Search results

1

Rozwój międzynarodowych prac nad terminologią onomastyczną: przegląd ujęć słowiańskich

100%

Gałkowski A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2019

|

vol. 37

|

issue 1

EN

The paper presents a review of the development of works in the Slavic area on onomastic terminology which constitute an integral part of Slavic onomastic studies on a local and global scale. The research method includes comparative analyses and assessment of the impact of historical and present Slavic onomastic terminology. The question of the study underlines the position that Slavic (Czech, Slovak, Polish, Russian, Balkan) onomasticians, who in many cases are also active in non-Slavic areas, such as German-speaking countries, have made an important contribution to the development of international concepts of onomastic terminology. The research material constitutes a proposal for terminological approaches of selected onomastic schools and teams, active on a national, but also international scale, starting from the 1960s. In the 1970s, the former and current Czech-Slovakian onomastic school, the activities of the terminology subcommittee of the Onomastic Slavic Commission, the Russian onomastic school, the Croatian onomastic school, and many others were established. A critical look at some concepts and the need to merge the terminological and conceptual apparatus allows us to justify a renewed attempt to develop Slavic onomastic terminology. The result of the study is an assessment of the rank and impact of the most important achievements of individual schools and teams, so far published or designed in the form of inventory and system glossaries and theoretical descriptions. Nowadays, thematic and corpus concepts of onomastic terminology are promoted. Works according to this methodological key are carried out in Slovakia and in Poland. The paper is the first part of a wider study on the development of international works on onomastic terminology. The work is a contribution to the development of the theory of proper names.

PL

Celem artykułu jest przegląd prac w obszarze słowiańskim na temat terminologii onomastycznej, które stanowią integralną część badań onomastyki słowiańskiej w skali lokalnej i globalnej. Metoda badania uwzględnia zestawienie i skonfrontowanie oraz ocenę wpływu najważniejszych ujęć historycznych i współczesnych słowiańskiej terminologii onomastycznej. Pytanie badawcze podkreśla stanowisko, że ważny wkład w rozwój międzynarodowych koncepcji terminologii onomastycznej wnieśli onomaści słowiańscy (czescy, słowaccy, polscy, rosyjscy, bałkańscy), w wielu przypadkach aktywni także na obszarach niesłowiańskich, takich jak np. kraje niemieckojęzyczne. Materiał badawczy stanowią propozycje ujęć terminologicznych wybranych szkół i zespołów onomastycznych, aktywnych w skali krajowej, ale jednocześnie międzynarodowej, począwszy od lat 60. XX wieku, w tym przede wszystkim: dawnej i nowej czesko-słowackiej szkoły onomastycznej, podkomisji terminologicznej Komisji Onomastyki Słowiańskiej, rosyjskiej szkoły onomastycznej, onomastów chorwackich. Krytyczne spojrzenie na niektóre koncepcje oraz potrzeba scalenia aparatu terminologiczno-pojęciowego pozwalają dziś uzasadnić ponowne próby opracowania słowiańskiej terminologii onomastycznej. Wynikiem badania jest ocena rangi i wpływu najważniejszych osiągnięć poszczególnych szkół i zespołów, dotąd publikowanych lub projektowanych w postaci glosariuszy inwentaryzacyjnych i systemowych oraz opisów teoretycznych. We wnioskach podkreślono, że obecnie promowane są koncepcje tematyczne i korpusowe terminologii onomastycznej. Prace według tego metodologicznego klucza prowadzone są na Słowacji i w Polsce. Artykuł jest pierwszą częścią szerszego studium na temat rozwoju międzynarodowej terminologii onomastycznej. Praca jest wkładem w rozwój teorii nazw własnych.

2

Markonimy jako operatory taksonomiczne w terminologii (chremat)onomastycznej

100%

Gałkowski A.

Onomastica

|

2022

|

vol. 66

299-311

EN

Both the general theory of proper names and the individual sub-disciplines of onomastics use terminology appropriate to their research objectives and methodology. The basic scientific terms in onomastics, starting with proper name/onym, can be regarded as taxonomic operators, which allow the ordering of onomastic facts. The need for appropriate research terminology is also met in one of the youngest branches of nomenclature, i.e. chrematonomastics. The set of taxonomic operators in the field of chrematonymy includes the term markonym ‘brand name’ identified with marketing chrematonym and confronted with other terminological concepts such as firmonym, logonym or ergonym and pragmatonym, and, finally, descriptively included trade name or trademark. The markonym is recognised as the universal taxonomic operator of business naming, referring to both company and product/service names. The content and scope of the markonym relates to the broad idea of a brand, remaining a linguistic structure that focuses interdisciplinary, especially communicative and marketing properties.

PL

Zarówno ogólna teoria nazw własnych, jak i poszczególne subdyscypliny onomastyki stosują właściwą dla swoich celów badawczych i metodologii terminologię. Podstawowe terminy naukowe w onomastyce, poczynając od „nazwy własnej”/„onimu”, można uznać za operatory taksonomiczne, które pozwalają porządkować fakty onomastyczne. Potrzebę zastosowania odpowiedniej terminologii badawczej zaspokaja się także w jednym z najmłodszych działów nazewnictwa, tj. chrematonomastyce. Do zestawu operatorów taksonomicznych w obszarze chrematonimii włącza się termin „markonim” utożsamiany z „chrematonimem marketingowym” i konfrontowany z innymi konceptami terminologicznymi, takimi jak „firmonim”, „logonim” czy też „ergonim” i „pragmatonim”, a wreszcie opisowo ujęta „nazwa handlowa” oraz „znak towarowy”. Markonim uznany zostaje za uniwersalny operator taksonomiczny nazewnictwa gospodarczego, odnosząc się zarówno do nazw firm, jak i produktów/usług. Treść i zakres markonimu nawiązuje do szeroko pojętej idei marki, pozostając strukturą językową, która skupia na sobie właściwości komunikacyjno-marketingowe.

3

Terminologiczne osobliwości wśród metanazw onomastycznych w obszarze francuskim, angielskim i włoskim

80%

Gałkowski A.

Onomastica

|

2021

|

vol. 65

|

issue 2

55-74

EN

This article presents the results of a review of terminological peculiarities among onomastic metanames (“names of proper names”) that have been proposed by onomasticians or other language researchers, and have been accepted as naming terms within the scientific discourse or not. The analysis begins with an overview of the application of analytical model in the process of establishing the key phrases of onomastic terminology, formulated since the 1960s in the Slavic and international area. The historical analytical model consisted in the creation of descriptive terms according to the concept of a Czech onomastician Jan Svoboda, adapted to the Polish onomastics by Mieczysław Karaś. The descriptive formula of onomastic terms is reproduced in onomastic research currently conducted in Western Europe. At the same time, a tendency to create terms constructed in a synthetic way on the basis of combinations of elements from classical languages has developed (mainly a Greek or Latin prefixoid + the base onym). Proposals for such terms in the three linguistic areas of French, English and Italian were therefore reviewed, based on specific sources (among others H. Dorion & J. Poirier, 1975, “Lexique des termes utiles à l’étude des noms de lieux”; A. Room, 1996, “An Alphabetical Guide to the Language of Name Studies”; and contributions by Enzo Caffarelli and other Italianspeaking authors from the years 1990–2021). The terminological units and their definitions are considered in terms of their onomasiological motivation confronted with the perspective of semasiology.

PL

W artykule dokonano przeglądu osobliwości terminologicznych wśród metanazw onomastycznych („nazw nazw własnych”), które zostały zaproponowane przez onomastów oraz innych badaczy języka i zostały odrzucone lub przyjęte jako terminy nazewnicze w dyskursie naukowym. Analiza rozpoczyna się od omówienia zastosowania modelu analitycznego w procesie ustalania kluczowych haseł terminologii onomastycznej, formułowanych od lat 60. ubiegłego wieku w obszarze słowiańskim i międzynarodowym. Historyczny model analityczny polegał na tworzeniu terminów deskryptywnych według koncepcji czeskiego onomasty Jana Swobody, zaadaptowanej do onomastyki polskiej przez Mieczysława Karasia. Formuła opisowa terminów onomastycznych jest stosowana w badaniach onomastycznych prowadzonych obecnie w Europie Zachodniej. Równocześnie rozwinęła się tendencja do tworzenia terminów konstruowanych w sposób syntetyczny na podstawie złożeń elementów z języków klasycznych (forma nagłosowa pochodzenia greckiego lub łacińskiego + wygłosowe onym/-yme/-im). Omówiono propozycje tego rodzaju terminów w trzech obszarach językowych: francuskim, angielskim i włoskim, korzystając z wybranych źródeł leksykograficznych (m.in. H. Dorion & J. Poirier 1975, Lexique des termes utiles à l'étude des noms de lieux; A. Room 1996, An Alphabetical Guide to the Language of Names Studies) oraz opracowań Enzo Caffarellego i innych autorów włoskojęzycznych z lat 1990–2000. Jednostki terminologiczne oraz ich definicje zostały rozpatrzone pod kątem ich motywacji onomazjologicznej skonfrontowanej z perspektywą semazjologiczną.

Refine search results

2 Onomastica

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

1 2022

1 2021

1 2019

3 Gałkowski A.

Rozwój międzynarodowych prac nad terminologią onomastyczną: przegląd ujęć słowiańskich

Markonimy jako operatory taksonomiczne w terminologii (chremat)onomastycznej

Terminologiczne osobliwości wśród metanazw onomastycznych w obszarze francuskim, angielskim i włoskim