Search results

1

Translation theory from students’ perspective: an indispensable professional prerequisite or a tedious curricular obligation?

100%

Giczela-Pastwa J.

Między Oryginałem a Przekładem

|

2017

|

vol. 38

55-79

EN

The paper presents and analyses the outcomes of a survey study conducted with the participation of BA and MA students in a translation programme, aimed at gaining insight into the students’ views on translation theory usefulness. It was initially assumed that theory appreciation would develop along with growing translation experience, however, the nature of the predicted correlation appeared more complex. The author attempts to determine what factors may influence the observed interconnection and affect the subjects’ opinions.

2

Maria Piotrowska (red.), Perspektywy na przekład, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2021

100%

Gicala A.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2022

|

vol. 7

|

issue 2

203-212

EN

This article is a review of the monograph entitled Perspektywy na przekład [Perspectives on translation], edited by Maria Piotrowska and published in 2021 by the Jagiellonian University Publishing House in Krakow. The book consists of two parts; after 4 articles in part 1, addressing the issues of translation and Translation Studies more comprehensively, part 2 contains seven chapters whose authors focus on specific types of translation and types of translation studies. Each chapter provides the reader with solid knowledge and each supplies an extensive bibliography. The monograph is conceived as a compendium of knowledge about translation and a handbook opening a future series of similar publications in Polish and English. In my opinion, the book is unquestionably useful in all three areas declared by the co-authors: translation theory and practice as well as translator education.

PL

Niniejszy artykuł jest recenzją monografii pod red. Marii Piotrowskiej pt. Perspektywy na przekład, która ukazała się w 2021 roku nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Książka składa się z dwóch części; po 4 artykułach w cz. 1 ujmujących kwestie przekładu i przekładoznawstwa bardziej całościowo, cz. 2 zawiera siedem rozdziałów, których autorzy pochylają się nad konkretnymi rodzajami przekładu i typami badań przekładoznawczych. Każdy rozdział zaopatruje czytelnika w rzetelną wiedzę i każdy opatrzony jest obszerną bibliografią. Monografia pomyślana jest jako kompendium wiedzy o przekładzie i podręcznik otwierający przyszłą serię podobnych publikacji w języku polskim i angielskim. W mojej ocenie praca ta wykazuje niekwestionowaną przydatność we wszystkich trzech deklarowanych przez współautorów obszarach: teorii, praktyce i dydaktyce przekładu.

3

Nadzieje i pułapki interdyscypliny

80%

Szwebs W.

Forum Poetyki

|

2018

|

issue 14

106-111

EN

This text is a review of a book by Andrew Chesterman: Reflections on Translation Theory. Selected Papers 1993-2014 (John Benjamins Publishing Company, Amsterdam/Philadelphia 2017). It explains the author’s research methods and describes the problems covered in individual articles. Special attention is paid to a description of Chesterman’s attitude to the field of translation studies, including the fears, hopes and postulates presented by the author about its shape and status. The perspectives emerging from the book are contrasted with the current state of research into translation in Poland today, and doubts are cast on the need to achieve greater coherence in this field of research.

PL

Tekst jest recenzją książki Andrew Chestermana Reflections on Translation Theory. Selected Papers 1993–2014 (John Benjamins Publishing Company, Amsterdam/Philadelphia 2017). Zawiera charakterystykę metody badawczej autora oraz omówienie problematyki poszczególnych artykułów. Szczególny nacisk został położony na opisanie stosunku Chestermana do dyscypliny Translation Studies – lęków, nadziei i postulatów autora związanych z jej kształtem i statusem. Perspektywa wyłaniająca się z książki została skonfrontowana ze stanem badań nad przekładem w Polsce, a widoczne w niej przekonanie o konieczności uspójniania dyscypliny zostało podane w wątpliwość.

4

Różne modele protestu i wizja kultury w Reformacji

71%

Płuciennik J.

Rocznik Teologiczny

|

2018

|

vol. 03

347-364

PL

Artykuł jest pogłębioną analizą form protestu związanych z Reformacją. W trzech częściach najpierw omawia trzy główne formy protestu związane z Marcinem Lutrem, skupione wokół metaforycznych przedstawień Lutra jako filozofa z młotkiem, Lutra jako umacniającego swoje stanowisko w walce oraz Lutra obwieszczającego wolność chrześcijanina. Wszystkie te metaforyczne reprezentacje ujawniają zerwanie więzi z tradycją i teraźniejszością oraz akcentują wartości związane z protestantyzmem, takie jak indywidualizm, wolność sumienia, wolność słowa czy autonomia i niepodległość podmiotu. Następnie w artykule opisane są radykalne formy protestu w szeroko rozumianej Reformacji związane z aktami palenia dokumentów i książek oraz demonizowaniem przeciwnika w satyrycznych przerysowaniach na rycinach i obrazach. W drugiej części artykułu omawiam obecną w projekcie reformacyjnym wizję, którą streścić można metaforycznie w zawołaniu: „bliżej człowieka”. Tę wizję próbuję pokazać wskazując na zarys teorii języka i przekładu zaprezentowany w „Liście o przekładzie” Lutra z 1530 r. Ta wizja ujawnia się poprzez wyraziste empatyczne wychylenie ku zwykłemu użytkownikowi języka. W trzeciej części artykułu czytelnik znajdzie zarys koncepcji Reformacji jako ujawniającej podstawy myślenia projektowego, związanego z empatią i troską oraz pielęgnowaniem. To razem z ujawnionym wcześniej aktywizmem Reformacji pozwala na połączenie jej wizji z wizją kultury, etymologicznie wywodzącą się z uprawy, dbania, pielęgnowania. Główną tezą mojego artykułu jest, że Reformacja jest kulturą i że formy protestu wynikają w niej z konieczności zerwania więzi z tradycją i teraźniejszością, nie są zaś sednem jej działania.

EN

The article is an in-depth analysis of the forms of protests related to the Reformation. In three parts, the author first discusses the three primary models of protests associated with Martin Luther, focused around the metaphorical representations of Luther as a philosopher with a hammer, Luther strengthening his position on the battlefield, and Luther proclaiming the freedom of the Christian. All these metaphorical representations reveal the break of ties with tradition and the present and stress those values associated with Protestantism, such as individualism, freedom of conscience, freedom of speech, autonomy and independence of the subject. Next, the article describes radical forms of protest in the broadly understood Reformation related to the act of burning documents and books and demonising the opponent in satirical exaggerations in figures and pictures. In the second part of the article, the author discusses the vision that is present in the Reformation project, summarised metaphorically in the call: “closer to man” and tries to show this vision by pointing to an outline of the theory of language and translation presented in Luther’s “Letter on Translation” from 1530. Th is vision is revealed by the expressive empathetic inclination towards the ordinary language user. In the third part of the article, the reader will find an outline of the concept of Reformation as revealing the basics of design thinking related to empathy, care and nurturing. Th e revelation, together with the Reformation’s activism revealed earlier, allows the author to combine the Reformation’s vision with a vision of culture at large, etymologically derived from cultivation, care and nurturing. Th e central thesis of the article is that the Reformation is a culture and that the forms of protest result from the necessity to break ties with tradition and the present, and are not the core of its operation.

5

O wiele więcej niż Google Translate, czyli komputerowe przetwarzanie języka naturalnego (NLP) w translatoryce i translatologii

61%

Okulska I.

Porównania

|

2020

|

vol. 26

|

issue 1

283-297

EN

The more technological development, the greater the participation of the human – in formulating tasks and problems, supervising and improving automated processes and interpreting their outcomes. The hierarchy is preserved, humans are still indispensable, but it does not mean that in certain areas of machinery the potential does not really exceed that of the human and that this advantage is not worth exploiting. Natural language processing (NLP) is not a young field, but in recent years, thanks to the thrive of deep learning methods, data and knowledge mining or new human-machine interfaces, computer text analysis is experiencing a real renaissance. As far as translation is concerned, it is mostly algorithms for machine translation that are being discussed. This article, on the other hand, presents a slightly broader spectrum of the translation process and looks at the accompanying elements (such as criticism) in which the use of NLP methods may bring new and interesting results. Results which, due to limited computing power, humans are unable to achieve. The discussion in the paper covers such aspects as the vector representation of language,stylometry and its application, or the analysis of large data sets – all for the purposes of translation and translatology.

PL

Przewrotna jest rola postępu – im więcej technologicznego rozwoju, tym większy udział człowieka – w koncepcji, formułowaniu zadań, interpretacji wyników, nadzorze i korekcie. Hierarchia jest zachowana, człowiek wciąż nieodzowny, ale to nie znaczy, że w pewnych obszarach maszynowy potencjał rzeczywiście nie przewyższa ludzkiego i że nie warto z tej przewagi skorzystać. Przetwarzanie języka naturalnego (NLP) to dziedzina niemłoda, ale w ostatnich latach dzięki rozkwitowi metod uczenia głębokiego (deep learning), mody na maszynowe wnioskowanie (data/knowledge mining) czy nowym sprzętowym interfejsom (m.in. zaawansowane rozpoznawanie obrazu) komputerowa analiza tekstu przeżywa istny renesans. W odniesieniu do translacji przyjęło się mówić i pisać głównie o coraz doskonalszych lub właśnie zupełnie niemożliwych algorytmach dla kolejnych par języków czy coraz większej precyzji samego tłumaczenia. Niniejszy artykuł przedstawia natomiast nieco szersze spektrum procesu tłumaczenia i przygląda się elementom przekładowi towarzyszącym (jak choćby krytyka), w których wykorzystanie metod NLP możeprzynieść nowe, ciekawe wyniki. Wyniki, których ze względu na ograniczoną moc obliczeniową człowiek nie jest w stanie osiągnąć. Omówione zostały takie aspekty jak wektorowa reprezentacja języka, stylometria i jej zastosowania czy analiza wielkich zbiorów danych – wszystko to na potrzeby szeroko rozumianychtranslacji i translatologii.

Refine search results

1 Forum Poetyki

1 Między Oryginałem a Przekładem

1 Porównania

1 Półrocznik Językoznawczy Tertium

1 Rocznik Teologiczny

1 2022

1 2020

2 2018

1 2017

1 Gicala A.

1 Giczela-Pastwa J.

1 Okulska I.

1 Płuciennik J.

1 Szwebs W.

Translation theory from students’ perspective: an indispensable professional prerequisite or a tedious curricular obligation?

Maria Piotrowska (red.), Perspektywy na przekład, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2021

Nadzieje i pułapki interdyscypliny

Różne modele protestu i wizja kultury w Reformacji

O wiele więcej niż Google Translate, czyli komputerowe przetwarzanie języka naturalnego (NLP) w translatoryce i translatologii