Search results

1

Sprawiedliwość i struktura społeczna - jak uzasadnić nierówność

100%

Kołodziej A., Wydział Humanistyczny U. S.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2013

|

vol. 46

PL

Rozważania dotyczące struktury społecznej, czy to na gruncie filozofii czy realnej (empirycznej) nauki o społeczeństwie, często poza zwykłym opisem, wyjaśnieniem funkcjonalnym czy genetycznym, zawierają także sądy wartościujące i normatywne. Znaczna część myślicieli społecznych odnosi się bowiem do problematyki oceny zastanej struktury bądź wskazywania kierunków, w jakich powinna być ona przekształcana. Właściwa struktura społeczna ma gwarantować szczęście jednostki bądź przynajmniej godne życie oraz ład całego społeczeństwa. Nie dziwi więc fakt, iż dla wielu różnie postrzegających rzeczywistość społeczną myślicieli, jak chociażby dla Platona, Arystotelesa, Marksa, Parsonsa i wielu innych, była to kwestia fundamentalna. Poza namysłem naukowym wskazana problematyka poruszała poznawczo i zmuszała do działania także „zwykłych” ludzi. Struktura społeczna (również dzisiaj), szczególnie w swym aspekcie dystrybucyjnym, jawi się wielu (w oglądzie potocznym) jako manifestacja niesprawiedliwości, jako przejaw często niesłusznych podziałów na bogatych i biednych, uprzywilejowanych i bez przywilejów, posiadających władzę i bez władzy. Krytycznie oceniany jest także sposób wykorzystywania tych różnych form kapitału. W poniższym artykule przedstawione zostaną wybrane elementy myśli społecznej dotyczące legitymizacji bądź negacji zasadności występowania wyraźnych podziałów strukturalnych. W artykule przedstawiony zostanie także fundamentalny dla rozważań „strukturalnych” podział na dystrybucyjne i relacyjne rozumienie struktury społecznej.

2

Ekohistoryk wobec wyzwań przyszłości

88%

Kieniewicz J.

Przegląd Humanistyczny

|

2014

|

issue 1(442)

65-80

EN

The article is an attempt to define future challenges which contemporary humanities face. The author undertakes this task from the ecohistorical position, which means interdisciplinary exploration of the social system environment. This research is aimed at defining future prospects. The author uses the General Systems Theory to present the original concept of the social system states. They are addressed with regard to relation of the society with the environment (elecological niche) and surrounding. The focus is on identity and transformation of societies. The discussion on prospects of their evolution is at the same time a debate on the future humanities in the face of new interpretations and concepts. The thesis of the article is that there is a need to focus research on the processes of the social system transformations as an introduction to effective land resources protection policy.

3

Kultura fizyczna jako przedmiot naukowego rozpoznania

63%

Urniaż J.

Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

|

2015

|

vol. 48

17-24

EN

This article discusses the novel position of Andrzej Pawłucki in terms of science of physical culture. Author refers to the social systems of physical exercise (gymnastics) and, based on these system, theory and science in Europe and Poland in a historical context. The starting point for A. Pawłucki is the understanding of physical culture as a deliberate governance of activities integrated with other systems participating in culture, and hence sciences of physical culture are rooted in the culture of the social system and create its own system. Confronted with the current perception of science in this field, A. Pawłucki accounts for the origins of science of physical culture and deep recognition of their significant dimension. In this paper, author tries to formulate and indicate the main issues of the position adopted by A. Pawłucki.

4

Społeczne czynniki ludzkiego działania

63%

Hausner J.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2013

|

issue 2-3(24-25)

8-18

PL

Autor stawia sobie w artykule następujące pytania: Jak ludzie faktycznie działają? Jakie czynniki kształtują ludzkie działanie? Jak ludzie postrzegają swoje działanie? Do jakiego stopnia to, jak postrzegają oni swoje działanie, ma na nie wpływ? Jakie byłyby konsekwencje, gdyby ludzie działali dokładnie tak, jak sobie to wyobrażają. Starając się na nie odpowiedzieć, dochodzi w toku wywodu do następującej konkluzji: ludzkiego działania w kontekście ładu społecznego nie należy interpretować w kategoriach homeostazy lub jako prowadzącego do stanu równowagi. Działania wynikają z napięcia i mogą być zorientowane na jego łagodzenie, ale wynikowo prowadzą do przechodzenia od jednego rodzaju napięcia do innego. Nie tylko są wyładowaniem energii, lecz także jej wytwarzaniem.

EN

In the article the author poses the following questions: How do people actually act? What factors influence human action? How do people perceive their own action? To what extent does the way they perceive their own actions influence such actions? What would be the consequences of people acting exactly as they think they did? In order to address those issues, in the course of his argumentation the author comes to the following conclusion: in a social context, human actions do not need to be considered as belonging in the category of homeostasis or as leading to a balance. The actions result from tension and their aim may be its alleviation, but they always lead to a transition from one form of tension to another. Not only do they defuse energy, they also produce it.

5

Kryzys a system społeczny i jego struktura

63%

Kołodziej A.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2013

|

vol. 5(41)

|

issue 2

5-22

EN

The notion of the social system in the field of sociology has been meeting the changing level of interest. One may follow the dynamics of the interest while studying the development of the social theory, especially in its functional and neofunctional version. This interest however is not determined only by the intrinsic dynamics of the social thought. It was also directly associated with nonscientific expectations, with the existing social situation. One may thus talk on the social climate of the system or anti-system way of thinking. The climate is to a large extent dependent on the social reaction to a crisis and the answer to the question: whether the solution to the crisis is sought within the frames of the system. In this context the notions of a crisis and a system seem to be clearly associated. The article refers to the social systems theory. The overriding aim of the article is to come up with the answer for the question on the current condition of the social system. Today when the issue of the crisis is so popular may one also talk about the crisis of the social system? The answer may not be unequivocal as the understanding of the crisis and the system in the sociological theory is ambiguous. The viewpoint presented in the article complying with this ambiguity includes also reference to the issue of the situation of the individual in the social system.

6

Six theorems of the social disintegration theory

63%

Stempień J. R.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2023

|

issue 87

89-99

PL

Artykuł prezentuje własną propozycję teoretyczną autora, stanowiącą próbę opisu specyﬁki i kondycji współczesnego społeczeństwa. Prezentowane w pracy podejście nawiązuje do tradycji myśli funkcjonalnej w socjologii, akcentując systemiczny charakter takich całości społecznych, jak społeczeństwo. Zarazem konwencjonalna przesłanka funkcjonalizmu dotycząca zbornego charakteru systemów społecznych jest tu odrzucana. W związku z tym, proponowane podejście teoretyczne jest tu nazywane teorią dezintegracji społecznej. W artykule wprowadzonych i omówionych zostało sześć twierdzeń tej teorii.

EN

In the article the author’s own theoretical view, intended to describe the speciﬁcity and condition of contemporary society, is presented. The approach discussed in the paper refers to the functionalist tradition in sociology, emphasizing the systemic nature of such social entities as society. At the same time, the conventional premise of functionalism regarding the cohesive nature of social systems is rejected here. Accordingly, the theoretical approach proposed is called social disintegration theory. Six theorems of this theory are introduced and discussed in the paper.

7

Dewiacja i Anomia w Ujęciu Systemowym / Deviation and Anomy Viewed Through Systems Theory

51%

Celmer B.

Kultura i Społeczeństwo

|

2013

|

vol. 57

|

issue 2

133-154

EN

Pojęcia dewiacji i anomii rozpatrywane w ujęciu systemowym mogą ułatwić szersze spojrzenie na bardzo wiele zachodzących we współczesnym świecie zróżnicowanych zjawisk, które można określić jako dewiacyjne bądź bliskie dewiacji, a także dostrzeżenie czynnikow je wyzwalających. Każdy system społeczny wymaga zachowania minimalnego porządku - wyznaczenia liczby dopuszczalnych zachowań, normalności zbudowanej nie na wskazaniu porządku, lecz na ograniczeniu nieporządku, czyli wyznaczeniu ilości i rodzaju dostępnych informacji, a więc ustanowieniu zakresu „normalności”. Współcześnie za sprawą dyferencjacji system społeczny przyzwala na coraz większy zakres nieporządku (Luhmann 2007b, s. 111-113). Poza procesem dyferencjacji w systemie społecznym o charakterze funkcjonalnym obserwuje się procesy odpływu latencji, refleksyjności, a przede wszystkim stałą anomię społeczną. Współczesna powszechność dewiacji, zwłaszcza takich, które można określić jako „słabe”, bądź też z pogranicza dewiacji, a także niejasność tego, co dewiacyjne, związana jest z szybkim tempem przemian z jednej strony, płynnością i skomplikowaniem struktury, a z drugiej z trwałością percepcji i semantyk, zachowywaną za sprawą socjalizacji i ciągłości kultury.

8

SYSTEMY SPOŁECZNE WSPÓŁCZESNEGO PAŃSTWA I BEZPIECZEŃSTWO KULTUROWE

51%

Drygas P. A.

Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW

|

2019

|

issue 3

49-60

PL

Z systemem społecznym jest podobnie jak z ludzkim organizmem. Złożony jest z wielu wyspecjalizowanych podsystemów, z których każdy pełni określone funkcje, a osła-bienie choćby jednego z nich, wpływa na kondycję całości. Globalne przemiany współcze-snego świata, które charakteryzują się homogenizacją systemów państwowych (szczegól-nie na wzór zachodni), stanowią poważne wyzwanie dla systemów narodowych i wpływają na wzrost znaczenia zagadnienia bezpieczeństwa narodowego. Konflikt między nowocze-snymi wartościami, a tradycjami narodowymi, regionalizacja, która poniekąd wymusza przedkładanie dobra wspólnoty nad interes państwa, wzrastający wpływ ponadnarodowych korporacji i nasilone ruchy migracyjne, to niektóre z problemów tworzących zapotrzebowanie na istnienie systemu bezpieczeństwa narodowego. Zatem w świetle teorii Talcotta Parsonsa dokonuję analizy mechanizmów Polskiego Systemu Bezpieczeństwa Narodowego, którego zadaniem jest utrzymanie zarówno zewnętrznego, jak i wewnętrznego bezpieczeństwa państwa, zwiększanie jego potencjału gospodarczego i zachowanie autonomii kulturowej, co wpływa na utrzymanie stabilności i ciągłości całego systemu państwa.

EN

Social system can be compared to human organism. It consists of certain special-ized subsystems, and each of them has its own function. Weakening of even one of them can negatively affect the whole of it. Global changes of contemporary world, which are char-acterized by homogenization of the state systems (especially in the Western manner), pose a serious challenge for national systems, and influence the importance of a subject of na-tional security. The conflict between modern and national values, regionalisation, which in some way forces propounding the community welfare over the national interests, increasing influence of transnational corporations and intensive migration flows, are some of the prob-lems that create the need for existence of national security system. Thus, according to Tal-cott Parsons theory of social systems, I will analyze the effectiveness of National Security Strategy of the Republic of Poland, which role is to maintain the external and internal securi-ty of the state, increase its economic potential and cultural autonomy – all of which are re-sponsible for stability and continuity of a whole state system.

9

Emendacja jako metoda w koncepcji Jana Amosa Komeńskiego

51%

Moleda J., Sobczak S.

Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne seria Pedagogika

|

2022

|

vol. 9

5-19

EN

The aim of the conducted analyses was to determine the causes and effects of thinking about emendation in the concept of Comenius. Review studies have been carried out. Some of Comenius' texts on aspect of emendation were analysed. Then, they were compared with the basic assumption of Comenius’ concept in philosophical anthropology. In the analyses, the analytical-synthetic method was used. It must be concluded that the use of emendation in the education system results from Comenius's concept of anthropology. Comenius spoke about the double emendation, which concerned the repair of the humanity of man himself and the repair of the social system. Education is a emendation for Comenius in order to achieve harmony and unity with the transcendent dimension. Emendation is a necessary means to correct the social error and humanity in man. The Panpaedia in Comenius' concept is an emendation leading to Panorthosis.

PL

Celem prowadzonych analiz było określenie przyczyn i skutków myślenia o emendacji w koncepcji Jana Amosa Komeńskiego. Przeprowadzono badania przeglądowe. Przeanalizowano niektóre teksty czeskiego uczonego, uwzględniając aspekt emendacji, a następnie – dzięki zastosowaniu metody analityczno-krytycznej – zestawiono je z podstawą myślenia antropologicznego w jego koncepcji. Należy wnioskować, że przyjęta przez Komeńskiego antropologia była przyczyną użycia przez niego emendacji i jednocześnie była przyczyną jej zastosowania w procesie edukacji. Komeński mówił o emendacji, która dotyczyła naprawy człowieczeństwa samego człowieka i emendacji systemu społecznego. Dla Komeńskiego edukacja jest emendacją wprowadzoną w celu osiągnięcia harmonii i jedności z wymiarem transcendentnym. Emendacja jest koniecznym środkiem do naprawienia błędu społecznego i człowieczeństwa w człowieku. W koncepcji Komeńskiego dotyczy ona korekty człowieczeństwa, a nie samego człowieka, jest także narzędziem zmiany systemu społeczno-politycznego. Powszechna edukacja Panpaedpia w koncepcji Komeńskiego jest emendacją prowadzącą do Panorthosis.

10

ELITY POLITYCZNE W LOKALNEJ STRUKTURZE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

45%

Dutkiewicz G.

Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW

|

2019

|

issue 4

75-86

PL

Kogo zaliczamy do lokalnych elit politycznych – kim są ludzie, którzy uczestniczą w podejmowaniu decyzji w ważnych dla wspólnoty lokalnej sprawach oraz decydują o jej rozwoju i przyszłości. Mając na uwadze wskazane kwestie w swoich rozważaniach dokonu-ję ogólnej refleksji problemu, jak zaproponowano w tytule niniejszego artykułu – Elity polityczne w lokalnej strukturze samorządu terytorialnego.

EN

Who do we count among the local political elite - who are the people who participate in making decisions on important matters for the local community and decide about its de-velopment and future. Analyzing these issues in my considerations I make a general reflec-tion of the problem, as proposed in the title of this article – Political elites in the local of government structure.

11

Мобильность как фактор глобальной безопасности

38%

Bezruk O.

De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności

|

2017

|

issue 2(3)

43-50

RU

Рассмотрены процессы мобильности в контексте исследования проблем глобальной безопасности. Отмечено, что нестабильная ситуация в глобальном мире, в условиях высокой степени неопределенности и сложной прогнозируемости, требует концентрации внимания общественно-политических структур на процессах мобильности. Выделены несколько факторов детерминирующих направление и особенности мобильности в пространстве социально-политического взаимодействия. Предложена классификация основных типов мобильностей присущих современному периоду развития социальных и политических систем.

EN

The article is devoted to the processes of mobility in the context of the study of global security problems. The author indicates that the unstable situation of the globalized world, in the conditions of high uncertainty and complex predictability requires attention of the social and political structures on the processes of mobility. Several factors determine the direction and features of mobility in a space of social and political interaction. The author puts forward a classification of the main types of mobility intrinsic to the modern social and political systems.

PL

Artykuł poświęcony jest procesom mobilności rozpatrywanym w kontekście badania problemów bezpieczeństwa globalnego. Autor wskazuje, że niestabilna sytuacja, w zglobalizowanym świecie, w warunkach dużej niepewności i przewidywalności, wymaga koncentracji uwagi struktur społecznych i politycznych na procesach mobilności. Kilka czynników warunkuje kierunek i funkcje mobilności w przestrzeni interakcji społecznych i politycznych. Autor prezentuje klasyfikację głównych rodzajów mobilności właściwych dla współczesnych systemów społecznych i politycznych.

Refine search results

Sprawiedliwość i struktura społeczna - jak uzasadnić nierówność

Ekohistoryk wobec wyzwań przyszłości

Kultura fizyczna jako przedmiot naukowego rozpoznania

Społeczne czynniki ludzkiego działania

Kryzys a system społeczny i jego struktura

Six theorems of the social disintegration theory

Dewiacja i Anomia w Ujęciu Systemowym / Deviation and Anomy Viewed Through Systems Theory

SYSTEMY SPOŁECZNE WSPÓŁCZESNEGO PAŃSTWA I BEZPIECZEŃSTWO KULTUROWE

Emendacja jako metoda w koncepcji Jana Amosa Komeńskiego

ELITY POLITYCZNE W LOKALNEJ STRUKTURZE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

Мобильность как фактор глобальной безопасности