Search results

1

Termin "substancja" w trynitologii

100%

Lipniak J.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 2

129-142

PL

Tematem artykułu jest rozumienie terminu „substancja” w trynitologii. Zagadnienia związane z substancją Boga i każdej z Osób będą rozpatrywane w innych artykułach. W każdej religii substancja Boga ma w sobie personalność. W chrześcijaństwie jest to personalność troista. Z tego względu termin „substancja” otrzymuje nowe znaczenie. W dziejach teologii chrześcijańskiej rozwijano zagadnienie powiązania jednej substancji Boga z trzema różnymi Osobami. Nurt ortodoksyjny, podkreślający ich autonomię, akcentował też odrębność stworzeń od Stworzyciela. Nurt myśli niwelujący różnice między Osobami skłonny był też do zacierania różnic między substancją Boga i substancją świata. W całości myśli teologicznej ważne jest to, aby ogólny termin „substancja” był rozumiany w kontekście całości zagadnień. Termin ten, jak i każdy inny, ma swoje własne znaczenie, ale też ma różne znaczenia w zależności od kontekstu. W trynitologii substancja Boga jest jednocześnie jedna i troista.

2

Legal nature of the time limit for verification activities (Article 307 § 1 Criminal Procedure Code)

94%

Koper R.

Ius Novum

|

2020

|

vol. 14

|

issue 2

89-104

PL

Artykuł jest poświęcony zagadnieniu czynności sprawdzających poprzedzających wszczęcie postępowania karnego, służących ustaleniu zasadności lub dopuszczalności wszczęcia procesu. Autor analizuje tę problematykę z punktu widzenia kwestii dotyczącej charakteru prawnego terminu prowadzenia wspomnianych czynności. W opracowaniu przyjęto metodę dogmatyczno-prawną. Dokonano oceny obowiązującej regulacji normatywnej i sformułowano propozycje zmian. Całość rozważań ujętych w artykule jest podporządkowana postulatowi kreowania takich rozwiązań, które stanowią rezultat odpowiedniego zbilansowania ochrony dobra wymiaru sprawiedliwości oraz potrzeby poszanowania praw człowieka.

EN

The article concerns the issue of verification activities which precede the institution of criminal proceedings and are aimed at determining legitimacy or admissibility of the criminal proceedings. The author focuses on the presentation of this problem from the viewpoint of the legal nature of the time limit for the said proceedings. The article adopts a dogmatic and legal method. The existing regulation has been analysed, its defects identified and amendments proposed. The general goal of the discussion is to postulate the development of solutions that would result from proper balancing of protected interests of the administration of justice and the necessity to respect human rights.

3

Dodatkowy okres do zarządzenia wykonania kary

94%

Stefańska B.

Ius Novum

|

2019

|

vol. 13

|

issue 1

89-101

EN

The article analyses a legal nature of additional six-month since the end of the operational period foreseen to issue a decision on activating a suspended sentence (Article 75 § 4 CC), the method of calculating this time limit and the moment when the decision on executing the penalty is enforceable. The author considers that this time limit is of substantial nature, as it is regulated in the Criminal Code and it is related with substantial requirements for executing the penalty. To calculate the time limit, the computatio civilis method should be applied, which consists in counting its running on a day-to-day basis (dies a qua) as the beginning of operational period is determined by a final sentence, i.e. the institution regulated in criminal procedure law. The time limit for activating the suspended sentence is valid if in the case of the discretionary sentence activation (Article 75 § 2 and 3 CC) a decision is issued and it is final before the expiry of six months following the end of the operational period (Article 178 § 5 EPC), and in the case of mandatory activation of the sentence, it is sufficient that such decision is issued within the said time limit (Article 9 § 3 EPC).

4

Mentalna reprezentacja terminu – implikacje dla glottodydaktyki języków specjalistycznych

94%

Gonigroszek D.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2016

|

vol. 23

35-45

EN

The aim of the article is to construct a theoretical model of mental representation of terminology as well as to formulate a set of guidelines for teachers of languages for specific purposes. The consecutive parts of the article are devoted to characteristics of languages used for specific purposes, terminology, the relation between a term and its mental representation (concept, domain, domain matrix, knowledge systems).

PL

Celem niniejszego artykułu jest stworzenie modelu reprezentacji umysłowej terminu oraz sformułowanie implikowanych przezeń wskazówek dla nauczycieli języków specjalistycznych. W kolejnych częściach artykułu dokonano charakterystyki języków specjalistycznych, przytoczono definicje terminu, podjęto próbę ustalenia związku między terminem, znakiem językowym a przywoływaną przez niego reprezentacją mentalną (pojęcie, domena, matryca domen, system wiedzy).

5

English equivalents of the Polish term “zarządca spadku nieobjętego”

84%

Kizińska A.

Linguodidactica

|

2017

|

vol. 21

EN

The aim of this article is to present the English equivalents of the Polish term – “zarządca spadku nieobjętego” that are included in specialized Polish-English dictionaries and to assess their adequacy. The phrase “zarządca spadku nieobjętego” – typical of legal Polish and, more precisely, of succession law – may be literally translated into English as “administrator of non-acquired estate”. The definitions of the Polish succession law term under analysis are presented following an explanation of the label “term” [Lukszyn and Zmarzer (2001)] and a clarification of the phenomenon of “incongruity of terms” [Šarčević (1997)]. In the process of assessing their adequacy, the presence of equivalents in British law sources (in each of the three separate legal systems of England and Wales, Scotland and Northern Ireland) is checked, and, if needed, the legal definitions of equivalents are presented. The translation methods applied to the formation of equivalents are also determined. Findings lead to conclude that one of the suggested equivalents may serve as the closest functional equivalent [Šarčević (1997)] of the Polish term in question.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie angielskich ekwiwalentów polskiego terminu prawa spadkowego „zarządca spadku nieobjętego”, które zostały zaproponowane w dwujęzycznych specjalistycznych słownikach polsko-angielskich oraz próba oceny ich trafności.Wpierwszej części artykułu przestawione są definicje polskiego terminu poddanego analizie, pojęcia „nieprzystawalności terminów” według Šarčević (1997) oraz „terminu” według Zmarzer i Lukszyna (2001). Podczas analizy przytacza się definicje angielskich ekwiwalentów oraz sprawdza się ich występowanie w źródłach prawa brytyjskiego (w trzech systemach prawa: Anglii i Walii, Szkocji oraz Irlandii Północnej). Następnie określa się techniki przekładowe, które zostały zastosowane podczas tworzenia omawianych ekwiwalentów. Na podstawie badania jeden spośród analizowanych ekwiwalentów zostaje określony jako najbliższy ekwiwalent funkcjonalny zgodnie z definicją Šarčević (1997).

6

Uwagi dotyczące współczesnej terminologii technicznej w języku polskim, rosyjskim i bułgarskim (na przykładzie terminów z branży cukrowniczej)

84%

Mazurkiewicz-Sułkowska J.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2013

|

vol. LIX

123-133

PL

W artykule autorka zaprezentowała stan badań nad współczesną terminologią techniczną w językach słowiańskich, a następnie omówiła terminologię branży cukrowniczej w trzech językach słowiańskich, należących do odrębnych wspólnot językowych – polskim (z grupy zachodniosłowiańskiej), rosyjskim (ze wschodniosłowiańskiej) i bułgarskim (z południowosłowiańskiej). Z przedstawionych badań wynika, że słowiańskie terminy techniczne to zazwyczaj jednostki dwuwyrazowe składające się z rzeczownika i przymiotnika w języku polskim i z przymiotnika i rzeczownika w bułgarskim i rosyjskim. Analiza zbioru pokazała, że w zakresie konwencjonalnego słownictwa technicznego obserwuje się tendencje właściwe słownictwu naturalnemu badanych języków zarówno w zakresie wstrzemięźliwości bądź łatwości w zapożyczaniu leksyki obcej, jak i w roduktywności poszczególnych form (np. NN).

EN

The author of the paper has presented the state of research on contemporary technical terminology in Slavic languages and has discussed the terminology of the sugar industry in three Slavic languages belonging to separate linguistic communities – Polish (Western Slavic), Russian (Eastern Slavic) and Bulgarian (Southern Slavic). Presented research shows that the Slavic technical terms usually consist of two words: noun and adjective in Polish and adjective and noun in Bulgarian and Russian. Analysis of harvest showed that in the sphere of conventional technical vocabulary, trends are adequate to natural vocabulary in these languages, both in terms of limitation or ease in linguistic borrowings of foreign lexis, as well as the productivity of individual forms (eg NN).

7

Terminological Aspects of a cognitive Structure REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ in modern legal Discourse

84%

Matvieieva S., Lemish N.

Forum Filologiczne Ateneum

|

2020

|

vol. 8

|

issue 1

287-298

PL

Niniejszy artykuł dotyczy poznawczo zdefiniowanych podejść do rozumienia terminów jako złożonych struktur, umożliwiających konceptualizację i werbalizację fragmentów światopoglądu zawodowego. Autorzy badają aspekty znaczenia terminologicznego struktury poznawczej REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ w języku angielskim i ukraińskim, transformację znaczenia współczesnych terminów prawniczych i ewolucję ich interpretacji prawnej, a także analizują historyczne i społeczne podstawy tych zmian. Szczególną uwagę zwraca się na powiązania w tezaurusie dla danej jednostki w ramach prawniczego dyskursu zawodowego, zapewniające werbalizację terminu w określonej sytuacji komunikacyjnej.

EN

The article deals with the cognition-defined approaches to understanding terms as complex structures enabling the conceptualization and verbalization of fragments of the worldview of professional social groups. The authors discuss aspects of the terminological meaning of the cognitive structure of REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ in the English and Ukrainian languages, the transformation of the meaning of modern legal terms and the evolution of their legal interpretation, as well as analyse historical and social grounds for such changes. Special attention is paid to the lexical item’s thesaurus links in the legal professional discourse which provide for the verbalization of the term in specific communicative situations.

8

Społeczne uwarunkowania języka humanistów (na przykładzie artykułów z zakresu literaturoznawstwa) – wybrane zagadnienia leksykalne

84%

Woźniak-Wrzesińska E.

Socjolingwistyka

|

2018

|

issue 32

247–263

PL

W niniejszym artykule zastanawiam się, jakie pozanaukowe aspekty pracy badacza mają wpływ na języ¬kowy kształt jego tekstów. W szczególności interesują mnie zagadnienia leksykalne, a mianowicie ubóstwo / bogactwo językowe analizowanych tekstów oraz rozbudowane terminy. Zajmują mnie więc badania kwantytatywno-kwalitatywne. Podczas tych pierwszych poszukuję słów kluczy oraz autosemantycznych leksemów o niskich rangach. Te drugie umożliwiają z kolei sprawdzenie kolokacji i łączliwości semantyczno-leksykalnej wielokomponentowych terminów. Artykuł jest przyczynkiem do rozważań nad stanem terminologii we współczesnym polskim literaturoznawstwie zajmującym się szeroko rozumianą „Innością” i przede wszystkim zwraca uwagę na zjawiska społeczne, które mogą mieć wpływ na strategię używania terminów przez naukowców.

EN

In this article, I ask the question which non-scientific aspects of the researcher’s work have an impact on the linguistic shape of his texts. In particular, I am interested in lexical issues, namely poverty / language richness of the analysed texts and the extensive terms. I am therefore involved in quantitative-qualitative research. During the former I am looking for keywords and auto-semantic lexemes with low ranks. The latter, in turn, makes it possible to check the collocation and semantic lexical connectedness of the multicomponent terms. This article is a contribution to considering the state of terminology in contemporary Polish literary studies dealing with widely understood ‘otherness’ and, above all, draws attention to social phenomena that may influence the strategy of using terms by scientists.

9

Przedawnienie wadliwości decyzji w ogólnym postępowaniu administracyjnym

84%

Śladkowska E.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. 2

|

issue XXI

179-194

EN

The issue of the passage of time is important for administrative law, and the legal effects of the passage of time are much more diverse in this branch of law than, for example, in civil law. Until recently there were no general studies of the issue of the statute of limitations in administrative law. According to the current views of doctrine, the statute of limitations is an institution present in administrative law, albeit only in a residual form. Its construction consists of the lapse of time specified in the administrative law regulations and the passivity of the entity authorized to take a particular action, which results in the expiration of rights or obligations. The article attempts to assess whether the time limits for the elimination of administrative acts from legal turnover in extraordinary procedures regulated by the Code of Administrative Procedure can be referred to as the statute of limitations, despite the constructional differences

PL

Kwestia upływu czasu ma istotne znaczenie dla prawa administracyjnego, a skutki prawne upływu czasu są w tej gałęzi prawa dużo bardziej zróżnicowane niż np. w prawie cywilnym. Do niedawna brak było ogólnych opracowań zagadnienia przedawnienia w prawie administracyjnym. Zgodnie z aktualnymi poglądami doktryny uważa się, że przedawnienie jest instytucją obecną w prawie administracyjnym, aczkolwiek jedynie w postaci szczątkowej. Na jej konstrukcję składa się upływ wyznaczonego w przepisach prawa administracyjnego czasu oraz bierność uprawnionego do podjęcia określonego działania podmiotu, która rodzi skutek w postaci wygaśnięcia uprawnień albo obowiązków. W artykule podjęto próbę oceny, czy terminy eliminacji z obrotu prawnego aktów administracyjnych w trybach nadzwyczajnych uregulowanych w Kodeksie postępowania administracyjnego można określać mianem przedawnienia, pomimo stwierdzonych różnic konstrukcyjnych.

10

Czy językoznawstwo jest nauką przeterminowaną?

84%

Szumska D.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2016

|

vol. 1

|

issue 1&2

EN

In view of the growing number of new terms in practically all areas of linguistic research, it is legitimate to ask whether what we have to do with is terminological overkill or whether the accretion of terms is due to the development of the facet-oriented/syncretic approach, which highlights the multifaceted character of linguistic inquiry and thus naturally promotes the expansion of its metalanguage. The paper attempts to answer this question and concludes by stating that the assessment of linguistic terminology should be based on qualitative rather than quantitative criteria: the value (usefulness, adequacy, relevance) of a term should be assessed not only on the basis of the conceptual content it is the exponent of, but also its “networking power” i.e. by estimating how well it fits into and enhances the entire conceptual and methodological framework of the theory that introduced it.

PL

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy zauważalny przyrost zbioru terminów we wszystkich praktycznie subdyscyplinach nauki o języku jest istotnie przerostem, a więc winien być traktowany w kategoriach nadmiaru, czy też raczej jest efektem rozwoju tzw. podejścia fasetowego/synkretycznego, promującego wieloaspektowość rozważań lingwistycznych, a więc w naturalny sposób wpływającego na rozbudowę ich metajęzyka. Przedstawione rozważania konkluduje stwierdzenie, że zasadnicze kryterium oceny kondycji warstwy terminologicznej językoznawstwa winno mieć nie tyle charakter ilościowy, ile jakościowy, co oznacza, że powinno być nim nie tylko zaplecze pojęciowe, którego dany termin jest wykładnikiem, ale także stopień jego „usieciowienia”, czyli wpisania się w cały aparat konceptualno-metodologiczny teorii, której jest wytworem.

11

Próba usystematyzowania polskiej terminologii kosmonomastycznej

84%

Waniakowa J.

Onomastica

|

2021

|

vol. 65

|

issue 2

75-86

EN

The aim of the article is an attempt to systematize Polish cosmonomastic terminology. A separation was proposed between cosmonomastics as a part of onomastics dealing with the names of cosmic objects, and astronomical chrematonomastics as a part of chrematonomastics dealing with the names of human products that are used to research the cosmos. The existing terminology was analyzed from the point of view of the rules of creation of scientific terms. Moreover, certain terms were clarified and a number of new ones proposed. It was also assumed that cosmonomastic terms should be of foreign origin, like the astronomical terms on which they are based. Thus, guidelines for the possible formation of future cosmonomastic terms were suggested.

PL

Celem artykułu jest próba usystematyzowania polskiej terminologii kosmononastycznej. Zaproponowano rozdział między kosmonomastyką, jako działem onomastyki zajmującym się nazwami obiektów kosmicznych, a chrematonomastyką astronomiczną, jako działem chrematonomastyki, dotyczącym nazw własnych wytworów człowieka, które służą do badań kosmosu. Dokonano również analizy istniejącej już terminologii pod kątem jej zgodności z zasadami tworzenia terminów, uściślono pewne terminy oraz zaproponowano szereg nowych. Przyjęto przy tym, że terminy kosmonomastyczne powinny być pochodzenia obcego, podobnie jak terminy astronomiczne, które są ich podstawą. W ten sposób wskazano wytyczne do ewentualnego tworzenia przyszłych terminów kosmonomastycznych.

12

Upływ czasu a gwarancje przestrzegania norm procesowych w ogólnym postępowaniu administracyjnym

84%

Śladkowska E.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2023

|

vol. 2(XXIII)

155-175

EN

The issue of the passage of time and its impact on an administrative act is extremely important for administrative law. This issue is related to the durability of an administrative decision, which a public administration defines the rights and obligations of individual entities in specific cases. In the doctrine of administrative law, the concept of correct decision is adopted as a decision that meets all the conditions required by law, including that it was issued in compliance with procedural standards. Compliance with the rules of procedural law is guaranteed by the institution of reopening administrative proceedings, the structure of which is based on procedural and substantive deadlines. Procedural deadlines, which determine the possibility of initiating the proceedings itself, and substantive deadlines, which condition the elimination from the legal market of a final decision issued in violation of procedural law norms. The article presents the problems of the indicated terms and problems related to them.

PL

Kwestia upływu czasu i jego wpływu na akt administracyjny ma niezwykle istotne znaczenie dla prawa administracyjnego. Zagadnienie to związane jest z trwałością decyzji administracyjnej, którą organ administracji publicznej określa prawa i obowiązki indywidualnych podmiotów w konkretnych sprawach. W doktrynie prawa administracyjnego pod pojęciem decyzji prawidłowej przyjmuje się decyzję, która spełnia wszystkie wymagane przepisami prawa warunki, w tym została wydana z zachowaniem norm procesowych. Gwarancję przestrzegania norm prawa procesowego stanowi instytucja wznowienia postępowania administracyjnego, której konstrukcja oparta została na terminach procesowych i materialnych. Terminach procesowych, które determinują możliwość wszczęcia samego postępowania, oraz materialnych, które warunkują eliminację z obrotu prawnego ostatecznej decyzji wydanej z naruszeniem norm prawa procesowego. Artykuł przedstawia problematykę wskazanych terminów oraz problemy z nimi związane.

13

Expression du concept ‘mariage’ en droit français et ‘małżeństwo’ en droit polonais – étude de corpu

84%

Gałuskina K., Mazurkiewicz P.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka

111-129

EN

The paper presents the comparative analysis of the French legal concept ‘mariage’ and the Polish concept ‘małżeństwo’, expressed by different legal terms in different legal systems. The terms were researched in comparable specialized legal databases, which for the purpose of this study served as a corpus of legal texts. The introductory part of the paper discusses the definition of concept as well as the logical and ontological relations between concepts. In the next sections, the concepts of ‘małżeństwo’ and ‘mariage’ are analyzed from two perspectives: as a universal con¬cept and as a comparable concept of national character. Then, the terms expressing those con¬cepts are discussed with particular focus on hyponymy and translation issues of a French term mariage as the act of marriage. In the conclusion, it is emphasized that the concepts of ‘mariage’ and ‘małżeństwo’ are only partially compatible; each legal system conceptualizes marriage differently.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza porównawcza francuskiego pojęcia ‘mariage’ i polskiego ‘małżeństwo’ wyrażonych odpowiednimi terminami w prawie francuskim i polskim. Terminy zostały wyszukane w bazach informacji prawnej dla języków francuskiego i polskiego, które, w ramach niniejszego opracowania, posłużyły jako korpus tekstów specjalistycznych z zakresu prawa. Na wstępie przedstawiono definicje pojęcia, a także logiczne i ontologiczne relacje pojęciowe. W dalszej części opracowania, omówiono dwa oblicza pojęć ‘mariage’ i ‘małżeństwo’: uniwersalne i porównywalne – charakterystyczne dla danej wspólnoty narodowej. Następnie przedstawiono terminy wyrażające omawiane pojęcia, ze szczególnym uwzględnieniem relacji hiponimicznych oraz problemów tłumaczeniowych związanych z terminem mariage w znaczeniu ‘zawarcie małżeństwa’. We wnioskach wskazujemy na fakt, że pojęcia ‘mariage’ i ‘małżeństwo’ są kompatybilne jedynie częściowo, ponieważ każdy system prawny pojmuje je inaczej.

14

Polish-English LSP Dictionaries in Translation Work: Labour-Law Terminology from the Polish Labour Code in Terminographic and Translation Practice

84%

Rzepkowska A.

Language. Culture. Politics. International Journal

|

2021

|

vol. 1

15-46

EN

The purpose of the article is to show the applicability of selected Polish-English LSP dictionaries in legal translation work. The paper analyses how well labour-law terminology, found in the Polish Labour Code, is covered in Polish-English LSP dictionaries and compares them to equivalents selected by Agnieszka Jamroży, the author of an English translation of the Polish Labour Code. Based on a collation of the English equivalents present in the reviewed resources, the author presents some conclusions as to what the studied dictionaries lack and what terminographers should focus on when compiling a labour-law dictionary that would be more useful to translators and other users. Essentially, the article presents the Polish labour-law language system and labour-law corpus, legal terms and labour law in the context of LSP dictionaries. The methodology is then outlined, followed by the findings from the review of the selected dictionaries and an example translation of the Polish Labour Code. Certain labour-law terms particularly stood out, and these have been reviewed in detail in the paper: they are documentacja pracownicza, wymiar czasu pracy, norma czasu pracy and dobowy wymiar czasu pracy. The publication ends with conclusions and findings on the applicability of Polish-English LSP dictionaries in legal translation work and implications for creating a labour-law dictionary for translation purposes based on the research.

15

МЕТАФОРА В БІОЛОГІЧНІЙ ТЕРМІНОСИСТЕМІ (українсько-польські паралелі)

71%

Кухарчишин М.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2019

|

vol. 7

|

issue 2

55-63

PL

Artykuł poświęcony jest analizie metafory jako środka tworzenia terminów w terminologii biologicznej. Оkreślonа została rola metafory w naukowym obrazie świata w języku ukraińskim i polskim. Оpisano skojarzenia, które stały się podstawą przeniesienia metaforycznego.

EN

The article focuses on the analysis of metaphor as a way of creating terms in a biological terminology. Тhe role of the metaphor in creation the scientiﬁ c picture of the world of the Ukrainian and Polish languages has been described. It has been found out which associations became the basis of a metaphorical transfer.

16

Legal Consequences of Violation of Time Limits in Legislative Proceedings

67%

Orłowski R.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2020

|

vol. 29

|

issue 5

EN

The aim of the article is to present the issues related to the time limits set for individual organs of public authority (the Sejm, the Senate, the President of the Republic of Poland) for the performance of specific activities within the legislative procedure. These time limits should be calculated according to conventional rules, that is, from the beginning of the day following the day on which the act on which the legal provisions are binding begins. However, the action will also be effective if it is performed on the same day on which the said event occurred. Violation of the time limit in legislative proceedings is of fundamental importance for the act, as a normative act, within the scope of its validity. As part of the review of the constitutionality of the law, the Constitutional Tribunal also examines the correctness of the proceedings in which the law was adopted. According to the latest jurisprudence of the Constitutional Tribunal, violation of the minimum time limits required for the performance of individual activities, which have only been specified in the Rules of Procedure of the Sejm, may constitute an independent basis for declaring the entire act unconstitutional. This view differs significantly from the existing, well-established approach to this subject. The effects of violating the time limits of the legislative procedure can also be considered at the level of the rights (competences) of individual authorities within a specific proceeding. The signing of the act by the President after the expiry of the constitutional time limit should be deemed legally effective. The admissibility of issuing by the Constitutional Tribunal of scope judgements should be considered in cases of violation of the rules of correct legislation, leading to the omission or reduction of vacatio legis.

PL

Celem artykułu jest przybliżenie problematyki związanej z terminami wyznaczonymi poszczególnym organom władzy publicznej (Sejm, Senat, Prezydent RP) na wykonanie określonych czynności w ramach postępowania legislacyjnego. Terminy te należy obliczać według reguł konwencjonalnych, a więc od początku dnia następnego po dniu, w którym nastąpiła czynność, z którą przepisy prawa wiążą rozpoczęcie terminu. Czynność będzie jednak skuteczna również wtedy, gdy zostanie wykonana w tym samym dniu, w którym nastąpiło wspomniane zdarzenie. Naruszenie terminu w postępowaniu ustawodawczym ma zasadnicze znaczenie dla ustawy, jako aktu normatywnego, w zakresie jej obowiązywania. Trybunał Konstytucyjny, w ramach kontroli konstytucyjności prawa, dokonuje także badania prawidłowości postępowania, w którym doszło do jego ustanowienia. Według najnowszego orzecznictwa TK naruszenie terminów minimalnych, wymaganych przy dokonywaniu poszczególnych czynności, które zostały określone jedynie w regulaminie Sejmu, może stanowić samodzielną podstawę do stwierdzenia niekonstytucyjności całej ustawy. Stanowisko to odbiega znacząco od dotychczasowego, ugruntowanego stanowiska w tym przedmiocie. Skutki naruszenia terminów postępowania ustawodawczego można rozważać również na płaszczyźnie uprawnień poszczególnych organów, w ramach konkretnego postępowania. Podpisanie ustawy przez Prezydenta, po upływie konstytucyjnego terminu, powinno zostać uznane jako prawnie skuteczne. Należy rozważyć dopuszczalność wydawania przez Trybunał Konstytucyjny wyroków zakresowych w sytuacjach naruszenia reguł poprawnej legislacji, prowadzących do pominięcia lub skrócenia vacatio legis.

17

Aspects of the Grammar and Logic of Relative Terms

67%

Simons P., Simons P.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2020

|

issue 2

18

O pojęciu jednostki tekstu prawnego

67%

Gębka-Wolak M., Moroz A.

Polonica

|

2018

|

vol. 38

67-84

EN

The article discusses the linguistic status of specialist vocabulary, as well as the procedures used for its identification and description. Our theoretical analysis is based on a selection of penal law texts. The purpose of the article is to define the notion of legal text unit and to prove its relevance for linguistic research. The paper presents the relationships between a legal text unit, a language unit, a collocation and a term. We sug-gest that in order to identify specialist language units, the analysis should be based on a corpus consisting only of texts representing each particular field. Finally, the article discusses the basic mechanisms used for transforming general language units into legal language units.

19

Defining and Analyzing Transformative Learning

67%

Chad H.

Labor et Educatio

|

2020

|

issue 8

109-124

PL

Pomiędzy badanymi przez nas zjawiskami a nazwami, jakie do nich stosujemy lub teoriami, za pomocą których próbujemy je wyjaśnić występuje istotna różnica. Teoria transformacyjnego uczenia się to opracowany przez ludzi konstrukt mający opisać zjawisko, ale w najlepszym wypadku można go uznać za niedoskonały. Autor zaleca rozdzielenie terminów. Dokładniej, termin transformacja perspektywiczna powinien być stosowany w odniesieniu do teorii Merizowa, ponieważ był on wykorzystywany wyłącznie do jego szczególnej teorii. Termin transformatywne uczenie się należy stosować w odniesieniu do szerokiego zakresu teorii (w tym Merizowa), które próbują opisać i wyjaśnić dramatyczne zmiany w sposobie, w jaki ludzie doświadczają i konceptualizują świat oraz wchodzą z nim w interakcje. Autor wykorzystuje transformatywne uczenie się w badaniach nad edukacją dorosłych, aby zrozumieć doświadczenia weteranów wojskowych przenoszonych z pola bitwy do cywilnego życia, osób, które przeżyły raka piersi i muszą sobie poradzić z psychologicznymi i społecznymi zmianami spowodowanymi przez chorobę, studentów pochodzących z ubogich rodzin, którzy uczęszczają do community college (publicznej szkoły wyższej), a nawet negatywną transformację osób, których postawa uległa radykalizacji w kierunku walczącego terroryzmu. Wiele innych sytuacji może spowodować zmianę w ludziach, a te specyficzne sytuacje kształtują procesy prowadzące do zmiany, a zatem kształtują ostateczne wyniki tej zmiany. Wszystkie teorie i konstrukty zawarte w literaturze na temat transformatywnego uczenia się to nic więcej niż tylko twory człowieka, których celem jest opisanie zjawiska związanego z gwałtownym uczeniem się i zmianą u dorosłych. Wartość transformatywnego uczenia się jako metateorii wiąże się z zapewnieniem konstruktów w formie narzędzi analitycznych, które mogą być wykorzystywane przez naukowców z odmiennych dziedzin podczas wspólnej pracy nad stworzeniem lepszych, użyteczniejszych konstruktów pozwalających zrozumieć to zjawisko. Zidentyfikowano i przedstawiono narzędzia analityczne (definicję, kryteria, typologię) tworzące ramy dla naukowców, pozwalające starannie i jasno rozpatrywać co rozumieją pod słowem „transformacja”. Konieczność bardziej holistycznego, międzydyscyplinarnego pojmowania transformatywnego uczenia się jest uzasadniona, promując w ten sposób stosowanie transformatywnego uczenia się jako metateorii.

EN

There is an important difference between the phenomena we study and the names we call them or theories we use to explain them. Transformative learning theory is a human construction designed to describe a phenomenon, but it is imperfect at best. The author advocates a delineation of the terms. Namely, the term perspective transformation should be used to refer to Mezirow’s theory because it has only ever been used for his specific theory. The term transformative learning should be used to refer to the broad range of theories (including Mezirow’s) that attempt to describe and explain dramatic changes in how people experience, conceptualize, and interact with the world. The author uses transformative learning in adult education investigations to understand the experiences of military veterans transitioning from combat to civilian life, of breast cancer survivors navigating the psycho-social transition of their disease, of students from backgrounds of poverty attending community college, and even the negative transformation of people becoming radicalized into violent terrorism. There are many more situations that cause people to change, and those specific situations shape the processes that lead to change and therefore shape the eventual outcomes of that change. All of the theories and constructs in the transformative learning literature are nothing more than human creations designed to explain the phenomena associated with dramatic learning and change in adulthood. The value of transformative learning as a metatheory is to provide constructs in the form of analytic tools that scholars from disparate disciplines can use in working together to create better, more useful constructs for understanding that phenomena. There are identified and presented the analytic tools (definition, criteria, typology) to provide a framework for scholars to think carefully and with clarity about what they mean when using the word “transformation”. The need in more holistic, interdisciplinary understandings of transformative learning is substantiated, thus promoting the use of transformative learning as a metatheory.

20

Calculation of Time Limits Resulting from the Constitution of the Republic of Poland from April 2, 1997 (Selected Issues)

67%

Orłowski R.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2019

|

issue 6 (52)

315-328

EN

Time limits are a normative approach to time, the passing of time is then a legal event (an element of a legal event). The provisions of the 1997 Constitution repeatedly use different types of time limits, but do not indicate how they are calculated. It seems that the time limits specified in days, months and years should be calculated according to computatio civilis, thus taking into account certain conventional rules. Such a time limit ends at the end of the last day of the time limit, but usually starts at the beginning of the day following the day the event, with which the legal provision relates the beginning of the time limit, occurred. Time limits determined using shorter time units (e.g. in hours) should be calculated according to computatio naturalis, i.e. strictly from one moment to another. Such conclusions can be reached using various methods of interpretation, but the most appropriate seems to be the use of analogy from the law.

PL

Terminy są normatywnym ujęciem czasu, upływ czasu stanowi wówczas zdarzenie prawne (element zdarzenia prawnego). Przepisy Konstytucji z 1997 r. wielokrotnie posługują się różnymi rodzajami terminów, ale nie wskazują sposobu ich obliczania. Wydaje się, że terminy określone w dniach, miesiącach oraz latach powinny być liczone według computatio civilis, a więc z uwzględnieniem pewnych reguł konwencjonalnych. Termin taki kończy się wraz z upływem ostatniego dnia terminu, natomiast rozpoczyna się najczęciej wraz z początkiem dnia następującego po dniu, w którym nastąpiło zdarzenie, z którym przepis prawa wiąże rozpoczęcie biegu terminu. Terminy wyznaczone za pomocą krótszych jednostek czasu (np. w godzinach) powinny być liczone według computatio naturalis, a więc w sposób ścisły, tj. od chwili do chwili. Do takich wniosków można dojść posługując się różnymi metodami wykładni, najwłaściwsze wydaje się jednak zastosowanie analogii z prawa.

Refine search results

Termin "substancja" w trynitologii

Legal nature of the time limit for verification activities (Article 307 § 1 Criminal Procedure Code)

Dodatkowy okres do zarządzenia wykonania kary

Mentalna reprezentacja terminu – implikacje dla glottodydaktyki języków specjalistycznych

English equivalents of the Polish term “zarządca spadku nieobjętego”

Uwagi dotyczące współczesnej terminologii technicznej w języku polskim, rosyjskim i bułgarskim (na przykładzie terminów z branży cukrowniczej)

Terminological Aspects of a cognitive Structure REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ in modern legal Discourse

Społeczne uwarunkowania języka humanistów (na przykładzie artykułów z zakresu literaturoznawstwa) – wybrane zagadnienia leksykalne

Przedawnienie wadliwości decyzji w ogólnym postępowaniu administracyjnym

Czy językoznawstwo jest nauką przeterminowaną?

Próba usystematyzowania polskiej terminologii kosmonomastycznej

Upływ czasu a gwarancje przestrzegania norm procesowych w ogólnym postępowaniu administracyjnym

Expression du concept ‘mariage’ en droit français et ‘małżeństwo’ en droit polonais – étude de corpu

Polish-English LSP Dictionaries in Translation Work: Labour-Law Terminology from the Polish Labour Code in Terminographic and Translation Practice

МЕТАФОРА В БІОЛОГІЧНІЙ ТЕРМІНОСИСТЕМІ (українсько-польські паралелі)

Legal Consequences of Violation of Time Limits in Legislative Proceedings

Aspects of the Grammar and Logic of Relative Terms

O pojęciu jednostki tekstu prawnego

Defining and Analyzing Transformative Learning

Calculation of Time Limits Resulting from the Constitution of the Republic of Poland from April 2, 1997 (Selected Issues)