Search results

1

Prezydenckie zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi w Polsce po 1989 roku

100%

Banaś M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2016

|

issue 1 (29)

41-61

PL

Podstawowym celem rozważań podjętych w niniejszym artykule jest rozpoznanie i przeanalizowanie zmian, jakim po 1989 r. ulegała w Polsce forma oraz praktyka prezydenckiego zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi. Dokonane ustalenia umożliwiły odpowiedź na następujące pytania badawcze: (1) jakim przeobrażeniom ulegały uprawnienia prezydenta w zakresie zwierzchnictwa nad siłami zbrojnym? (2) jak zmieniała się ich praktyka po 1989 r.? (3) oraz jaki wpływ na prezydenckie zwierzchnictwo nad armią miała praktyka polityczna? Dzięki temu zweryfikowana została hipoteza, która zakładała, że choć o przeobrażeniach i formie prezydenckiego zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi decydowały zmiany powszechnie obowiązującego prawa, to jednak istotne znaczenie w tym obszarze miała również praktyka polityczna, która determinowała rzeczywisty udział piastuna urzędu głowy państwa w zarządzaniu armią.

EN

The primary purpose of considerations undertaken in this article is to identify and analyse the changes of the form and practice of presidential supremacy over the armed forces in Poland after 1989. Thanks to the findings of these consideration the author answered the following research questions: (1) how did presidential powers in the field of the supremacy over armed force change after 1989 (2) how did their practice change? (3) what influence did political practice have on presidential supremacy over armed forces? Thanks to the answers to these question the following hypothesis was verified: although about transformations and form of presidential supremacy over armed forces were de- termined by changes in the Constitution, very important in this area was also political practice, which decided about real participation of holder of the presidential office in the army management. Considerations have been divided into three parts, which describe the form and the practice of presidential supremacy over the armed forces during the functioning of: the Constitution of the Republic of Poland of 1952 (amended Constitution of the Polish People’s Republic), Constitutional Law of 17 October 1992 on the Mutual Relations be- tween the Legislative and Executive of the Republic of Poland and local government, as well as the Polish Constitution of 1997. The conclusions of were presented at the end.

2

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej - refleksje w 100-lecie instytucji

100%

Dudek D.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 4 (62)

39-56

EN

The author presents the historical regulation of the President in the Polish constitutional law of the period 1918–1939. He shows the evolution and specific features of the institution, from the office of the Chief of State in years 1918–1922, through the limited regulation of the President in the Constitution of 1921 and its amendment of 1926, to the original concept of the head of state in the polish Constitution of 1935. The author notes the visible, sometimes negative impact of personal conditions on the regulations contained in the constitutions of the Second Republic, as well as the importance of Polish tradition for the process of creating and the content of the currently binding Constitution of 1997.

PL

Autor prezentuje historyczne unormowanie Prezydenta w polskim prawie konstytucyjnym okresu 1918–1939. Ukazuje ewolucję i specyficzne cechy instytucji, od urzędu Naczelnika Państwa w latach 1918–1922, przez ograniczone unormowanie Prezydenta w Konstytucji z 1921 r. i jej nowelizacji z 1926 r., aż po oryginalną koncepcję głowy państwa w Konstytucji z 1935 r. Podkreśla zarówno widoczny, niekiedy negatywny wpływ uwarunkowań personalnych na unormowania konstytucyjne w II Rzeczypospolitej, jak też znaczenie polskiej tradycji dla procesu tworzenia i treści obecnie obowiązującej Konstytucji z 1997.

3

Gwarant czy arbiter? Rola Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w świetle art. 126 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

100%

Dąbrowski M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 4(68)

27-40

PL

Autor opracowania podnosi, że przypisanie Prezydentowi RP roli arbitra jest nieprawidłowe. Stanowi ono mylące nawiązanie do pozycji ustrojowej Prezydenta V Republiki Francuskiej, który posiada znacznie większą władzę. Pozbawia treści i znaczenia ustrojowego funkcję gwaranta ciągłości władzy, o której mowa w art. 126 ust. 1 Konstytucji RP. Prezydent RP nie jest bezstronny i apolityczny oraz bierze udział w realizacji polityki państwa. Cechy te uniemożliwiają mu zajęcie neutralnego stanowisko wobec uczestników konfliktu i jego bezstronne rozstrzygnięcie. Ponadto Konstytucja RP nie wyposaża go w odpowiednie kompetencje do pełnienia roli arbitra.

EN

The author of the study claims that assigning the role of an arbitrator to the President of the Republic of Poland is incorrect. It is a misleading reference to the constitutional position of the President of the Fifth French Republic, who vests much stronger power. It deprives the function of the guarantor of the continuity of power, referred to in Art. 126 (1) of the Constitution of the Republic of Poland, of its content and systemic significance. The President of the Republic is not impartial and apolitical and takes part in the implementation of state policy. These features prevent him from taking a neutral position towards the participants in the conflict and from resolving it impartially. In addition, the Polish Constitution does not equip him with the appropriate competencies.

4

Act of March 11, 2022 on Defense of the Homeland – Basic Principles and Institutions

51%

Matwiejuk J.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 6(70)

529-541

PL

Ustawa z 11 marca 2022r. o obronie Ojczyzny jest klasycznym przykładem „ustawy wykonawczej” do konstytucyjnej regulacji zagadnień związanych z problematyką bezpieczeństwa państwa, w tym bezpieczeństwa militarnego. W ustawie o obronie Ojczyzny dokonano brakującego do tej pory uszczegółowienia rozwiązań normatywnych znajdujących się w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997r. Dotyczą one w szczególności rozwinięcia regulacji dotyczącej następujących zagadnień konstytucyjnych: Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązku obywatela polskiego obrony Ojczyzny, Prezydenta Rzeczypospolitej jako najwyższego zwierzchnika Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz Rady Ministrów jako organu, który zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa i sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju. Zasadniczym celem ustawodawcy jest zastąpienie archaicznych i nieprzystające do obecnych potrzeb i zadań państwa polskiego oraz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej regulacji zawartych w ustawie z 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

EN

Act of March 11, 2022. on defense of the Homeland is a classic example of an “executive act” for the constitutional regulation of issues related to state security, including military security. The Homeland Defence Act contains the so far missing specification of the normative solutions contained in the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997. They concern in particular the development of regulations concerning the following constitutional issues: the Armed Forces of the Republic of Poland, the duty of a Polish citizen to defend the Homeland, the President of the Republic as the supreme commander of the Armed Forces of the Republic of Poland and the Council of Ministers as the body that ensures the external security of the state and exercises general management in the field of national defense. The main goal of the legislator is to replace the archaic and incompatible with the current needs and tasks of the Polish state and the Armed Forces of the Republic of Poland regulations contained in the Act of November 21, 1967. on the general duty to defend the Republic of Poland.

Refine search results

4 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

2 2022

1 2021

1 2016

1 Banaś M.

1 Dudek D.

1 Dąbrowski M.

1 Matwiejuk J.

Prezydenckie zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi w Polsce po 1989 roku

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej - refleksje w 100-lecie instytucji

Gwarant czy arbiter? Rola Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w świetle art. 126 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

Act of March 11, 2022 on Defense of the Homeland – Basic Principles and Institutions