Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: terytorialny system społeczny

Sort By:

Limit search:

Wkład profesora Zbyszka Chojnickiego do teorii i metodologii gospodarki przestrzennej

100%

Parysek J. J.

Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

2018

issue 43

7-24

W niezwykle bogatym i różnorodnym dorobku naukowym prof. Z. Chojnickiego jest jeden ważny składnik, który w stosunkowo skromnym zakresie jest akcentowany w ocenach jego osiągnięć naukowych. Chodzi o znaczenie tego dorobku, jako wkładu do metodologii, ale także do teorii oraz praktyki gospodarki przestrzennej. Profesor przedstawił nie tylko oryginalny, systemowy sposób rozumienia i ujmowania gospodarki przestrzennej, ale poprzez sformułowanie koncepcji terytorialnego systemu społecznego zaprezentował także systemowe, a zatem całościowe i funkcjonalne ujmowanie przedmiotu gospodarki przestrzennej, jakim są jednostki terytorialnego podziału kraju (zwłaszcza gminy), traktowane jako terytorialne systemy społeczne. Dokonaniem Profesora jest też odmienne od tradycyjnego pojmowanie ładu przestrzennego, uznawanego obecnie przez wiele osób zajmujących się problematyką gospodarki przestrzennej, szczególnie jego uczniów (i uczniów tych uczniów), za podstawowy cel gospodarowania przestrzenią i gospodarowania w przestrzeni. Nie bez znaczenia dla realizowanych procedur planistycznych, przede wszystkim na etapie analizy przestrzennej, jest dorobek Z. Chojnickiego dotyczący generalnie, metod i modeli analizy ilościowej, zwłaszcza zaś przepływów towarowych, modeli grawitacji i potencjału oraz modeli i metod klasyfikacji i regionalizacji. Cały dorobek, jaki uznać można za wkład Profesora do gospodarki przestrzennej, jest, jak się wydaje, konsekwencją traktowania geografii jako nauki, która powinna pełnić także funkcje praktyczne. Niniejszy artykuł jest zwięzłą i z wielu względów jedynie ogólną prezentacją tego dorobku, wykorzystywanego w pracy naukowej oraz dydaktycznej przez wielu specjalistów z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej oraz rozwijanego przez uczniów Profesora i innych pracowników instytutu, który zorganizował i którym przez wiele lat kierował.

Rozwój zrównoważony miast w kontekście współczesnej polskiej urbanizacji: aspekty przestrzenne

58%

Parysek J. J.

Studia Miejskie

2013

vol. 9

9-24

Rozwój zrównoważony jest w zasadzie pewną ideą, której w konkretnej sytuacji nadaje się właściwą interpretację. W odniesieniu do miasta rozwój zrównoważony oznacza z jednej strony model rozwoju społeczno-gospodarczego, a z drugiej strony model struktury przestrzennej miasta. Należy wyraźnie podkreślić, że problematyka zrównoważonego rozwoju miasta, tak w warstwie poznawczej, jak i działań praktycznych, powinna być rozważana w kontekście toczących się procesów urbanizacji. Punktem wyjścia rozważań niniejszego artykułu jest ukazanie istoty rozwoju zrównoważonego miasta, antropogenicznej jednostki przestrzennej, a zarazem specyficznego terytorialnego systemu społecznego, który dąży do pewnego stanu równowagi cząstkowej (równowaga w podsystemach miasta) i ogólnej (miasta jako całości). Wymienione równowagi mają zresztą charakter przejściowy, bowiem perturbacje w funkcjonowaniu miasta powodują zakłócenia równowagi, a będące odpowiedzią na zakłócenia fluktuacje prowadzą do nowej równowagi, jednakże już w odniesieniu do innych struktur miejskich. Jednym z głównych czynników, który zakłóca równowagę systemu miasta (także otoczenia/środowiska tego systemu, jakim jest strefa podmiejska), jest suburbanizacja. zakłóca jednak przede wszystkim równowagę przestrzenną, czego wyrazem jest chaos w zagospodarowaniu, pasożytnicze użytkowanie terenu, partykularyzm właścicieli nieruchomości i inwestorów, a przede wszystkim wzrost kosztów społecznych funkcjonowania miasta. Czynnikami sprzyjającymi suburbanizacji są zwłaszcza niedoskonałość prawa dotyczącego gospodarki przestrzennej oraz krótkowzroczność samorządów terytorialnych gmin strefy podmiejskiej. to właśnie sprawia, że miasta, które są generatorami rozwoju i przemian cywilizacyjnych, w największym stopniu doświadczają skutków suburbanizacji, ponosząc jej koszty. zarówno kryzys gospodarczy, jak i obserwowane trendy w zagospodarowaniu przestrzennym wskazują na to, że nie zostanie zatrzymany proces suburbanizacji zakłócający rozwój zrównoważony miasta i całej aglomeracji. co więcej, wydaje się, że przyjmie on jeszcze bardziej patologiczny charakter, co oznaczać będzie sytuację, w której zrównoważony rozwój miasta i aglomeracji, czego wyrazem jest ład w zagospodarowaniu przestrzennym, pozostanie jedynie obiecująco i pięknie brzmiącym hasłem.

Sustainable development is in fact an idea which is given a proper interpretation in a concrete situation. With reference to a city, sustainable development means, on the one hand, a model of its socioeconomic development, and on the other, a model of its spatial structure. It should be emphasised that the issue of sustainable urban development, both in its cognitive value and practical measures involved, should be considered in terms of the urbanisation processes in progress. The starting point of reflections presented in this paper is showing the essence of sustainable development of a city, a man-made spatial unit as well as a specific territorial social system which tends to a state of partial equilibrium (in its subsystems) and overall equilibrium (the city as a whole). Those two types of equilibrium are transitional anyway, because perturbations in the operation of the city disturb its equilibrium, and the fluctuations produced by those disturbances lead to the formation of a new equilibrium, but with reference to other city structures. one of the major factors upsetting the equilibrium of an urban system (as well as that of its surroundings /environment, i.e. its suburban zone) is suburbanisation. It disturbs primarily its spatial balance, and this shows in chaotic development, parasitic land use, the particularism of property owners and investors, and first of all in an increase in the social costs of the city’s operation. Factors favourable to suburbanisation are especially imperfections of the law concerning spatial management and the short-sightedness of the local governments of communes of the suburban zone. It is suburbanisation that makes cities, which are generators of development and civilisation-related changes, the chief units suffering the effects of suburbanisation and bearing its cost. Both the present economic crisis and the observed trends in spatial development indicate that the suburbanisation process upsetting the sustainable development of the city and the entire agglomeration will not stop. What is more, it is likely to become even more pathological in nature, which will mean a situation in which the sustainable development of the city and its agglomeration as shown in their ordered spatial development pattern will only be a promising and nice-sounding slogan.

Refine search results

1 Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

1 Studia Miejskie

1 2018

1 2013

2 Parysek J. J.

Search results

Wkład profesora Zbyszka Chojnickiego do teorii i metodologii gospodarki przestrzennej

Rozwój zrównoważony miast w kontekście współczesnej polskiej urbanizacji: aspekty przestrzenne