Search results

1

Oniomania, zakupoholizm, kompulsywne kupowanie – kilka uwag o strukturze członów szeregu synonimicznego

100%

Seniów A.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2019

|

vol. 18

219-228

EN

The article presents the phenomenon of synonymy in psychological terminology exemplified with aseries of synonyms concerning buying disorders. The article contains astructural analy-sis dealing with fifteen terms that function in Polish literature such as: dysfunkcyjne zakupy [dysfunctional shopping], kompulsywna konsumpcja [compulsive consumption], kompulsywne kupowanie [compulsive buying],kompulsywne zakupy [compulsive shopping],kupnoholizm / zakupoholizm / shopoholizm / szopoholizm [shopaholism],kupowanie dysfunkcyjne [dysf u nc-tional buying],kupowanie nadmierne [excessive buying],mania kupowania [mania of buying], oniomania [Greek: ὤνιος + μανία], uzależnienie od kupowania [buying addiction], uzależnienie od zakupów [shopping addiction], zakupomania [mania of shopping]. The analysis indicates the origin of the terms and the causes of the synonymy among them.

PL

W artykule omówione zostało zjawisko synonimii w terminologii psychologicznej na przykładzie szeregu synonimów nazywających zaburzenia związane z uzależnieniem od zakupów. Analizie poddano 15 terminów funkcjonujących w polskim piśmiennictwie naukowym, takich jak: dysfunkcyjne zakupy, kompulsywna konsumpcja, kompulsywne kupowanie, kompulsywne zakupy, kupnoholizm, kupowanie dysfunkcyjne, kupowanie nadmierne, mania kupowania, oniomania, shopoholizm/szopoholizm, uzależnienie od kupowania, uzależnienie od zakupów, zakupoholizm, zakupomania. Celem rozważań jest analiza strukturalna poszczególnych członów szeregu wraz z omówieniem ich genezy oraz wskazanie przyczyn synonimii.

2

Cerkiewnosłowiańskie określenia dzieci i osób młodych w wybranych źródłach leksykograficznych

88%

Petrov I.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2020

|

vol. Dzieci w kulturze duchowej Prawosławia

|

issue 11

17-28

EN

This article discusses the description of the meaning of nouns (and some derivatives) that refer to children and youth in the Church Slavic language (both Old and New Church Slavic). It provides a compilation and comparison of entries and definitions extracted from the most important and, possibly, the newest lexicographic sources of the Church Slavic language: definitional dictionaries, bilingual dictionaries, a paronym dictionary, and a phraseological dictionary. The observations concern the degree of concretization of individual lexemes’ meaning, the scope of synonimization and lexicological hierarchy within a given semantic field, as well as the possibilities of using the analyzed words in a general or figurative sense noted in the dictionaries. Based on the review of the existing lexicographic sources, postulates are formulated regarding further possible directions of linguistic and translational analysis of the subject lexis

3

Nowe spojrzenie na przekład: podobieństwo, granice ekwiwalencji i rekonceptualizacja

75%

Lewandowska-Tomaszczyk B.

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

|

2010

|

issue 3

9-31

EN

The paper focuses on an interactional cognitive model of linguistic meaning (Lewandowska-Tomaszczyk 1987, 1996) and a re-conceptualization of an original SL message as received by the TL addressee in an SL to a TL communication (Lewandowska-Tomaszczyk 2010). Meaning is assumed to be constructed and emerge with the flow of discourse, forming a blended entity, which combines, in the case of monolingual communication, context-bound meanings as perceived by an author and the addressee. In the case of translation, the blended outcome exploits elements of TL and SL as well as the subjective properties of language users' mental models. Types of communication in terms of its depth, i.e. aproximative communication, aligned communication, and particulate communication are shown to be present in different acts of translation (Lewandowska-Tomaszczyk 2010a). Re-conceptualization is a matter of degree. As the linguistic message consists of both conceptual-semantic content as well as the way this content is construed, properties of message construal contribute to its overall meaning. Re-conceptualization of a monolingual message is basically influenced by the content subjectivity and context, a message in translation on the other hand is constrained by content, and in some cases, form similarity, or resemblance between the SL and TL message. The notion of resemblance is crucial for the discussion and undergoes particular scrutiny in terms of its parameters. It is also widely constrained by the context of use in which a message and its translated verion(s) are to function. A set of similarity criteria and scales of resemblance parameters are proposed as an essential contribution to translation theory and practice.

4

Przymiotnikowe derywaty o znaczeniu niepełnej cechy i ich prefigowane synonimy w gwarach Polski centralnej

63%

Jaros I.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2016

|

vol. LXIII

17-34

PL

Artykuł prezentuje zjawisko synonimii słowotwórczej odprzymiotnikowych formacji o znaczeniu niepełnej cechy, występujące w gwarach Polski centralnej. Na tle innogwarowym i ogólnopolskim omówione zostały typy derywatów sufiksalnych wchodzących w relacje równo- i bliskoznaczności z ich odpowiednikami utworzonymi od tej samej podstawy za pomocą prefiksów oraz w wyniku derywacji prefiksalno-sufiksalnej, np. bladawy – przyblady, rudawy – porudawy, rzadkawy – półrzadki, przyrzadkawy, obrzadni; głupawy, głupowaty, głupkowaty – półgłupi, przygłupi itp. W analizie uwzględniono aspekt geograficzny wariancji, wskazując na jej regionalny i lokalny zasięg.

EN

The article presents the phenomenon of derivational synonymy of forms formed from adjectives with the meaning of incomplete feature which appear in central Poland dialects. Types of suffixal derivatives establishing relations of synonymity and closeness of meaning with their equivalents formed from the same root with the use of prefixes as well as by means of prefix-suffixal derivation are discussed within the context of other dialects and standard Polish, e.g. bladawy – przyblady, rudawy – porudawy, rzadkawy – półrzadki, przyrzadkawy, obrzadni; głupawy, głupowaty, głupkowaty – półgłupi, przygłupi etc. The analysis takes into account the geographical aspect of the variance indicating its regional and local scope.

5

Kolokacja i wyraz – uwagi o relacjach synonimii oraz ekwiwalencji

63%

Białek E.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2013

|

vol. 31

EN

Polish collocations, the author discusses synonymic relations between the well-established collocations and single-word synonyms known as synthetic that correspond them. Most attention has been paid to verb-noun collocations which can often be replaced by a single word, or a verb. This linguistic material is ideal to deal with semantic and stylistic equivalence / identity and morphological relationship between a combination of words and a single-lexeme synonym as well as collocations of a given language that lack their single-word synonyms. The paper also highlights complex collocation-word relations in terms of translation if two different language systems are contrasted. Thus, the author cites certain pairs of Russian collocations and their Polish singleword synonyms that have been abstracted in the lexicographical studies. Besides verb-nominal collocations, the paper discusses some examples of attributive and adverbial collocations and the possibility of replacing them by a single word.

PL

Niniejsze badania koncentrują się na problematyce połączeń konwencjonalnych. Autorka na licznych przykładach kolokacji rosyjskich i polskich omawia relacje synonimii pomiędzy tymi połączeniami oraz ich jednowyrazowymi odpowiednikami. Najwięcej uwagi poświęcono kolokacjom werbo-nominalnym, które to najczęściej mogą być zastąpione jednym wyrazem, czyli bliskoznacznym czasownikiem. Na tym materiale przedstawiono problem równoważności / tożsamości semantycznej i stylistycznej oraz możliwego pokrewieństwa morfologicznego kombinacji wyrazów oraz jednowyrazowego synonimu. Wskazano też przykłady kolokacji nieposiadających odpowiednika jednowyrazowego w systemie tego samego języka. W pracy zwraca się także uwagę na złożone relacje kolokacji i wyrazu w konfrontacji dwóch systemów językowych oraz z punktu widzeniaprzekładu. W tym celu przytoczono wyabstrahowane w badaniach leksykograficznych pary kolokacji rosyjskich i ich polskich odpowiedników jednoleksemowych. Poza kolokacjami werbo-nominalnymi omawia się przykłady kolokacji atrybutywnych i adwerbialnych oraz możliwość zastąpienia ich ekwiwalentnym wyrazem.

6

Sinonimija cvetovych prilagatel’nych v proze Ivana Bunina i Aleksandra Kuprina

63%

Dobroer A.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2000

|

vol. 12

205–220

PL

Inwentarz przymiotników określających kolory nie jest ani w języku rosyjskim, ani w językach europejskich szczególnie bogaty. Pisarz wrażliwy na barwy staje więc często przed zadaniem „wynalezienia” nowych nazw kolorów. Celem artykułu, którego tytuł w polskim przekładzie można oddać jako Synonimia przymiotników kolorystycznych w prozie Iwana Bunina i Aleksandra Kuprina, jest opis synonimii przymiotników i funkcjonalnie zbieżnych z nimi konstrukcji określających barwy w wybranych utworach Aleksandra Kuprina i Iwana Bunina. Analizie poddano równe objętościowo teksty obu pisarzy, w których wyodrębniono 685 użyć kolorów (401 w tekstach Bunina i 285 w tekstach Kuprina). Twórczość pisarzy cechuje wyjątkowe bogactwo palety kolorów, przy czym uderza jej swoistość i wyraźne zróżnicowanie u obu autorów. W twórczości Bunina spotykamy na przykład kolory mokro-zelenyj, belo-kudrjavyj, a także pozostające w sprzeczności ze sobą kolory belo-sizyj, krasno-černyj. Kuprin wykorzystuje elementy kolorystyczne do wywołania odpowiedniego nastroju, podobnie jak w malarstwie postępowali francuscy impresjoniści. Bunin używa kolorystyki do ewokowania obrazu świata, zbliża się pod tym względem do postimpresjonistów. Zamykająca artykuł „mapa” pokazuje, jaką sieć powiązań tworzą nazwy kolorów w językowym obrazie świata obu pisarzy.

EN

In Russian and other European languages the inventory of colour terms is not particularly rich, therefore a writer sensitive to colour must often ”invent” new colour terms. The aim of the article is to describe the synonymy of adjectives and functionally convergent constructions used to refer to colours in the prose of Ivan Bunin and Alexander Kuprin. The writings of both authors are represented in the analysis by portions of equal size. Altogether, colour terms are used 686 times: 401 times by Bunin and 285 by Kuprin. Both writers employ a rich palette of colours, although each of the two does it in a unique way. Bunin, for example, uses terms like mokro-zelenyi ‘wet-green’, belo-kudryavyi ‘white- hairy’ or ‘white-leafy’, as well as internally contradictory terms like belo-siniy ‘white-navy blue’ or krasno-chernyi ‘red-black’. Kuprin utilizes colour elements to achieve a specific atmosphere, much in the vein of French impressionists. Bunin, in turn, behaves more like a postimpressionist in using colour to evoke a specific worldview. The ”map” at the end of the article shows the network of relationships between colour terms in the respective worldviews of both writers.

7

"Comata est signum naturale pestilentiae". O komecie w średniowiecznych łacińskich tekstach polskich autorów

63%

Maciąg-Fiedler A.

Polonica

|

2022

|

vol. 42

85-93

EN

The article presents and characterizes the Latin vocabulary relating to the comet, used by the Polish writers of the Middle Ages. Texts with descriptions or mentions of comets can be divided into two groups. The first includes astronomical and astrological works, the second chronicles and annals. Ambiguous and synonymous terminology reflects the writers’ level of knowledge, quality of sources, and personal interests. It should be emphasized that comets were rarely described objectively: they were often assigned supernatural meanings, and their names were the result of a specific perspective and interpretation.

PL

Artykuł przedstawia i charakteryzuje łacińskie słownictwo odnoszące się do komety, użyte przez polskich autorów doby średniowiecza. Teksty, w których znajdujemy opisy lub wzmianki o kometach, możemy podzielić na dwie grupy. Do pierwszej zaliczymy dzieła astronomiczne i astrologiczne, do drugiej kroniki i roczniki. Terminologia, którą cechuje niejednoznaczność i synonimiczność, odzwierciedla poziom wiedzy pisarzy, jakość źródeł oraz osobiste zainteresowania. Trzeba podkreślić, że komety rzadko były opisywane obiektywnie, często przypisywano im nadnaturalne znaczenie, a ich nazwy były efektem określonej perspektywy i interpretacji.

8

Problem synonimii wyrażeń inny niż_ i różny od_

63%

Wołk M.

Prace Językoznawcze

|

2021

|

vol. XXIII/1

37–48

PL

Przedmiotem badań w niniejszym artykule jest rodzaj relacji semantycznej, jaka zachodzi pomiędzy dwiema jednostkami języka: inny niż_ i różny od_. Ponieważ uznawanie ich synonimiczności wydaje się raczej powszechne, w rozważaniach tych podjęta została próba sfalsyfikowania tej hipotezy. W tym celu przywołane zostały zarówno argumenty za jej utrzymaniem (np. testy substytucji pokazujące możliwości zamieniania porównywanych przymiotników w wielu kontekstach), jak i za jej odrzuceniem (np. ograniczenia nałożone na dystrybucję jednostki różny od_). W analizie uwzględnione zostały także propozycje definiowania obu wyrażeń w słownikach współczesnej polszczyzny. Ustalenia końcowe zawierają rozstrzygnięcie badanego problemu oraz wstępne eksplikacje opisywanych jednostek.

EN

The study presented in the article focuses on a semantic relationship between two linguistic units: inny niż_ [other than] and różny od_ [different than]. Since their synonymy seems to be a common assumption, an attempt is made to classify this hypothesis. For that purpose arguments supporting (e.g. substitution tests showing to what extent the units can be used interchangeably in particular contexts) as well as those negating (limitations imposed on the distribution of the unit różny od_) the hypothesis are quoted. Additionally, the analysis encompasses definitions of both expressions available in dictionaries of modern Polish. The article includes a conclusion of the discussed problem as well as preliminary explications of the analysed linguistic units.

9

Synonimia w XVII-wiecznych poradnikach rolniczych Jakuba Kazimierza Haura (Rzeczowniki)

63%

Galilej C.

Prace Językoznawcze

|

2016

|

issue 18/4

PL

Materiał badawczy w niniejszym artykule stanowią rzeczowniki, układające się w pary lub ciągi synonimiczne, wynotowane z trzech popularnych XVII-wiecznych poradników rolniczych Jakuba Kazimierza Haura, autora traktatów o tematyce rolniczej. W efekcie analizy zostały wyróżnione 4 typy synonimów: synonimy całkowite (np.: dziedzic – pan), częściowe (np.: dół – loch – piwnica – sklep), znaczeniowe (np.: dziesiątnik – ekonom – namiestnik – urzędnik – włodarz) i stylistyczne (np.: chłop – chłopek, kmieć – kmiotek, pasterz – pastuch). Zastosowane synonimy pełnią u Haura głównie funkcję precyzującą, umożliwiają jasny, wyczerpujący przekaz opisywanych treści, a jednocześnie pomagają unikać monotonii powtórzeń. Pośrednio pełnią także funkcję stylistyczną: wzmacniają prezentowane w poradnikach treści, zdradzają zaangażowanie autora, jego troskę o zrozumiałość wypowiedzi. Wszystkie te czynniki razem współtworzą zauważalną u Haura impresywność jego utworów.

EN

The material researched in this article are nouns arranged in pairs or series of synonyms, which have been selected from three popular seventeenth-century agricultural guides by Jakub Kazimierz Haur. The analysis distinguishes 4 types of synonyms: full synonyms (eg: dziedzic – pan), partial synonyms (eg: dół – loch – piwnica – sklep), semantic synonyms (eg: dziesiątnik – ekonom – namiestnik – urzędnik – włodarz) and stylistic synonyms (eg: chłop – chłopek, kmieć – kmiotek, pasterz – pastuch). The synonyms used in Haur’s texts function mainly to make the meanings precise, they allow for a clear and comprehensible message to be sent and help to avoid the monotony of repetition. Indirectly, they also have a stylistic function: they emphasize the content of the texts, reveal the author's involvement and his concern for the intelligibility of the text. All these factors work together to impress the reader of Haur’s works.

10

Comment parler de l’argent avec les banques en temps de crise ou une promenade terminologique contrôlée

63%

Bogacki K.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka

89-98

EN

The aim of this article is to analyse two main features presented as crucial by the theoreticians of terminology and those of controlled languages: the univocity and the synonymy. It appears that French banking terminology is polysemic and contains synonyms while controlled languages vocabulary appears to be more stringent in this regard.

PL

W artykule przedstawione są wyniki badań korpusu zawierającego francuską terminologię bankową pod kątem spełniania przez obecne w nim terminy wymogu jednoznaczności oraz wy¬stępowania synonimów przedstawianego w literaturze jako konieczny. Terminologia bankowa zestawiana jest ze słownictwem języków kontrolowanych, które pod tym względem okazują się bardziej rygorystyczne.

11

Synonimia słowotwórcza przymiotników w gwarach – wybrane problemy interpretacyjne

63%

Jaros I.

Gwary Dziś

|

2021

|

vol. 14

95-104

EN

The author presents selected issues of an analysis of adjectival derivatives which are parts of formative synonymia. She discusses difficulties with the interpretation of the meaning of derivatives and the function of the formants that create them. The analysis is based on expressive adjectives that indicate intensification and weakening of a feature. These adjectives occur in the dialects of central Poland. The adjectives indicating a high degree of intensity of a given feature result in a number of synonyms whose formants fulfil different functions: expressive (e.g. -uchny, -uśki, -utki, -usi, -usieńki), strengthening and exaggerating (e.g. -chny, -achny, -alachny, -aśny, -aśki). Special attention has been paid to the context that plays a primary role in the understanding of adjectives of an incomplete feature. It is a major tool of selecting the material in which the same formants (e.g. -awy, przy-, przy-/-awy) create derivatives indicating the weakening or excess of the primary feature.

PL

Autor prezentuje wybrane problemy analizy odprzymiotnikowych derywatów, które wchodzą w relacje synonimii słowotwórczej. Na przykładzie występujących w gwarach Polski centralnej przymiotników ekspresywnych oraz oznaczających intensyfikację cechy lub jej osłabienie omawia trudności związane z interpretacją znaczenia derywatów oraz funkcji formantów, które je tworzą. Przymiotniki oznaczające wysoki stopień natężenia danej cechy tworzą szeregi synonimów bliskoznacznych, których formanty, pełnią różną funkcję – ekspresywną (np. -uchny, -uśki, -utki, -usi, -usieńki) oraz wzmacniającą i wyolbrzymiającą nazywaną cechę (np. -chny, -achny, -alachny, -aśny, -aśki). Szczególną uwagę zwraca się na kontekst, który odgrywa podstawową rolę w prawidłowym odczytaniu znaczenia przymiotników o znaczeniu cechy niepełnej. Jest on podstawowym narzędziem selekcji materiału, w którym te same formanty (np. -awy, przy-, przy-/-awy) tworzą derywaty wskazujące na osłabienie cechy podstawowej oraz jej nadmiar.

12

Odchodzenie synonimii z terminologii – na przykładzie polskiej terminologii medycznej przełomu XIX i XX wieku

63%

Jankowiak L. A.

Linguistica Copernicana

|

2018

|

vol. 15

EN

An examination of the lexical material contained in Słownik terminologii lekarskiej polskiej [Polish Medical Terminology Dictionary] of 1881 and Słownik lekarski polski [Polish Medical Dictionary] of 1905 shows that the synonymy withdrawal rate in this period was only 20%. The purpose of the article is to provide a detailed description of this process, including the process of an apparent withdrawal of synonymy in the lexicon of 1905 (e.g. some foreign language entries have not been recorded there at all; sometimes a synonymic string was removed while leaving a new term next to the foreign language entry, "new" meaning absent in the dictionary of 1881).

PL

Po przebadaniu materiału leksykalnego ze Słownika terminologii lekarskiej polskiej z 1881 oraz ze Słownika lekarskiego polskiego z 1905 roku okazuje się, że w tym okresie synonimia wycofała się w zaledwie 20%. Przedmiotem artykułu jest szczegółowe omówienie tego zjawiska, w tym również zjawiska pozornego usuwania synonimii w leksykonie z 1905 roku (np. niektóre hasła obcojęzyczne nie zostały tam w ogóle odnotowane; czasem zlikwidowano szereg synonimiczny i jednocześnie pozostawiono przy obcojęzycznym haśle nowy termin polski; nowy, tzn. nieobecny w słowniku z 1881).

13

O synonimii słowotwórczej przymiotników temporalnych w gwarach Polski centralnej

63%

Jaros I.

|

2017

|

vol. 51

|

issue 2

129-139

EN

The subject of this analysis is the phenomenon of word-forming synonymy of temporal adjectives occurring in Central Poland dialects. The author presents types of derivatives coming into close or equal relation with their equivalents created from the same base with the help of other affixes on the examples of derivatives from all parts of Poland: letni - latowy, wiosenny - wiosnowy, tagroczny - tagroczni, ranny - rańszy, południowy - południejszy, teraźniejszy - terajszy etc. The causes of occurrence of series of synonymic adjectives in presented dialects were stressed. They were explained by the slower rate of changes in dialects than in literary Polish language and also by the influence of nationwide Polish.

PL

-

14

O pozornej synonimii na przykładzie czasowników fałszu

63%

Zaucha J.

Poradnik Językowy

|

2023

|

vol. 807

|

issue 8

7-17

EN

This article aims to identify the mechanisms determining a seeming synonymy. It is based on the observation of sentence contexts containing falsehood verbs. The first part of this article indicates the semantic differences occurring between four language units: wprowadzić [kogoś] w błąd (to mislead [someone]), oszukać [kogoś] (to deceive [someone]), zwieść [kogoś] (to delude [someone]), and okłamać [kogoś] (to lie [to someone]). It is followed by the discussion of the sentence contexts in the form of the conditional mood with various combinations of seeming synonyms. The conclusion coming from the analysis is that semantic oppositions are neutralised due to specific characteristics of the syntactic context and the mechanism of “silent denial” as described by A. Bogusławski (2003, 2021). The necessary condition for neutralisation to occur is preserving the identity of the themes of the characteristics included in the contents of the verbs. Contextual synonymy will not arise if any of the predicates included in the conditional mood fails to characterise the theme in a given respect.

PL

Artykuł ma na celu wskazanie mechanizmów decydujących o pozornej synonimii. Opiera się na obserwacji kontekstów zdaniowych zawierających czasowniki fałszu. W pierwszej części artykułu wskazane zostają różnice semantyczne zachodzące między czterema jednostkami języka: wprowadzić [kogoś] w błąd, oszukać [kogoś], zwieść [kogoś], a także okłamać [kogoś]. Następnie rozważone zostają konteksty zdaniowe w postaci okresu warunkowego zawierające różne kombinacje pozornych synonimów. Z analizy płynie wniosek, że do neutralizacji opozycji semantycznych dochodzi w związku z określonymi cechami kontekstu składniowego oraz mechanizmu „milczącego zaprzeczenia” opisanego przez A. Bogusławskiego (2003, 2021). Warunkiem koniecznym zajścia neutralizacji jest zachowanie tożsamości tematów charakterystyk zawartych w treści czasowników. Synonimia kontekstualna nie pojawi się, jeśli któryś z predykatów ujętych w okres warunkowy nie będzie charakteryzował tematu pod określonym względem.

15

EXPLAINING SYNONYMY BETWEEN OBLIGATION EXPRESSIONS IN FINNISH LEGAL LANGUAGE – RESULTS OF A SURVEY

62%

RYDZEWSKA-SIEMIĄTKOWSKA J.

Comparative Legilinguistics

|

2016

|

vol. 28

63-87

PL

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie relacji synonimicznych, jakie występują między dwoma fińskimi wyrażeniami nakazu, tulee i on -t(t)ava w języku prawnym. Analiza opiera się na wynikach ankiety, w której wzięło udział 336 użytkowników języka fińskiego. Oba wyrażenia są najczęściej występującymi wyrażeniami nakazu w aktach normatywnych i można uznać je za częściowe synonimy. Mimo to, nie były dotychczas badane pod kątem synonimii w języku prawnym. Zebrane komentarze respondentów pozwoliły wyróżnić dziesięć cech różnicujących oba wyrażenia, dzięki czemu mogą one stanowić uzupełnienie istniejących definicji słownikowych, w których nie wszystkie cechy zostały uwzględnione.

EN

The aim of this research is to examine synonymy between two obligation expressions, tulee and on -t(t)ava, in Finnish legal language on the basis of the results of a survey. The analysis is based on the responses of 336 Finnish language users. Both expressions are the most frequent means of expressing obligation in normative acts and they can be regarded as near-synonyms. However, the synonymy between them has not been studied in legal language so far. On the basis of respondents’ comments ten differentiating features have been found. The features distinguished in the research can provide some additional information on the usage of the expressions because not all of the features have been addressed in the dictionaries so far.

16

O metodzie badań synonimii w gwarach polskich

51%

Reichan J.

Polonica

|

2016

|

vol. 36

159-165

EN

The article deals with the method of investigation of the synonymy in Polish dialects. The examples of dialectal synonyms are taken from the Marian Kucała “Słownik porównawczy trzech wsi małopolskich” [The comparative dictionary of three Little Poland villages], Kraków 1957, (the three villages: Więciórka – the native village of Kucała; Sidzina; Facimiech), and from the “Słownik gwar polskich” (Polish Academy of Sciences), Kraków 1977–2014 (as well as from the manuscriptal card index of this dictionary). It appears that some synonyms of the word mówić [to speak] function only in the speech community of Więciórka dialect, while other synonyms function in the larger speech communities, which contain; a) the part of Little Poland dialect; b) the whole Little Poland dialect; c) the Little Poland and Silesia dialects; d) all Polish dialects; e) all Polish dialects and Polish standard language. The conclusion: the functioning of dialectal synonyms should be investigated in the speech communities of the particular dialects, not in the dialects taken as a whole.

17

Quelques remarques sur les lexèmes français contenant une composante volitive

51%

Bogacki K.

Roczniki Humanistyczne

|

2017

|

vol. 65

|

issue 8: Lingwistyka korpusowa i translatoryka

47-58

FR

Nous examinons la question de savoir si l’on peut se servir de la relation de synonymie pour repérer toutes les unités lexicales avec une composante volitive. Nous arrivons à la conclusion qu’on ne peut pas détecter les vedettes constituant le noyau de ce champ sémantique sans recourir à une analyse en termes de prédicats et d’arguments. Un accent particulier est mis sur les paramètres différenciateurs entre les lexèmes constituant le noyau du champ lexical de mots exprimant la volonté.

PL

W artykule stawiane jest pytanie o możliwość wykorzystania relacji synonimii do identyfikacji wszystkich jednostek leksykalnych z elementem wolitywnym. Narzuca się wniosek, że nie jest to możliwe, podobnie jak ustalenie listy jednostek leksykalnych stanowiących jądro tego pola semantycznego bez pomocy analizy predykatowo-argumentowej. Rozpatrywane jest zagadnienie ustalania na podstawie kontekstu elementów różnicujących leksemy, które stanowią rdzeń pola jednostek wyrażających wolę.

EN

The article deals with the question of whether the synonymy can be used to identify all lexical units with a volitional component. We arrive at the conclusion that we cannot detect the items constituting the nucleus of this semantic field without resorting to an analysis in terms of predicates and arguments. A particular emphasis is placed on the differentiating parameters between the lexemes constituting the core of the lexical field of words expressing will.

18

Automatyzacja wizualizacji grafowej synonimów dla potrzeb dydaktyki języków obcych (na przykładzie przymiotników rosyjskich z prefiksem „без-”/„бес-”)

45%

Dzienisiewicz D., Fedorushkov Y.

Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog

|

2014

|

issue 4

33-48

EN

The article presents methods for application of lexicographic data for the purposes of foreign language teaching and linguistic studies. The automated graph visualization technique is introduced. Both the retrieval and the visualization of linguistic data in form of directed graphs have been conducted with the use of available computer software. The material on which the above-mentioned operations have been performed comprises the group of Russian adjectives with без- / бес- prefixes and the synonymic chains initiated by them. The automated extraction with the use of regular expressions, the steps leading to the edition of the generated database and the import of the final data base into a visualization software are described in the article. The grammatical and semantic characteristics of the sample group of lexemes are not the focus of this article, although further analysis of the selected vocabulary units is planned to be conducted in future studies.

PL

The article presents methods for application of lexicographic data for the purposes of foreign language teaching and linguistic studies. The automated graph visualization technique is introduced. Both the retrieval and the visualization of linguistic data in form of directed graphs have been conducted with the use of available computer software. The material on which the above-mentioned operations have been performed comprises the group of Russian adjectives with без- / бес- prefixes and the synonymic chains initiated by them. The automated extraction with the use of regular expressions, the steps leading to the edition of the generated database and the import of the final data base into a visualization software are described in the article. The grammatical and semantic characteristics of the sample group of lexemes are not the focus of this article, although further analysis of the selected vocabulary units is planned to be conducted in future studies.

19

CECHY JAPOŃSKIEGO I POLSKIEGO JĘZYKA PRAWA

36%

HORIE Y., TRZASKAWKA P.

Comparative Legilinguistics

|

2015

|

vol. 22

7-24

EN

The subject of the paper was chosen because the features of language of law have not been described in every language pair yet. The aim of the paper is to discuss the features of the Japanese and Polish language of law. The presented features were taken from Polish and Japanese copyright acts, national terminology and language used in courts. The method focuses on empirical studies. The authors of the paper focus on the following features of language of law: polysemy and homonymy, synonyms, metaphors, false friends (faux amis) or specialized terminology, as well as differences between colloquial language and the varieties of the language of the law. The paper has an outlook nature. Only some features of language of law were chosen. In the nearest future the description of these features should be broadened, as well as the examples.

PL

Temat pracy wybrano, ponieważ cechy języka prawa nie zostały jeszcze opisane we wskazanej parze językowej. Celem pracy jest omówienie tych cech w japońskim i polskim języku prawnym i prawniczym. Autorki przedstawiają cechy języka prawa, posługując się definicjami i przykładami z polskiej i japońskiej ustawy o prawie autorskim i przykładami terminologii narodowej czy sądowej. Owe ustawy, jak i terminologia są zarazem materiałem badawczym. Metoda badawcza, która została obrana, opiera się na obserwacji empirycznej wskazanego materiału badawczego. Autorki skupiają się na omówieniu takich cech, jak: polisemia i homonimia, synonimy, metafory, faux amis czy terminy fachowe/specjalistyczne. Dodatkowo zarysowano różnice pomiędzy językiem potocznym a językiem prawnym i prawniczym. Praca ma charakter poglądowy. Wybrano tylko niektóre cechy języka prawa. W dalszych badaniach należałoby poszerzyć ten opis o większą ilość cech i przykładów.

Refine search results

Oniomania, zakupoholizm, kompulsywne kupowanie – kilka uwag o strukturze członów szeregu synonimicznego

Cerkiewnosłowiańskie określenia dzieci i osób młodych w wybranych źródłach leksykograficznych

Nowe spojrzenie na przekład: podobieństwo, granice ekwiwalencji i rekonceptualizacja

Przymiotnikowe derywaty o znaczeniu niepełnej cechy i ich prefigowane synonimy w gwarach Polski centralnej

Kolokacja i wyraz – uwagi o relacjach synonimii oraz ekwiwalencji

Sinonimija cvetovych prilagatel’nych v proze Ivana Bunina i Aleksandra Kuprina

"Comata est signum naturale pestilentiae". O komecie w średniowiecznych łacińskich tekstach polskich autorów

Problem synonimii wyrażeń inny niż_ i różny od_

Synonimia w XVII-wiecznych poradnikach rolniczych Jakuba Kazimierza Haura (Rzeczowniki)

Comment parler de l’argent avec les banques en temps de crise ou une promenade terminologique contrôlée

Synonimia słowotwórcza przymiotników w gwarach – wybrane problemy interpretacyjne

Odchodzenie synonimii z terminologii – na przykładzie polskiej terminologii medycznej przełomu XIX i XX wieku

O synonimii słowotwórczej przymiotników temporalnych w gwarach Polski centralnej

O pozornej synonimii na przykładzie czasowników fałszu

EXPLAINING SYNONYMY BETWEEN OBLIGATION EXPRESSIONS IN FINNISH LEGAL LANGUAGE – RESULTS OF A SURVEY

O metodzie badań synonimii w gwarach polskich

Quelques remarques sur les lexèmes français contenant une composante volitive

Automatyzacja wizualizacji grafowej synonimów dla potrzeb dydaktyki języków obcych (na przykładzie przymiotników rosyjskich z prefiksem „без-”/„бес-”)

CECHY JAPOŃSKIEGO I POLSKIEGO JĘZYKA PRAWA