Search results

1

Szabla i krucyfiks. Działalność wojskowa Jana Zapolskiego - Opata Lędzkiego

100%

Staręgowski B.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2020

|

vol. 134

151-168

PL

Zagadnienie dotyczące służby wojskowej przedstawicieli duchowieństwa jest zjawiskiem dość rzadkim i wydawać by się mogło kontrowersyjnym. Według doktryny pochodzącej jeszcze z czasów średniowiecza, księżom nie wolno było przelewać krwi. Nie zmienia to jednak faktu, że historia zna przypadki duchownych, którzy służyli w wojsku i to nie tylko jako kapelani. Życiorys księdza-opata Jana Zapolskiego wpisywałby się doskonale w to zagadnienie. W 1651 r. podczas gdy gros szlachty wielkopolskiej ruszył na wyprawę pod Beresteczko, Zapolski korzystając z posiłków lokalnych duchownych, rozbił siły chłopskie planujące zorganizowanie powstania ludowego. W czasie potopu szwedzkiego, gdy Szwedzi zagrozili Rzeczpospolitej, Wielkopolsce i Kościołowi katolickiemu, prowadził działania wojskowe przeciwko nim, oblegając i zdobywając Koło, a następnie biorąc udział ze swoją chorągwią w wyprawie na marchię brandenburską w 1656 r. Rejestr popisowy jego chorągwi zachował się do dziś i dzięki niemu możemy zapoznać się z jej dokładną strukturą.

2

Influence of the Polish martial art onto European armies in the 18th and 19th centuries – an outline

80%

Sawicki Z.

Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

|

2014

|

vol. 14

|

issue 4

3-13

EN

The paper is an attempt to present the influence of the Polish martial art onto European armies of the 18th and 19th centuries. It is a specific paradox that Poland, non-existant as a state on the map of Europe, made greater impact with its military training in armies of Europe than during the period of being great and victorious. When Poland lost its independence, Polish army was incorporated into the annexation armies: Russian, Austrian and Prussian where in many cases was a source of training and knowledge on sabre and lance usage. A part of the army non-compliant with annexation joined the Napoleon’s army and countries fighting for independence and so called “Your and our freedom” where fighting valiantly was an example for other. The attitude, bravery and combat skills as well as look and gear of the Polish soldier made many western armies adopt the style, armour and martial art. Unfortunately, lack of our own state left us with no possibility of full recognition and verification of our martial art. Hence even the name “Polish martial art” could not be widely mentioned as there was no country bearing the name “Poland”. There were but Poles mentioned as soldiers of prowess. We were presented as an example, but not preserved as a Polish one which it deserved. The Hungarians possessed their state, their place on the map of Europe therefore their fencing survived, having conditions for development and preservation. Nowadays Polish traditions of martial art are promoted in periodicals and scientific conferences because their content and subject meet the definition of the martial art as perceived in the humanistic theory of martial arts as well as in the broad definition adopted by the American theory of culture [Cynarski 2013]. The above paper’s aim is to drag attention to that fact and encourage further researches into the subject.

PL

Artykuł jest próbą ukazania wpływów polskiej sztuki walki na armie europejskie XVIII i XIX w. Swoistym paradoksem jest to, że Polska, która znikła z mapy Europy jako państwo, swoim wyszkoleniem wojskowym wywarła większy wpływ na armie europejskie niż gdy była wielka i zwycięska. Gdy Polska utraciła niepodległość, wojsko polskie zostało wcielone do armii zaborczych: Rosji, Austrii i Prus, gdzie w wielu przypadkach było wzorem wyszkolenia i źródłem wiedzy do walki szablą i lancą. To wojsko zaś, które nie pogodziło się z utratą niepodległości weszło, w skład armii napoleońskiej i krajów walczących o niepodległość oraz tzw. „za waszą i naszą wolność", gdzie bijąc się bohatersko dawały przykład innym. Postawa ta, dzielność i umiejętność walki, a także wyjątkowy wygląd i ubiór żołnierza polskiego sprawiły, że wiele armii zachodnich przejęło polski wzór ubioru, uzbrojenia i sztuki walki. Niestety, brak własnego kraju pozbawił nas możliwości pełnej identyfikacji i weryfikacji polskiej sztuki walki. Nie mogła się więc przebić szerzej nazwa polska sztuka walki, bo nie było kraju o takiej nazwie. Mówiło się, że Polacy to świetni żołnierze, ale nic poza tym. Brano z nas wzór, ale nie utrwalano go jako polski, jak na to zasługiwał i co było prawdą. Węgrzy mieli swoje państwo, mieli swoje miejsce na mapie Europy, więc ich szermierka przetrwała, bo w przeciwieństwie do naszej miała warunki do rozwoju i utrwalania. Obecnie polskie tradycje sztuki walki promowane są w czasopismach i na konferencjach naukowych ponieważ ich treść i tematyka pasuje do definicji sztuk walki przyjętych w humanistycznej teorii sztuk walki, a także do szerokiej definicji przyjętej w amerykańskiej antropologii kultury [Cynarski 2013]. Powyższy artykuł ma więc zwrócić uwagę na ten fakt i zachęcić do dalszych badań w tym zakresie.

3

Szable w kontekście badań nad bronią dawną – przyczynek do dziejów bronioznawstwa polskiego

80%

Chramiec M.

Opuscula Musealia

|

2019

|

vol. 26

59-81

EN

This article is an attempt to provide a comprehensive view on the history of hoplology in relation to the most popular type of weapon used in the old Polish-Lithuanian Commonwealth, the sabre. The research history addresses the issue of modern weapons, which is motivated by the emergence of various types of sabre at that time. Research on old weapons, inspired primarily by collectors, museologists and members of academia, traditionally uses a range of methods developed by history, art history, archaeology and art restoration. Such research can also enter the field of sociology and cultural studies, provided that we take into account the fact that weapons, sabres in particular, symbolized social standing. The variety of issues, which are generally confined to the above mentioned concepts, also translates into the historiographic sphere. Because of that, it may be surprising that Polish literature on historical weapons only dates back to the second half of the 19th century. However, collectors had shown interest in military items much earlier. The first part of the article presents the most important private collections of weapons from the end of the 18th century to the beginning of the 20th century, with particular focus on the almost entirely preserved collection of Izabela Czartoryska, who founded the first museum in Poland. This layout is the starting point for presenting academic interest in military items, divided into the pre- and post-war periods.

Refine search results

1 Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

1 Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

1 Opuscula Musealia

1 2020

1 2019

1 2014

1 Chramiec M.

1 Sawicki Z.

1 Staręgowski B.

Szabla i krucyfiks. Działalność wojskowa Jana Zapolskiego - Opata Lędzkiego

Influence of the Polish martial art onto European armies in the 18th and 19th centuries – an outline

Szable w kontekście badań nad bronią dawną – przyczynek do dziejów bronioznawstwa polskiego