Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  the opposition
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
The article is an attempt to describe civilizational changes taking place in the world in the context of the increasing role of the Internet, new media and postmodernism. According to the thesis of Manuel Castells and Ulrich Beck many of the existing con-cepts typical for the period of modernization must be redefined, characterized by the dominance of the mass media. In this context, it refers to the new meanings of such terms as state government or the opposition, which gained globalized importance, as the cos-mopolitan state referred to by the U. Beck.
|
2021
|
vol. 37
|
issue 1
415-434
PL
Kościół katolicki w okresie PRL zawsze określał się wobec ważnych zjawisk społeczno-politycznych czy wydarzeń, które zachodziły w naszym życiu publicznym. Jest to teza oczywista, choć brzmi publicystycznie. Czynił tak zarówno Episkopat Polski oficjalnie, poprzez Listy Pasterskie i Komunikaty z kolejnych Konferencji Plenarnych Episkopatu Polski, jak i mniej oficjalnie podczas rozmów biskupów, członków Komisji Wspólnej, ze swoimi interlokutorami ze strony rządowej. Biskupi z prymasem Stefanem Wyszyńskim na czele spotykali się także wielokrotnie podczas audiencji prywatnych z osobistościami życia publicznego, w tym z opozycji lat siedemdziesiątych, czy aktywnymi w bieżącej polityce katolikami świeckimi (zwłaszcza w latach 1957-1989 ze środowiskami KIK-owskimi i podzielonym od 1976 r. Znakiem), by wysłuchać ich racji i przedstawić wizję miejsca Kościoła w przestrzeni publicznej1. Prymas był gotów także, w chwilach kryzysu politycznego, wywołanego nieudolnością władz, wyciągnąć do nich rękę i spotkać się z kolejnymi I sekretarzami PZPR (np. z Edwardem Gierkiem, a potem ze Stanisławem Kanią). Spośród wielu zapisów w „Pro memoria” prymasa Wyszyńskiego znajduje się także ten, pisany 25 czerwca 1976 r. po godz. 22.30 - po powrocie na Miodową: „Powrót do Domu. Tutaj »bombowe« wiadomości. Pan Premier Jaroszewicz, który wczoraj obszernie uzasadniał konieczność podwyższenia cen na artykuły spożywcze - dziś wszystko odwołuje, jakoby w wyniku konsultacji ze Związkami Zawodowymi i licznymi listami napływającymi do Rządu. Chodzi struty, że »świat robotniczy«, który sprawuje rządy w Polsce, burzy się przeciwko Rządowi robotniczemu. Podobno dziś w FSO stanęła praca, również u Róży Luksemburg, w Radomiu i w Pionkach. W mieście ostre pogotowie. - »Konsultacja« nie wypadła dobrze. Z tego wstępnego, wynika »felix culpa«, że społeczeństwo polskie
PL
Sfera słownictwa związanego z reprodukcją, tj. z dojrzałością płciową, ciążą i porodem, w systemach leksykalnych gwar Kozaków dońskich wykazuje znaczny paralelizm w opisie obiektów, stanów i zachowań ludzi oraz zwierząt hodowlanych. Przejawia się to w obu głównych grupach tej leksyki: dotyczącej zdolności do reprodukcji oraz dotyczącej samego porodu i okresu poporodowego. W szczególności wyraz żerebec używany jest w kontekstach gwarowych zarówno w znaczeniu ‘zdrowy, dojrzały koń płci męskiej’, jak i ‘zdrowy, młody mężczyzna, chętnie współżyjący seksualnie z kobietami’; moloducha ‘krowa, która po raz pierwszy się ocieliła’ i ‘kobieta młoda, wkrótce po ślubie’. Podobne paralele obserwuje się w sferze dotyczącej bezpłodności (jalovka – o krowie i o kobiecie), przy tym obecność metafor zoogenicznych stwierdza się tylko w stosunku do seksu pozamałżeńskiego, co dowodzi, że gwary różnie konceptualizują życie płciowe w małżeństwie i poza nim. Opozycje: małżeństwo – stosunki pozamałżeńskie i człowiek – zwierzę są przejawami opozycji swój – obcy, przy czym obcość jest w szczególności związana ze światem zwierząt (głównie psa).
EN
In lexical systems of Cossack dialects of the Don river, the lexis of reproduction, i.e. of sexual maturity, pregnancy and delivery, exhibits considerable parallelism between the descriptions of the behaviour of people and livestock. The two major fields of the lexis are: terms referring to the ability to reproduce and those relating to the actual delivery and the puerperium. Specifically, the word zherebets is used in dialectal contexts both in the meaning ‘a healthy, mature stallion’ and ‘a healthy young man frequently engaging in sexual relationships with women’; the word molodukha means ‘a cow which has calved for the first time’ and ‘a young woman who has recently married’. Similar parallelism are observable in relation to sterility (yalovka means a cow or a woman). On top of this, zoogenic metaphors are only used as reference to extramarital sex, which indicates that different dialects conceptualize sexual life in marriage and outside it in different ways. Oppositions of the type "marriage : extramarital sex” and ”a person : an animal” are realizations of the opposition ” us : them”, where foreignness is associated with the animal world (mainly with the dog).
EN
This article applies the three workers' strikes in Huta Stalowa Wola in Stalowa Wola in 1988. Their description was made on the background of nationwide protests, which forced the communist government to discussions with representatives of the opposition. The text based on the rich source material − archives of the Polish United Workers' Party, the documents of the Security Service (special service in PRL), records of judicial process and the press. The article shows that the members of the illegal Independent Self-Governing Trade Union “Solidarity” from Stalowa Wola could count on the support of the local Roman Catholic priests. Only in this way, it was possible the success of the strike (22 August - 1 September 1988.), whose aim was to re-register the “Solidarity”. Protesting workers and supporting their priests (especially Edward Frankowski) were victimized and persecuted by the communist authorities.
PL
Artykuł dotyczy trzech strajków robotniczych zorganizowanych w Hucie Stalowa Wola wStalowej Woli w dniach 29-30 kwietnia, 13 lipca i 22 sierpnia – 1 września 1988 r. Powodem protestów była pogarszająca się sytuacja ekonomiczna w kraju, lekceważenie postulatów pracowniczych przez komunistyczne władze oraz brak niezależnej, legalnej reprezentacji związkowej robotników. Opisywane wydarzenia wpisywały się w ogólnopolskie nastroje społeczne i działania opozycyjnej „Solidarności”. Sukces letniej fali strajków w 1988 r. w kraju, do którego wyraźnie przyczynili się strajkujący pracownicy huty, spowodował, że władze partyjno-rządowe musiały iść na ustępstwa wobec opozycji i podjąć oficjalne rozmowy z jej przedstawicielami, na czele z Lechem Wałęsą. W oparciu o przeanalizowany materiał źródłowy – archiwalia wytworzone przez Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą, dokumenty Służby Bezpieczeństwa, akta sądowe i prokuratorskie oraz prasę, stwierdzić można, że członkowie opozycyjnego i nielegalnego NSZZ „Solidarność” ze Stalowej Woli mogli liczyć na wyjątkowe wsparcie miejscowych księży rzymskokatolickich, szczególnie proboszcza parafii Matki Bożej Królowej Polski w Stalowej Woli ks.Edwarda Frankowskiego. Tylko dzięki współpracy robotników z miejscowymi duchownymi, strajk z sierpnia 1988 r. mógł przybrać takie rozmiary. Po jego zakończeniu, biorący w nim udział pracownicy i wspierający ich duchowni byli represjonowani i prześladowani przez władze komunistyczne.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.