Search results

1

Futurospekcje Mars 2050: 4 tezy o możliwym ustroju kolonii na Marsie

100%

Noga T.

Ad Astra. Program badań nad astropolityką i prawem kosmicznym

|

2023

|

issue 8

13-23

EN

This scientific essay presents considerations on the factors influencing the political system of a potential human colony on the planet Mars, as part of the “Futurospekcje: Mars 2050” initiative. In particular, the concept of „colony” is narrowed down to, and then four theses are presented regarding the political system on the planet Mars. Each of the theses is then discussed. The essay is summarized with a short commentary indicating its possible shortcomings and factors that will affect the development of the political system, but which could not be included in the essay due to its form.

PL

Niniejszy esej naukowy przedstawia rozważania dotyczące czynników wpływających na ustrój potencjalnej kolonii ludzi na planecie Mars, w ramach inicjatywy Futurospekcje: Mars 2050. W szczególności, dokonane jest zawężenie pojęcia ,,kolonii” a potrzeby eseju, a następnie przedstawione są cztery tezy dotyczące ustroju kolonii na planecie Mars. Każda z tez jest następnie omawiana. Esej jest podsumowany krótkim komentarzem wskazującym na jego możliwe braki oraz na czynniki, które będą mieć wpływ na rozwój ustroju politycznego, ale których nie można było w nim zawrzeć ze względu na formę eseju.

2

Obowiązująca Konstytucja Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej z 1995 r.

100%

Serzhanova V.

Studia Prawa Publicznego

|

2016

|

issue 4 (16)

13-32

EN

In 1990 the Pridnestrovian Moldavian Republic seceded from Moldavia which was then a part of the USSR. Since that time the legal status of the region has remained unclear and not fully explicit. Today, despite the fact that a quarter of the century has passed since its creation, the Republic remains a de facto state, as it has not been recognised by the international community. Under international law, Transnistria is treated as a Moldavian autonomous region having a special status. From the perspective of the theory of state and constitutional law it undoubtedly possesses all the attributes of statehood. This paper is a consecutive publication of the series of papers constituting a wider research into Transnistria’s legal status. It aims at analysing its binding basic law and the assumptions of its constitutional system. It particularly characterizes the shape and makes exegesis of the content of the independent Transnistria’s constitution of 1995, which has been revised several times and is still in force. The further parts of the article have been dedicated to (i) the origin of the fi rst Constitution of independent Transnistria of 1991, which was in force for only four years; (ii) the adoption and development of the presently binding Constitution of 1995; (iii) the general and detailed systematics of this act; and (iv) the constitutional solutions implemented in its present text edition. First and foremost the results of this research contribute to the determination of the present assumptions of Transnistria’s constitutional system, its catalogue of fundamental principles, human rights and freedoms, the system of the supreme state authorities and the form of government. Moreover, it enables to estimate the eff ectiveness of Transnistria’s constitutional mechanisms in their practical functioning. Thus it allows to determine the region’s legal status more precisely.

3

Postulaty ustrojowe społeczeństwa polskiego w okresie transformacji systemowej

84%

Łabędź K.

Wrocławskie Studia Politologiczne

|

2019

|

vol. 26

7-20

EN

It has been widely accepted that the demands which accompanied the systemic transformation, with regard to the political system, concerned above all the shape of democracy, the scope of the state’s functions, organisation of the state authorities and the relations between them, the scope and the constitutional guarantees of the civic rights, the foreign policy priorities, establishment of the territorial self-government as well as the relations between the state and the Catholic Church. In the economic sphere, the demands concerned primarily privatisation, implementation of market economy and the principles of equitable distribution of wealth. The paper discusses views within the Polish society concerning these issues and indicating the desirable development trends. In general, it can be stated that these trends were consistent with the trends of the reforms implemented by politicians, albeit not without some differences and doubts.

4

Jako zagadnienie: co decyduje, że obywatel czuje się bezpiecznie w swoim państwie

84%

Zieliński J.

De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności

|

2019

|

issue 1(5)

96-112

PL

Bezpieczne państwo to państwo dobrze i przejrzyście zorganizowane. Państwo, w którym wszyscy obywatele mają zagwarantowany stabilny byt i mają poczucie pewności własnego rozwoju. Osiągnięcie tego stanu uwarunkowane jest przepisami prawnymi, będącymi podstawowym instrumentem regulowania i określania pożądanych stosunków społecznych. Kluczowa rola przypada funkcjonowaniu administracji niższego szczebla, której – jak twierdzi Autor – nie można obarczać winą za sposób stosowania prawa, w którego granicach i w którego wykonaniu ma działać. Wykorzystanie (stanowienie) prawa uzależnione jest od partii politycznych zasiadających w parlamencie i kreujących skład władzy wykonawczej (rząd pochodzi z parlamentu), a ich reprezentacja (skład członków parlamentu) – od naszego obywatelskiego zaangażowania w wybory.

EN

A safe state is a well and clearly organized state. A state in which all citizens are guaranteed a stable existence and have a sense of confidence in their own development. Achieving this status is conditioned by legal provisions, which are the basic instrument for regulating and determining the desired social relations. The key role belongs to the functioning of the lower-level administration, which – as the author claims – cannot be blamed for the way the law is applied, within which limits and in which it is to operate. The use (lawmaking) of the law depends on the political parties sitting in parliament and creating the composition of the executive (the government comes from parliament), and their representation (members of parliament) – on our civic involvement in the election.

5

The institution of the nationwide referendum in Turkmenistan

84%

Pogłódek A.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2017

|

vol. 17/1

13-31

EN

The institution of referendum in Turkmenistan did not have a long tradition although it first appeared in the Constitution of the Turkmen Soviet Socialist Republic from 1937, the first law on referendum was adopted after the State became independent in 1991. In Turkmenistan, on the national level, there is only legislative referendum. There is no provision for the constitutional referendum. Currently, in addition to the 1992 Constitution, the most important legal Act governing the issue of a referendum is an Electoral Code from 2013. In independent Turkmenistan, the authorities have conducted only two referenda (1991, 1994) so far. The first one concerned the independence of the State, the second renewal of the term of Office of the President-in-Office. Therefore, you may notice that in Turkmenistan, differently than in neighbouring countries, authorities have not used the referendum to strengthen the legitimacy of the existing regime and personal power until 2006 for Saparmurat Nizayov, and currently Gurbangul Berdymuchamedov. This state of affairs provides for a significant consolidation of the political regime of Turkmenistan which in political practice does not need not use democratic legitimacy for introduced political and system changes.

PL

Instytucja referendum w Turkmenistanie nie ma długich tradycji. Mimo że po raz pierwszy pojawiła się w Konstytucji Turkmeńskiej SRR z 1937 roku, to pierwsza ustawa o referendum została przyjęta po uzyskaniu niepodległości w 1991 roku. W Turkmenistanie na poziomie ogólnokrajowym występuje jedynie referendum ustawodawcze, nie przewidziano referendum konstytucyjnego. Obecnie, oprócz Konstytucji z 1992 roku, najważniejszym aktem prawnym regulującym zagadnienie referendum jest Kodeks wyborczy z 2013 roku. W niepodległym Turkmenistanie przeprowadzono do tej pory jedynie dwa referenda (1991, 1994). Pierwsze z nich dotyczyło niepodległości państwa, drugie – przedłużenia kadencji urzędującego prezydenta. W związku z tym można zauważyć, że w Turkmenistanie, odmiennie niż w krajach sąsiednich, władze nie wykorzystują referendum do wzmocnienia legitymizacji istniejącego reżimu i osobistej władzy – do 2006 r. Saparmurata Nijazowa, a obecnie Gurbanguły’ego Berdymuchamedowa. Taki stan rzeczy świadczy o znaczącej konsolidacji reżimu politycznego Turkmenistanu, który w praktyce politycznej nie musi posługiwać się legitymizacją ludowładczą wprowadzanych zmian polityczno-ustrojowych.

6

Kilka uwag na temat powstawania i charakteru konstytucyjnych ustrojów prawnopolitycznych byłego Trzeciego Świata

84%

Ławniczak A.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

187 - 201

PL

Sformalizowany konstytucjonalizm ogarnął prawie cały glob, a zatem także państwa byłego Trzeciego Świata. Weszły one na drogę wymoszczoną przez twórców Ustawy Zasadniczej USA. Najpierw wkroczyły na nią latynoamerykańskie państwowości oraz będąca „afrykańską kopią” Stanów Zjednoczonych Liberia. Następnie do tego grona dołączyły zdekolonizowane państwa Czarnego Lądu, Azja wraz z Chinami i Indiami oraz Oceania. Szczególny obszar „biednego Południa” konstytuują islamskie kraje, w których wciąż jeszcze najważniejsze prawo dyktuje Koran. W większości wypadków mamy do czynienia z ubraną w konstytucyjną szatę monokracją, będącą pierwotnym czy też naturalnym ustrojem tworzonej przez ludzi wspólnoty politycznej, i trudno oczekiwać, żeby ten stan rzeczy uległ zmianie, skoro konstytucjonalizm oraz liberalne ludowładztwo przestały się rozwijać.

EN

Formalised constitutionalism actually is present in almost the whole World, as is also the case in the states of the former Third World. They march in the way indicated by the creators of the Anglo-Saxon Constitution in Philadelphia — initially the statehoods of Latin America and Liberia as “African America”. Later constitutionalism conquered Asia, with China and India, as well as Oceania. The specific sphere of the “poor South” constitutes Islamic countries, where persistently the main law is based on the Koran. In most cases we observe a formally constitutionalised monocracy, which is the natural form of political community. Over the next years it is likely that this situation will be similar, because constitutionalism and liberal democracy are in the phase of decadence.

7

The forms of government and the typology of political regimes in Ukrainian socialist-oriented political thought of Western Ukraine in the interwar period of the 20th century

84%

Demchyshak R.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego ACTA POLITICA

|

2015

|

vol. 32

|

issue 2

43-54

PL

W artykule zaprezentowano badania dotyczące poglądów teoretyków myśli politycznej na Ukrainie Zachodniej, zaprezentowanych w publicystyce i dokumentach programowych socjalistycznych partii politycznych w celu analizy instytucjonalnych form państwa. Przeanalizowano wkład ukraińskich socjalistycznych myślicieli do sklasyfikowania problematyki reżimów politycznych i określenia ich zasadności. Zaakcentowano naukowy wniosek teoretyków ukraińskiej myśli politycznej o socjalistycznej orientacji w badanie form ustroju politycznego, podziału władzy, kontroli i równowagi między organamiwładzy, państwowych i politycznych instytucji prezydenta, parlamentu i rządu, kwestie praw człowieka, procesu wyborczego, samorządu terytorialnego.

EN

Persuasion of theorists of Ukrainian political opinion of Western Ukraine, publicism and position papers of socialistic aspiration parties for the purpose the analysis of forms and institutional bases of the state are investigated. Payment of the Ukrainian thinkers-socialists in the range of problems of classification of the political regimes, determination of their signs are analysed. The scientific contribution of theorists of Ukrainian political opinion of socialistic aspiration out to research of forms state government, principle of distribution of power and system of inhibitions and counterbalances between its branches, state-political institutes of country’s, parliament and government, problem of rights and freedoms of person, electoral process, local self-government leader are foundout. Political priorities of scientists and ideologists of Ukrainian organized socialism are investigated, their constructions of process are exposed.

8

The polish political transformation in years 1989-1997

84%

Kornaś J.

Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko

|

2021

|

issue 2/2021 (8)

5-20

PL

Podjęte w artykule problemy stanowią analizę polskiej transformacji jako stopniowego procesu przechodzenia od ustroju autorytarnego do demokratycznego. Czynnikiem sprzyjającym, a jednocześnie stymulującym zmiany w innych sferach życia społecznego i ujmującym je w ustrojowe ramy prawne były przeprowadzane w latach 1989-1997 nowelizacje konstytucji z 22 lipca 1952 roku i uzupełniające ją ustawy.

EN

The issues touched upon in this paper are an analysis of the Polish political transformation as a gradual process of moving from an authoritarian system towards a democratic system. The factors facilitating and stimulating changes in other aspects of social life and encompassing these changes into a legal framework were the amendments to the Constitution of 22nd of July 1952 effected in years 1989-1997 and supplementary legal acts.

9

Instytucja Prezydenta IV Rzeczypospolitej Polskiej

84%

Koziełło T.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 5(75)

285-298

PL

Artykuł stanowi przedstawienie koncepcji dotyczących instytucji Prezydenta RP w ustroju IV Rzeczypospolitej, propagowanych przez Prawo i Sprawiedliwość oraz Ligę Polskich Rodzin. Oba ugrupowania stały na stanowisku, że należy uczynić z prezydenta najważniejszą osobę w państwie, mającą wpływ na wszystkie dziedziny życia politycznego. Prezydent miałby prawo ustalać wraz z Radą Ministrów główne kierunki polityki państwa, kierować pracami Rady Ministrów zgodnie ze swoją wolą, wpływać na proces ustawodawczy, aby przebiegał zgodnie z jego oczekiwaniami oraz kontrolować władzę sądowniczą. Uważano, że dzięki temu głowa państwa, wywodząca się z jednej lub drugiej partii, będzie bardziej skuteczna we wprowadzaniu w życie wizji IV Rzeczpospolitej.

EN

The article is a presentation of concepts concerning the institution of the President of the Republic of Poland in the system of the Fourth Republic, promoted by Law and Justice and the League of Polish Families. Both groups took the position that the president should be made the most important person in the state, with influence over all areas of political life. The president would have the right to determine with the government the main directions of state policy, direct the work of the government according to his will, influence the legislative process so that it proceeds in accordance with his expectations, and control the judiciary. It was believed that this would make the head of state, coming from one party or the other, more effective in implementing the vision of the Fourth Republic.

10

Multikulturalizm i jego wpływ na bezpieczeństwo demokracji liberalnej

67%

Polakowski M.

Społeczeństwo. Edukacja. Język

|

2016

|

vol. 4

46 - 52

PL

Wielokulturowość jest jednym z najważniejszych tematów debaty publicznej we współczesnym świecie zachodnim. Problem ten jest rozpatrywany przede wszystkim w kontekście trudności z dostosowaniem grup mniejszościowych do życia w społeczeństwach zachodnich, które są jedną z przyczyn kryzysu współczesnych ustrojów demokratycznych. Artykuł jest próbą rozpoznania podstawowych sprzeczności pomiędzy założeniami teorii multikulturalizmu a teoretycznymi podstawami liberalnych demokracji

EN

Multiculturalism is one of the most important issues discussed in the public forum of the modern western world. This issue is considered in the context of difficulties with the adaptation of the minority groups to the life in democratic societies, which is seen as one of the reasons for modern democratic systems’ crisis. The article attempts to recognize basic contradictions between assumptions of multicultural theories and theoretical foundations of liberal democracies

11

Polityczne uwarunkowania wschodnioazjatyckiego modelu rozwoju: ustrój, instytucje i warunki zewnętrzne

67%

Bolesta A.

Przegląd Politologiczny

|

2020

|

issue 1

63-75

EN

The article analyses the political determinants of the East Asian development model, focusing on the political system, institutions and external conditions. The model is responsible for spectacular development achievements of some East Asian states and is based on the concept of the developmental state, whose main role is to ensure the developmental caching up with the developed states. The analysis is aimed at answering the question about the preferred type of the political system of the developmental state, defining key institutions for its effective institutionalisation and describing its specific external political conditions. The analysis shows that the concept can be implemented in countries with democratic and authoritarian regimes. An authoritarian regime may have a better political environment for the purposes of the developmental state, nevertheless the actual genus of the political system is of secondary importance. It is the establishment of relevant and well-functioning institutions, such as property rights and the state’s ability to correct the functioning of the market, that is of key importance. The developmental state is a strong state, capable of mobilizing society and the business sector for development purposes. Its position is partly a result of external conditions. Historical development states were created during the Cold War, and the international situation facilitated the mobilisation of societal support and enabled political and economic support of the United States.

PL

Artykuł analizuje polityczne uwarunkowania wschodnioazjatyckiego modelu rozwoju, skupiając się na ustroju politycznym, instytucjach oraz warunkach zewnętrznych. Model ów odpowiada za spektakularne osiągnięcia rozwojowe niektórych państw Azji Wschodniej i opiera się na koncepcji państwa rozwojowego, którego głównym celem jest nadrabianie zaległości rozwojowych wobec państw wysoko rozwiniętych. Analiza ma za zadanie odpowiedzenie na pytanie dotyczące preferowanego typu ustroju politycznego dla realizacji celów państwa rozwojowego, określenie kluczowych dla jego funkcjonowania instytucji oraz opisanie specyficznych zewnętrznych warunków politycznych. W toku analizy stwierdzono, iż koncepcję można wprowadzić zarówno w państwach o ustroju demokratycznym, jak i autorytarnym. Państwo autorytarne może posiadać lepsze środowisko polityczne dla celów państwa rozwojowego, niemniej jednak sam system polityczny ma znaczenie drugorzędne. Kluczowe są natomiast odpowiednie i dobrze funkcjonujące instytucje, takie jak prawa własności i umiejętność korygowania nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku. Państwo rozwojowe jest państwem silnym, zdolnym do zmobilizowania społeczeństwa i sektora biznesowego na rzecz celów rozwojowych. Jego pozycja jest częściowo wynikiem uwarunkowań zewnętrznych. Historyczne państwa rozwojowe powstały w okresie zimnej wojny, a sytuacja międzynarodowa ułatwiała mobilizację społeczeństwa i zapewniała wsparcie polityczne i gospodarcze Stanów Zjednoczonych.

12

Perspektywy Kanady i Australii w kontekście ich przynależności do Commonwealth

67%

Woźniak M.

Refleksje. Pismo naukowe studentów i doktorantów WNPiD UAM

|

2019

|

issue 19-20

201-219

EN

The number of states with the monarchy system is decreasing today. Currently, there are about 50 of them in the world, including the 16 Commonwealth Realms. Canada and Australia are the countries with the longest Commonwealth Realm status and belong to the Commonwealth of Nations, an international organization associating 53 member states. Currently, Queen Elizabeth II is the sovereign of both countries and she will probably be succeeded by her eldest son, Prince Charles. Due to the fact that the monarch lives in the UK on a daily basis, her duties are performed by the governor general. The purpose of this article is a comparative analysis of Canada and Australia, aiming at presenting the moods prevailing in these countries in the context of a possible change of the state system from a monarchy to a republic.

PL

Kanada i Australia są państwami wspólnotowymi Wielkiej Brytanii, a co za tym idzie, łączy je osoba monarchy, która sprawuje władzę w państwie. W artykule ukazane zostały opinie panujące wśród społeczeństwa Kanady i Australii na temat monarchii, rodziny królewskiej oraz zmiany głowy rządzącej. Przedstawiono konkretne argumenty republikanów z obydwóch państw, jak również sympatie obywateli do poszczególnych członków brytyjskiej rodziny królewskiej. W obydwóch państwach występuje spory ruch antymonarchistyczny, który może się pogłębić po śmierci królowej Elżbiety II i objęciu tronu przez księcia Karola.

13

The Commonwealth of Poland-Lithuania at the time of the Noble Democracy – a Polish Anomaly?

67%

Malec J.

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

|

2020

|

vol. 23

99-109

PL

Artykuł traktuje o specyfice ustroju demokracji szlacheckiej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W przeciwieństwie do dominującego na zachodzie Europie absolutyzmu, gdzie pełnia władzy skoncentrowana była w ręku monarchy, w Polsce od XVI w. władza przechodzi w ręce stanu szlacheckiego, a formy republikańskie mieszają się z monarchistycznymi (tzw. republica mixta). Najwyższym organem władzy, skupiającym pełnię władzy ustawodawczej, staje się sejm, władza elekcyjnego monarchy jest ograniczana, struktura administracji – oparta na dożywotnich urzędach – jest anachroniczna (do poł. XVIII w.), sądownictwo zachowuje charakter stanowy i od XVI w. uniezależnia się od króla, co stanowi ewenement w porównaniu z większością ówczesnych państw. Stworzony wówczas system demokracji stanu szlacheckiego zdecydowanie wyróżnia polski model ustrojowy na tle dominujących w dobie nowożytnej rozwiązań. W pierwszej połowie XVIII w. następuje deformacja tej formy rządów. W okresie oligarchii magnackiej realna władza przechodzi w ręce nielicznej grupy najbogatszych. Polska chyli się ku upadkowi. Przeciwdziałać temu mają reformy wprowadzane stopniowo za panowania ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Są one jednak spóźnione. Uchwalona 3 maja 1791 r. konstytucja – druga na świecie – nie przetrwała długo, a trzeci rozbiór Polski oznaczał utratę niepodległości na 123 lata. Przyczyn upadku Rzeczypospolitej można upatrywać w czynnikach zewnętrznych, w rozkładzie instytucji państwowych i nasilającej się anarchii, ale także w specyficznej polskiej anomalii ustrojowej, która nie wytrzymała konfrontacji ze scentralizowaną monarchią absolutną państw ościennych. Okazało się, że próba budowania w Polsce demokratycznego państwa opartego na prawie była przedwczesna.

EN

The article deals with the specifi city of the noble democracy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Contrary to the absolutism dominant in Western Europe, where the fullness of power was concentrated in the hands of the monarch, in Poland, starting from the 16th century, power passed into the hands of the noble state, and republican forms were mixed with monarchist ones (the so-called republica mixta).The Sejm becomes the highest organ of power, bringing together the full legislative power, the power of the elected monarch gets limited, the administrative structure – based on lifetime offices – is anachronistic (until the middle of the 18th century), the judiciary retains its state character and from the 16th century becomes independent of the king, which is unique compared to most of the then existing countries. The system of democracy of the nobility created at that time clearly distinguishes the Polish political system from the solutions that were dominating during the modern era. In the first half of the 18th century, this form of government becomes deformed. During the magnate oligarchy, real power passes into the hands of a small group of the richest. Poland is in the state of decline. To counteract this, reforms are being gradually introduced during the reign of Stanisław August Poniatowski, the last Polish king. However, they prove to be long overdue. The constitution passed on May 3, 1791 – the second in the world – did not last long, and the third partition of Poland meant the loss of independence for 123 years. The reasons for the fall of the Republic of Poland can be found in the external factors, in the disintegration of state institutions and the growing anarchy, but also in a specific Polish systemic anomaly, which did not withstand the confrontation with the centralized absolute monarchy of the neighbouring countries.The attempt to build in Poland a democratic state based on law turned out to be premature.

14

Эффективность и качество демократии в сравнительной политологии: дефинитивные и концептуальные параметры анализа

67%

Lytvyn V. S.

Świat Idei i Polityki

|

2015

|

issue 14

110-132

PL

W artykule podjęta została próba historiografii i konceptualizacji efektywności i jakości demokracji. Autor przytacza definicyjne i koncepcyjne parametry analizy porównawczej dotyczące efektywności i jakości demokracji, wskazując na zróżnicowany poziom demokratyczności systemów politycznych. Przedstawione zostały również nurty teoretyczne i analizy empiryczne badające skuteczność/jakość demokracji oraz systemowe/holistyczne wskaźniki i metodologie operacjonalizacji jakości i efektywności demokracji. W artykule demokracja jest rozpatrywana jako kategoria składająca się z wielu elementów i posiadająca potencjał do zwiększenia własnej efektywności i jakości.

RU

В статье сделано попытку историографии и концептуализации феномена эффективности и качества демократии. Автор исследования очертил дефинитивные и концептуальные параметры сравнительного анализа эффективности и качества демократии. В статье выделены различные подходы, а также теоретические/ эмпирические особенности изучения эффективности/качества демократии, представлены наиболее системные/целостные индикаторы и методики ее операционализации. Демократия рассматривается как многосоставная категория, котроая способна расширять свою эффективность и качество.

EN

The article is dedicated to analyzing the historiography and conceptualization of the phenomenon of efficiency and quality of democracy. The author of the research outlined the definitive and conceptual parameters of comparative analysis of efficiency and quality of democracy, argued that different political regimes are more or less democratic. The article highlights various approaches, theoretical and empirical features of studying efficiency and quality of democracy, represents the most systemic/holistic indicators and methods of operationalization of democracy quality and efficiency. On this basis, the author actualized a unified approach to the analysis and conceptualization of quality and efficiency of democracy and argued that quality and efficiency of democracy is expedient to be mentioned not in a holistic continuum of political regimes, but when a certain state is actually democratic. As a result, the research confirmed that democracy is a multi-piece category and is able to expand its efficiency and quality.

15

The Constitution of the Pridnestrovian Moldavian Republic

67%

Serzhanova V.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2016

|

issue 6 (34)

165-183

EN

The legal status of the independent Pridnestrovian Moldavian Republic, which in 1990 seceded from Moldavia being then a part of the USSR, still remains unclear. Although over a quarter of the century has passed since its creation, it is still a de facto state, for it has not been recognized by the international community. In the lights of the international law Transnistria is treated as a Moldavian autonomous region of a special status. The hereby paper is the next publication out of the series, undertaken within the wider research over Transnistria’s legal status. It comprises the fragmentary results of the further research phase, which aims at analysing its binding basic law and the assumptions of its constitution- al system. The subject of the work is the shape and content of the independent Transnistria’s constitution of 1995, which has been revised several times and is still in force. The results of this research contributes to more precise determination of the region’s legal status.

PL

Status prawny niepodległej Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej, która w 1990 roku dokonała secesji od Mołdawii, będącej wówczas jeszcze w składzie ZSRR, wciąż pozostaje niejasny. Mimo że od chwili jej powstania minęło już ponad ćwierć wieku, jest państwem faktycznym, gdyż dotąd nie zostało uznane przez społeczność międzynarodową. W świetle prawa międzynarodowego Naddniestrze jest traktowane jako jednostka autonomiczna Mołdawii o statusie specjalnym. Niniejsze opracowanie stanowi kolejną publikację z serii szerzej zakrojonych badań nad statusem prawnym Naddniestrza. Zawiera cząstkowe wyniki ich następnego etapu, mającego na celu analizę obecnie obowiązującej naddniestrzańskiej ustawy zasadniczej i założeń systemu konstytucyjnego. Przedmiotem opracowania jest kształt i treść konstytucji niepodległego Naddniestrza z 1995 roku, która była wielokrotnie nowelizowana i obowiązuje do dziś. Wyniki tych badań stanowią przyczynek umożliwiający bardziej precyzyjne określenie statusu prawnego regionu.

16

Commonwealth Realms jako relikt przeszłości. Zmiana formy rządów na Barbadosie

67%

Woźniak M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 4(68)

99-111

PL

Celem artykułu jest próba wyjaśnienia przebiegu zmiany formy rządów, która nastąpiła 30 listopada 2021 r. na Barbadosie. Królestw Wspólnotowych po 70 latach panowania królowej Elżbiety II pozostało już jedynie 15 państw, licząc Wielką Brytanię. Główna metoda badawcza wykorzystana przez autorkę, to analiza źródłowa, a punktem odniesienia jest Ustawa zmieniająca Konstytucję Barbadosu z 28 września 2021 r. (Constitution, Amendment, No. 2, Bill, 2021) na mocy, której od 30 listopada 2021 r. Barbados stał się republiką, a wszelkie obowiązki sprawowane wcześniej przez gubernatora generalnego, od tego dnia sprawuje prezydent. Niniejszy artykuł powstał, ponieważ temat zmiany formy rządów jest bardzo aktualny oraz ważny ze względu na toczące się debaty w większości Commonwealth Realms, dotyczące idei zniesienia monarchii, jak również brak opracowań, zarówno w polskiej i zagranicznej literaturze naukowej. Najważniejszym postawionym pytaniem jest: jak zmieniła się forma rządów po uchwaleniu powyższej ustawy na Barbadosie?

EN

After 70 years of Queen Elizabeth II’s Commonwealth Realms reign, only 15 countries remain, counting the United Kingdom. Barbados gained complete autonomy, becoming a republic after 55 years of independence. The purpose of this paper is to provide an outline of the process that took place in Barbados, from the time the British decided to settle on the Island, until it became a republic. The main research method used by the author, is source analysis and the point of reference is the Barbados Constitution Amendment Act of 28.09.2021, whereby from 30.11.2021, Barbados becomes a republic and all duties previously exercised by the Governor-General are exercised by the President.

17

Conceptual Demarcation Between Concepts National Security and State Security in the Ukrainian Political Discourse

67%

Kuts H.

De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności

|

2023

|

issue 1(9)

21-31

EN

This article is devoted to the conceptual demarcation of the concepts of national security and state security in Ukrainian political discourse. In methodological terms, the article focuses on the use of research in various areas of political and security knowledge. The set of general and special methods of political science became the methodological basis of the article, which provided a comprehensive approach to the problem of identifying the specifics of the coverage of national security and state security in the Ukrainian political discourse. The research methodology is based, in particular, on such general scientific principles as the unity of historical and logical, the ascent from the abstract to the concrete, objectivity, systematicity, the principles of analysis and synthesis, and so on. In particular, the analysis of the categories national security and state security was carried out in the political and legal context. It was concluded that the category of national security is broader than the category of state security, which is an important marker of the democracy of the political system of a certain state. It is reasoned that the type of political regime in the state acquires significant importance in the conceptual demarcation of the concepts of national security and state security. The more developed a democratic society, the easier it is to identify conceptual differences between the two definitions. Under the conditions of dominance of an undemocratic political regime in the state (totalitarianism/ authoritarianism), the conceptual features of these concepts ‘merge’.

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest rozgraniczeniu pojęć bezpieczeństwo narodowe i bezpieczeństwo państwa w ukraińskim dyskursie politycznym. W ujęciu metodologicznym artykuł koncentruje się na wykorzystaniu badań z różnych obszarów wiedzy dotyczących polityki i bezpieczeństwa. Podstawą metodologiczną artykułu stał się zbiór ogólnych i szczegółowych metod nauk politycznych, który zapewnił kompleksowe podejście do problemu identyfikacji specyfiki ujęcia pojęć bezpieczeństwo narodowe i bezpieczeństwo państwa w ukraińskim dyskursie politycznym. Metodologia badań opiera się w szczególności na takich ogólnych zasadach naukowych jak: jedność historyczna i logicza, przejście od abstrakcji do konkretu, obiektywność, systematyczność, zasady analizy i syntezy itd. W szczególności analiza kategorii bezpieczeństwo narodowe i bezpieczeństwo państwa została przeprowadzona w kontekście polityczno-prawnym. Stwierdzono, że kategoria bezpieczeństwa narodowego jest szersza niż kategoria bezpieczeństwa państwa, która jest ważnym wyznacznikiem demokracji ustrojowej danego państwa. Uzasadnia się, że istotne znaczenie w rozgraniczeniu pojęć bezpieczeństwa narodowego i bezpieczeństwa państwa zyskuje rodzaj ustroju politycznego państwa. Im bardziej rozwinięte społeczeństwo demokratyczne, tym łatwiej jest zidentyfikować różnice pojęciowe pomiędzy obiema definicjami. W warunkach dominacji niedemokratycznego reżimu politycznego w państwie (totalitaryzm/autorytaryzm) cechy pojęciowe „zlewają się”, co ostatecznie prowadzi do ich identyfikacji.

18

Futurospekcje Mars 2050: Nowa planeta, jak bardzo nowe otwarcie?

67%

Malinowski B.

Ad Astra. Program badań nad astropolityką i prawem kosmicznym

|

2023

|

issue 8

24-28

EN

Future visions justifying the merits of human colonization of Mars point to the need to establish a „backup” for both the human species and Earth’s current civilization. From the point of view of civilization and the species, colonists will be able to become a tool for long-term survival, however, even then they will be, as on Earth, political beings, and thus carriers and agents of the same social and political phenomena to which they are subject on Earth. This paper is an attempt to forecast the conditions under which the political system of extraterrestrial human communities may be formed, in a situation where the political, legal and biological heritage of humanity collides with the new and different natural and technological realities of the extraterrestrial environment.

PL

Przyszłościowe wizje uzasadniające zalety ludzkiej kolonizacji Marsa wskazują na potrzebę ustanowienia „kopii zapasowej” zarówno dla gatunku ludzkiego, jak i dla obecnej cywilizacji Ziemi. Z punktu widzenia cywilizacji i gatunku, koloniści będą mogli stać się narzędziem długookresowego przetrwania, jednakże nawet wówczas będą, tak jak na Ziemi, istotami politycznymi, a przez to nośnikami i czynnikami tych samych zjawisk społecznych i politycznych, którym podlegają na Ziemi. Obecny artykuł jest próbą prognozy warunków, w których może dojść do formowania się ustroju politycznego pozaziemskich społeczności ludzkich, w sytuacji kolizji politycznego, prawnego i biologicznego dziedzictwa ludzkości z nowymi, odmiennymi realiami przyrodniczymi i technologicznymi środowiska pozaziemskiego.

19

Sektor organizacji pozarządowych w stosunku do politycznej sytuacji w Tanzanii

67%

cichecka a.

|

2018

|

vol. 12

|

issue 1

163-172

EN

The non-governmental sector in Tanzania is recognized as one of the most powerful in the East Africa region. NGOs have worked laboriously since the beginning of the1990s to create a space for social activity and to gain independency from the government. They started waves of criticism against the ruling party at times when the opposition was too weak to fulfil this duty and, despite difficult economic and political conditions, they accomplished many of their goals. The current situation in the political sphere is destroying some of former achievements and is disturbing the balance between NGOs and the ruling party. Therefore, the aim of this paper is to examine the present situation in the NGO sector in relation to crucial political changes. The paper is based on a content analysis of subject literature sources and press releases as well as the field research and interviews that the author has conducted with the representatives of the NGO sector in Tanzania. The field research was funded by a grant from the National Science Centre – PRELUDIUM 9 Number: 2015/17/N/HS5/00408.

PL

Tanzański sektor organizacji pozarządowych jest uznawany za jeden z najefektywniejszych w regionie Afryki Wschodniej. Od początku lat 90. NGO angażowały się w tworzenie przestrzeni dla aktywności społecznej i dążyły do uniezależnienia się od scentralizowanej władzy. To one rozpoczęły falę krytyki pod adresem partii rządzącej – w okresie, gdy opozycja była zbyt słaba, by wypełnić ten obowiązek. Pomimo różnorodnych trudności, udało im się zrealizować wiele z zakładanych celów. Obecnie jednak, niektóre z tych osiągnięć ulegają zniszczeniu na skutek decyzji podejmowanych przez partię rządzącą – które dodatkowo zaburzają równowagę pomiędzy sektorem pozarządowym a władzą. W związku z powyższym, celem niniejszego artykułu jest rozważenie sytuacji w sektorze NGO w odniesieniu do najistotniejszych zmian politycznych zachodzących w Tanzanii. Artykuł został przygotowany w oparciu o literaturę przedmiotu, materiały prasowe oraz wyniki badań terenowych, prowadzonych przez autorkę metodą wywiadów pogłębionych z reprezentantami sektora NGO w Tanzanii. Badania te były finansowane w ramach grantu z Narodowego Centrum Nauki – PRELUDIUM 9 Nr: 2015/17/N/ HS5/00408.

20

The priority of justice

59%

Hołówka J., Hołówka J.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2021

|

issue 4

Refine search results

Futurospekcje Mars 2050: 4 tezy o możliwym ustroju kolonii na Marsie

Obowiązująca Konstytucja Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej z 1995 r.

Postulaty ustrojowe społeczeństwa polskiego w okresie transformacji systemowej

Jako zagadnienie: co decyduje, że obywatel czuje się bezpiecznie w swoim państwie

The institution of the nationwide referendum in Turkmenistan

Kilka uwag na temat powstawania i charakteru konstytucyjnych ustrojów prawnopolitycznych byłego Trzeciego Świata

The forms of government and the typology of political regimes in Ukrainian socialist-oriented political thought of Western Ukraine in the interwar period of the 20th century

The polish political transformation in years 1989-1997

Instytucja Prezydenta IV Rzeczypospolitej Polskiej

Multikulturalizm i jego wpływ na bezpieczeństwo demokracji liberalnej

Polityczne uwarunkowania wschodnioazjatyckiego modelu rozwoju: ustrój, instytucje i warunki zewnętrzne

Perspektywy Kanady i Australii w kontekście ich przynależności do Commonwealth

The Commonwealth of Poland-Lithuania at the time of the Noble Democracy – a Polish Anomaly?

Эффективность и качество демократии в сравнительной политологии: дефинитивные и концептуальные параметры анализа

The Constitution of the Pridnestrovian Moldavian Republic

Commonwealth Realms jako relikt przeszłości. Zmiana formy rządów na Barbadosie

Conceptual Demarcation Between Concepts National Security and State Security in the Ukrainian Political Discourse

Futurospekcje Mars 2050: Nowa planeta, jak bardzo nowe otwarcie?

Sektor organizacji pozarządowych w stosunku do politycznej sytuacji w Tanzanii

The priority of justice