Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  thesaurus
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Cемантическое поле «рыбы» в кильдинском саамском языке

100%
Иванищева О.
Acta Neophilologica
|
2016
|
issue 18/2
71-82
EN
This article describes the “Fish” concept in the Kildin Saami language. We assume that such an endangered Finno-Ugric language as the Kildin Saami has a specific anthropocentric level. The material is analyzed with the use of the “Nature − Human” contrastive system. We demonstrate the importance of prelogical concepts associated with primordial ideas about a human being as part of nature expressed in the Saami languages and culture. The analysis shows that the separation of meaning and a single word presentation in the Kildin Sami language is directly related to the importance of a given object, feature or action for the practical activity. The specificity of the “Fish” concept in the Kildin Saami language in this respect is associated with the relation between the ethnic group and nature. The analytical material points to the following opposition types: equipollent, privative (binary) or gradual. The analysis of oppositions found in the “Fish” conceptual field reveals the presence of lacunas and differential characteristics.
2
Publication available in full text mode
Content available

Роль термінів-непрямих номінацій у тезаурусі інформаційно-пошукової системи славістичного мовознавства

88%
Карпіловська [Karpilovs’ka] Є. A. I. A.
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
|
2014
|
vol. 49
EN
The role of terms-indirect nominations in the thesaurus of information retrieval system of the Slavic linguisticsThe article examines some of the problems of modern information retrieval systems in the Slavic studies, in particular, one of the most representative – Bibliographic Database World Slavonic Linguistics, created in the Institute of Slavic Studies of PAS under the leadership of Dr. Z. E. Rudnik-Karwatova. The author focuses on the ways to improve the linguistic support of such systems and increase the efficiency of image for information searching. They are connected with the study of the keywords in the annotations of scientific publications within database, as well as in the whole of modern Slavic linguistic terminology. This study enables us not only to select a comprehensive number of terms for each linguistic discipline, school, or problem, but also to determine their variability as well as their relationship with other terms of modern-­day Slavic linguistics. The result of such study should be information retrieval thesaurus of modern Slavic linguistic terminology.Special attention in the article is paid to the role of indirect nomination in modern Slavic linguistic terminology, system-organizing function of the terms with indirect semantics, resources and modes of their creating in different Slavonic languages, the correlation between indirect nomination and figurative one as well as the terms which indicate the place of object in some classifications (see Ukrainian середній рід) or gradual opposition (see Polish semileksem).
3
Publication available in full text mode
Content available

Роль термінів-непрямих номінацій у тезаурусі інформаційно-пошукової системи славістичного мовознавства

88%
Карпіловська [Karpilovs’ka] Є. A. I. A.
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
|
2014
|
vol. 49
150-163
EN
The article examines some of the problems of modern information retrieval systems in the Slavic studies, in particular, one of the most representative – Bibliographic Database World Slavonic Linguistics, created in the Institute of Slavic Studies of PAS under the leadership of Dr. Z. E. Rudnik-Karwatova. The author focuses on the ways to improve the linguistic support of such systems and increase the efficiency of image for information searching. They are connected with the study of the keywords in the annotations of scientific publications within database, as well as in the whole of modern Slavic linguistic terminology. This study enables us not only to select a comprehensive number of terms for each linguistic discipline, school, or problem, but also to determine their variability as well as their relationship with other terms of modern-­day Slavic linguistics. The result of such study should be information retrieval thesaurus of modern Slavic linguistic terminology. Special attention in the article is paid to the role of indirect nomination in modern Slavic linguistic terminology, system-organizing function of the terms with indirect semantics, resources and modes of their creating in different Slavonic languages, the correlation between indirect nomination and figurative one as well as the terms which indicate the place of object in some classifications (see Ukrainian середній рід) or gradual opposition (see Polish semileksem).
4
Publication available in full text mode
Content available

«Енциклопедія Сучасної України» у викликах сьогодення

63%
Железняк М.
Енциклопедичний вісник України
|
2019
|
issue 11
UK
Статтю присвячено 5-й річниці електронної версії «Енциклопедії Сучасної України», представленій в мережі Інтернет (сайт esu.com.ua). Показано функції, покладені на ЕСУ, зокрема акумулювати націо­­нально релевантні знання (про Україну, українців, українство) й поширювати їх у суспільстві, відігравати важливу просвітницьку роль, виховуючи на основі цих знань патріотичні почуття в українців, розуміння національної ідеї, самоідентичності тощо. Наголошено, що функції ЕСУ будуть краще реалізовані завдяки саме появі її онлайн-версії. Веб-сайт ЕСУ має високі показники відвідуваності, позиціювання в пошукових системах (Google), забезпечує доступ до енциклопедичних знань значно ширшої аудиторії, ніж видрукуваний наклад томів. Окреслено й недоліки онлайн-версії ЕСУ, зокрема прийняту редакцією систему скорочень слів. У сучасних умовах особливого значення набувають англомовні версії статей, що сприяли б боротьбі зі стереотипами щодо України, її народу, мови, культури, історії тощо, сформованими ще радянською картиною світу й активно підтримуваними, а то й поглиблюваними адептами «русского міра».
EN
The article is devoted to the 5th anniversary of the electronic version of the Encyclopedia of Modern Ukraine (EMU) on the Internet (website: esu.com.ua). The study reveals the functions performed by the EMU can be better implemented due to its online version. These include accumulating of nationally relevant knowledge (about Ukraine, Ukrainians, Ukrainian phenomena and realities) and disseminating it in society, playing an important educational role, fos­tering patriotic feelings among Ukrainians based of this knowledge, understanding of national ideas, self-identifying, etc. The EMU website has high traffic, search engine positioning (Google), therefore, provides access to encyclopedic knowledge of a much larger audience than a printed version of this encyclopedia. The disadvantages of the online version of ESU are also highlighted. First of all, the words in the text are shortened like in paper encyclopedias, which have a reason to save space on the pages. There is also no English section. Today, English-language versions of the articles would contribute to destruct the stereotypes about Ukraine, its people, language, culture, history, etc., formed by the Soviet picture of the world (Pax Sovietica) as well as supported and deepened by followers of the Russian world (Pax Russica).
5
Publication available in full text mode
Content available

Освоение лексики в ситуации двуязычия

63%
Sarsiekiejewa N., Kasymowa R., Miejramgalijewa R.
humanistica 21
|
2018
|
vol. 2
227-246
PL
Na współczesnym etapie rozwoju metodyki wykładania języka rosyjskiego jako nauki zachodzą zmiany tradycyjnego rozumienia poznawczych procesów. Ponieważ w podstawie kształtowania obrazu świata jako całokształtu reprezentacji kognitywnych leży przyrodnicze zapotrzebowanie na poznanie świata, to podstawą poznawczych dążeń młodszych uczniów powinien być aktywny twórczy początek z użyciem takich myślowych operacji, jak porównanie, analiza (utożsamienie/ analogia), rozgraniczenie/inność), systematyzacja (klasyfikacja przedmiotów, kategoryzacja pojęć). Autorka artykułu rozpatruje tematyczne związki słów, które służą odzwierciedleniu zasad klasyfikacji zjawisk rzeczywistości, formujących się w świadomości ucznia w jego poznawczej działalności. Podkreśla, że podstawą tematycznego ugrupowania słów jest nie tylko przedmiotowy szereg i jego oznaczenie, ale również interpretacja przedmiotów i pojęć o przedmiotach w przedmiotowej i/albo poznawczej działalności ucznia. Ponieważ wszystkie rodzaje związków semantycznych pomiędzy leksemami służą najważniejszej zasadzie organizacji słownika w świadomości człowieka, to wiedza tematycznej grupy słów jako komponent językowej wiedzy o świecie pozwala uczniowi zrozumieć rzeczywistość, wyrażoną w kategoriach pojęciowych, które mogą mieć, w większym czy mniejszym stopniu, charakter szczególny. Tezaurus młodszych ludzi opiera się na wiedzy grup tematycznych jako komponentów językowej wiedzy o świecie, co pozwala uczniowi w konkretnej sytuacji posługiwać się językiem rosyjskim i wybrać najbardziej odpowiednie leksykalne jednostki w ramach leksykalnego tematu; wykorzystać elitarne leksykalne jednostki w tekście z uwzględnieniem łączności ich z innymi wyrazami; wykorzystać tematyczną leksykę stosownie z zaistniałą sytuacją i komunikacją. Jądrową część leksykalnej kompetencji młodszego ucznia przedstawiają przedmiotowe imiona, mogące być zestawionymi z rzeczywistością. Zwrócenie do tezaurusa młodszego ucznia jako osoby językowej pozwala uwzględniać jego potrzeby komunikacyjne i zdolności do opanowania języka rosyjskiego, a również proces kształtowania ucznia jako osoby językowej.
EN
At the present stage of development of a technique of teaching Russian as sciences there is a reconsideration of traditional understanding of informative processes which are considered as the concept (mechanism) of reflection. As at the heart of formation of an image of the world as sets of cognitive representations the natural need for knowledge of the world, is the cornerstone of cognitive interest of younger school students there has to be an active creative beginning with use of such cogitative operations as comparison, the analysis (identification / analogy), differentiation / distinction), systematization (classification of objects, a categorization of concepts). In article thematic communications of words which serve as reflection of the general principles of classification of the phenomena of reality which are formed in consciousness of the trainee in cognitive activity are considered. It is noted that is the cornerstone of thematic group of words not only a subject number and designation, but also judgment of objects and concepts about objects during subject and/or cognitive activity of the trainee. As all types of semantic links between lexemes serve as the most important principle of the organization of the dictionary in consciousness of the person, knowledge the trainee of a theme group of words as component of language knowledge of the world allows it to comprehend reality, the idea of reality expressed in conceptual categories which can be more or less fractional. The Tezaurusny type of the organization of knowledge of younger school students assumes knowledge of theme groups as components of language knowledge of the world that allows the pupil in a concrete situation of communication in Russian: to choose the most suitable lexical units within a lexical subject; to use the chosen lexical units in the text taking into account their compatibility with in other words and the transferred cogitative information; to use thematic lexicon according to communication situations. A nuclear part of lexical competence of the younger school student is represented by the subject names having correlation to reality. The addressing the thesaurus of the language identity of the younger school student allows to consider his communicative requirements and to connect in one uniform process of assimilation of Russian as nonnative and process of formation of the language identity of the trainee.
6
Publication available in full text mode
Content available

Сфера бизнеса в лингвокогнитивных мо-делях социума

63%
Kilewaja L., Sternal E.
humanistica 21
|
2018
|
vol. 2
149-168
PL
W artykule zostaje poruszony problem społecznego kontekstu, w którym przebiega i rozwija się biznes. Na znaczącą część tego kontekstu składają się kognitywne modele, oparte na wiedzy i percepcji biznesu przez ludzi, bezpośrednio nie biorących w nim udziału. Faktyczny materiał badań został zgromadzony przez użycie metody psycholingwistycznej pod postacią asocjatywnego eksperymentu. Wzięły w nim udział 62 osoby, mające wyższe i średnie wykształcenie, głównie nauczyciele i wykładowcy państwowych i prywatnych uczelni. Autorki wprowadzają termin socjoekonomiczny tezaurus. Wychodzą z założenia, że kognitywne modele stają się źródłem dyskursu społecznego i tą drogą wywierają istotny wpływ na przebieg i rozwój biznesu. Przedstawione w artykule kognitywne modele są skonstruowane na podstawie analizy reakcji na słowo-bodziec biznes. U przeciętnego mieszkańca społeczeństwa kojarzy się on przede wszystkim z pieniędzmi, ciężką pracą i nieobecnością czasu dla siebie i bliskich. Przeprowadzona analiza pozwoliła ujawnić związek wzajemnych i współzależnych modeli kognitywnych i komponentów dyskursu, a także skonstruować asocjatywne pole i schematycznie przedstawić ramy, skrypty i gesztalty jako kognitywne modele tezaurusu socjoekono-micznego. Konstrukcja aspektów funkcjonowania biznesu została opracowana na podstawie analizy dyskursu z pozycji społecznego konstruktywizmu. Zdobyte wyniki świadczą o pozytywnym imidżu biznesu jako ekonomicznego fenomenu w społeczeństwie.
EN
The article takes up the problem of social context in which business operates and develops. Meaningful part of this context is constituted by cognitive models formed on the basis of knowledge and business perception of the people who are not directly involved in it. Research material was gathered through the use of psycholinguistic method in the form an associative experiment. 62 persons participated in it, representing academic or higher secondary education: mainly lecturers and teachers of state and private institutions of higher learning. The authors introduce the term socioeconomic thesaurus. They assume that cognitive models become a source of social discourse and, in this way, exert substantial influence on the functioning and development of business. The cognitive models expounded in the article are constructed on the basis of analysis of reaction to the word-stimulus business. An average society member associates the word primarily with money and lack of time in private life. The conducted analysis allowed to show connection of mutual and interdependent cognitive models and components of the discourse. It also allowed to construct the associative field and to give a schematic presentation of frames, documents and geshtalts as cognitive models of socialeconomic thesaurus. The construction of aspects of business functioning was worked out on the basis of discourse-analysis from the point of view of social constructivism. The obtained results testify to positive attitude to business image as the economic phenomenon in the society.
7
Publication available in full text mode
Content available

Terminological Aspects of a cognitive Structure REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ in modern legal Discourse

63%
Matvieieva S., Lemish N.
Forum Filologiczne Ateneum
|
2020
|
vol. 8
|
issue 1
287-298
PL
Niniejszy artykuł dotyczy poznawczo zdefiniowanych podejść do rozumienia terminów jako złożonych struktur, umożliwiających konceptualizację i werbalizację fragmentów światopoglądu zawodowego. Autorzy badają aspekty znaczenia terminologicznego struktury poznawczej REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ w języku angielskim i ukraińskim, transformację znaczenia współczesnych terminów prawniczych i ewolucję ich interpretacji prawnej, a także analizują historyczne i społeczne podstawy tych zmian. Szczególną uwagę zwraca się na powiązania w tezaurusie dla danej jednostki w ramach prawniczego dyskursu zawodowego, zapewniające werbalizację terminu w określonej sytuacji komunikacyjnej.
EN
The article deals with the cognition-defined approaches to understanding terms as complex structures enabling the conceptualization and verbalization of fragments of the worldview of professional social groups. The authors discuss aspects of the terminological meaning of the cognitive structure of REFUGEE / БІЖЕНЕЦЬ in the English and Ukrainian languages, the transformation of the meaning of modern legal terms and the evolution of their legal interpretation, as well as analyse historical and social grounds for such changes. Special attention is paid to the lexical item’s thesaurus links in the legal professional discourse which provide for the verbalization of the term in specific communicative situations.
8

Słowniki o układzie hierarchicznym — próba uporządkowania pojęć

63%
Batko-Tokarz B.
Język Polski
|
2015
|
vol. 95
|
issue 5
406-417
PL
Tematem artykułu jest opis różnorodnej terminologii używanej do nazwania słowników o strukturze hierarchicznej w leksykografii polskiej na tle analogicznych zjawisk w leksykografii europejskiej. W pierwszej kolejności opisana została mnogość terminów stosowanych wymiennie, często jako synonimy, do określenia tego typu słowników w leksykografii europejskiej. Więcej uwagi poświęcone zostało leksykografii angielskojęzycznej (ze szczególnym uwzględnieniem pojęcia tezaurusa), a także uwidaczniającym się czasem różnicom w użyciu tych terminów w różnych krajach europejskich (zwł. leksykografia francuska, leksykografia wschodnioeuropejska). Druga część artykułu dotyczy leksykografii polskiej. Omówiono stosowane czasem przez badaczy terminy nadrzędne takie jak „słownik onomazjologiczny” i „słownik niealfabetyczny”, a także używane najczęściej w odniesieniu do słowników z tego typu makrostrukturą terminy „słownik tematyczny”, „słownik pojęciowy”, „tezaurus”, uwzględniając częstotliwości ich stosowania oraz to, że są one różnie rozumiane.
EN
The main concern of this article is the description of various terminology which is used to name dictionaries with a hierarchical macrostructure in Polish lexicography in comparison with similar problems accrued in European lexicography. The first part of this article describes a variety of terms used to name this kind of dictionaries in European lexicography that are employed interchangeably, often as synonyms. This part of the article focuses especially on English language lexicography and pays particular attention to the term thesaurus. It also shows different preferences in the usage of some of the terms mentioned above in different countries in Europe (e.g. French lexicography and Eastern European lexicography). The second part of this article focuses on Polish lexicography. This part provides a description of the main terminology such as an onomasiological dictionary and a non-alphabetical dictionary which are sometimes used by linguists as well as of terms more and more often used by lexicographers such as topical dictionaries, thematic dictionaries, thesaurus. It is also shown how often those terms are used and what are the differences in their understanding.
9

СПЕЦИФІКА НАВЧАННЯ УКРАЇНСЬКОЇ МОВИ СТУДЕНТІВ-ІНОЗЕМЦІВ МЕДИЧНИХ ВНЗУ ГРУПАХ З АНГЛІЙСЬКОЮ МОВОЮ ВИКЛАДАННЯ

63%
Лідія Б.
Педагогічні науки: теорія, історія, інноваційні технології
|
2017
|
issue 5(69)
221-234
EN
The article deals with the problem of the specificity of the Ukrainian language teaching of foreign students in groups with English teaching of medical universities. The aims of the article are to research theoretical and practical aspects of the Ukrainian-language teaching of foreign students. The methods of investigations include analysis, synthesis and generalization of scientific sources. The goals, tasks and stages of the study of Ukrainian as a foreign language are analyzed. The main thing in the study is formation of the ability of foreign students to make sentences and the development of speech skills which are based on lexical-grammar material. The concepts of “the language proficiency” and “the potential vocabulary” are defined. The potential vocabulary consists of active and passive vocabularies, international words and words with international roots, derivative words, multivalve and complex words. The importance of using different types of vocabularies: potential, working, thesaurus of medical terminology is substantiated. The using of the signal cards is necessary at the first stage of learning Ukrainian as a foreign language. Attention is accentuated to the formation of language skills through the use of situational-communicative exercises and dialogues. The oral speech should take no less than 30 % time of the lesson. The importance of step-by-step and systematic learning in teaching, orientation to language coincidence in Ukrainian and English languages has been proved. Systematic and thoroughly developed typical exercises, which are based on selected professional-oriented situations and the domination of oral exercises are proposed at direct communication “student – student”, “student – teacher”, “doctor ‒ patient”, “doctor – doctor” are essential for successful mastery of Ukrainian as a foreign language. The ultimate goal of teaching provides realization of the communicative needs of English-speaking students in different spheres of communication: everyday, social, educative and professional at the average level. The prospects for further research are the experimental testing of the methodology of teaching Ukrainian language as a foreign for students of medical universities in the groups with English language teaching in order to its further improvement.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.