Search results

1

Zagrożenie buntem chłopskim w południowo‑wschodnich województwach Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1788–1789

100%

Trąbski M.

Orientalia Christiana Cracoviensia

|

2015

|

vol. 7

EN

In the 18th century, in the south‑eastern voivodeships of the Polish‑Lithuanian Commonwealth, the state, commune and private administration had to face many problems. One of them was banditry, known on this territory as haidamaky banditry, and the threat of a Ukrainian people revolt linked with it. The last time the anxiety concerning that issue was visible was at the session of the Great Sejm. There was fear that, just like in 1768, Russia would push peasants against nobility in order to sow chaos in south‑eastern voivodeships of the Polish‑Lithuanian Commonwealth, and in consequence break the parliamentary debate and restore its sovereignty over the country. Orthodox priests, Russian merchants, Cossacks and even Greek Catholic priests were perceived as agitators.

PL

Jednym z wielu problemów z jakim w XVIII wieku zmagały się struktury administracji państwowej, samorządowej i prywatnej w południowo‑wschodnich województwach Rzeczypospolitej Obojga Narodów było rozbójnictwo, występujące na tamtych terenach pod określeniem hajdamaczyzny, oraz związane z nim zagrożenie buntem ludności ukraińskiej. Po raz ostatni obawy z tym związane dały o sobie znać w czasie obrad Sejmu Czteroletniego. Obawiano się, że podobnie jak w 1768 roku Rosja popchnie chłopstwo przeciwko szlachcie, w celu wywołania chaosu w południowo‑wschodnich województwach Rzeczypospolitej, a tym samym doprowadzi do przerwania obrad sejmowych i przywróci swoje zwierzchnictwo nad krajem. Za agitarorów uważano duchowieństwo prawosławne, rosyjskich kupców, kozaków, a nawet księży grekokatolickich.

2

O pierwszych przekładach Konstytucji 3 Maja

100%

Grześkowiak-Krwawicz A.

Pamiętnik Literacki

|

2021

|

vol. 112

|

issue 2

225-234

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza dokonanych w roku 1791 przekładów Konstytucji 3 Maja na języki angielski, francuski i niemiecki. Autorka stara się odtworzyć historię tych tłumaczeń: kiedy się ukazały, kto był ich autorem, jakie były okoliczności ich powstania oraz jak szeroki był ich zasięg. Jednocześnie podejmuje analizę celów, jakie przyświecały ich autorom, i sposobów, w jaki starali się je osiągnąć. Wiąże się to z analizą samych tekstów, ich wierności oryginałowi, ale także pewnej polityki translatorskiej, jaką posługiwali się tłumacze, ich stosunku do oryginału, umiejętności oddania w obcym języku treści zwartych w wersji polskiej, a także pewnych prób dostosowania dyskursu do języka politycznego odbiorców przekładu.

EN

An analysis of English, French, and German translations of Konstytucja 3 Maja (The Constitution of 3 May, 1791), done in the year 1791, is made subject of the article. The authoress of the study attempts to trace the history of the translations: when they were published, who their authors were, what the circumstances that accompanied their productions were, and how great their extent was. Additionally, she tries to examine the translator’s purposes and the ways they strived to accomplish them. This task is linked to an analysis of the translations themselves, their faithfulness to the original, and also with the policy the translators adopted, their attitude to the original, ability to express the Polish content in a foreign language, as well as the with modes of adjusting the discourse to the target receivers’ political language.

3

Der Streit um die Kolbuszower Transaktion im Lichte der polemischen Abhandlungen „Uwagi w sprawie ordynacji ostrogskiej” von Tomasz Dłuski aus dem Jahr 1754 und „Prawda objaśniona” von Piotr Hadziewicz aus dem Jahr 1756

100%

Marszalska J. M.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2022

|

vol. 29

|

issue 1

207-220

FR

The Ostrog entail was established in 1609. It included 23 towns and about 400 villages. The conflict over the Ostrog ordinance, related to bequests, the death of the successors indicated in the statute, and debts led to its disolution based on the so-called Kolbuszowa transaction (settlement) concluded in 1753. In the treatise issued in 1754, Tomasz Dłuski argued that Janusz Aleksander Sanguszka was not bound by the fee tail law, so he could dispose of it at his own will and discretion. Piotr Hadziewicz, a lawyer and 18th-century journalist, undertook the difficult task of defending the entail, probably at the persuasion of Jan Klemens Branicki.

EN

Ordynacja ostrogska powstała w 1609 roku. Obejmowała 23 miasta i ok. 400 wsi. Konflikt o ordynację ostrogską, związany z zapisami oraz wskutek śmierci wskazanych w statucie następców i zadłużenia doprowadził do jej rozwiązania na podstawie tzw. transakcji (ugody) kolbuszowskiej zawartej 1753 roku. W wydanym w 1754 roku traktacie Tomasz Dłuski dowodził, iż Janusza Aleksandra Sanguszkę nie obowiązywało prawo ordynackie, toteż mógł nimi rozporządzać według własnej woli i uznania. Trudnego zadania obrony ordynacji, prawdopodobnie za namową Jana Klemensa Branickiego podjął się Piotr Hadziewicz, prawnik i XVIII-wieczny publicysta.

4

Zapomniany panegiryk Ignacego Srzednickiego ku czci Kazimierza Nestora Sapiehy

100%

Maksimowicz K., Uniwersytet Gdański W. F., krmaks@interia.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2016

|

vol. 34

|

issue 4

EN

The poem of Ignacy Srzednicki addressed to Kazimierz Nestor Sapieha was created during the Great Sejm, when the addressee served as the Speaker of the Seimas and the General Confederation of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The author reconstructs the biography of the creator of the poem, explores the relationship between Srzednicki and Sapieha, as well as analyses and interprets the poem included in the appendix.

5

Zapomniany panegiryk Ignacego Srzednickiego ku czci Kazimierza Nestora Sapiehy

80%

Maksimowicz K.

|

2016

|

vol. 34

|

issue 4

291-300

EN

The poem of Ignacy Srzednicki addressed to Kazimierz Nestor Sapieha was created during the Great Sejm, when the addressee served as the Speaker of the Seimas and the General Confederation of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The author reconstructs the biography of the creator of the poem, explores the relationship between Srzednicki and Sapieha, as well as analyses and interprets the poem included in the appendix.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Orientalia Christiana Cracoviensia

1 Pamiętnik Literacki

1 Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

1 2022

1 2021

2 2016

1 2015

2 Maksimowicz K.

1 Grześkowiak-Krwawicz A.

1 Marszalska J. M.

1 Trąbski M.

1 Uniwersytet Gdański W. F.

1 krmaks@interia.pl

Zagrożenie buntem chłopskim w południowo‑wschodnich województwach Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1788–1789

O pierwszych przekładach Konstytucji 3 Maja

Der Streit um die Kolbuszower Transaktion im Lichte der polemischen Abhandlungen „Uwagi w sprawie ordynacji ostrogskiej” von Tomasz Dłuski aus dem Jahr 1754 und „Prawda objaśniona” von Piotr Hadziewicz aus dem Jahr 1756

Zapomniany panegiryk Ignacego Srzednickiego ku czci Kazimierza Nestora Sapiehy

Zapomniany panegiryk Ignacego Srzednickiego ku czci Kazimierza Nestora Sapiehy

Refine search results

Search results

Zagrożenie buntem chłopskim w południowo­‑wschodnich województwach Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1788–1789

O pierwszych przekładach Konstytucji 3 Maja

Der Streit um die Kolbuszower Transaktion im Lichte der polemischen Abhandlungen „Uwagi w sprawie ordynacji ostrogskiej” von Tomasz Dłuski aus dem Jahr 1754 und „Prawda objaśniona” von Piotr Hadziewicz aus dem Jahr 1756

Zapomniany panegiryk Ignacego Srzednickiego ku czci Kazimierza Nestora Sapiehy

Zapomniany panegiryk Ignacego Srzednickiego ku czci Kazimierza Nestora Sapiehy

Zagrożenie buntem chłopskim w południowo‑wschodnich województwach Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1788–1789