Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 16

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  teoria filmu
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Teoria poetyki kina Giorgia Agambena a twórczość filmowa Guy Deborda

100%
Morawski J.
Panoptikum
|
2013
|
issue 12(19)
254-268
EN
The main purpose of my paper is to introduce a new approach to visual and cinema studies that redefines the idea of image in its traditional, aesthetical status. One of several philosophers that have got engaged in polemics with Deleuzian film theory, presented in a two-volume book Cinema 1. The movement- image, Cinema 2. The time-image, Giorgio Agamben introduced his own new theoretical proposition. He suggested replacing the fundamental aesthetical understanding of image with the rather ethical and political idea of the gesture. By criticizing the Deleuzian semiotic taxonomy of images he entered the discussion on contemporary film theory with a completely fresh approach. In my paper I will not only present his core ideas on film theory studies but also explain what the consequences of his theory are on the studies of images in contemporary culture. Agambenian ideas do not simply focus on film theory but rather reflect a specific condition of society and culture that he has examined throughout his academic career. Basing on his philosophy I will then introduce the works of Guy Debord and his artistic strategy that I suggest analyzing with references to Agambenian philosophy. By basing my analysis on the two most important and meaningful films by Debord, I seek for connections between their critical and political dimensions and the core concepts created and developed by the Italian philosopher – gesture, potentiality, difference, repetition, etc.
2
Publication available in full text mode
Content available

Tańczące muzy. Kino i korespondencja sztuk

72%
Hendrykowski M.
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
|
2009
|
vol. 7
|
issue 13-14
5-14
EN
How traditional arts are used and adapted by film? In what ways do they correspond and cooperate as structural elements supporting a fully coherent piece of film? These fundamental questions open many areas of film research. The paper examines three competing definitions of cinema as polimorfic art and gives overview of various versions and modes of coexistence of arts in film. Author argues that ambivalence is evidenced between policy of adapting established arts and policy of modelling new art by filmmakers. The role of film practice in orchestrating individual strategies is used to highlight this ambivalence. Aspirations good for one separate art can be wrong for film as specific medium and kind of art. „The play’s the thing”. As far as symbiosis of many different arts is important for cinema, culture of adaptation remains key question in film practice and filmmaking.
PL
Dancing muses. Cinema and the correspondance of arts How traditional arts are used and adapted by film? In what ways do they correspond and cooperate as structural elements supporting a fully coherent piece of film? These fundamental questions open many areas of film research. The paper examines three competing definitions of cinema as polimorfic art and gives overview of various versions and modes of coexistence of arts in film. Author argues that ambivalence is evidenced between policy of adapting established arts and policy of modelling new art by filmmakers. The role of film practice in orchestrating individual strategies is used to highlight this ambivalence. Aspirations good for one separate art can be wrong for film as specific medium and kind of art. „The play’s the thing”. As far as symbiosis of many different arts is important for cinema, culture of adaptation remains key question in film practice and filmmaking.
3

O modernizmie wyczerpanym

72%
Adamczak M.
Kwartalnik Filmowy
|
2021
|
issue 113 Film i technologia
248-255
PL
Artykuł jest recenzją książki Miłosza Stelmacha Przeczucie końca. Modernizm, późność i polskie kino (2020). Recenzja omawia strukturę publikacji – część pierwsza stanowi refleksję nad modernizmem w kinie, a druga przynosi bogaty materiał historyczny związany z późnym modernizmem w kinie polskim lat 70. i 80. Recenzent wskazuje na dużą wagę przywiązywaną przez autora do zagadnień instytucjonalnych oraz na szczególnie oryginalne pomysły związane z uwzględnieniem podziału na centrum i peryferia w globalnej dystrybucji prestiżu i kapitału symbolicznego za pośrednictwem festiwali filmowych. Autor książki przekonująco wykorzystuje też Deleuzjańskie i Derridiańskie (hauntologia) koncepcje, aplikując je twórczo do rzeczywistości kina polskiego. Stelmach w wielu aspektach proponuje nowy język dyskusji o kinie polskim ostatnich dekad ubiegłego stulecia.
EN
The text is a review of Miłosz Stelmach’s book Przeczucie końca. Modernizm, późność i polskie kino [Consciousness of the End: Modernism, Lateness and Polish Cinema] (2020). The review starts with the description of the structure of the book, where part one presents research about modernism in cinema, and part two offers a rich historical analysis of late modernism phase in Polish cinema of 1970s and 1980s. The review underlines the book’s focus not only on textual analysis, but also on institutional frameworks of late modern cinema. One of the most original sections of the book is the investigation of centre and periphery inequality in the global distribution of prestige and symbolic capital via festival networks. Stelmach also skilfully applies Deleuzian and Derridian (hauntology) concepts to the realm of Polish cinema. The book is a brilliant proposal to refresh the conceptual framework of discussion about Polish cinema of late 20th century.
4

Okiem awangardzistki. Kwestia formy w refleksji i realizacjach filmowych Germaine Dulac

72%
Radkiewicz M.
Kwartalnik Filmowy
|
2021
|
issue 115 Film formy, film treści
202-215
PL
Autorka omawia refleksje zamieszczone w publikacjach Germaine Dulac z lat 1919-1937, w których znajdują się odniesienia do jej przemyśleń oraz realizacji filmowych. Tematyka poruszana przez Dulac wpisuje się w dyskusję na temat kina jako sztuki, specyfiki nurtów awangardowych oraz wypracowywanej przez nie estetyki. Jako aktywna realizatorka, wykładowczyni i autorka tekstów śledziła na bieżąco dyskusje wokół filmu abstrakcyjnego, roli koloru, dźwięku, a także formowanie się profesji filmowych, które wymagały zdefiniowania. Interesowały ją ponadto zagadnienia związane z edukacją filmową i kształtowaniem się uniwersalnych kompetencji odbiorczych oraz rozwój rynku filmowego z nowoczesnymi kinami i międzynarodowym systemem dystrybucji.
EN
The text presents Germaine Dulac’s ideas on cinema and film form, as discussed in her writings from 1919-1937. As a filmmaker and member of the avant-garde movement, Dulac addressed the issue of cinema as a new art form, and its original aesthetics. As an active director, lecturer, writer and editor of texts, she followed and commented on current discussions on abstract film, the role of color, sound, and new film professions that had to be defined. Moreover, Dulac was interested in film education, educating the audience, as well as in the development of film market and film industry.
5

„Dokumenty obrazowe” w polskiej refleksji i praktyce filmowej do roku 1927

72%
Radkiewicz M.
Kwartalnik Filmowy
|
2020
|
issue 112 Polski dokument, polska animacja
150-160
PL
Pierwszą dekadę rozwoju polskiej kinematografii po odzyskaniu niepodległości cechują intensywne dyskusje na temat funkcji kina i jego roli w odrodzonym państwie. W refleksjach filmoznawczych podejmowanych przez intelektualistów i badaczy z różnych dziedzin (filozofia, polonistyka) oraz krytyków filmowych przewija się wątek dokumentalistycznej roli filmu oraz jego związku z rzeczywistością. Uwagom teoretycznym towarzyszą głosy o praktyce filmowej, której stawia się konkretne zadania utylitarne – obrazowanie kraju i dokumentowanie jego historii, tradycji oraz rozwoju. Prześledzenie tych wątków pozwala odtworzyć sposób myślenia o kinie jako medium dostarczającym „dokumentów obrazowych”, mogącym pełnić różnorodne funkcje: poznawczą, edukacyjną, propagandową. Rok 1927 niemal zamyka pierwszą dekadę niepodległości i zachodzące wówczas procesy, a równocześnie oznacza kres kina niemego, z jego poetyką i sposobami obrazowania oraz relacją między obrazami filmowymi a rzeczywistością.
EN
The first decade of the Polish cinema following the country’s regaining of independence in 1918 is marked by intensive discussions about the roles and functions of the national film industry. Many academics (from Polish studies, philosophy) and film critics addressed the issue of documentary filmmaking and the relation between the film image and reality. Theoretical reflections were accompanied by practical comments and pieces of advice on how to use documentaries for the purposes of political propaganda, education, popularization of Polish history, heritage and present development. Tracing these motifs in the writings on films of that time makes it possible to reconstruct a way of thinking about the medium as providing “visual documents” performing cognitive, educational, or propaganda functions. The year 1927 seems to be significant for two reasons; as the end of the decade of independent Poland and as the time when the sound era of cinema was about to start, and the silent film poetics of representation was going to change.
6

Zerwany film. „Crux interpretum” jako problem teorii i praktyki interpretacji (na przykładzie „Persony” Ingmara Bergmana)

72%
Koschany R.
Kwartalnik Filmowy
|
2022
|
issue 119 (Nowa) teoria filmu
136-152
PL
Persona (1966) Ingmara Bergmana jest uznawana za jeden z najbardziej tajemniczych i wielowymiarowych filmów wszech czasów, na co bez wątpienia wpłynął także słynny moment zerwania i spłonięcia taśmy filmowej. Czy jest to moment wpisany w opowiedzianą historię, czy też zewnętrzny wobec niej? Znak dany od reżysera, narratora czy może jeszcze innej instancji? To tylko nieliczne i przykładowe pytania spośród tych zadawanych przez interpretatorów, udzielających następnie niejednokrotnie szczegółowych, wyczerpujących i logicznych odpowiedzi, ale także zdających sprawę z trudności w ich formułowaniu. W artykule nie tyle (czy nie tylko) referowane są istniejące już wykładnie, ile przede wszystkim formułowany jest związany z nimi teoretycznie ważki problem interpretacji, która nie ma szansy na zadowalające rozstrzygnięcie. Crux interpretum to bowiem nieinterpretowalne miejsce w tekście, a jednocześnie miejsce zapalne dla teorii interpretacji w ogóle.
EN
Ingmar Bergman’s Persona (1966) is considered one of the most mysterious and multidimensional films of all time, which was undoubtedly influenced by the famous moment of tearing and burning of the film reel. Is that moment inherent in the story or external to it? Is it a sign given by the director, narrator, or some other instance? These are just a few examples of questions asked by the interpreters, who then often give detailed, exhaustive, and logical answers, but also report difficulties in formulating them. The paper presents not only the existing interpretations, but above all the theoretically important problem of interpretation which has no chance to be satisfactorily resolved. Crux interpretum is an uninterpretable place in the text, and at the same time a trigger for the theory of interpretation in general.
7

Ewolucjonizm, memetyka i złożone systemy adaptacyjne, czyli filmoznawstwo w obliczu zwrotu biokulturowego

72%
Żyto K.
Kwartalnik Filmowy
|
2022
|
issue 119 (Nowa) teoria filmu
30-55
PL
Pomimo istotnego wpływu, jaki na współczesną humanistykę wywarł zwrot biokulturowy (biocultural turn), filmo-znawstwo jedynie okazjonalnie dostrzega intelektualny potencjał perspektywy poznawczej przyrodoznawstwa. Wydaje się, że marginalizacji ulega zwłaszcza myśl Karola Darwina i jego spadkobierców. Niniejszy artykuł jest poświęcony szczątkowo rozpoznanemu w filmoznawstwie paradygmatowi teoretycznemu, jakim jest ewolucjonizm. Autorka wskazuje te obszary teorii filmu, na których pobrzmiewają jego echa (np. kognitywizm), oraz mapuje wyłaniające się na gruncie filmoznawstwa nowe, niejednorodne pole badawcze. Uzupełnieniem tych rozważań jest charakterystyka wad i zalet memetyki, nierzadko określanej mianem darwinizmu bez biologii. Last but not least, autorka przywołuje koncepcję złożonych systemów adaptacyjnych (CAS) jako modelu opartego o ewolucję replikatorów oraz potencjalnie użytecznego w procesie opisu nie tylko tekstów filmowych, ale i całej kultury filmowej.
EN
Despite the significant impact of the biocultural turn on humanities, film studies only occasionally recognise the intellectual potential of the cognitive perspective of nat-ural science. In particular, the thought of Charles Darwin and his followers seems to have been marginalised. The article outlines the barely recognised theoretical paradigm of evolutionism in film studies. The author describes the areas of film theory echoing evolutionism (e.g. cognitivism), as well as maps out new, heterogeneous fields of research emerging in film studies. These considerations are complemented by a weighing up the pros and cons of memetics, often referred to as Darwinism without biology. Last but not least, the author evokes the concept of complex adaptive systems (CAS) as a potentially useful model in the process of describing not only film texts, but film culture as a whole.
8

Zwierciadło

72%
Kurz I.
Kwartalnik Filmowy
|
2022
|
issue 119 (Nowa) teoria filmu
173-181
PL
W artykule przywołani zostali dwaj polscy teoretycy kina, Karol Irzykowski i Grzegorz Królikiewicz, oraz główne dla ich teorii pojęcia: zasada zwierciadła i molekuła. Autorka sprawdza ich działanie i reinterpretuje je w kontekście nowo wydanej książki Sebastiana Jagielskiego Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w kinie polskim lat 1968-1982 (2021), której autor proponuje interpretację polskiego kina od końca lat 60. do początku lat 80. dokonaną przez pryzmat pojęcia ekscesu. Jagielski definiuje je jako formalną lub wizualną nadwyżkę, która rozsadza i destabilizuje społeczną normę. Jego książka staje się także komentarzem do kultury polskiej omawianego okresu. Stawiając pytania o (nie)możliwe emancypacje, zerwane procesy modernizacyjne i niewydarzone podmioty, Jagielski pyta zarazem o relację pomiędzy kinem a życiem i sposób, w jaki te dwie rzeczywistości karmią się sobą nawzajem. (Materiał nierecenzowany).
EN
The article recalls two Polish theoreticians of cinema – Karol Irzykowski and Grzegorz Królikiewicz – and their main concepts: the mirror principle and the molecule, respectively. At the same time, it checks the functionality of these concepts and reinterprets them in the context of Sebastian Jagielski’s newly published book Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w kinie polskim lat 1968-1982 [Interrupted Emancipations: The Politics of Excess in Polish Cinema, 1968-1982] (2021). This work proposes an interpretation of Polish cinema from the late 1960s to the early 1980s through the notion of excess, which the author defines as a formal or visual surplus that explodes and destabilizes the social norm. In this respect, the book also becomes a commentary on Polish culture of the period in question. By asking questions about (im)possible emancipation, broken modernization processes and mismatched subjects, Jagielski also asks about the relationship between cinema and life, and the way in which these two realities feed on each other. (Non-reviewed material).
9

Po co i jak interpretować filmy? Propozycja Jacques’a Aumonta

72%
Koschany R.
Kwartalnik Filmowy
|
2022
|
issue 117 Kino nieznane/ukryte
217-223
PL
Tłumaczenie książki Jacques’a Aumonta Interpretacja filmów jest dla polskiego czytelnika okazją do zmierzenia się ze współczesną problematyką analizy i interpretacji dzieła filmowego w perspektywie francuskiej teorii filmu. Recenzowana książka stanowi przykład autorskiego wykładu na temat interpretacji filmu, której fenomen polega na tym, że jest ona i codziennością widza, i sztuką realizowaną profesjonalnie. Metodę pisania Aumonta można określić jako metodę jukstapozycji: zestawiania istniejących modeli interpretacji w celu weryfikacji ich skuteczności, żywotno- ści czy uniwersalności.
EN
The translation of Jacques Aumont’s book Interpretation of Films is an opportunity for the Polish reader to face the contemporary problems of analysing and interpreting a film work from the perspective of French film theory. The book is an example of an original lecture on film interpretation, whose phenomenon lies in the fact that it is both the viewer’s everyday experience and a professionally performed art. Aumont’s writing method could be defined as the method of juxtaposition: putting existing interpretations side by side in order to verify their effectiveness, viability or universality.
10

Kinofilia szerokokątna. Wybrane aspekty „nowej kinofilii” w piśmiennictwie francuskim – diagnozy i definicje

72%
Demby Ł.
Kwartalnik Filmowy
|
2022
|
issue 120 Kultura filmowa
190-205
EN
Wide-Angle Cinephilia: Selected Aspects of the “New Cinephilia” in French Texts – Diagnoses and Definitions
11

„De humani corporis fabrica”. Aporie realizmu i zmysłowa teoria filmu

72%
Kmak A.
Kwartalnik Filmowy
|
2022
|
issue 119 (Nowa) teoria filmu
100-114
PL
Zmysłowe doświadczenie filmu De humani corporis fabrica (reż. Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel, 2022), przedstawiającego nagrania prawdziwych chirurgicznych interwencji w ludzkie ciało, naświetla aporię tkwiącą głęboko w samej kategorii realizmu: im obraz wierniejszy rzeczywistości, którą ma portretować, tym mniej czytelny i zrozumiały się staje, zawodząc jako wiarygodna reprezentacja. Kontekst zmysłowej teorii filmu naświetla ten paradoks, proponując różne ujęcia relacji między skonstruowanym charakterem filmu a namacalnością jego bezpośredniego, wydawałoby się, doświadczenia. Usytuowany wobec pism współczesnych teoretyczek film jawi się jako zmysłowe ćwiczenie spojrzenia – umożliwiające nowe ustawienie zarówno widza, jak i obrazu – a także jako wskrzeszenie pamięci o cudowności wynalazku filmu, jeszcze z czasów, zanim powstało kino jako przestrzeń jego doświadczania. Odniesienie do historii medium nakierowuje także na możliwość uhistorycznienia refleksji zmysłowej, pozwalającą wydobyć, w jaki sposób cielesność, realizm i zmysłowość problematyzowali wybrani teoretycy XX-wieczni.
EN
The sensual experience of the film De humani corporis fabrica (dir. Lucien Castaing-Taylor, Véréna Paravel, 2022), comprised of recordings of real surgical interventions into the human body, highlights an aporia deeply rooted in the very category of realism: the more an image is faithful to the reality it is supposed to portray, the less comprehensible and readily understandable it becomes, ultimately failing as a credible representation. The context of sensuous film theory casts some light on this paradox by proposing various approaches to the relationship between the film’s constructed character and the tangibility of its seemingly direct experience. Situated within the context of the writings of contemporary theorists, the film appears as a sensual exercise of the gaze that enables a new positioning of both the viewer and the image, but also as a revival of the memory of the miraculous invention of the film – even from before cinema was created as a space for its experience. The reference to the history of the medium also encourages historicizing the sensual reflection, so as to reveal how corporeality, realism, and sensuality were conceptualized by selected 20th-century theorists.
12

Zdalne kino. Samotność widza wobec zmysłowego charakteru recepcji filmu

72%
Demby Ł.
Kwartalnik Filmowy
|
2020
|
issue 111 Zmysły i afekty
164-178
PL
Autorka zwraca uwagę na nowe zjawisko, jakie pojawiło się w czasie epidemii koronawirusa: tzw. zdalne kino. Zastanawia się, pod jakim względem ta nowa sytuacja różni się od zwyczajnego oglądania filmu online. Rozważania te są prowadzone w kontekście wybranych wątków teorii filmu dotyczących dystansu widza wobec filmu i przede wszystkim wobec innych widzów na sali kinowej. Autorka odnosi się do dominującej w ostatnich latach sensuous theory, ale także do wcześniejszych koncepcji teoretycznych (m.in. do teorii psychoanalitycznej), podkreślając, że dzisiejsza refleksja nad filmem jest w nich w dużym stopniu zakorzeniona. W doświadczeniu kina najbardziej interesuje ją paradoksalna samotność widza. Autorka odnosi się także do przykładów filmowych, wśród których na plan pierwszy wysuwa się Ucieczka z kina Wolność (1990) Wojciecha Marczewskiego.
EN
The author draws the reader’s attention to a new phenomenon that emerged during the coronavirus epidemic: “remote cinema”. The author contemplates how this new situation differs from the ordinary experience of watching a film online. These deliberations are set in the context of selected aspects of film theory, regarding the spectator’s distance towards the film and, above all, towards other spectators in the cinema. The author refers to sensuous theory, which has recently become dominant, but also to earlier theoretical concepts (such as psychoanalytic theory); she emphases the fact that present-day film reflection is largely rooted in them. As for the cinema experience, the focus is the paradoxical loneliness of the spectator. The author also refers to some film examples, in particular Escape from the ‘Liberty’ Cinema (1990) by Wojciech Marczewski.
13
Publication available in full text mode
Content available

Uwagi na temat rozróżnienia pojęciowego „film” - „kino”

72%
Wyczyński G.
Sztuka i Dokumentacja
|
2019
|
issue 21
45 - 58
PL
Na gruncie języka potocznego, pojęcia „film” i „kino” bardzo często traktowane są jako synonimy. Jednak w ramach refleksji filmoznawczej, wytyczenie wyraźnej granicy pomiędzy powyższymi pojęciami, stanowi istotne zadanie techniczne, bez podjęcia którego utrudniony będzie rzetelna analiza badanej rzeczywistości. W prezentowanym artykule proponuję szkic modelu teoretycznego, pozwalającego na wyeksponowanie poziomów różnicy pomiędzy filmem i kinem. Film rozumieć tutaj będę jako ciąg ruchomych dźwiękoobrazów dostępnych za pośrednictwem ekranów, kino zaś, jako zespół elementów techniczno-technologicznych, kulturowych i społecznych, wykorzystywanych do produkcji, dystrybucji, projekcji, promocji filmów. Oba wskazane obszary stanowią fenomeny historycznie zmienne oraz przenikające się z innymi sferami rzeczywistości społecznej. W kolejnych rozdziałach tekstu, interesująca mnie różnica pojęciowa będzie stopniowo rozwijana, aby ukazać jej złożony oraz dynamiczny charakter.
EN
In colloquial language the terms ‘film’ and ‘cinema’ are very often treated as synonyms. But within fi lm studies delimitation of this two terms is an important technical task – without undertaking this task, solid research work will be made rather diffi cult. In the presented article I want to propose the sketch of a theoretical model which displays the levels of difference between fi lm and cinema. Film will be understood here as a string of moving sound pictures that are available via screens. Cinema will be proposed as an aggregate of technological, cultural and social elements used to produce, distribute, project and promote films. These two areas are historical phenomena – they not only change with time but also intersect with other social areas. Throughout succeeding chapters of this text the conceptual difference ‘fi lm’ - ‘cinema’ will be gradually developed to show its complex and dynamic nature.
14
Publication available in full text mode
Content available

On Foreclosure and Fresh Cherries

51%
Ajder T.
Art Inquiry. Recherches sur les arts
|
2013
|
vol. XV (XXIV)
89-106
EN
This is an attempt to put a video artwork – Świeże wiśnie [Fresh cherries] by Anna Baumgart to a critical test proposed by the film critic Serge Daney. Daney formulated it while discussing a number of films that emerged in Europe as a result of the Holocaust experience. He claims that first, an author creating a film dealing with such a theme should not place beauty before the just; second, the author should honestly acknowledge the impossibility of telling the story – the stopping point in the course of history, when storytelling freezes or runs idle, and finally, such a film should not be talking about amnesia or repression, but rather about foreclosure, that is a hallucinatory return to the reality of something upon which it was impossible to place a ’judgment of reality’.
PL
Artykuł stanowi próbę poddania pracy wideo, zatytułowanej Świeże wiśnie autorstwa Anny Baumgart, krytycznemu testowi zaproponowanemu przez krytyka filmowego Serge’a Daney’a. Daney sformułował go w czasie omawiania szeregu filmów, które powstały w Europie w wy-niku doświadczeń Holocaustu. Twierdzi on, że po pierwsze, autor/ka tworząc film o takim temacie nie powinien/na stawiać piękna nad słusznością, po drugie, powinien/na nadać filmo-wi szczerość, która uniemożliwiłaby opowiadanie fabuły. Jest to moment, w którym opowia-danie toczy się na jałowym biegu lub ulega zawieszeniu. Film taki nie powinien mówić w związku z tym o amnezji lub represji, lecz raczej o wykluczeniu, o halucynacyjnym powro-cie do prawdziwości czegoś, czego nie można było osądzić „orzeczeniem rzeczywistości”.
15
Publication available in full text mode
Content available

Intensywna podróż: od psychoanalizy do schizoanalizy kina

37%
Kotwasińska A.
Praktyka Teoretyczna
|
2017
|
vol. 25
|
issue 3
371-383
EN
The aim of the article is to trace how the critique of psychoanalysis, developed by Gilles Deleuze and Félix Guattari in Anti-Oedipus, has influenced Anglo-American film theory in the last two decades. In the first part of the article, the author describes a somewhat peculiar theoretical impasse that has plagued film studies; a blockage caused by an overemphasis on psychoanalytic interpretations which revolve around identification, spectatorship, and representation. In the second part, the author presents selected publications that have entered into a creative dialogue with both cinepsychoanalysis and schizoanalysis, and includes two interpretations of famous horror movies: Psycho and The Dawn of the Dead. In both cases psychoanalytic commentary is pushed aside, while the deleuzian-guattarian concept of desire and the notion of an affective film experience are moved into the foreground.
PL
Celem artykułu jest prześledzenie wpływu krytyki psychoanalitycznej doksy, zaprezentowanej w Anty-Edypie przez Gillles’a Deleuze’a i Feliksa Guattariego, na angloamerykańską teorię filmową ostatnich dwóch dekad. W pierwszej części autorka przybliża specyficzny impas teoretyczny, w który wpadło filmoznawstwo, zbyt mocno skupiając się na psychoanalitycznych ścieżkach interpretacyjnych obracających się wokół identyfikacji, relacji widz-ekran oraz przedstawienia. W drugiej części artykułu autorka prezentuje wybrane publikacje wchodzące w kreatywny dialog zarówno z psychoanalizą kina, jak i schizoanalizą oraz przedstawia przykładowe interpretacje dwóch słynnych horrorów: Psychozy oraz Świtu żywych trupów. W obu przypadkach psychoanalityczny komentarz zostaje odsunięty na bok, a na pierwszy plan wysuwa się deleuzjańsko-guattariańska idea pragnienia oraz afektywne doświadczanie filmu.
16
Content available remote

Intertekst w adaptacji filmowej

37%
Hendrykowski M.
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
|
2013
|
vol. 13
|
issue 22
266-272
EN
There are problems with discussing and interpreting film adaptation in the socio-cultural framework that is used for the semiotic, structural and aesthetic analysis of text. Even cinema as art often gives in to habit of talking about film “oeuvres” attributed to or identified in terms of an “author” and author’s cinema. It may be misleading to give too much weight and attention to the concept of “fidelity” of film adaptation, and it may be better to look at both – adapted piece of literature and its screen adaptation - as variously connected texts of culture confronting each other and participating in specific discourse. Marek Hendrykowski’s paper raises these questions, examines theoretical background of adaptation as form of communication, and reflects on the modelling linguistic aspects of intertextual analyses of film adaptation as a form of cultural translation.
PL
Dyskusja oraz interpretowanie adaptacji filmowej w społeczno-kulturowym odniesieniu, które jest typowym dla semiotycznej, strukturalistycznej oraz estetycznej analizy tekstu, bywa problematyczne. Nawet kino jako sztuka poddaje się zwyczajowi dyskutowania o filmowym dorobku przypisywanym lub identyfikowanym z „autorem” i kinem autorskim. Mylącym może być przecenianie i nadmierna uwaga poświęcana „wierności” adaptacji filmowej, a trafniejsze może okazać się spojrzenie zarówno na adaptowany utwór literacki, jak i jego wersję ekranową jako na połączone teksty kultury konfrontujące się wzajemnie i biorące udział w określonym dyskursie. Artykuł Marka Hendrykowskiego podnosi te kwestie, a następnie bada je w oparciu o teoretyczną podstawę, w ramach której postrzega się adaptację jako formę komunikacji oraz koncentruje się ona językowych aspektach analizy intertekstualnej adaptacji filmowej jako formy translacji kulturowej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.