Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  system gospodarczy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Pojęcie efektywności i konkurencyjność gospodarek rynkowych

100%
Dobrzański P.
Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne
|
2013
|
vol. 14
73 - 83
EN
The problem of competitiveness of economies is broadly described in foreign and Polish literature. It is viewed from different perspectives, including, among others, analysis of factors of competitiveness and rankings created. The effectiveness and efficiency of the economy is in turn much less frequently undertaken. There are difficulties in defining and measuring effectiveness. Competitiveness is closely linked to the problem of effectiveness and efficiency. Attempting to simultaneously describe these concepts can greatly expand the area of analysis. The issue of efficiency occupies a leading position among the general socioeconomic problems. The future of any economy largely depends on the possibility to raise its effectiveness. There is currently no fully comprehensive theory of efficiency, although there are already some of its components.
2
Publication available in full text mode
Content available

Nierówności dochodowe w wybranych krajach na tle systemów społeczno-gospodarczych

100%
Szczepaniak M.
Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
|
2018
|
vol. 55
173-186
PL
Nierówności dochodowe są z jednej strony czynnikiem wpływającym na dynamikę procesów rozwojowych. Z drugiej jednak strony problem nierówności jest związany z systemem społeczno-gospodarczym, kształtowanym przez państwo ładem instytucjonalnym. W artykule badaniu podlegają zależności pomiędzy nierównościami a system społeczno-gospodarczym. Cele badawcze niniejszego opracowania zostały określone jako identyfikacja oraz próba określenia związku pomiędzy nierównościami a systemem gospodarczym. W artykule przyjęto roboczą hipotezę badawczą mówiącą, że model redystrybucji kształtowany w ramach systemów gospodarczych poszczególnych krajów ma związek z poziomem nierówności. W badaniach tej problematyki, dla potrzeb realizacji celu dokonano przeglądu badań z zakresu związku pomiędzy elementami systemu gospodarczego, poziomem nierówności i procesami rozwoju gospodarczego. Metodą tej analizy jest opis o charakterze jakościowym i statystycznym dokonany przy wykorzystaniu danych statystycznych dotyczących poziomu i dynamiki zmian nierówności i zmiennych charakteryzujących systemy gospodarcze analizowanych krajów. Przeprowadzone w artykule badanie pozwala potwierdzić założoną na wstępie hipotezę, że system gospodarczy związany jest z poziomem nierówności w wybranych krajach. W krajach o wyższej redystrybucji poprzez wydatki i podatki nierówności były niższe. Interesujące wnioski z badań dotyczą wykrycia tendencji zmian w zakresie nierówności. W krajach o tradycji liberalnej w ostatniej dekadzie nastąpił znaczny spadek nierówności. W Szwecji i Danii natomiast nastąpił wzrost nierówności. W rezultacie dystans dzielący te kraje pod względem nierówności zmniejszył się. Poza tym zauważono relatywnie duży spadek nierówności w Polsce oraz duży wzrost nierówności w Niemczech. W efekcie tych zmian poziom nierówności w ostatnim roku analizy był porównywalny.
EN
Income inequality is a phenomenon influencing the dynamics of development processes. On the other hand, the problem of inequality is related to the economic system and the institutional order. The article deals with the relationship between inequalities and the economic system. The research objective of this study has been identified as determining the link between inequalities and the economic system. The article assumes a working hypothesis that the level and effectiveness of redistribution in each economic system of individual country is related to inequality. In the study of this problem, to realize the objective, the study on the relationship between elements of the economic system and the level of inequality was reviewed. The method of this analysis is qualitative and statistical description. Comparative analysis was made using statistical data on the level and dynamics of changes in inequalities and variables characterizing economic systems of analyzed countries. The study conducted in this paper confirms the hypothesis that the economic system influences economic inequalities in selected countries. In countries with higher redistribution, higher spending and taxes, the inequality level was lower. Interesting research conclusions concern the trends in changes in inequalities according to economic systems. In countries with a liberal tradition in the last decade there has been a significant decline in inequality. On contrary, in Sweden and Denmark, there was an increase in inequality. As a result, the distance separating these countries in terms of inequality has decreased. Besides, a relatively large drop in inequalities in Poland and a large increase in inequalityGermany were noted. As a result of these changes, the level of inequality in the final year of analysis was comparable.
3
Publication available in full text mode
Content available

Symulacja koncentracji aktywności gospodarczych na obszarze południowej Polski z wykorzystaniem modelu Orion

84%
Krygier M.
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
|
2016
|
vol. Volume 30, Issue 2
209-225
PL
Praca badawcza porusza aspekt kształtowania się koncentracji aktywności gospodarczych na obszarze południowej Polski, a dokładniej na obszarze sześciu województw: województwa dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, świętokrzyskiego, małopolskiego i podkarpackiego. Głównym narzędziem badawczym jest wykorzystanie modelu decyzyjno-symulacyjnego Orion w budowie całościowego systemu gospodarczego regionu, zdolnego do symulowania eksperymentalnych zmian według określonych założeń. Metodologia pracy i główne założenia, związane przede wszystkim z kalibracją modelu, przyjmują, jeżeli to możliwe, podejście najbardziej obiektywne, niepodyktowane konkretnymi wizjami rozwoju oraz interwencjonizmem władz regionalnych i lokalnych w planowaniu rozwoju gospodarczego; zakłada się ciągłość dotychczasowego procesu rozwoju poszczególnych aktywności gospodarczych. Praca posiada silne tło prognostyczne, traktuje wynikowy stan badania jako stan na rok 2030. Wynikiem badań jest zatem prognozowany stan rozmieszczenia aktywności, a dokładniej, stan modelowy, do którego dąży skonstruowany system gospodarczy. Na tak ustalonej podstawie można wysnuć odpowiednie wnioski, zgodne z przyjętą metodologią parametryzacji modelu i pewnym stopniem uogólnienia problematyki złożonych mechanizmów gospodarczych, które ukierunkowują i ograniczają możliwości interpretacyjne.
EN
The research brings up the issue of formation of economic activity concentration in southern Poland, namely in six provinces: dolnośląskie, opolskie, śląskie, świętokrzyskie, małopolskie and podkarpackie. The main means of research is the use of Orion decision-simulation model in the process of creation of a comprehensive economic system of the region, capable of simulating experimental changes according to predefined assumptions. The work methodology and main assumptions, related mainly to the model calibration, adopt – whenever possible – the most objective approach, unaltered by any specific visions of development or local and regional authorities’ interventionism aimed at the plans of economic development. It assumes the continuity of previous processes of development of particular economic activities. The work possesses a strong prognostic background, projecting the results as a prediction for the year 2030. Therefore, the result comprises a predicted distribution of activities; more precisely, a model state, which the prepared economic system aims to achieve. This provides a basis to formulate appropriate conclusions, according to the adopted methodology of model parameterization and a certain degree of generalization of issues concerning complex economic mechanisms that direct and restrict interpretative possibilities.
4
Publication available in full text mode
Content available

Dokąd zmierzał system gospodarczy Polski w latach 1995–2012?

84%
Jurczuk A. E., Pysz P.
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
|
2016
|
vol. 283
|
issue 3
5-34
EN
The aim of the paper is to assess how the principles of the competitive order were implemented in Poland during the country’s economic transition in 1995–2012. To accomplish the research tasks, the principles of the competitive order developed by German economist Walter Eucken were adopted as a reference model. This made it possible to determine just how close Poland’s economic order was to the ideal model during the studied period. An analysis of selected indicators shows that the competitive order in the Polish economy in 1995–2012 only to a limited extent corresponded with the desirable model.The greatest failures in Poland’s economic order could be observed in areas such as price elasticity, responsibility for business results, economic policy stability, and the freedom of contract. Considerable progress was observed in the implementation of the rules of the competitive order in areas such as stability in the value of money, private ownership of means of production and open markets.
PL
Celem opracowania jest ocena stopnia realizacji założeń modelu ładu konkurencyjnego w okresie transformacji polskiej gospodarki w latach 1995–2012. Realizacja tak sformułowanego celu wymagała przyjęcia określonej metodyki opisu przemian systemu gospodarczego. Poszukując odpowiedzi na pytanie, czy system gospodarczy w Polsce przybliża się do ładu konkurencyjnego, czy może podąża w innym kierunku, przyjęto jako model referencyjny zestaw konstytuujących zasad ładu konkurencyjnego autorstwa Waltera Euckena. Stopień ich realizacji pozwolił odpowiedzieć na pytanie, czy system gospodarczy okresu transformacji przybliża się do pożądanego modelu ładu konkurencyjnego albo też może się od niego oddala. Na podstawie analizy wybranych wskaźników oceniających stopień realizacji zasad ładu konkurencyjnego w polskiej gospodarce w latach 1995–2012 można wnioskować o umiarkowanym zbliżeniu systemu gospodarczego do założeń modelu ładu konkurencyjnego. Największe zaniedbania w procesie kształtowania ram ładu gospodarczego mają miejsce w zakresie takich zasad ładu konkurencyjnego, jak: elastyczność cen, odpowiedzialność materialna za wyniki działalności gospodarczej, stałość polityki gospodarczej, swoboda zawierania umów. Relatywnie duży stopień realizacji reguł ładu konkurencyjnego ma miejsce w obszarach: stabilna wartość pieniądza, prywatna własność oraz otwartość rynków.
5
Publication available in full text mode
Content available

Teoretyczna koncepcja społecznej gospodarki rynkowej według Alfreda Müller-Armacka

84%
Janiszewska D.
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
|
2015
|
vol. 277
|
issue 3
107-132
EN
The article focuses on the social market economy (Soziale Marktwirtschaft) theory developed by German economist Alfred Müller-Armack (1901-1978). The author analyzes Müller-Armack’s ideas in the context of socioeconomic developments in West Germany after World War II. The article outlines Müller-Armack’s diagnosis of society in 20th-century Europe and his criticism of laissez-faire capitalism and collectivism. Müller-Armack pursued ideas of social humanism and what is termed “social irenics,” a notion of working toward peace, moderation and conciliation in order to overcome existing differences in society. His idea of social market economy is seen as a holistic concept pursuing a complete humanistic societal order and a synthesis of seemingly conflicting objectives: economic freedom and social security. Müller-Armack’s social market economy concept called for a return to the market and competition, combined with an active economic policy and a social security system. The concept addressed the question of reconciling economic growth with freedom and social security. Janiszewska’s article highlights the cognitive value of the social market economy concept and its relevance to contemporary discourse on how economic systems should develop.
PL
Artykuł ma na celu szersze przedstawienie polskiemu czytelnikowi ekonomicznej koncepcji społecznej gospodarki rynkowej (Soziale Marktwirtschaft) autorstwa niemieckiego ekonomisty Alfreda Müller-Armacka (1901–1978). W obliczu mało rozpowszechnionej znajomości jego dzieł w Polsce, zastosowano metodę badawczą merytorycznej analizy ich treści, rozpatrując je w nawiązaniu do danych z zakresu społeczno-gospodarczej sytuacji w Niemczech Zachodnich po II wojnie światowej. Artykuł przedstawia w logicznym porządku idee autora: diagnozę kryzysu społecznego w XX w., ordo i „społeczny irenizm” oraz krytykę leseferyzmu i kolektywizmu. Następnie dokonuje się przedstawienia programu społecznej gospodarki rynkowej A. Müller-Armacka. Program składał się z postulatów powrotu do rynku i konkurencji, aktywnej polityki gospodarczej państwa oraz stworzenia systemu zabezpieczeń socjalnych. Analiza prowadzi do wniosku, że koncepcja ta odpowiadała na pytanie, jak pogodzić ze sobą wzrost gospodarczy oraz wolność i społeczne zabezpieczenie jednostek ludzkich. Dlatego w podsumowaniu artykułu wskazuje się na wysoki walor poznawczy koncepcji społecznej gospodarki rynkowej i jej aktualność w dobie współczesnej dyskusji o możliwych kierunkach rozwoju obecnego systemu gospodarczego.
6
Publication available in full text mode
Content available

Wielka chińska transformacja: ze świata trzeciego do pierwszego

84%
Kołodko G. W.
Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
|
2020
|
vol. 304
|
issue 4
53-80
EN
This paper aims to answer the question how the rules of the economic and political game are changing in an era of irreversible globalisation and to what extent they must take into account the growing importance of China. The main method of analysis is comparative economics and a look at the complex development process through the lens of political economy and the new pragmatism approach. The study leads to the conclusion that China should not be opposed or fought against, but must be cooperated with in solving global problems. On the one hand, China should adapt to the external world; on the other, the world must take into account the specific features of the Chinese system, so-called Chinism. It is not possible to impose a model formed elsewhere on China, especially as liberal democracy is experiencing a crisis in many countries. Likewise, the Chinese model cannot be imposed on other economies, even though it may seem tempting to them. The further development of the world economy requires re-institutionalisation of globalisation and making it more inclusive. The only sensible path to the future is in-depth observation of alternative systems and mutual learning as well as reasonable cooperation based on unorthodox economic thought.
PL
Celem opracowania jest próba odpowiedzi na pytanie, jak w epoce nieodwracalnej globalizacji zmieniają się reguły światowej gry ekonomicznej i politycznej oraz w jakim stopniu muszą one uwzględniać wzrost znaczenia Chin, które dokonując olbrzymiego skoku w rozwoju społeczno-gospodarczym, przechodzą z poziomu kraju zacofanego do rozwiniętego. Główna metoda analizy to ekonomia porównawcza oraz spojrzenie na wielowątkowy proces rozwoju przez pryzmat ekonomii politycznej i nowego pragmatyzmu. Rozważania prowadzą do wniosku, że Chinom nie należy się przeciwstawiać ani z nimi walczyć, lecz trzeba z nimi pragmatycznie współdziałać w rozwiązywaniu piętrzących się globalnych problemów. Współcześnie zarówno Chiny powinny dostosowywać się do zewnętrznego świata, jak i świat musi brać pod uwagę specyfikę systemową Chin wyrażającą się w tzw. chinizmie. Nie ma możliwości narzucenia Chinom modelu ukształtowanego gdzie indziej, tym bardziej że współcześnie w wielu krajach liberalna demokracja przeżywa systemowy kryzys. Nie ma też szans na narzucenie innym modelu chińskiego, acz dla niejednego kraju wydaje się on ponętny. Dalszy rozwój światowej gospodarki wymaga reinstytucjonalizacji globalizacji i nadania jej charakteru bardziej inkluzywnego. Jedyna sensowna droga na przyszłość to wnikliwa obserwacja alternatywnych systemów politycznych i gospodarczych oraz wzajemne uczenie się i rzeczowa współpraca opierająca się na nieortodoksyjnej myśli ekonomicznej.
7
Content available remote

Spatial planning and the development of small urban towns – visions of the 21st century

67%
Strzyż M., Śmigielska M.
Studia Miejskie
|
2018
|
vol. 31
105-118
EN
Today, spatial planning is playing a more and more significant role in forming spatial development at the local level (municipality, town/city). It is closely connected with numerous documents underlying the implementation of the sustainable policy in the sphere of local development. The article presents an analysis of relevant planning documents at the national level, especially, at the level of the Podlaskie, Świętokrzyskie and Opolskie Voivodeships (provinces). Based on the analysis of spatial functioning in the range of small cities (towns) located in two provinces in the so-called Poland B (Eastern Poland) and one province in the so-called Poland A, the initial recognition of the impact of small urban centres on the regional development was made at different levels. The current economic system rooted in the premises of the innovative development of regions requires conducting detailed studies in the field of investigating its internal structure and external dependencies. As a complex, dynamic mechanism, generating an increase in the quality of life corresponding to the human resources, it also requires an appropriate management remaining in harmony with modern, strategic and spatial economy. The article selectively determines the problems appearing in the economic system of a region and indicates the need to solve the most essential development problems, e.g. those arising due to the obligatory introduction of social and economic scientific descriptions as the fundamental documents for the needs of creating sustainable development of the small-town landscape.
PL
Planowanie przestrzenne odgrywa coraz istotniejszą rolę w kształtowaniu zagospodarowania przestrzennego na poziomie lokalnym (gmina, miasto). Jest to ściśle związane z licznymi dokumentami leżącymi u podstaw wdrażania zrównoważonej polityki w sferze rozwoju lokalnego. W artykule przedstawiono analizę dokumentów planistycznych obowiązujących na poziomach: krajowym i regionalnym, a w szczególności województw podlaskiego, świętokrzyskiego i opolskiego. Na podstawie analizy funkcjonowania gospodarki i istniejącego zagospodarowania przestrzennego wybranych małych miast położonych w dwóch województwach tzw. Polski B (Polska Wschodnia) i jednego województwa tzw. Polski A, rozpoznano wpływ małych ośrodków miejskich na różne poziomy rozwoju regionalnego. Obecny system gospodarczy zakorzeniony w przesłankach innowacyjnego rozwoju regionu wymaga szczegółowych badań w zakresie jego wewnętrznej struktury i zewnętrznych zależności. Jako złożony, dynamiczny mechanizm, generujący wzrost jakości życia odpowiadający zasobom ludzkim, wymaga również odpowiedniego zarządzania, w harmonii z nowoczesną, strategiczną i przestrzenną gospodarką. Artykuł selektywnie określa problemy funkcjonujące w systemie gospodarczym regionu i wskazuje na potrzebę rozwiązania najistotniejszych problemów rozwojowych, np. na obowiązkowe wprowadzenie społecznych i ekonomicznych opisów naukowych jako podstawowych dokumentów dla potrzeb kształtowania zrównoważonego rozwoju krajobrazu małomiasteczkowego.
8
Publication available in full text mode
Content available

Kontrowersje wokół ekonomii i ekonomistów

51%
Kowalczyk S.
Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
|
2018
|
vol. 48
|
issue 3
9-22
EN
Economics, like other sciences, is met with critical remarks and polemics from other areas of knowledge related to their findings and achievements. However, what distinguishes the critical trend towards economics and economists, especially in recent years, is special. It is characterized first of all by the exceptional intensity of critics, often taking the form of an attack, depreciating the status of economics as a science, and secondly, more and more frequent critical comments from the economists themselves. These issues are the subject of this article. The author tries to identify the main reasons for these critical remarks, he is considering the reality of the economic crisis and the sources of weakening the social prestige of economists. In conclusion, the actions necessary to reverse these trends that are unfavor-able for economics and economists are outlined.
PL
Ekonomia, podobnie jak i inne nauki, spotyka się z uwagami krytycznymi oraz polemikami ze strony innych dziedzin wiedzy, odnoszonymi do ich ustaleń i osiągnięć. Jednak to co wyróżnia krytyczny nurt pod adresem ekonomii oraz ekonomistów, zwłaszcza w ostatnich latach, jest szczególne. Charakteryzuje go po pierwsze, wyjątkowa intensywność krytyki, przybierającej często wręcz znamiona ataku deprecjonującego status ekonomii jako nauki oraz po drugie, coraz częstsze uwagi krytyczne pochodzące od samych ekonomistów. Zagadnienia te są przedmiotem niniejszego artykułu. Autor stara się zidentyfikować główne przyczyny tych krytycznych uwag, zastanawia się nad realnością kryzysu ekonomii i źródłami osłabienia prestiżu społecznego ekonomistów. W konkluzji stara się nakreślić działania niezbędne do odwrócenia tych niekorzystnych dla ekonomii i ekonomistów tendencji.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.