Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  teksty prawne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Badania nad językami prawa prowadzą zarówno lingwiści, jak i prawnicy, każda grupa zawodowa w nieco innym zakresie. Prawnicy skupiają uwagę na instytucjach państwa i prawa, tworzeniu i stoso­waniu przepisów prawa i na kwestiach (re)konstruowania norm prawnych. Lingwiści natomiast inte­resują się komunikacją językową w zakresie prawa w różnych kontekstach oraz istotą języków prawa występujących jako idiolekty i polilekty specjalistyczne. Tworzenie tekstu zamierzonego jako praw­ny/ustawowy odbywa się w zinstytucjonalizowanym kontekście działania różnych zespołów oraz or­ganów prawotwórczych w ramach państwa, przy użyciu odpowiednich języków prawa. Natomiast czystą fikcją prawną jest koncepcja tzw. racjonalnego prawodawcy, który używa języka prawnego. O przebiegu i sposobie tłumaczenia tekstów prawnych decyduje w pierwszym rzędzie funkcja prze­kładu w społeczeństwie docelowym: (1) regulacyjna (z mocy prawa), lub (2) czysto informacyjna.
EN
The issue of translating legal texts has been a subject of interest of both philologists and lawyers. The result of translation activities in this area is assessed not only in terms of language correctness, equivalence and adequacy but also through the aspect of potential extralinguistic consequences. The codified legal texts typically have a fixed formal structure. Each component of such a text plays a specific role due to which the text becomes an official document. Another significant function played by the component is expression of the correct content determined in accordance with the existing system of notions in a particular area. While analysing texts strictly legal in their character, some detachment from presumptions typically made by linguists can be observed. This research is deeply immersed in legal linguistics because words and texts included in it are interpreted through the law perspective (and legal notions respectively) in relation to the law—due to its content and purpose, but not through meanings in the general language. Structure elements of general language, placed in the frames of a legal text undergo a process of juridisation. That means that they are compared to strictly legal elements and require a legal and hermeneutical analysis analogous to them
PL
Przedmiotem artykułu, jest omówienie ruchu „plain legal language” czyli zrozumiałej i efektywnej komunikacji w tekstach prawnych. Zaprezentowany zostanie rozwój ruchu „plain language” oraz postulat powszechnego rozumienia prawa, w odniesieniu do polskich dyrektyw redagowania tekstu prawnego. Wybrane techniki i narzędzia standardu „plain language” zostaną w formie eksperymentu zaimplementowane do ustawy konsumenckiej. Artykuł opisuje rozwiązania, które potencjalnie mogą zwiększyć komunikatywność tekstów prawnych.
EN
The purpose of this research is to explore plain-language postulates reflecting on legal drafting assumptions since legal acts should be precise, clear and express with no doubts the intention of the legislator. The aim of this project is to commence discussion about improving the clarity of Polish consumer law based on selected plain-language techniques. This article agrees that the aspiration to make the law comprehensible for all subjects is an idealistic postulate. Ultimately, despite this, legislators’ obligation is to make an effort to increase the intelligibility of legislation wherever it is possible.
PL
W artykule stawia autorka tezę, że model języka aktów normatywnych ma charakter naturalny. Wychodząc od Bühlerowskiej teorii konstrukcji świata w płaszczyznach deiktycznej i symbolicznej etnicznego języka potocznego twierdzi, że zarówno deiktyczny świat przedstawień, jak i symboliczny świat woli ustawodawcy, są wpisane w potoczny model komunikacji językowej, a ustawodawca wskazuje w akcie stanowienia normy prawnej – jak w sytuacjach dnia codziennego z pozycji egocentrycznej – status obowiązków adresata i zarazem uprawnień recipienta działania ustanowionego normą wysłowioną w przepisach prawnych. Metatekstowa rama („ustanawiam”) konstruuje obraz świata norm prawnych z pozycji psychologicznego źródła wypowiedzi („ja”) organizującego podstawową (pierwotną) funkcję adresatywną sfery odniesienia przestrzennego („to” – „ten” – „tamten”) i organizuje relację należności i powinności, które rządzą konstrukcją ustanowionego świata norm. Wypowiedź ustawodawcy symbolizuje wskazane podmioty oraz wskazany przedmiot regulacji prawnej i jest modalizowana deontycznie, jak w art. 356 § 1 k.c. – np. wierzyciel („tamten”)  może żądać (orzeczenie modalne) osobistego świadczenia („to”) dłużnika („ten”), co odczytuje się także, że dłużnik („ten”) powinien świadczyć (orzeczenie modalne) osobiście na żądanie („to”) wierzyciela („tamten”). Autorka uzasadnia, że błędne jest twierdzenie, jakoby system języka dopuszczał nieprecyzyjne wysłowienie intencji ustawodawcy. W systemowym odniesieniu znaków językowych wypowiedź prawna nie różni się od wypowiedzi potocznej i uwzględnia eliptyczny charakter języka etnicznego. Tekst aktu prawnego może być natomiast nieprecyzyjnie rozumiany lub różnie interpretowany – podobnie jak wypowiedzi potoczne – gdyż naturalną jego właściwością jest eliptyczność wypowiedzi wymagająca interpolacji brakujących składników w odbiorze i redundantność znaków języka, których referencję zapewnia nadawca tekstu.
EN
The thesis of this article is that the texts of legislative acts represent the most natural speech. Legal language becomes complete in depicting the world as well as in expressing the will of a legislator and his attitude to what is said by him, both on deictic and symbolic level. Informality in legal language is a desired feature – working on the assumption that an ordinary ethnic language is correctly interpreted.
PL
Artykuł przedstawia różne typologie błędów tłumaczeniowych popełnianych w przekładzie z języka angielskiego na język rosyjski. Autorka koncentruje się na typologiach psycholingwistycznych. W szczególności nacisk zostaje położony na typologię błędów opartą na lapsologii, w której wprowadza się podział na błędy ekspresji i impresji. Część empiryczna pracy zawiera analizę oraz przykłady błędów popełnionych przez studentów uczestniczących w kursie przekładu prawniczego angielsko-rosyjskiego.
EN
The paper presents different classifications of translation errors made in translating texts from English into Russian. Special attention is given to psycholinguistic classifications based on exploring the mechanisms of speech mental processes engaged in the process of perceiving and generating texts in a foreign language. The paper emphasizes the psycholinguistic classification based on erratology, and gives its detailed description. In the given classification the translation errors are divided into errors of the expressive type and errors of the impressive type. The empiric part of the research includes the examples and analysis of errors that are very specific to the students’ translations of legal texts from English into Russian.
RU
В статье представлены различные классификации ошибок, проявляющихся при переводе текстов с иностранного языка на родной язык. Особое внимание уделяется психолингвистическим классификациям, основанным на выявлении механизмов речемыслительной деятельности по восприятию и порождению текстов на иностранном языке. В статье делается акцент на психолингвистическую классификацию ошибок, созданную на базе эрратологии, и дается ее подробная характеристика. В данной классификации переводческие ошибки делятся на ошибки экспрессивного типа (ошибки порождения) и ошибки импрессивного типа (ошибки восприятия). Практическая часть исследования включает в себя примеры и анализ ошибок восприятия и порождения, которые наиболее характерны для учебных переводов юридических текстов с английского языка на русский.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.