Search results

1

The power of paradox: notes on categories of the tragic, mono no aware, and lacrimae rerum

100%

Korusiewicz M.

Świat i Słowo

|

2020

|

vol. 34(1)

233-250

EN

The paper is an attempt to investigate the intriguing convergence of the inner logic of three aesthetic categories that emerge from the experience of finitude of existence in diverse cultural environments: the awareness of the tragic in Western cultures, the Japanese category of mono no aware, expressing the painful beauty of things in their impermanence, and a famous Greco-Roman notion of lacrimae rerum (tears of things). All three – despite the deep disparities between the cultural traditions they represent – prove to be the ‘places’ of paradox, of powerful synchronic tension resulting from the ‘clash’ of contradictory forces, transforming one’s perception of the universum. It seems that it is the paradoxical nature of the experiences labelled by these categories (as confirmed by neuroscience) that allows us to confront our finitude with the aid of aesthetic tools.

2

The Aesthetic Meaning of Catholicism and Orthodoxy

86%

Mikhailov M. I.

Dialogue and Universalism

|

2014

|

issue 4

187-192

EN

The article considers the aesthetic meaning of Catholic and Orthodox cultural phe-nomena. According to the author, Catholicism is closely related to the notion of the tragic, which is manifested in the contrast between the Heavenly (spirit) and the Earthly (body). Therefore Catholicism, generating an important aesthetic notion, gave rise to Romanticism. The author regards Orthodoxy as the foundation of the Russian Sym-bolism (i.e. neo-Romanticism). Its essence is the proclamation of the Beauty of the man, which is revealed in the synergy of the Spiritual (i.e. heavenly) and the Earthly (i.e. bodily). In the aesthetic aspect Catholicism and Orthodoxy rather complement than oppose each other.

3

Moral Dilemmas, the Tragic and God’s Hiddenness. Notes on Shusaku Endo’s Silence

86%

Głąb A.

Diametros

|

2018

|

issue 58

18-33

EN

The essay discusses the religious and ethical message of Shusaku Endo’s Silence. Briefly focusing first on the plot of the novel, the article proceeds to discuss the moral dilemma that is the core of the novel and asks whether the dilemma is symmetrical or incommensurable. Next, the essay analyzes the dilemma from the point of view of Max Scheler’s theory of the tragic. Finally, to highlight Rodrigues’s tragic situation, it discusses the notion of the hiddenness of God.

4

Jerzy Stempowski i Lew Szestow – egzystencjalizm spowity wschodnią melancholią. Krótka historia przyjaźni

72%

Zimnowoda A.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2018

|

vol. 8

|

issue 2

PL

Jerzy Stempowski and Lev Shestov - existentialism imbued with eastern melancholy. A short history of a friendship: The main objective of this article is to present the friendship between Jerzy Stempowski - Polish writer, essayist and Lev Shestov - Russian writer and philosopher. The article consist of three parts an and short conclusion. In the first part I focus on Stempowski’s predilections for Eastern Europe, and I also explore Stempowski’s complicated, though clearly evident, relation with existentialism. It is in this context that I show both Stempowski’s close affinity with Shestov philosophy, and his evident antipathy to French existentialism. In the second part I attempt to answer the following question: why did Stempowski have such a strong aversion to Albert Camus’ work. In this part of my essay I briefly refer to a Serbian writer and dissident - Mihajlo Mihajlov. In the third part I explore Stempowski’s friendship with Shestov and I also sketch the ideological horizon they both shared. Moreover, I mention Shestov’s presentations at the philosophical conferences in Kraków and Berlin as well as his meeting with Edmund Husserl in Amsterdam. In the short conclusion to my article I suggest that Stempowski’s existentialism is an individual, original project even if his existentialism draws upon most of the major themes in philosophical treatises and literature of existentialism. His “existential project” is based on: 1. reason which rationally orders reality, 2. sympathy towards antirational and prophetic philosophy of Russian thinkers which he analyses from the positions of a professed atheist and 3. deeply-rooted humanistic values.

5

Personalistyczny wymiar “Tajemnicy” w eseju „El secreto de la vida” Miguela de Unamuno

72%

Jeszka A.

Studia Gdańskie

|

2021

|

vol. 49

119-131

EN

Miguel de Unamuno (1864-1936), a Spanish existentialist living at the turn of the 19th and 20th centuries, deals primarily with anthropological issues in his philosophical thoughts. He is interested in a specific human being, of flesh and blood (“de carne y hueso”), and above all in the teleological dimension of human existence. The desire for immortality is the basic longing of the human will, which seeks a way out of the labyrinth of nothingness to which man is condemned by matter. According to the Spanish philosopher, man needs God as a strong foundation for the realization of his desire for immortality. The human being carries within himself not only the longing for infinity, but also the hardly expressible “Mystery” that we can identify with the inexpressible presence of the divinity in man. The desire for eternity is fuelled by this “Mystery” that constitutes a part of human nature. In the essay “El secreto de la vida” (“The Mystery of Life”), written in 1906, the main directions of Miguel de Unamuno's thinking appear - the existence of God as an existential problem and the inability to understand Him directly by reason as the cause of the feeling of pathos. Unamuno's philosophical and religious thinking is vitalist and existential. In it he refers to the philosophical intuitions of St. Augustine, Blaise Pascal and Søren Kierkegaard. His reflection on the theological dimension of existence is based on a religious element, which is expressed primarily in the author's in-depth reflections on “the longing for immortality” (“la ansia de inmortalidad”) and on “the sense of the pathos of human life”.

PL

Miguel de Unamuno (1864-1936) to hiszpański egzystencjalista, żyjący na przełomie XIX i XX wieku. W swojej myśli porusza przede wszystkim zagadnienia antropologiczne, gdyż interesuje go konkretny człowiek, z krwi i kości („de carne y hueso”), a przede wszystkim teleologiczny wymiar ludzkiej egzystencji. Pragnienie nieśmiertelności to podstawowa tęsknota ludzkiej woli, która dąży do odnalezienia wyjścia z labiryntu nicości, na jaką skazuje człowieka materia. Hiszpański filozof zauważa, że człowiek potrzebuje Boga jako mocnego fundamentu dla realizacji pragnienia nieśmiertelności. Według Unamuno ani pragnienie sławy, ani realizacja wielkich czynów, czy też genetyczne przekazywanie części siebie w akcie seksualnym i odbicie siebie w potomstwie nie gwarantuje zachowania „ja-świadomego” po śmierci. Istota ludzka jest nosicielem nie tylko tęsknoty za nieskończonością, ale również trudno wyrażalnej „Tajemnicy”, którą możemy utożsamić z niewysłowioną obecnością bóstwa w człowieku. Pragnienie wieczności jest podsycane przez tę niewyrażalną „Tajemnicę”, stanowiącą część ludzkiej natury. W napisanym w roku 1906 eseju „El secreto de la vida” („Sekret życia”), jak w soczewce skupiają się główne kierunki myślenia Miguela de Unamuno - istnienie Boga jako problem egzystencjalny oraz niemożność Jego bezpośredniego ujęcia przez rozum jako przyczyna poczucia tragiczności. Myślenie filozoficzno-religijne Unamuno ma charakter witalistyczny i egzystencjalny. Pobrzmiewają w nim echa intuicji filozoficznej św. Augustyna, Błażeja Pascala oraz Sørena Kierkegaarda. Hiszpański myśliciel we wspomnianym eseju opisuje egzystencję człowieka jako studnię niewyczerpanych możliwości, na dnie której znajduje się nieopisywalna „Tajemnica”. Osoba ukonstytuowana jest przez „Tajemnicę”, która nadaje sens nie tylko jej istnieniu, ale również otaczającemu jednostkę światu przyrody. Swoją refleksję nad teologicznym wymiarem egzystencji Unamuno osadza na elemencie religijnym, co przede wszystkim wyraża się w pogłębionej przez autora refleksji nad „tęsknotą za nieśmiertelnością („la ansia de inmortalidad”) oraz rozważaniami nad „poczuciem tragiczności ludzkiego życia”, czyli bezpośredniemu doświadczaniu przez jednostkę prawdy egzystencjalnej, iż z ziemskiej perspektywy nie widać tego, co znajduje się poza horyzontem materii, na której redukcjonistycznie koncentruje się poznanie rozumowe.

6

Portret duchowy Korczaka. Nieśmiała próba zarysu na kanwie Pamiętnika

58%

Rudnicki Z.

Paedagogia Christiana

|

2021

|

vol. 2/48

75-90

EN

Janusz Korczak’s Ghetto Diary is a record of the last three months of his life. This is a hybrid and patchwork piece consisting of excerpts from descriptions of life in the ghetto, ideological sketches, childhood memories and projections of the Old Doctor’s current inner life. In the article, Ghetto Diary was treated as a canvas based on which attempts are made to recreate the outline of the author’s spiritual life. Its text constitutes a peculiar axis in the orbit of which the attempt of reconstruction of the spiritual portrait of the Pedagogue was taken. Hermeneutic penetration into various areas and levels of the source text are to be used to carry out this research process.

PL

Pamiętnik Janusza Korczaka jest zapisem z ostatnich trzech miesięcy jego życia. To dzieło hybrydowe, patchworkowe, zawierające w sobie fragmenty opisów życia w getcie, szkice ideowe, wspomnienia z dzieciństwa oraz projekcje aktualnych przeżyć wewnętrznych Starego Doktora. W artykule Pamiętnik został potraktowany jako kanwa, na podstawie której próbuje się odtworzyć zarysy życia duchowego autora. Jego tekst stanowi swoistą oś, na orbicie której podjęto próbę rekonstrukcji portretu duchowego Pedagoga. Hermeneutyczne wniknięcie w różne obszary i poziomy tekstu źródłowego ma posłużyć przeprowadzeniu tego zabiegu badawczego.

Refine search results

1 ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

1 Dialogue and Universalism

1 Diametros

1 Paedagogia Christiana

1 Studia Gdańskie

1 Świat i Słowo

2 2021

1 2020

2 2018

1 2014

1 Głąb A.

1 Jeszka A.

1 Korusiewicz M.

1 Mikhailov M. I.