Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: the former Grand Duchy of Lithuania

Sort By:

Limit search:

Wileńska działalność społeczno-kulturalna i oświatowa Stanisława Węsławskiego (1896–1942) – przyczynek do biografii

100%

Dąbrowski P.

Res Historica

2015

issue 39

Stanislaw Weslawski was born in Vilnius on 17 September 1896. He was a lawyer and musician. He was a member of many associations and educational and cultural organizations in Vilnius. He composed piano works and songs to poems by Rainer Maria Rilke, Kazimiera Iłłakowiczówna, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska and Jan Kochanowski. He was a regular member of the Vilnius Society of Friends of Sciences and served on the Education Department of the Polish Educational Eastern Territories. Also he was elected vicepresident of the Association of Singing Societies of Vilnius and Music. He wrote the music for Polish Radio Vilnius in Vilnius, and was its referent music, as well as Chairman of the Board of the Section of Vilnius Polish Society for Contemporary Music (Vilnius Branch). In the thirties, he was also designated president of the Central Board of the Polish Educational Vilnius Land. He was treasurer in the Bureau and then in the composition of the Audit Committee of the Council of Associations of Vilnius Art – „Erwuza|” (RWZA). He was also active in social debating club, „Smorgon”, was a regular visitor „Literary Wednesdays” and a member of the Board of the Vilnius Philharmonic Society, serving in the vicepresident. Weslawski was shot on December 2, 1942 in Ponary near Vilnius.

Stanisław Węsławski urodził się w Wilnie 17 września 1896 r. Z wykształcenia był prawnikiem i muzykiem. Zasiadał w wielu stowarzyszeniach i organizacjach oświatowych i kulturalnych Wilna. Komponował dzieła fortepianowe i pieśni, m.in. do wierszy RaineraMarii Rilkego, Kazimiery Iłłakowiczówny, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej czy Jana Kochanowskiego. Był członkiem zwyczajnym wileńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i zasiadał w Wydziale Oświatowym Polskiej Macierzy Szkolnej Ziem Wschodnich.Wybrano go również na wiceprezesa Wileńskiego Związku Towarzystw Śpiewaczych i Muzycznych. Ponadto tworzył muzykę do Rozgłośni Polskiego Radia w Wilnie oraz został jej referentem muzycznym jak i prezesem Zarządu Sekcji Wileńskiej Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (Oddział Wileński). W latach trzydziestych Stanisława Węsławskiego desygnowano również na prezesa Zarządu Centralnego Polskiej Macierzy Szkolnej Ziemi Wileńskiej. Zasiadał początkowo na stanowisku skarbnika w Prezydium, a następnie w składzie Komisji Rewizyjnej Rady Wileńskich Zrzeszeń Artystycznych „Erwuza” (RWZA). Działał też w towarzyskim klubie dyskusyjnym „Smorgonia”, był stałym bywalcem Śród Literackich oraz członkiem Zarządu Wileńskiego Towarzystwa Filharmonicznego, pełniąc w nim funkcję wiceprezesa. Węsławskiego rozstrzelano 2 grudnia 1942 r. w Ponarach pod Wilnem.

„Sprawa wileńska” na łamach polskojęzycznej prasy litewskiej w Wilnie w latach 1919–1922

100%

Dąbrowski P.

Studia Prawno-Ekonomiczne

2015

vol. XCV (95)

31-55

Polskie i litewskie ugrupowania polityczne i społeczne dawnej stolicy byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego wysuwały szereg argumentów w zakresie rozwiązania tak zwanej „sprawy wileńskiej”. Bez wątpienia był to punkt zapalny we wzajemnych stosunkach narodowościowych. W okresie tym, władza w Wilnie zmieniała się bardzo często, zaś naprawę sytuację podjęto już w okresie Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich. Nowe rozwiązania z kolei, zaczęto wprowadzać w życie w ramach tak zwanej Litwy Środkowej. To co prezentowano na szpaltach periodyków litewskich wychodzących w języku polskim było stanowiskiem dość „umiarkowanym”, porównując z niezwykle „radyklanymi” tezami lansowanymi w prasie litewskojęzycznej. Argumenty wysuwane przez publicystów polskojęzycznej prasy litewskiej w Wilnie, a także przedstawicieli polskich ugrupowań polityczno-społecznych, świadczyły o tym, iż w okresie dwudziestolecia międzywojennego, nie było jakiejkolwiek szansy na dialog między Polakami i Litwinami, co do przyszłości stolicy byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Oskarżenia i pretensje jednej strony, rodziły podobne po drugiej, zaś rozwijający się brak obopólnego porozumienia, „zmazywał” przez kolejne lata tak ciężko wypracowane wspólne dziedzictwo dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Polish and Lithuanian political and social groups in the former capital of the former Grand Duchy of Lithuania claimed a number of arguments in solving the “case of Vilnius”. Without a doubt, this was a flashpoint in relations between nationalities. During this period, the authorities in Vilnius changed very often and the repair situation had already been taken during the Board of Civil Eastern Territories. New solutions were introduced in place in the so-called Central Lithuania. This is what was presented in the pages of Polish-speaking Lithuanian press of Vilnius was quite “moderate” in comparison with the unusually “radical” theses offered in a Lithuanian-press. The arguments put forward by the Polish-language journalists of the Lithuanian press in Vilnius and representatives of the Polish political and social groups testified to the fact that in the interwar period, there was not any chance of dialogue between Poles and Lithuanians, about the future of the former capital of the former Grand Duchy of Lithuania. Accusations and blame the one hand, bore similar on the other. Developing a lack of mutual agreement, blurred over the years the common heritage of the former Polish-Lithuanian Commonwealth.

Refine search results

1 Res Historica

1 Studia Prawno-Ekonomiczne

2 2015

2 Dąbrowski P.

Search results

Wileńska działalność społeczno-kulturalna i oświatowa Stanisława Węsławskiego (1896–1942) – przyczynek do biografii

„Sprawa wileńska” na łamach polskojęzycznej prasy litewskiej w Wilnie w latach 1919–1922