W niniejszym tomie „Studiów Politologicznych” zamieszczono teksty dotyczące kultury politycznej polskich elit politycznych i obywateli w Internecie w okresie wyborów parlamentarnych 2011 roku. Kompleksowe badanie kultury politycznej w Internecie, wielostronne i wyczerpujące rozpoznanie tego zjawiska ma kluczowe znaczenie dla rozwoju i funkcjonowania współczesnych demokracji w warunkach powszechnego włączania tego medium w proces polityczny. Internet od początku swego powstania budził przeciwstawne uczucia badaczy zjawisk politycznych: z jednej strony – mocne nadzieje, z drugiej – głębokie obawy odnośnie kształtu, jaki demokracje mogą przybierać pod jego wpływem. W literaturze przedmiotu odnajdujemy liczne optymistyczne nurty: od umiarkowanych do utopijnych. Umiarkowani optymiści żywią silne przekonanie, że Internet może rewitalizować i rozwijać kulturę polityczną demokratycznego uczestnictwa poprzez wzmocnienie i zintensyfikowanie zaangażowania w politykę grup już w niej działających i – do pewnego, ograniczonego stopnia – wciągnięcie do uczestnictwa nowych grup nieuczestniczących dotychczas w niej w szerokim zakresie. Nurt ten nazywany jest technorealizmem. Z kolei radykalni optymiści oczekują, że poprzez Internet dokonana zostanie redefinicja relacji pomiędzy władzą a obywatelami, co w efekcie doprowadzi do zarzucenia form demokracji przedstawicielskiej na rzecz nowych, bezpośrednich i oddolnych jej form. Na określenie tego nurtu posługujemy się określeniem scenariusza Panglossa. Powstanie i rozwój Internetu spowodowały pojawienie się, oprócz optymistycznych, również pesymistycznych scenariuszy dotyczących jego oddziaływania na demokratyczną kulturę polityczną. Wskazuje się przede wszystkim na niebezpieczeństwo możliwego zubożenia kultury politycznej i atrofii partycypacji politycznej – zaniku demokratycznych instytucji wskutek zniechęcenia się obywateli do uczestnictwa w polityce. Wielu badaczy uznaje, że taka degradacja kultury politycznej może być wywołana przez media, zwłaszcza przez Internet. Taki sposób myślenia o negatywnym wpływie mediów na zaangażowanie obywatelskie nosi w literaturze przedmiotu nazwę videoapatii (videomalaise). Pojęcie to oznacza taki wpływ mediów, który sprowadza obywatela do roli biernego konsumenta informacji, przedkładającego wiedzę o ciekawych i przyjemnych wydarzeniach nad wiedzę o wydarzeniach ważnych. Po drugie, przewiduje się niebezpieczeństwo wprowadzenia totalitarnej kontroli nad społeczeństwem, co może być spowodowane połączeniem rozwoju Internetu z rozwojem technik nadzoru i rejestracji danych. Taki właśnie sposób myślenia o wzajemnych relacjach nowych technologii i demokracji został nazwany przez Benjamina R. Barbera scenariuszem Pandory.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.