Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 20

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  urban sociology
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
This paper contributes to the current debate about the privatisation of urban space. It presents a detailed discussion of the privatisation thesis in relation to the perceived ‘loss of public space’ and in relation to social exclusion, which many authors see as one of the key distinguishing features of privatised spaces. Many scholars regard shopping centres as the exemplification of privatised space. Therefore, this paper presents an empirical study of Czech shopping centres and focuses on the process of exclusion therein. Two kinds of exclusion are identified in the research. One is formal exclusion and it derives from the shopping centres’ house rules, an analysis of which reveals their key features to be issues of control, an inherent ambiguity, and hidden personalisation. The second kind of exclusion identifi ed, an informal type, derives mostly from the preventive identification of ‘unwelcome’ groups, who are usually defined in terms of their physical appearance. Members of these groups, most notably homeless people, tend to be excluded from the shopping centres on the basis of a conflation of the meanings of security and comfort. However, the process of exclusion is in turn altered and negotiated by the personal power relations between the security guards and the excluded.
XX
The first Pope who comes from a megacities. Ideas and reflections on Pope Francis and the surrounding areas. His approach “globalized” to the church, evangelization, and about the spaces of the power in the city.
PL
Autor charakteryzuje Międzynarodówkę Sytuacjonistów, ruch który wiele uwagi poświęcił miastu i jego przestrzeni. Wskazuje nie tylko na możliwości wykorzystania przez socjologów miasta takich technik sytuacjonistów, jak dryf, detournement, oraz psychogeografia, ale także na możliwość przyswojenia przez socjologię miasta całego dorobku sytuacjonistów, wszystkich proponowanych przez nich zaleceń formalnych.
EN
Author gives characteristic of International Situationist Movement to check the possibility of using its output in city researches. Paper contains the presentation of drift, deturnement, psycho-geography, and urbanistic bases. According to author, acts proposed by situationists may be used as research tools in urban sociology. To make it possible it is necessary to establish the methodological bases of correctness of their using. It is imperative to separate and remove the ideological layer contained in situationists’ proposals. Author on the grounds of directives given by the founding members of the movement tries to create methodological bases to enable the transfer of elements taken from situationists’ output to urban sociology.
4
86%
PL
Artykuł porusza problem ewolucji socjologii miasta w ostatnim pięćdziesięcioleciu. Tłem do prezentacji różnych poglądów i nurtów socjologicznych są zachodzące zmiany społeczne, ujęte w trzy okresy. Pierwszy to rekonstrukcja gospodarki i miast zniszczonych w wyniku działań wojennych. W drugim okresie rozwoju gospodarczego (lata 1955-1975) formułowano liczne modele państwa dobrobytu, ale przede wszystkim następowały procesy suburbanizacji i metropolizacji, a także poprawy warunków mieszkaniowych w miastach. Trzeci okres (1975-2000) przejawia się pogłębianiem różnic społecznych, konfliktami miejskimi i polaryzacją, zarówno regionalną, jak i wewnątrz ośrodków miejskich.
EN
This paper is a comparative study of main social theories of urban development in the last fifty tears. The author presents various approaches and social theories from across the world. He divides the after-war period into three phases according to the profound social changes. the first one covers the years of ending the post-war reconstruction of economy, infrastructure and cities damaged by the war. the second phase includes "the golden years" between approximately 1955 and 1975, when the formation of different types of welfare state, but mainly the urban population growth, suburbanization and metropolization processes and improvement of living conditions and urbanities took place. the third phase, covering the years between 1975 and 2000, is marked by the first signs of the decline of the welfare state accompanied by deepening social inequalities increasing urban poverty, marginalization of some groups of the population, political radicalization and urban conflicts as well as by urban and regional polarization.
EN
The article presents an image of the Abisynia housing estate in Poznań through the perspective of selected characteristics of its inhabitants. Abisynia consists of single-family houses, semi-detached houses and the so-called city villas. The analysis was based on the results of a household survey. The research concerned basic issues related to living, such as: the number of people in the household, the number and type of pets kept, means of transport used, activities undertaken in the immediate vicinity. The analysis shows that Abisynia is now a mixed-use area with the residential function still predominating. The social image of Abisynia is very coherent and basically unchanged over the years: the estate is inhabited by representatives of the upper middle class. Abyssinia’s tender spots are similar to those of other Polish households: there are too many cars here, and in some cases the public infrastructure is subject to accelerated degradation.
PL
Artykuł przedstawia obraz poznańskiego osiedla Abisynia przez pryzmat wybranych charakterystyk jego mieszkańców. Abisynia składa się z domów jednorodzinnych, bliźniaków i tzw. willi miejskich. Analizę oparto na wynikach badań ankietowych gospodarstw domowych. Badania dotyczyły podstawowych kwestii związanych z zamieszkiwaniem, takich jak: liczba osób tworzących gospodarstwo domowe, liczba i rodzaj trzymanych zwierząt, używane środki transportu, aktywności podejmowane w najbliższej okolicy. Z analizy wynika, że Abisynia jest obecnie terenem wielofunkcyjnym, na którym jednak nadal dominuje funkcja mieszkaniowa. Wizerunek Abisynii jest bardzo spójny i w zasadzie niezmieniony na przestrzeni lat: zamieszkują tutaj przedstawiciele wyższej klasy średniej. Bolączki osiedla są podobne do tych, które charakteryzują inne polskie osiedla: jest zbyt wiele samochodów, a infrastruktura publiczna w niektórych przypadkach podlega przyspieszonej degradacji.
PL
Referat dotyczy Nadodrza, jednego ze śródmiejskich osiedli Wrocławia, na którym od ponad dziesięciu lat prowadzone są działania rewitalizacyjne mające na celu wprowadzanie społecznych, ekonomicznych, przestrzennych, mieszkalnych i infrastrukturalnych zmian prowadzących do długotrwałego rozwoju osiedla. Szacuje się, że do tej pory wydano na proces odnowy około 140,5 mln zł, z czego 42 mln zł pochodziły ze środków Unii Europejskiej. Stawiane w referacie pytanie dotyczy tego, na ile zmiany wywołane procesem rewitalizacji Nadodrza wpływają na poprawę jakości życia mieszkańców, a w konsekwencji przyczyniają się do budowania silnej społeczności lokalnej. Przytoczone kwestie są o tyle ciekawe, ponieważ pokazują społeczne efekty rewitalizacji z perspektywy Nadodrzan, a nie władz miasta. Podjęty temat otwiera dyskusję nad tym, z jakim skutkiem oraz z myślą o kim jest prowadzona rewitalizacja. Czy jest ona pomyślana jako „miejska oaza”, której głównym celem jest budowanie pozytywnego wizerunku miasta, czy może stwarza realną szansę na wzmocnienie oddolnych działań podejmowanych przez lokalną społeczność? Chociaż można wskazać pozytywne skutki procesu odnowy, to dotychczasowe analizy skłaniają do wnioskowania, że rewitalizacja nie przyczyniła się do zaistnienia znacznych zmian w zachowaniach rezydentów. Opisu społecznych efektów rewitalizacji dokonano na podstawie wyników Wrocławskiej Diagnozy Społecznej 2010 i 2014, reprezentatywnego ogólnowrocławskiego badania jakości życia mieszkańców miasta, przeprowadzonego przez socjologów z Uniwersytetu Wrocławskiego.
EN
This paper concerns Nadodrze, one of the districts of Wrocław, which is a place of a decades long revitalization project aimed at introducing social, economic, spacial, residential and infrastructural changes leading to a long lasting development of the area in question. It is estimated that 140.5 million zloty have been spent on the process, 42 million of which come from European Union funds. The question asked in the paper concerns the degree to which the changes caused by the revitalization of Nadodrze influence the improvement of the quality of life of the residents and how it contributes to the construction of a strong local society. The issues raised are interesting because they present the effects of revitalization through the eyes of residents and not the local authorities. The topic opens a discussion on the results and aims of revitalization. Is it planned as an ‘urban oasis’, which main aim is to construct a positive image of a city, or creating a real chance of strengthening bottom-up initiatives of the local community? Although one might point out positive aspects of urban renewal, the analysis suggests that revitalization has not caused major changes in residents’ behaviors. A description of social effects of revitalization has been conducted based on the results of Wrocław Social Diagnosis 2010 and 2014, a representative, comprising the whole of Wrocław, research on the quality of life of Wrocław inhabitants carried out the Wrocław University sociologists.
EN
The article is an attempt to answer the questions about the condition of modern central areas and factors that may be critical in returning city centres to cities and their inhabitants. It also addresses the issue of designing thematic centre spaces, wondering if the space organised in this way responds to new needs, or whether it rather leads to their creation. The main objective of this paper is to present the most important objectives of modern concepts of revitalising the central area of the city and some practical implementation. It points to the accuracy of the results of the European and American experience and the differences in these two approaches. Against this background selected Polish projects are presented.
PL
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytania o kondycję współczesnych obszarów centralnych i czynniki, które mogą mieć kluczowe znaczenie przy przywracaniu centrów miastom i ich mieszkańcom. Autorka porusza także problematykę tematyzowania przestrzeni centrów, zastanawiając się, w jakim stopniu urządzane w ten sposób miejsca są odpowiedzią na nowe potrzeby, a w jakim same doprowadziły do ich wykreowania. Głównym celem opracowania jest przedstawienie najważniejszych założeń współczesnych koncepcji ożywania przestrzeni centralnych miasta oraz wybranych realizacji praktycznych. Wskazano w nim na prawidłowości wynikające z doświadczeń europejskich i amerykańskich oraz różnice w tych dwóch podejściach. Na tym tle zaprezentowano wybrane realizacje polskie.
EN
Urban social movements have been increasingly present in the public sphere, as well as at the very core of political debate in contemporary Poland. Some of them have also moved towards institutionalized politics, expressing growing political ambitions. The litmus test of this process were recent local elections. The political strategy of ‘entering the system,’ which takes place in some cases, may be a turning point in the logic of political development of Polish urban social movements. The paper examines some of the most crucial problems it raises. Two of them deal with essential problems of sociology itself: firstly, with the construction of the theory of (urban) social movements and secondly, with the problem of social (co)production of knowledge. The third issue concerns the possible crisis of urban social movements as a consequence of their too far-reaching institutionalization.
PL
Miejskie ruchy społeczne są coraz wyraźniej obecne w sferze publicznej i w centrum debaty politycznej. Część z nich przesuwa się też coraz wyraźniej w stronę zinstytucjonalizowanej polityki, wyrażając rosnące ambicje polityczne. Papierkiem lakmusowym tego procesu były zakończone niedawno wybory samorządowe. „Wejście w system”, jakie nastąpiło w kilku przypadkach, jest – być może – punktem przełomowym dla logiki rozwojowej ruchów. W artykule staram się podjąć problemy, jakie to rodzi. Dwa z nich dotyczą problemów istotnych dla samej socjologii: budowy teorii (miejskich) ruchów społecznych oraz problemu społecznego (współ)wytwarzania wiedzy. Trzeci dotyczy możliwego kryzysu związanego z potencjalnym ryzykiem zbyt daleko posuniętej instytucjonalizacji ruchów społecznych.
9
72%
EN
The aim of the article is to introduce a framework for difficult port – city relations and competing interests of port, local communities and the environment. The main cause for port-generated environmental conflicts lays in the impact of ports on urban and marine system. Five types of port-generated environmental conflicts have been identified and described: conflicts for conservation of biodiversity, conflicts over coastal defence, conflict over portgenerated risks and hazards, conflicts over land-use change, conflicts over access.
PL
Artykuł jest próbą zaprezentowania układu trudnych relacji na linii port – miasto i rywalizujących w tych stosunkach interesów portu, zbiorowości lokalnej i środowiska naturalnego. Podstawą konfliktów ekologicznych powodowanych działalnością portów jest ich oddziaływanie na system miejski i ekosystem. Wyróżniono pięć typów konfliktów ekologicznych wywołanych obecnością ortów w miastach: konflikty wokół konserwacji bioróżnorodności, konflikty o obronę linii brzegowej, konflikty wywołane zagrożeniami i ryzykiem, konflikty związane z zagospodarowaniem przestrzeni portowej, konflikty o dostęp do linii brzegowej.
10
72%
PL
Artykuł skupia się na roli, jaką socjologia miasta może odegrać w ramach socjologii na początku XXI wieku. Autor przywołuje koncepcje amerykańskiej socjolog Saskii Sassen – jednego z najważniejszych socjologów miasta naszych czasów. Według Sassen miasto ponownie może odegrać rolę „soczewki” socjologicznej: najistotniejsze współczesne trendy zmian społecznych są widoczne właśnie w mieście. Artykuł porusza takie zagadnienia szczegółowe, jak: koncepcja miasta globalnego, transnacjonalizacja oraz kwestia władzy zgromadzonej w miastach.
EN
The paper focuses on the role which urban sociology can play within the sociology as such at the beginning of the 21st century. Author recalls the concepts of American sociologist Sasskia Sassen who is one of the leading scholars in the area of urban sociology of our times. According to Sassen city can once again play a role of the “lens” for sociology: in a city the most essential current trends of social change are visible. My contribution tackles particular issues such as: the concept of global city, the notion of transantionalisation and the issue of power of cities.
EN
This study investigates the patterns of perception and coping strategies of residents of a segregated neighborhood through an explorative design. It contributes to the growing body of literature on neighborhood effects. After a short overview about the state of the art with an emphasis on the vulnerability and exposure hypotheses, the challenging neighborhood Cologne-Chorweiler (Germany) is described using sociodemographic data at neighborhood level (N=86) and interviews with experts (N=10). Afterwards, the perception and coping strategies are analyzed through qualitative interviews with residents (N=44). The results show that Chorweiler is a challenging neighborhood in the perception of its residents. Coping strategies are frustration and resignation as well as avoiding and distance, with different subtypes.
PL
Badania, poprzez eksploracyjne studium przypadku, podejmują zagadnienie wzorów postrzegania segregowanego sąsiedztwa oraz strategii radzenia sobie z jego wyzwaniami przez jego mieszkańców. Artykuł włącza się w ten sposób w dyskusję na temat „efektu sąsiedztwa” (neighborhood effects). Po zaprezentowaniu stanu badań, ze szczególnym uwzględnieniem hipotez wrażliwości i ekspozycji, artykuł prezentuje przypadek osiedla Chorweiler w Kolonii. Opis bazuje na danych społeczno-demograficznych z poziomu osiedla (N=86) i na wywiadach z ekspertami (N=10). Kolejna część to analiza postrzegania i strategii radzenia sobie, przeprowadzona na podstawie wywiadów jakościowych z mieszkańcami (N=44). Rezultaty analizy wskazują, że w opinii mieszkańców osiedle Chorweiler jest sąsiedztwem trudnym/wymagającym. Strategie radzenia sobie z wyzwaniami obejmują frustrację, rezygnację oraz unikanie i dystans, z różnymi podtypami.
PL
Artykuł jest analizą koncepcji smart city, jaka wyłania się z lektury materiałów dystrybuowanych przez samorządy i administrację publiczną oraz firmy będące dostawcami nowych technologii dla miast. W pierwszej części tekstu prezentowane są źródła koncepcji smart city, które wykraczają poza wąsko rozumiany rozwój technologii teleinformatycznych, ale wiążą się z przemianami współczesnych miast, modeli urbanistycznych, modeli gospodarczych, nowych polityk rozwojowych, kapitalizmem kognitywnym czy roli, jaką pełni współczesna przestrzeń miejska w globalnym łańcuchu wartości ziemi. Następnie koncepcja ta skonfrontowana jest z argumentami krytycznymi dotyczącymi procesów decyzyjnych, władzy dyskrecjonalnej, kontroli informacji, segregacji społecznej, cyberbezpieczeństwa i monopolu na technologię. Na koniec przedstawione są wyłaniające się z tej dyskusji dwa skrajne modele rozwoju smart city. Pierwszy scenariusz przewiduje oligopol firm technologicznych i smart city jako wysoce sformatowany i mało podatny na modyfikacje produkt teleinformatyczny. Drugi scenariusz to wizja demokratycznej „anarchii”, technologii wolnego dostępu, paradygmatu otwartości i ciągłego modyfikowania rozwiązań, brak regulacji dostępu do zasobów danych. Oba modele stanowią figurę retoryczną i mają na celu pokazanie istotnych decyzji, przed którymi stają zarządcy współczesnych miast i wokół których toczy się debata na temat nowych technologii w polityce miejskiej.
EN
This paper retraces the concept of smart city that emerges from an analysis of materials distributed by authorities, public administration and companies supplying new technologies for cities. The first part of this article presents the origins of the smart city concept that go beyond the narrowly understood development of IT, and involve changes of modern cities, urban regimes, economic models, new development policies, cognitive capitalism and the role of contemporary urban space in global value chain. Next, the idea of smart city is confronted with critical arguments regarding decision-making processes, discretionary power, information control, social segregation, cyber security and monopoly on technology. As an outcome, two polarized models of smart city development are outlined. The first scenario foresees the oligopoly of technology companies and smart city as a highly-formatted and less susceptible to modifications IT product. The second scenario is a vision of democratic „anarchy”, open access technology, paradigm of openness and constant modification of solutions, deregulation of data access. Both models are seen as rhetorical figures that allow to outline key decisions faced by managers of contemporary cities, which are quickly becoming the focal points of global discussion on the relations between new technologies and urban policy.
|
2021
|
vol. 34
|
issue 6
27-40
EN
The article is an attempt to look at post-socialist tower blocks and modernist housing from a contemporary perspective. It takes the context of post-communist Europe as the basis for analysis, citing Sofia as an example. On the basis of the literature and references to the messages of mass culture, it shows the specificity of a metropolitan neighborhood, and leads the reader to a proposal for a conceptualization of ‘neighborhood’ using the notion of a neighborhood circle. The empirical part presents the results of a questionnaire carried out by means of a nationwide online survey and by means of interviews carried out in three Polish locations: Poznań, Warsaw and Wronki. The collected empirical data are described from the point of view of selected themes related to the concept of ‘neighborhood circles’, and analyzed statistically. The recommendations indicate the need to ask further detailed questions and invite discussion, and not only among urban sociologists, on the condition of modernist mass housing from the point of view of building neighborly relations.
PL
Wybrany przykład międzynarodowy i wyniki badania w Polsce stanowią próbę przyjrzenia się blokowiskom postsocjalistycznym ze współczesnej perspektywy. Za podstawę analiz wzięto kontekst Europy postkomunistycznej, przywołując jako przykład Sofię. Opierając się na literaturze oraz nawiązując do przekazu kultury masowej, wskazano na specyfikę sąsiedztwa wielkomiejskiego, prowadząc czytelnika do propozycji konceptualizacji sąsiedztwa wykorzystującej pojęcie kręgu sąsiedzkiego. W części empirycznej zaprezentowano wyniki badania kwestionariuszowego, zrealizowanego za pomocą ankiety internetowej na terenie całego kraju oraz przy użyciu wywiadów kwestionariuszowych przeprowadzonych w trzech polskich miastach: Poznaniu, Warszawie i Wronkach. Zgromadzone dane empiryczne zostały opisane w odniesieniu do wybranych wątków nawiązujących do koncepcji kręgów sąsiedzkich, a także poddane analizie statystycznej. Postawiono dwa pytania: o sposób badania relacji sąsiedzkich w przestrzeniach postsocjalistycznych blokowisk, odwołując się tym samym do studiów prowadzonych w latach 80. oraz 90. XX w.; o charakter relacji sąsiedzkich, konstruowanych na podstawie architektonicznych inspiracji Le Corbusierem, tym razem w warunkach neoliberalnej deregulacji. Rekomendacje analizy wskazują na potrzebę zadawania kolejnych szczegółowych pytań i zapraszają do dyskusji na temat kondycji formuły modernistycznego, masowego zamieszkania z uwzględnieniem specyfiki budowania relacji sąsiedzkich.
PL
Artykuł ma na celu zaprezentowanie miejskiej perspektywy w pracy naukowej Elżbiety Tarkowskiej. Uczona, kojarzona głównie z socjologią czasu, kultury i ubóstwa, podejmowała wątki miejskie w swoich publikacjach, projektach badawczych oraz pracy dydaktycznej, tworząc specyficzny sposób patrzenia na miasto. Na podstawie analizy dorobku naukowego Elżbiety Tarkowskiej w artykule zostały opisane podejmowane przez nią wątki dotyczące przemian miasta w czasie, kultury miejskiej, jej multisensoryczności oraz stylów życia mieszkańców współczesnych miast. Perspektywa postrzegania zjawisk miejskich w kategoriach procesualności, czasoprzestrzeni, pamięci, mikro- -zależności i lokalności może służyć badaczom społecznym jako narzędzie analityczne w badaniu miasta i miejskości.
EN
This article aims to show the urban perspective in Elżbieta Tarkowska’s academic work. The scientist commonly associated with time, culture and poverty, undertook city-related topics in numerous publications, research and her didactic work. The result is a unique way of looking at the city. Based on her publications, in the article, we show points related to space-time, the transformation of the city in time, urban culture, its multi-sensuality and the lifestyles of the inhabitants of modern cities. Elżbieta Tarkowska’s urban perspective connected with trajectory, space-time, memory, micro-reliances and locality can be useful for other social researchers as a way to analyse cities and urban life.
15
Publication available in full text mode
Content available

Młodzi i miasto

58%
PL
Artykuł poświęcony jest zrealizowanym w 2010 roku badaniom na młodzieży gdańskich szkół średnich i wyższych. Omówione zostają wyniki dwóch aspektów przeprowadzonych badań – stosunku młodzieży do przestrzeni miejskiej oraz do wartości i norm społecznych. Wskazana zostaje między innymi, złożona z wielu elementów, wizja miasta podzielana przez respondentów, co pozwala stawiać hipotezy dotyczące przyszłych możliwych kierunków rozwoju przestrzeni miejskiej. Wizja ta dotyczy takich elementów, jak rozwój infrastruktury komunikacyjnej, charakter zabudowy oraz sposób zamieszkiwania. Obok tej ogólnej wizji przestrzeni miejskiej, zbadano także stosunek do Gdańska, jako przestrzeni z którą badanych łączy więź funkcjonalna, wynikająca z miejsca pobieranej nauki, a często także z zamieszkania.
EN
The article is concerned with research into the youth in Gdansk high schools and universities completed in 2010. The results are discussed in two aspects: in comparison to urban space and social values and norms advocated by the respondents. Among other elements, the vision of an ideal city shared by the respondents is mentioned in the article. This vision, in particular, allows us to form the hypothesis on the future development trends of urban space. It also relates to elements such as directions of communication development, characteristic traits of buildings and development planning. In addition to this overall vision, we examine Gdansk citizens’ feelings towards their city as a functional area where they live and study.
EN
The text provides a voice in discussing the shared paradigmatic space of social geography and urban sociology about ‘place’. The study’s theses contrast two ways of understanding the relationship between disciplines: “making common” and “sharing”, pointing to the former’s importance concerning the sociological research tradition of the Chicago School of the 1920s and 1930s. The positions and empirical practices produced at that time were perfectly in line with the discussion that accompanied the independence of social geography, which was also one of the highly influential urban sociology trends. The text analytically explores three studies on the Chicago School that have appeared since the second half of the 1990s. A separate theme is understanding the empirical paradigm and the understanding of mixed methods as an example of “making common” research practices based on the concept of the empirical paradigm. The study’s conclusions aim to propose a mixed method convention for interdisciplinary studies of urban sociology and social geography, whose inspiration lies in the American tradition of Urban sociology.
PL
Artykuł jest głosem w dyskusji na temat wspólnej przestrzeni paradygmatycznej geografii społecznej oraz socjologii miasta w odwołaniu do „miejsca”. Tezy opracowania przeciwstawiają sobie dwa sposoby rozumienia relacji pomiędzy dyscyplinami: „uwspólniania” oraz „podzielania”, wskazując na znaczenie tego pierwszego w nawiązaniu do tradycji badawczej socjologicznej Szkoły Chicagowskiej z lat 20. i 30. XX w. Stanowiska i praktyki empiryczne, które wówczas wytworzono doskonale wpisują się w dyskusję, która towarzyszyła usamodzielnianiu się geografii społecznej, będąc jednocześnie jednym z niezwykle wpływowych nurtów socjologii miasta. Tekst eksploatuje analitycznie trzy opracowania poświęcone Szkole Chicagowskiej, które ukazywały się od drugiej połowy lat 90. XX w. Osobnym wątkiem jest pojmowanie paradygmatu empirycznego, a w jego ramach rozumienie mix methods, jako przykład „uwspólniania” praktyk badawczych na gruncie koncepcji paradygmatu empirycznego. Wnioski z opracowania zmierzają do zaproponowania konwencji mix methods dla studiów interdyscyplinarnych socjologii miasta i geografii społecznej.
PL
W artykule przedstawiono sposoby definiowania Krakowa przez jego mieszkańców. Został on oparty na wynikach badań jakościowych, które opracowano z zastosowaniem analizy pola semantycznego. Dzięki temu możliwe stało się odtworzenie tego, w jaki sposób mieszkańcy określają Kraków, z czym się im kojarzy, czemu jest przeciwstawiany, jakie działania można podjąć wobec Krakowa i jakie działania podejmuje Kraków. Wnioski wynikające z analizy wskazują, że Kraków rozumiany jest w kategoriach miasta / miejsca.
EN
The article presents ways the inhabitants of Cracow define the city they live in. It is based on the results of qualitative research, elaborated using semantic field analysis of the term „Cracow”, which enabled us to show how people define Cracow, how they describe it, what they associate it with, what it is thought to stand against, what Cracow does and what can be done to Cracow.
EN
The aim of the article is to present recommendations, based on previous experience, and connected with sociological urban studies investigating quality of life. The postulates are related to: the conceptualization and operationalization stage, development and standardization of a research tool, possible resources enabling research to be conducted on a cyclical basis, use of methods to ensure representative sampling, as well as involvement of the main stakeholders in a research process and informing them about the findings. The article also presents expected results and effects of research into urban quality of life.
PL
Celem artykułu jest postawienie wyprowadzonych na podstawie zdobytych do­świadczeń badawczych postulatów dotyczących projektowania i realizacji socjologicznych studiów miejskich związanych z tematyką jakości życia. Prezentowane postulaty odnoszą się do konceptu­alizacji i operacjonalizacji problematyki badawczej, opracowania i standaryzacji narzędzia badaw­czego, zapewnienia zasobów do prowadzenia badań w sposób cykliczny, zapewnienia reprezenta­tywnych metod doboru próby, a także zaangażowania głównych interesariuszy w proces badawczy i informowania ich o wynikach. Przedstawiono także spodziewane rezultaty i efekty podejmowania badań nad jakością życia w mieście.
19
51%
PL
Głównym celem tekstu jest: po pierwsze, wskazanie, iż miasto to specyficzny proces uspołecznienia, którego cechami są kompletność, złożoność oraz totalność; po drugie, określenie przedmiotu nauk społecznych zajmujących się miastem; po trzecie, zademonstrowanie, iż jedną z najważniejszych form uspołecznienia stanowi dzisiaj „codzienny urbanizm”; po czwarte, pokazanie efektywności proponowanej tu perspektywy na przykładzie analiz przeprowadzonych w ramach projektu „Niewidzialne miasto”.
EN
The main aims of the article are the following: to indicate that city is a specific form of socialising process, whose features are completeness, complexity and totality; to designate the main subject of social sciences dealing with city; to demonstrate than one of the main forms in which socialising process is taking part these days is the so-called everyday urbanism; to show effectiveness of the perspective, based on the example of the analysis conducted within the framework of the Invisible City research project, proposed in the article.
EN
ABSTRACT Argument. The aim of the article is to show the social roots of synagogue architecture on the example of the 17th century synagogue in Zamość. The analysis is an attempt to show the relationship between the location of the structure in the urban structure and the experiences of minorities, the history of the community and the Jewish community in the city. Concepts discussed. Due to the nature of the topic, the analysis was based on research on archival materials, which is the basic method of work within the art history discipline. In addition to studying the inventory materials and the object itself, the content of the article refers to the theses of the most important researchers and researchers of synagogue architecture and town planning in Poland: E. Bergman, J. Jagielski, A. Łupienko, A. Zabłocka-Kos, K. Matyjaszka, M. and K. Piechotka. Results and conclusions. The analysis revealed that the previous interpretations of the style of the synagogue in Zamość as Sephardic were incorrect. It is concluded that the model was - apart from earlier synagogues, which used the centralization of the main prayer hall and a similar layout - of church architecture from the area of the Zamość Estate. This is evidenced by the implication of the detail used within the Kalisz-Lublin type. This thread also emerges as a new research problem, which, so far, has not been described in the context of Judaism's architecture. At the same time, it points to the broad social context in which there is pre-reform synagogue architecture. The turn of the 16th and 17th centuries was the time of creating new forms in the area of Jewish construction in Poland and the so-called Golden Age of Polish Jews. This is the reverse of the Western European countries, from which the Jewish community was displaced and construction development was halted. The cognitive value of the approach. The greatest value is the original, not yet undertaken attempt to implement a critical discourse in the face of the strongly widespread theory of the continuity of the Spanish tradition within the architecture of synagogues. At the same time, the article presents a methodological directive under which it is assumed that in the history of architecture the priority is not only to take into account ergonomics, but also to the socio-cultural conditions in which a building exists. This means the need for an interdisciplinary analysis of the work of art, which takes into account not only the description of the form, but also the interpretation of the meaning metaphorically "carried" by the realized object.   Keywords: architecture, synagogues, urban sociology, Zamość, renaissance, eastern Poland
PL
ABSTRAKT  Teza. Celem artykułu jest wskazanie społecznego zakorzenienia architektury synagogalnej na przykładzie XVII-wiecznej bóżnicy w Zamościu. Analiza stanowi próbę wykazania związku między usytuowaniem zabytku w strukturze urbanistycznej a przeżyciami mniejszości, historią losów społeczności i  gminy żydowskiej na terenie miasta. Omówione koncepcje. Z uwagi na charakter podjętego tematu analiza była oparta na badaniach archiwaliów, co stanowi podstawową metodę pracy w ramach dyscypliny historii sztuki. Oprócz studiów materiałów inwentaryzatorskich i samego obiektu w treści artykułu odnoszono się do tez najważniejszych badaczy i badaczek architektury synagogalnej i urbanistyki w Polsce: E. Bergman, J. Jagielskiego, A. Łupienko, A. Zabłockiej-Kos, K. Matyjaszka, M. oraz K. Piechotków.  Wyniki i wnioski. Analiza wykazała błędność dotychczasowych interpretacji stylistyki synagogi w Zamościu jako sefardyjskiej. Wysuwa się wniosek, że wzorem była – oprócz wcześniejszych bożnic, w których stosowano centralizację głównej sali modlitewnej i podobny układ – architektura kościelna z obszaru Ordynacji Zamojskiej. Świadczy o tym m.in. implikowanie detalu stosowanego w ramach typu kalisko-lubelskiego. Wątek ten wysuwa się także jako nowy problem badawczy, który, jak do tej pory, nie został opisany w kontekście budownictwa judaizmu.  Jednocześnie wskazuje się na szeroki kontekst społeczny, w którym istnieje przedreformacyjna architektura synagogalna. Przełom XVI i XVII w. był czasem kreowania nowych form w obrębie budownictwa żydowskiego w Polsce i tzw. Złotym Wiekiem Żydów Polskich. Jest to odwrotną tendencją od krajów Europy Zachodniej, z których wysiedlono społeczność żydowską, a rozwój budowlany został wstrzymany.  Wartość poznawcza podejścia. Największą wartość stanowi oryginalna, dotychczas              nie podejmowana próba wdrażania dyskursu krytycznego wobec silnie rozpowszechnionej teorii ciągłości tradycji hiszpańskiej w ramach architektury bóżnic. Jednocześnie w artykule zaprezentowano dyrektywę metodologiczną, w ramach której zakłada się, że w historii architektury priorytetem nie jest tylko uwzględnianie ergonomiczności, ale warunków społeczno-kulturowych, w których budowla istnieje. Oznacza to potrzebę interdyscyplinarnej analizy dzieła sztuki, w której uwzględnia się nie tylko opis formy, ale interpretację znaczenia, które metaforycznie ma „nosić” realizowany obiekt.   Słowa kluczowe: architektura, synagogi, bożnice, socjologia miasta, Zamość, renesans, wschodnia polska 
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.