcia, wskazującymi na to, że uczestnicy tego gremium nie mają mandatu, aby zobowiązywać wierzących w Niemczech do ich przestrzegania. Stolica Apostolska wydała Deklarację, wskazując, że decyzje podejmowane przez „Der Synodale Weg” nie mają mocy wiążącej ani w przypadku propozycji nowych form kierowania Kościołem, ani w kwestiach wiary i moralności.

10

Benedykta XVI „wymyślanie Kościoła idealnego” w kontekście synodalności papieża Franciszka

51%

Kasperowicz P.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 2(43)

145-164

PL

Papież Benedykt XVI w ostatnim wywiadzie z Peterem Seewaldem tłumaczy, czym jest prawdziwe bycie w Kościele: to nie „wymyślanie Kościoła idealnego, ale gotowość do życia i pracy właśnie w Kościele, który jest nękany przez moce zła”. Ojciec święty rozwija tę myśl, przekazując, jak z jego punktu widzenia Kościół zmieniał się razem ze światem i vice versa. Papież Franciszek w Dokumencie przygotowawczym XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja zwraca uwagę, że „synodowanie można porównać do teatru trzech zasadniczych aktorów: Jezusa, tłumu (świata) oraz Kościoła (…), ale jest jeszcze czwarty dodatkowy aktor, zwany przez Papieża antagonistą”, stąd rodzi się potrzeba rozeznawania. To nauczanie koresponduje z doświadczeniem, jakie pozostawił światu Benedykt XVI, gdyż łączenie rzeczywistości Boskiej z ludzką słabością jest charakterystyczne dla Kościoła katolickiego od wieków. Święty Augustyn w De civitate Dei napisał, że na ziemi ludzkość nie osiągnie stanu całkowitej przynależności do Państwa Bożego. Nie przekreśla to jednak procesu synodowania, ale nastraja do pokory.

EN

Pope Benedict XVI, in the last interview with Peter Seewald, explains what true being in the Church is: it is not "inventing an ideal Church, but the readiness to live and work precisely in the Church, which is plagued by the powers of evil." The Holy Father develops this idea, conveying how from his point of view the Church changed with the world and vice versa. Pope Francis in the Preparatory Document of the XVI Ordinary General Assembly of the Synod of Bishops "Towards a synodal Church: communion, participation and mission" points out that "synodation can be compared to a theatre of three main actors: “synodation can be compared to a theatre of three main actors: Jesus, the crowd (of the world) and the Church (...), but there is a fourth additional actor, called by the Pope the antagonist”, hence the need for discernment. This teaching corresponds to the experience that Benedict XVI left to the world, because combining divine reality with human weakness has been characteristic of the Catholic Church for centuries. St. Augustine in De civitate Dei wrote that on earth humanity will not reach the state of complete belonging to the State of God. However, this does not rule out the process of synodation, but it instills humility.

11

Dialog Pana ze swoim ludem. Przepowiadanie słowa Bożego i duszpasterstwo

51%

Cygański A.

Polonia Sacra

|

2022

|

vol. 26

|

issue 2

181-202

EN

This article discusses dialogue in the life and mission of the Church as postulated by Pope Francis. It presents an analysis of the statements of Pope Francis and his predecessors as well as documents of the Second Vatican Council. It presents the papal understanding of dialogue and its anthropological and theological foundations. It justifies the dialogical dimension of ecclesial preaching and advocates the use of inculturation and accommodation methods, as well as communal discernment of the signs of the times. It points out that dialogue is a pastoral method that makes it possible to implement the Conciliar vision of the Church as a community. It discusses the synodality proposed by Pope Francis as a style of life for the Church in intra-ecclesial dialogue. It emphasizes the need for formation of dialogue between clergy and laity and for deepening the ecclesiology of the Second Vatican Council through catechesis. The results of the study indicate that dialogue is an appropriate tool for the missionary transformation of the Church called for by Pope Francis.

PL

Artykuł omawia postulowany przez papieża Franciszka dialog w życiu i misji Kościoła. Przedstawia analizy wypowiedzi papieża Franciszka oraz jego poprzedników i dokumentów Soboru Watykańskiego II. Prezentuje papieskie rozumienie dialogu oraz jego antropologiczne i teologiczne podstawy. Uzasadnia dialogiczny wymiar przepowiadania kościelnego i postuluje stosowanie w nim metod inkulturacji i akomodacji oraz wspólnotowego rozeznawania znaków czasów. Wskazuje, że dialog jest metodą duszpasterską, która pozwala urzeczywistniać soborową wizję Kościoła jako wspólnoty. Omawia zaproponowaną przez papieża Franciszka synodalność jako styl życia Kościoła w dialogu wewnątrzkościelnym. Podkreśla potrzebę formacji do dialogu duchownych i świeckich oraz pogłębienie eklezjologii Soboru Watykańskiego II przez katechezę. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że dialog jest właściwym narzędziem przeobrażenia misyjnego Kościoła, do którego wzywa papież Franciszek.

12

Auf der Suche nach der Wahrheit Gottes – neues Selbstverständnis der Kirche

43%

Hartmann R.

Roczniki Teologiczne

|

2021

|

vol. 68

|

issue 6

5-20

PL

W poszukiwaniu prawdy Bożej – nowego samozrozumienia Kościoła Po wielkiej utracie wiarygodności swojego autorytetu, struktura Kościoła katolickiego znajduje się w centralnym procesie przemian. Droga Synodalna w Niemczech jest próbą umożliwienia rozpoznania innym przejścia od obiektywistycznego do komunikatywnego rozumienia prawdy. W procesie tym nie chodzi w pierwszej kolejności o konkretne propozycje reform, które są do przyjęcia przez większość. W centrum zainteresowania pojawia się raczej pytanie o jedność wiary i hermeneutyczne procesy formułowania wiary. Die Struktur der katholischen Kirche befindet sich nach dem großen Glaubwürdigkeitsverlust ihrer Autorität in einem zentralen Transformationsprozess. Der Synodale Weg in Deutschland ist ein Versuch, die Anerkennung der Anderen neu zuzulassen von einem objektivistischen zu einem kommunikativen Wahrheitsverständnis voranzuschreiten. Bei diesem Prozess wird es nicht zuerst um konkrete Reformvorschläge gehen, die mehrheitsfähig sind. Vielmehr stehen die Frage nach der Einheit des Glaubens und nach den hermeneutischen Prozessen der Glaubensformulierung im Brennpunkt.

EN

After the great loss of credibility in her authority, the structure of the Catholic Church is in the central process of transformation. The Synodal Path in Germany is an attempt to allow others to recognize the transition from an objectivist to a communicative understanding of the truth. The process is not primarily about concrete reform proposals that are acceptable to the majority. Rather, the questions concerning both the unity of faith and the hermeneutic processes of formulating faith are in the center of attention.

DE

Die Struktur der katholischen Kirche befindet sich nach dem großen Glaubwürdigkeitsverlust ihrer Autorität in einem zentralen Transformationsprozess. Der Synodale Weg in Deutschland ist ein Versuch, die Anerkennung der Anderen neu zuzulassen von einem objektivistischen zu einem kommunikativen Wahrheitsverständnis voranzuschreiten. Bei diesem Prozess wird es nicht zuerst um konkrete Reformvorschläge gehen, die mehrheitsfähig sind. Vielmehr stehen die Frage nach der Einheit des Glaubens und nach den hermeneutischen Prozessen der Glaubensformulierung im Brennpunkt.

13

II Synod Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej jako znak czasu i narzędzie nowej ewangelizacji

41%

Gąsiorowski Ł.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2019

|

issue 26

59-77

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie, w jaki sposób odczytywanie znaków czasu może wpłynąć na rozwój narzędzi nowej ewangelizacji. Na początku artykułu przedstawiono pojęcie znaków czasu. W kolejnej części opracowania omówiono polskie znaki czasu w refleksji biskupów i teologów polskich. Przedstawiono także zjawisko nowej ewangelizacji. Na podstawie dokumentów II Polskiego Synodu Plenarnego omówiono przeszkody i trudności w dziele nowej ewangelizacji, a także zjawiska pozytywne w dziele nowej ewangelizacji w rzeczywistości polskiej. Omówiono także zjawisko synodalności w kontekście ożywienia Kościoła. Wykazano także jak II Synod Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej odpowiada na duszpasterskie potrzeby jego adresatów, chociażby poprzez synodalną formację wiernych świeckich. W ostatniej części opracowania wykazano, w jaki sposób stworzona struktura II Synodu Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej staje się narzędziem do odczytywania, badania i interpretowania znaków czasu.

EN

The purpose of this article is to show how the interpretation of the signs of the times may affect the development of the new evangelization tools. Firstly, the concept of time signs is presented. The next part of the study discusses the Polish signs of the times in the reflection of Polish bishops and theologians. Moreover, the phenomenon of the new evangelization is presented. The obstacles and difficulties, as well as positive phenomena in the work of the new evangelization in the Polish reality have been discussed in the article on the base of the documents of the II Polish Plenary Synod. Besides, the phenomenon of synodality in the context of the Church’s revival is presented. The article shows how the II Synod of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese responds to the pastoral needs of its addressees, pointing the synodal formation of lay faithful. The last part of the study presents how the created structure of the II Synod of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese becomes a tool for reading, resear¬ching and interpreting the signs of the times.

14

Synodality as a return to the origins of Christianity and the way of building the God’s Kingdom

41%

Zygmunt S.

Warszawskie Studia Teologiczne

|

2020

|

vol. 33

|

issue 2

118-130

EN

Over the centuries, exercising authority in the Catholic Church had been generating many doubts and problems. The extreme understanding the Pope’s role as an absolute monarch who independently decides about all dimensions of the Church has supplanted with time the known from the Apostle’s time communal management of the Mystical body of Christ. Just the Second Vatican Council and the last few popes noticed this particular problem. And one of the given solutions was the necessity of the return to the former way of exercising power by the college of bishops united around the Saint Peter’s Successor. Synods whose provisions would be presented to the Bishop of Rome for possible corrections and acceptance could again become a tool of power. By the analysis of the patrology research results, the history of the Catholic Church and dogmatic theology as well as sources and the subject literature it was possible to answer the question what synodality is in general, where does it draw its foundations and what is its role in building of the Kingdom of God. It was also possible to outline the perspective of the further Church development in an increasingly globalised world. The reflection on the historical formation of a proper understanding of collegiality and primacy proved helpful in understanding the goals behind the ”decentralization” of power in the Church postulated today by Pope Francis.

15

Nauczanie papieża Franciszka o synodalności w kontekście współczesnej refleksji teologicznej i ekumenicznej

41%

Bujak J.

Collectanea Theologica

|

2021

|

vol. 91

|

issue 1

51-76

EN

The article deals with the ecclesiology of the local Church and synodality. Both topics have been present in Catholic theology since the time of the Second Vatican Council, which laid the foundation for the ecclesiology of the local/particular Church, collegiality of bishops and synodality. This ecclesiology was developed both theoretically and practically in the post-conciliar period, but there are some theologians who believe that during the pontificate of John Paul II there was a return to the universalist ecclesiology, as evidenced by the documents published by the Roman Curia, especially Communionis notio. Pope’s Francis teaching on synodality and strengthening the Church at local and regional levels addresses the demands of those theologians who believe that Chapter III of the Lumen Gentium Constitution has not yet been properly implemented. The Pope emphasizes, that synodality is a constitutive dimension of the Church and therefore what the Lord is asking of us is already in some sense fully present in the word “synod” itself.

PL

Artykuł podejmuje temat eklezjologii Kościoła lokalnego i synodalności. Oba tematy są obecne w teologii katolickiej od czasów Soboru Watykańskiego, który położył fundament pod eklezjologię Kościoła lokalnego/partykularnego, kolegialność biskupów i synodalność. Eklezjologia ta w okresie posoborowym została rozwinięta zarówno na płaszczyźnie teoretycznej jak i praktycznej, nie brakuje jednak teologów, którzy uważają, że w czasie pontyfikatu Jana Pawła II nastąpił powrót do eklezjologii uniwersalistycznej, o czym miałyby świadczyć dokumenty publikowane przez Kurię Rzymską, a zwłaszcza Communionis notio.Nauczanie papieża Franciszka na temat synodalności i konieczności wzmocnienia Kościoła na poziomie lokalnym i regionalnym wychodzi naprzeciw postulatom tych teologów, którzy uważają, że III rozdział Konstytucji Lumen gentium nie został dotąd we właściwy sposób wprowadzony w życie. Papież Franciszek podkreśla bowiem, że synodalność, to konstytutywny wymiar Kościoła, dlatego to, czego domaga się od nas Pan, w pewnym sensie jest już w całości zawarte w słowie „synod”.

16

The "Cathedral" of Catholic Theology

41%

Rowland T.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2022

|

issue 17

135-149

PL

W trzeciej dekadzie dwudziestego pierwszego wieku "katedra" teologii katolickiej byla przedmiotem pewnych strukturalnych ataków, a jej rozwój jest obecnie "gorącym tematem". Autorka niniejszego artykułu sprzeciwia się powszechnej wśród katolików pokolenia millenialsów idei, że musimy po prostu "zrestartować" system wracając do 1959 r. i przywrócić ramy "neoscholastyki ścisłej obserwancji". Zamiast tego sugeruje, że należy zwrócić uwagę na samą strukturę, na kwestie teologii fundamentalnej oraz na relacje czy związki w ramach teologii katolickiej, zgodnie z zaleceniami Josepha Ratzingera i innych osób z jego kręgu teologicznego.

EN

In the third decade of the twenty-first century the “cathedral” of Catholic theology has suffered some structural assaults and the way forward is a contemporary “hot topic”. This paper argues against the idea, common among Catholics of the millennial generation, that we simply need to “reboot” the system to 1959 and restore the framework of “Strict Observance Neo-Scholasticism”. Instead it suggests that attention needs to be given to the structure itself, to issues in fundamental theology, and the relationships or “joints” in the framework of Catholic theology, along the lines recommended by Joseph Ratzinger and others in his theological circle.

17

Geneza i przygotowania do nowego Synodu Biskupów poświęconego synodalności

41%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 1(42)

73-90

PL

Papież Franciszek zwrócił Kościół w kierunku nadania mu charakteru synodalnego, dlatego też kolejny synod biskupów zajmuje się już zagadnieniem synodalności i ma szukać jej właściwego kształtu. Ważne jest, aby dobrze znać genezę tego zagadnienia, gdyż tylko w ten sposób będzie można je właściwie podjąć i ukierunkować w służbie misji zbawczej, którą Kościół pełni. W nauczaniu papieża Franciszka znajdujemy jasno określone pryncypia, na których można budować poprawnie rozumianą synodalność i włączać ją w życie Kościoła na różnych poziomach jego funkcjonowania. Stanowią one właściwe przygotowanie do obecnego synodu biskupów oraz prawidłowe ukierunkowanie jego procesu i podejmowanych konkretnie prac.

EN

Pope Francis has guided the Church so as to make her more synodal in character, which is why another Synod of Bishops already deals with the issue of synodality and is committed to find its appropriate shape. It is vital to analyse thoroughly the origins of this matter since only then it will be possible to deal with it correctly and to apply it in the mission of salvation pursued by the Church. In the teachings of pope Francis we can find clearly defined principles which may constitute a foundation for correctly understood synodality which can be incorporated in the life of the Church on different levels of her activity. These principles constitute an appropriate preparation for the present Synod of Bishops and the appropriate orientation for its proceedings and particular undertakings.

18

Duchowni i świeccy w budowaniu Communio Ecclesiae

41%

Mastej J.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2022

|

vol. 30

|

issue 2

47-62

EN

The article explores ways in which clergy and laity build the Communio Ecclesiae, which is in line with the current theme of synodality. The publication presents both the theological foundations of building an ecclesial community and practical guidelines or building princiles. First comes the explanation of the understanding of Communio Ecclesiae. Next, the issue of “building” is dealt with, with attention being paid to its correlation with the idea of the Church, which is God’s building. The third point distinguishes and discusses four areas of cooperation: liturgical and sacramental, administrative and economic, along with charitable and formative. Finally, the principles of building Communio Ecclesiae are indicated and these focus on the conditions of the Church in Poland, which are essentially of a practical nature. Building an ecclesial community should be accompanied by an awareness of participation in the saving mission of Christ and a conviction of the multiplicity and diversity of services and tasks in the Church. Building up of the Communio Ecclesiae is not an end in itself; rather, it is a path leading to the salvation of the faithful and the fulfilment of the Church in the kingdom of God in eschatological times.

PL

Artykuł dotyczy problematyki budowania Communio Ecclesiae przez duchownych i świeckich. Podjęte zagadnienie wpisuje się w aktualną tematykę synodalności. Publikacja przedstawia zarówno teologiczne podstawy budowania wspólnoty kościelnej, jak również praktyczne wskazania – zasady. Najpierw wyjaśniono rozumienie Communio Ecclesiae. Następnie zajęto się kwestią „budowania”, zwracając uwagę na jej korelację z ideą Kościoła, który jest Bożą budowlą. W kroku trzecim wyróżniono i omówiono cztery obszary współpracy: liturgiczno-sakramentalny, administracyjno-gospodarczy, charytatywny i formacyjny. Na koniec wskazano zasady budowania Communio Ecclesiae. Uwzględniają one uwarunkowania Kościoła w Polsce i mają zasadniczo praktyczny charakter. Budowaniu wspólnoty eklezjalnej winna towarzyszyć świadomość współudziału w zbawczej misji Chrystusa oraz przeświadczenie o wielości i różnorodności posług i zadań w Kościele. Tym samym budowanie Communio Ecclesiae nie jest celem samym w sobie, ale drogą prowadzącą do celu, jakim jest osiągnięcie przez wiernych zbawienia i wypełnienie się Kościoła w królestwie Bożym w czasach eschatologicznych.

19

Synodalność w nauczaniu i pontyfikacie Jana Pawła II

41%

Dobrzyński A.

Teologia w Polsce

|

2021

|

vol. 15

|

issue 2

109-130

EN

The article presents the issue by showing the relationship of synodality with collegiality, with the ecclesiology of communion, with the renewal of the Church and with the new evangelization. John Paul II’s understanding of synodality was influenced by hisparticipation in the Second Vatican Council and the Council’s debate on collegiality. With the reception of the Council’s doctrine through local synods and the Synod of Bishops, the connection of synodality with the collegiality of the bishops and at the same time with the community of the Church working together with the hierarchy became apparent. The Pope referred to synods as a “school” of ecclesial communion and mission. The formation of an attitude of participation in Christ’s mission played an important role in creating communion. Synodal interaction between bishops, clergy and laity, thanks to this theological grounding, leads to a synthesis of ecclesial structures with the attitude of mature faith. In this way synods, or synodal practice, become important “instruments” for the realization of the Church’s communion and the intensification of her mission.

PL

Artykuł ukazuje związek synodalności z kolegialnością, z eklezjologią komunii, z odnową Kościoła i z nową ewangelizacją. W rozumieniu synodalności przez Jana Pawła II istotną rolę odegrał jego udział w Soborze Watykańskim II i soborowa debata o kolegialności. Wraz z recepcją doktryny soboru poprzez synody lokalne i Synod Biskupów uwidocznił się związek synodalności z kolegialnością biskupów i zarazem ze współdziałającą z hierarchią wspólnotą Kościoła. Papież odwoływał się do synodów jako „szkoły” eklezjalnej komunii i misji. W tworzeniu komunii istotną rolę odegrało kształtowanie postawy uczestnictwa w misji Chrystusa. Synodalne współdziałanie biskupów, duchownych i świeckich dzięki temu teologicznemu ugruntowaniu prowadzi do syntezy struktur oraz postawy dojrzałej wiary. W ten sposób synody czy też praktyka synodalna są istotnym „narzędziem” urzeczywistniania komunii Kościoła i intensyfikacji jego misji.

20

Metamorfoza czy transformacja doktryny Kościoła w nauczaniu Franciszka?

41%

Krzesik T.

Polonia Sacra

|

2022

|

vol. 26

|

issue 2

159-179

EN

From the first days of Pope Francis’ pontificate, Catholics around the world have been trying to understand the intentions of the Successor of Peter when he speaks on issues important to the teaching of the Church. For many Catholics, some elements of Francis’ teaching are disturbing, others are surprised, and still others enthusiastically endorse them. This text is an attempt to analyze some elements of Francis’ teaching and the genetic origin of the proclaimed content, which imply an infidelity to the accepted teaching of the Magisterium. The topics analyzed include the following issues raised by the Pope: understanding of the Church and the primacy of Peter, Catholic marriage, interreligious dialogue, and ecology. The author is looking for an answer to the question of whether the Pope reads the signs of the times and adjusts the teaching of the Church to the mentality and realities of modern life, or whether he is staging a coup that may bring consequences that are difficult to predict.

PL

Od pierwszych dni pontyfikatu papieża Franciszka katolicy na całym świecie usiłują zrozumieć intencje, które przyświecają następcy Piotra, kiedy zabiera głos w istotnych dla nauczania Kościoła kwestiach. U wielu katolików niektóre elementy nauczania Franciszka rodzą niepokój, u innych zdziwienie, a jeszcze inni entuzjastycznie je aprobują. Tekst jest próbą analizy niektórych elementów nauczania Franciszka i genetycznego pochodzenia głoszonych treści, które implikują niewierność przyjętemu nauczaniu Magisterium. Wśród analizowanych tematów są podejmowane przez papieża zagadnienia: rozumienie Kościoła, prymat Piotra, małżeństwo katolickie, dialog międzyreligijny, ekologia. Autor poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy papież odczytuje znaki czasu i dostosowuje nauczanie Kościoła do mentalności i realiów życia współczesnego człowieka, czy też dokonuje przewrotu, który może przynieść trudne do przewidzenia konsekwencje.

Refine search results

Od redakcji

Sprawozdanie z sympozjum naukowego Synodalność w życiu i misji Kościoła, Kraków, 5 maja 2022 roku

Synodalność (soborowość) w Kościołach wschodnich

Przyjęcie wykluczonych do wspólnoty zbawienia na przykładzie Dz 15, 1–35

„Droga Synodalna” w Niemczech w dobie koronawirusa. Bilans roczny

Synodalność i prymat jako wyzwanie w ekumenicznym dialogu katolicko-prawosławnym

Czym jest synodalność? Rozwój świadomości synodalności na przestrzeni historii Kościoła

Nawrócenie synodalne w rozumieniu papieża Franciszka

Konteksty i implikacje III Sesji Plenarnej „Der synodale Weg” we Frankfurcie nad Menem, 3-5 lutego 2022 roku

Benedykta XVI „wymyślanie Kościoła idealnego” w kontekście synodalności papieża Franciszka

Dialog Pana ze swoim ludem. Przepowiadanie słowa Bożego i duszpasterstwo

Auf der Suche nach der Wahrheit Gottes – neues Selbstverständnis der Kirche

II Synod Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej jako znak czasu i narzędzie nowej ewangelizacji

Synodality as a return to the origins of Christianity and the way of building the God’s Kingdom

Nauczanie papieża Franciszka o synodalności w kontekście współczesnej refleksji teologicznej i ekumenicznej

The "Cathedral" of Catholic Theology

Geneza i przygotowania do nowego Synodu Biskupów poświęconego synodalności

Duchowni i świeccy w budowaniu Communio Ecclesiae

Synodalność w nauczaniu i pontyfikacie Jana Pawła II

Metamorfoza czy transformacja doktryny Kościoła w nauczaniu Franciszka?