Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  sztuka religijna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Malowidła ścienne Zofii Baudouin de Courtenay w kościołach Gdańska i Sopotu

100%
Bilewicz H.
Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej
|
2015
|
vol. 8
139-150
PL
Twórczość Zofii Baudouin de Courtenay (1889–1967), mimo paru prób wycinkowych opracowań, nadal pozostaje zapoznana. W artykule przedstawione zostały – w kontekście prób reanimacji kościelnej sztuki monumentalnej po roku 1945 – powojenne realizacje malarskie artystki w kościołach Gdańska (św. Elżbiety, św. Jakuba) i Sopotu (św. Jerzego). Są to prace o „neobizantyńskim” charakterze, tworzone poza oficjalnym mecenatem i zasięgiem ówczesnej krytyki, wpisujące się – poprzez poszukiwanie zmodernizowanej formuły sztuki sakralnej – w dialog nowoczesności z tradycją.
EN
The artistic output of Zofia Baudouin de Courtenay (1889–1967), despite several attempts atof fragmentary studies, still remains still largely unknown. The article presents post-war worksrealizations of the artist executed in the churches of Gdańsk (St Elisabeth’s, St Jacob’s) and Sopot (St George’s) in the context of the attempts atof reviving sacral monumental art. These works are neo-Byzaentine in its character and were produced outside the official state patronage and outside the official range of art critics. By using the modernized formula for presenting sacral art, they display the dialogue between modernity and tradition.
2
Publication available in full text mode
Content available

Sakrament namaszczenia chorych i jego obrazowanie w sztuce zachodnioruskiej w dobie polemiki międzywyznaniowej

75%
Gronek A.
Latopisy Akademii Supraskiej
|
2014
|
vol. Synody Cerkwi Prawosławnej w I Rzeczypospolitej
|
issue 5
121-143
EN
Texts from the New Testament – namely Mark 6, 13 and James 5, 14-15 – witness to the apostolic origin of the sacrament of the anointing of the sick. It was already known in the first ages of Christian Church as Origen, Eusebius of Cesarea, John Chrysostom, Cyrill of Alexandria, St Hypolite, St Serapion of Thmuis write about it. The ordo of the contemporary rite was formed finally in the XIV century. At the synod of Kiev in 1640 the text of catechism was approved and most important questions concerning the liturgy and rites were solved. As a result The Great Euchologion was edited in 1646. The first images representing the sacrament appeared only in printed euchologions of which the earliest was integrated into a vignette header placed in the Euchologion of Stratin (1606). The same type of pictures appear in other editions during the whole XVII century. The possible differences concern the number of details included in the images. The sacrament is presented in most cases in liturgical books, much fewer are actual paintings – icons or frescoes. In the Ruthenian art (e.g. St’Andrew’s Church in Kiev or Holy Trinity Church in the Laure of Kiev-Pechersk), apart from the narrative images presenting the sacrament, there are also – under the influence of baroque art – the ones of symbolic (for example Euchologion edited in Pochaev in 1741) or typological nature (among others using as figure the parable of merciful Samaritan). Still in the XVII and XVIII one does not observe significant changes in the way of presenting the sacrament of anointing of the sick either in the Orthodox Church (as a result of polemic with Catholics) or in the Greek Catholic Church (as a result of Latinization): there were always seven priests administering seven unctions.
3
Publication available in full text mode
Content available

Muzeum Diecezjalne Sztuki Religijnej w Lublinie

75%
Kaproń Z.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
1987
|
vol. 54
104-105
EN
-
4
Publication available in full text mode
Content available

Witolda Urbanowicza dwaj Papieże w Paryżu

71%
Sienkiewicz J. W.
Roczniki Humanistyczne
|
2020
|
vol. 68
|
issue 4
97-107
EN
This article is just a marginal part in discovering Witold Urbanowicz’s works. Discovering it once again, but from a different perspective. Urbanowicz was a Polish artist – painter, sculptor and graphic designer living in Paris. The works of the 75-year old Pallottine are a part of a large contribution of Polish artists creating abroad in the XXth and XXIst century which, over the years, have been vastly underappreciated. This analysis is focused on a large-scale representation (created in 2014 with a fresco technique) of two Popes – Pope John Paul II and John XXIII, heading towards the Upper Room. The main motivation behind creating this piece of art in the Pallottines’ bulding in Paris was the fact that both Angelo Giuseppe Roncalli (later to become John XXIII) and Karol Wojtyła visited the place at one point in their lives. The former paid a visit to the bulding in the early 50s of the XXth century while he was still an apostolic nuncio. Meanwhile, the Pole visited the place in 1978, in which he consumed his meals with the nuns at the refectory – the same refectory in which today we can enjoy the work of Urbanowicz. This scene not only represents a significant moment in the Parisian Pallottines’ history, but also brings with itself a number of interpretations that can provoke deep conteplation about the Church’s history.
PL
Artykuł jest przyczynkiem w procesie „odkrywania na nowo” twórczości Witolda Urbanowicza – polskiego artysty (malarza, rzeźbiarza, grafika) w Paryżu. Twórczość 75-letniego pallotyna wpisuje się w losy polskich artystów tworzących poza Polską, których dzieła pozostają nadal „w poczekalni sztuki”, oczekując na właściwe ich rozpoznanie i wprowadzenie do dziejów polskiej historii sztuki XX i XXI wieku. Tematem analizy jest wielkoformatowe przedstawienie wykonane po 2014 roku w technice fresku, znajdujące się w refektarzu pallotyńskiego domu w Paryżu. Przedstawia dwóch Papieży: Jana Pawła II i Jana XXIII kierujących się ku Wieczernikowi. Głównym powodem powstania tego dzieła w budynku ojców pallotynów w Paryżu był fakt, iż zarówno Angelo Giuseppe Roncalli (przyszły Papież Jan XXIII) – jako nuncjusz apostolski w Paryżu od 1944 roku (mianowany przez papieża Pius XII) w początku lat 50. XX wieku – jak i kardynał Karol Wojtyła w 1978 roku byli gośćmi w paryskim domu ojców pallotynów, gdzie wraz z zakonnikami spożywali posiłki w refektarzu, który zdobi obecnie opisywana kompozycja autorstwa Urbanowicza. Scena ta nie tylko ilustruje fakt historyczny ważny dla paryskich pallotynów, lecz także niesie ze sobą szereg możliwości interpretacyjnych, które mogą być powodem dla niejednej rozprawy z zakresu historii kościoła.
5
Publication available in full text mode
Content available

PROBLEM RECEPCJI NA ZACHODZIE NAUKI O OBRAZACH SOBORU NICEJSKIEGO II

63%
Chełstowski D.
Zeszyty Naukowe KUL
|
2017
|
vol. 60
|
issue 2
389-408
EN
The teaching of the Second Vatican Council of 787 on the cult of images has never been fully absorbed by the Western Church. This legacy is particularly relevant today, in the era of image and visual communication, whose use in evangelism seems to be a requirement of our time. It is therefore necessary to conduct a second deeper reflection on the place and role of the sacred image in the Church, and to reach out to the sources, still valid and not fully accepted, the doctrine elaborated by this Council.
PL
Nauka Soboru Nicejskiego II z 787 roku dotycząca kultu obrazów nigdy nie została w całości przyswojona przez Kościół Zachodni. Jednak spuścizna ta jest aktualna szczególnie dziś, w erze obrazu i komunikacji wizualnej, których wykorzystanie w ewangelizacji wydaje się być wymogiem naszych czasów. Dlatego też konieczne jest przeprowadzenie po raz wtóry głębszej refleksji nad miejscem i rolą świętego obrazu w Kościele, a także sięgnięcie do źródeł, wciąż aktualnej i nie do końca przyjętej, doktryny wypracowanej przez ten Sobór.
6

Włoskie źródła rzeźbiarskiej wyobraźni Norwida

63%
Łapiński Z.
Studia Norwidiana
|
2017
|
vol. 35
5-21
PL
Artykuł zajmuje się metaforyką i tematyką rzeźbiarską w twórczości literackiej Norwida na tle dziewiętnastowiecznej teorii i praktyki tej sztuki. Jako przykłady służą fragmenty trzech utworów poetyckich (Ziemia, Klaskaniem mając obrzękłe prawice…, Polka) oraz jednej noweli („Ad leones!...”). Zarysowany też zostaje problem: dlaczego tak chętnie zarówno autorzy prac badawczych o Norwidzie, jak i poeci, piszą o jego stylu pisarskim jako o stylu rzeźbiarskim.
EN
The article deals with metaphors and sculptural themes in Norwid’s literary work against the background of 19th-century sculpture theory and practice. The analysed examples include fragments of three poetic works (Ziemia [Earth], Klaskaniem mając obrzękłe prawice… [With right hands swollen from clapping...], Polka) and one novel (“Ad leones!...”). It also outlines the main problem: why both the scholars studying Norwid’s works and poets define his style of writing as a sculptural style.
7
Publication available in full text mode
Content available

Italian sources of Norwid’s sculptural imagination

63%
Łapiński Z.
Studia Norwidiana
|
2017
|
vol. 35 English Version
5-22
PL
Artykuł zajmuje się metaforyką i tematyką rzeźbiarską w twórczości literackiej Norwida na tle dziewiętnastowiecznej teorii i praktyki tej sztuki. Jako przykłady służą fragmenty trzech utworów poetyckich (Ziemia, Klaskaniem mając obrzękłe prawice…, Polka) oraz jednej noweli („Ad leones!...”). Zarysowany też zostaje problem: dlaczego tak chętnie zarówno autorzy prac badawczych o Norwidzie, jak i poeci, piszą o jego stylu pisarskim jako o stylu rzeźbiarskim.
EN
The article deals with metaphors and sculptural themes in Norwid’s literary work against the background of 19th-century sculpture theory and practice. The analysed examples include fragments of three poetic works (Ziemia [Earth], Klaskaniem mając obrzękłe prawice… [With right hands swollen from clapping...], Polka) and one novel (“Ad leones!...”). It also outlines the main problem: why both the scholars studying Norwid’s works and poets define his style of writing as a sculptural style.
8

Tempus passionis według Stanisława Kulona

51%
Rogozinska R.
Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej
|
2015
|
vol. 8
50-72
PL
Tekst jest omówieniem kilkunastu rzeźb oraz rysunków Stanisława Kulona o tematyce martyrologicznej. W pierwszej kolejności poddano analizie rysunki obrazujące rzeź Polaków na Wołyniu (2010), cykl autobiograficznych płaskorzeźb Świadectwo 1939–1946, ilustrujących katorgę zesłańców polskich na Uralu (2013), oraz 28 płaskorzeźb Droga krzyżowa (1991), w których losy Polaków w łagrach sowieckich zostały w splecione z męką i śmiercią krzyżową Jezusa Chrystusa. Poczucie moralnego posłannictwa, wykluczające wieloznaczność i wzbraniające się przed zakusami wyobraźni, doprowadziło Kulona do bezprecedensowego przedstawienia faktów, ujawnienia, że tak-oto-było. W miejsce skrótu, symbolu, obrazowania aluzyjnego, częstego we wcześniejszych okresach twórczości rzeźbiarza, pojawia się narracja quasi-dokumentalna, mająca na celu ujawnienie realnego wymiaru zbrodni. Twórca nie szczędzi więc drastycznych szczegółów, ukazując tortury, jakim poddawano ofiary i ich katorżniczą pracę „na nieludzkiej ziemi”. Treści martyrologiczne obecne są również w wielu innych dziełach Kulona, zarówno religijnych, jak i świeckich. Znaleźć w nich liczne można odniesienia do sytuacji Polaków pod okupacją sowiecką i w czasie stanu wojennego 1981–1983. Tragiczna wizja ludzkiego losu nie jest w nich jednak pozbawiona „wyższego adresu”. Przeciwnie, często dochodzi do głosu nadprzyrodzony status istnienia człowieka i ujawnia się perspektywa eschatologiczna, silnie wyeksponowana w rzeźbach o tematyce pasyjnej. Niezależnie jednak od podejmowanych tematów i sposobów ich artykulacji plastycznej, cały dorobek Kulona to w istocie dzieło człowieka uwikłanego w traumatyczną przeszłość, naznaczonego stygmatem doświadczonego ludobójstwa i zniewolenia przez reżim komunistyczny.
EN
The text discusses several sculptures and drawings by Stanisław Kulon on the theme of the martyrology of the Polish nation. The first to be analysed are the drawings depicting the Volhynian massacres (2010), a cycle of autobiographical bas-reliefs Testimony 1939-1946, showing the ordeal of Polish deportees to the Urals (2013), and twenty-eight bas-reliefs The Way of the Cross (1991), which conflate the fate of Poles at the Soviet labour camps with references to Christ’s suffering and death on the cross. The conviction that he had a moral lesson to teach – which rules out ambiguity and the temptation to let one’s imagination run riot – made Kulon focus on the “bare facts” only and adopt a this-is-what-really-happened kind of approach. In lieu of the shorthand, symbol, and the radical deformities frequently employed in his previous work, they use a more quasi-documental style of narration in order to emphasise the enormity of the crime. The works show in drastic detail the tortures inflicted on the deportees and their gruelling work in the “inhuman land”. Martyrological themes are also present in Kulon’s other works, both religious and secular. They feature numerous references to the situation of Poles living under Soviet occupation and during martial law in the years 1981–1983. The tragic view of the human condition is not without an appeal to a “higher power”. On the contrary, his belief in the supernatural status of man’s existence is often accentuated, thus revealing an eschatological perspective, especially in the sculptures inspired by the Passion of Christ. Regardless of its themes and modes of artistic creation, Kulon’s entire legacy shows a man entangled in a traumatic past, marked by the trauma of the genocide he witnessed and the years of captivity under communist rule.
9
Publication available in full text mode
Content available

Dydaktyka uniwersytecka w przestrzeni muzeum religijnego. Zajęcia praktyczne Dokumentacja obiektów i Rzemiosło artystyczne dla studentów Muzeologii UKSW w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej

51%
Wiśnicka A.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2019
|
vol. 112
439-452
EN
The article presents the Decorative arts and Documentation classes for museology students of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw. The main focal point has been the aspects of the course which were taken at the Warsaw Archdiocese Museum. The theoretical background of decorative arts history, combined with the in-depth course on how to prepare proper artefact documentation, is an integral part of BA Museology studies. Due to the lack of a university museum, it was particularly important to provide students with the opportunity to put theory into practice in a real museum, using techniques and artefacts not available at the university. The text analyses particular questions which were beneficial for museum studies adepts as performed in the professional environment. 
PL
Niniejszy tekst prezentuje zajęcia praktyczne z przedmiotów Rzemiosło artystyczne oraz Dokumentacja obiektów dla studentów UKSW, które odbywały się w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. Wyszczególnione zostały szczególnie aspekty kursu, który odbywał się w muzeum, jako, że treści teoretyczne wykładane były w warunkach akademickich. Niezwykle ważne okazało się skonfrontowanie wiedzy nabytej podczas wykładów i ćwiczeń z praktycznym kursem dokumentacji obiektów, który w założeniu stanowi integralną część studiów licencjackich na kierunku Muzeologia. Z uwagi na brak muzeum uniwersyteckiego, było kwestią kluczową by zapewnić studentom środowisko, w którym wiedza teoretyczna zostałaby skonfrontowana z praktyką muzealniczą. Tekst analizuje najważniejsze aspekty zajęć w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, które pozwoliły studentom na pracę w profesjonalnym środowisku muzealnym.
10

Wątki mesjanistyczne i martyrologiczne w Bożych Grobach kościołów poznańskich w latach 1982–1985 jako przyczynek do dyskusji nad zjawiskiem aranżacji wielkotygodniowych

38%
Makówka L.
Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej
|
2015
|
vol. 8
128-138
PL
Kształtujący się od czasów rozbiorów mesjanizm polski przybierał na sile w okresach zagrożenia polskiej państwowości i egzystencji narodu. W 1. połowie lat 80. ubiegłego wieku artystycznym przejawem tej tradycji, zintensyfikowanej po wprowadzeniu stanu wojennego, były aranżacje Bożych Grobów, stanowiące odrębne, typowo polskie zjawisko łączące tradycje liturgiczne z martyrologią narodową. W tradycyjne motywy dekoracji wielkotygodniowej, tworzonej w większych miastach także przez artystów z kręgu Kultury Niezależnej, wplatano rekwizyty i symbole odnoszące się do aktualnej sytuacji społecznej i politycznej. Jako egzemplifikacja zjawiska zostały przywołane Boże Groby z poznańskich kościołów lat 1982–1985. Poddając te realizacje krytyce artystycznej, autor artykułu stawia tezę, że rozpatrywane zjawisko wymyka się jednak narzędziom stosowanym przez tradycyjną historię sztuki i jest swoistym fenomenem, który należy analizować także z innych pespektyw badawczych. Zwyczaj budowania Bożych Grobów omówiony został także w kontekście europejskiej sztuki religijnej inspirowanej wątkami pasyjnymi w 2. połowie XX wieku.
EN
Developing since the Partitions, Polish messianism always strengthened in the periods when the Polish state and the existence of the Polish nation were threatened. In the first half of the 1980s, this tradition, intensified after the proclamation of Martial Law, found its expression in the Easter compositions of Christ’s Tomb. These arrangements constituted an independent, typically Polish phenomenon, joining the liturgical tradition with the national martyrology. The traditional motifs of Holy Week decorations were thus enriched with objects and symbols related to the contemporary social and political situation. In large cities, the compositions were also built by professional artists from the circles of Independent Culture. In this article, to exemplify this phenomenon, Christ’s Tombs from Poznań churches in the years 1982–1985 are presented. By subjecting those compositions to artistic critique, it is hypothesized that the analysed works nevertheless escape the application of the traditional art-historian’s tools, and that they constitute a unique phenomenon that must also be analysed from other research perspectives. The custom of building Christ’s Tombs is also discussed in the context of European religious art inspired by Paschal themes in the second half of the 20th century.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.