Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  utopianism
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Re-echoing the Conservatism in Karl Popper’s Piecemeal Engineering

100%
Afisi O. T.
Studia Philosophica Wratislaviensia
|
2020
|
vol. 15
|
issue 1
9 - 18
EN
While Karl Popper highly valued the ability to invent a bold new form of theoretical thought, he warned us at the same time of the need to be cautious in action. Ambitions that are utopian or revolutionary seemed to Popper always unacceptable. We must always be open to reforming our practices, but we must attempt this slowly and piecemeal. Every change that we make we must hold open to criticism. However, change must be conservative and anti-revolutionary. This is the demand that while any one element of current culture may be criticised and rejected, it is important to do this work piecemeal and carefully. Only then does the audacity or boldness of rejecting a seemingly settled view amount to courage: for it reflects also significant conservation of values. Popper regarded no social change or scientific breakthrough as revolutionary. Even the process of conjecture and refutation, of trial and error, is a piecemeal method. Popper’s piecemeal method depicts Otto Neurath’s metaphor of not dismantling the whole ship except perhaps one plank at a time, replacing each plank as the effort goes on. Every step is as conservative as it is also bold, and that alone helps make it courageous. It is only through this conservatism, the piecemeal anti-revolutionary change, that people can become bold in how they experiment and replace some formerly received norm or idea.
2
Publication available in full text mode
Content available

Rzeczywistość wirtualna jako utopia

86%
Miczka T.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2018
|
issue 36
EN
Tadeusz Miczka Faculty of PhilologyUniversity of Silesia in KatowicePoland Virtual Reality as Utopia  Abstract: It is assumed, following Łukasz Zweiffel’s idea, that the development of the latest utopias, at least now, is inseparably connected with the ideas of openness and infinity. Former conceptions of closed utopias are replaced by conceptions of open utopias which are based on the belief in the meaning of human freedom and the variety of ways in which future societies may be shaped. The origin of this way of utopian thinking can be found in the theory and creative practice of futurism, artistic avant-garde which since 1909 has strongly influenced not only art but also people’s everyday life. In 1905 F. T. Marinetti wrote about futuristic obsession of freedom (“words-in-freedom”) that cannot concretize fully because “it possesses flexible extension of constantly growing desires.” It becomes common in the epoch of technopoly, especially in its last phase  which is marked by an expansion of high technology. The article focuses on multimedia which are the culmination of development of futuristic thought and art and take the shape of new communication behaviour such as navigation, interactivity and virtualisation. The characteristics of virtual reality (image inclusion and rules binding in Second Life game), which offers multimedia users various forms of experiencing plurality, multidirectional character and especially infofreedom, allows us to consider basic theoretical and practical issues of contemporary studies concerning utopia. According to the author, virtual reality encourages  a development of utopian projects but limits a development of eutopian thinking – alternative for the reality, still realistic but yet better than the reality itself. Keywords: utopianism, virtual reality, infoactivity
PL
For an abstract in English, scroll down Tadeusz Miczka Wydział FilologicznyUniwersytet Śląski w Katowicach"Rzeczywistość wirtualna jako utopiaAbstrakt: Za Łukaszem Zweiffelem  przyjmuję, że rozwój najnowszych utopii – przynajmniej na razie – nierozerwalnie jest związany z ideami otwartości i nieskończoności. Dawne koncepcje utopii zamkniętych zastępowane są koncepcjami utopii otwartych, opierających się na przekonaniu o ogromnym znaczeniu ludzkiej wolności i różnorodności w kształtowaniu przyszłych społeczeństw. Genezy tego typu myślenia utopijnego upatruję w teorii i praktyce twórczej futuryzmu, w awangardzie artystycznej, która od 1909 roku wywiera ogromny wpływ nie tylko na sztukę, ale przede wszystkim na życie codzienne ludzi. Futurystyczna obsesja wolności („słowa na wolności”, „obrazy na wolności”, „dźwięki na wolności”, etc.), o której F. T. Marinetti już w 1905 roku pisał, że nie może się w pełni skonkretyzować, „gdyż posiada elastyczną rozciągłość wciąż rosnących pragnień”, upowszechnia się w  technopolu, zwłaszcza w jej ostatniej fazie, opartej na dominacji wysokiej technologii. W moim wystąpieniu skupiam uwagę na symbolu tejże technologii, czyli na multimediach, które zwieńczają postęp myśli i sztuki futurystycznej w postaci takich zachowań komunikacyjnych jak nawigacja, interaktywność i wirtualizacja. Na przykładzie charakterystyki wirtualnej rzeczywistości: inkluzji obrazowej i gry Second Life, które oferują użytkownikom multimediów różne formy doświadczania pluralności, wielokierunkowości i infowolności, rozważam główne kwestie teoretyczne i praktyczne współczesnej utopistyki. Moim zdaniem rzeczywistość wirtualna sprzyja rozwojowi projektów utopijnych, ale ogranicza rozwój myślenia eutopijnego, alternatywnego wobec rzeczywistości, wciąż realistycznego, ale lepszego niż sama rzeczywistość.  Virtual Reality as Utopia Abstract: It is assumed, following Łukasz Zweiffel’s idea, that the development of the latest utopias, at least now, is inseparably connected with the ideas of openness and infinity. Former conceptions of closed utopias are replaced by conceptions of open utopias which are based on the belief in the meaning of human freedom and the variety of ways in which future societies may be shaped. The origin of this way of utopian thinking can be found in the theory and creative practice of futurism, artistic avant-garde which since 1909 has strongly influenced not only art but also people’s everyday life. In 1905 F. T. Marinetti wrote about futuristic obsession of freedom (“words-in-freedom”) that cannot concretize fully because “it possesses flexible extension of constantly growing desires.” It becomes common in the epoch of technopoly, especially in its last phase  which is marked by an expansion of high technology. The article focuses on multimedia which are the culmination of development of futuristic thought and art and take the shape of new communication behaviour such as navigation, interactivity and virtualisation. The characteristics of virtual reality (image inclusion and rules binding in Second Life game), which offers multimedia users various forms of experiencing plurality, multidirectional character and especially infofreedom, allows us to consider basic theoretical and practical issues of contemporary studies concerning utopia. According to the author, virtual reality encourages  a development of utopian projects but limits a development of eutopian thinking – alternative for the reality, still realistic but yet better than the reality itself. Keywords: utopianism, virtual reality, infoactivity
3

Utopian fictions: Before and after revolution

86%
Blaim A.
Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching
|
2017
|
issue 14/4
45-63
EN
The paper explores the ways in which the ideal order is introduced in utopian fictions prior to and after the French Revolution. Despite an apparent variety of different methods, the key role is most often ascribed to the figure of the founding father who both designed and successfully implemented his plans for a radically better state and society. The fictional pattern is then compared to corresponding discursive practices of revolutions and revolution-like activities that have managed to overthrow the existing socio-political systems.
PL
Artykuł omawia różne sposoby ustanawiania idealnego porządku społeczno-politycznego przedstawiane w utworach utopijnych przed i po Rewolucji Francuskiej. Pomimo pozornej wielości proponowanych metod, główną rolę odgrywa w nich postać ojca-założyciela, który nie tylko zaplanował model radykalnie lepszego państwa i społeczeństwa, ale też wprowadził go z powodzeniem w życie. Dominujący w literaturze utopijnej model konstytuowania idealnego świata jest następnie skonfrontowany z praktykami dyskursywnymi ruchów rewolucyjnych i quasi-rewolucyjnych, którym udało się obalić istniejący porządek.
4
Publication available in full text mode
Content available

Games and Utopia

86%
Kłosiński M.
Acta Ludologica
|
2018
|
vol. 1
|
issue 1
4-14
EN
The main theme of my article is the relationship between virtual worlds of video games and the concept of utopia. I aim to present a wide variety of different definitions and theories of utopia, which seem indispensable in order to further the relationship between video game and virtual reality research and the multitude of utopian studies discourses. The thesis starts with a short recollection of Alexander Galloway’s thesis on video games and utopias from his article on World of Warcraft which I am trying to supplement with some of the most interesting contemporary utopian studies research. The core of the article focuses on sketching an alternative proposal which includes a variety of definitions of utopia and utopianism. My aim is to introduce precise and useful notions which could be further utilized in game analysis and game research.
5
Publication available in full text mode
Content available

Nieznośna utopijność utopizmu

72%
Osika G.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2018
|
issue 36
EN
Grażyna OsikaThe Technical University of SilesiaFaculty of Organization and ManagementDepartment of Applied Social SciencesGliwice, PolandThe Unbearable Utopianism of UtopismAbstract: The article critically examines the category of utopianism. It is an attempt to expose its both irremovable and disappointing features that make utopianism an ineffective tool to change the world for better. The rational instruments, unfortunately, are not sufficient to design a eutopia – a place of supreme happiness – because of the fragmentation of points of view taken on utopianism and its persuasive character necessary to disseminate  every utopian vision. The article proposes to replace the utopian methodology for building a better world with so-called piecemeal social engineering and thinking in terms of ecotopia, that is gradual, adaptive changes in the environment of our life. The analysis includes M. C. Nussbaum’s ideas for improving educational systems. Keywords: utopia, utopianism, ecotopia, piecemeal social engineering
PL
For an abstract in English, scroll down.Grażyna OsikaPolitechnika Śląska, Wydział Organizacji i Zarządzania, Katedra Stosowanych Nauk SpołecznychNieznośna utopijność utopizmuAbstrakt: Niniejszy artykuł jest krytycznym spojrzeniem na kategorię utopizmu, próbą odsłonięcia niemożliwych do usunięcia, ale także rozczarowujących cech, które czynią go nieefektywnym narzędziem naprawy świata. Racjonalne instrumentarium jakim dysponujemy  nie jest niestety wystarczające do zaprojektowania eutopii, czyli miejsca szczęśliwego - przesądza o tym fragmentaryczność przyjmowanych punktów widzenia oraz perswazyjny charakter, konieczny przy upowszechnianiu każdej utopijnej wizji. Niniejszy artykuł proponuje zastąpienie utopijnej metodyki budowania lepszych światów tzw. inżynierią cząstkową i myśleniem w kategoriach ekotopii, czyli stopniowych, dostosowawczych zmian środowiska swojego życia. Jako punkt odniesienia autorka wykorzystuje wizje naprawy edukacji zaproponawane przez  M. C. Nussbaum. Słowa kluczowe: utopia, utopizm, ekotopia, inżynieria cząstkowa The Unbearable Utopia of Utopianism Abstract: The article critically examines the category of utopianism. It is an attempt to expose its both irremovable and disappointing features that make utopianism an ineffective tool to change the world for better. The rational instruments, unfortunately, are not sufficient to design a eutopia – a place of supreme happiness – because of the fragmentation of points of view taken on utopianism and its persuasive character  necessary to disseminate  every utopian vision. The article proposes to replace the utopian methodology for building a better world with so-called piecemeal social engineering and thinking in terms of ecotopia, that is gradual, adaptive changes in the environment of our life. The analysis includes M. C. Nussbaum’s ideas for improving  educational systems.Keywords: utopia, utopianism, ecotopia, piecemeal social engineering
6

The challenges of solidarity in an anarchist utopia: Margaret Killjoy’s A Country of Ghosts as a utopia of process

72%
Gilarek A.
Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching
|
2017
|
issue 14/4
81-96
EN
The article discusses Margaret Killjoy’s literary realization of an anarchist society in her 2014 novel A Country of Ghosts. Killjoy creates a vision of society which is highly decentralized, anti-authoritarian, and egalitarian. It is based on free association and voluntary participation, yet its success is dependent on solidarity, mutual aid, and acceptance of responsibility. The depicted social reality is examined as a utopia of process, namely one which is open-ended, dynamic, and also not perfect – the author identifies the challenges that the solidarity of such a utopian space would face: the clash between communal consensus and personal autonomy, the treatment of potential conflict, maladjustment and crime, the performance of the decentralized state in the face of global crisis. Finally, the novel is analyzed as a work of modern anarchism, insofar as it demonstrates the impact of other contemporary anti-authoritarian movements, the result being a novel that is not merely an anarchist utopia, but one which may also be perceived as a queer utopia, a feminist utopia or an ecotopia.
PL
Celem artykułu jest analiza literackiej wizji społeczeństwa anarchistycznego ukazanego w powieści autorstwa Margaret Killjoy A Country of Ghosts (rok wyd. 2014). Killjoy opisuje społeczeństwo zdecentralizowane, egalitarne i nie uznające hierarchii, czy władzy zwierzchniej. Jest ono oparte na solidarności, wzajemnej pomocy i poczuciu odpowiedzialności. Przedstawiona rzeczywistość społeczna analizowana jest jako utopia dynamiczna i niedoskonała – autor ukazuje różnego rodzaju próby, jakim może być poddana solidarność takiej społeczności: zderzenie pomiędzy konsensusem społecznym a osobistą autonomią, konflikty, przestępczość, nieprzystosowanie społeczne, jak również kwestia funkcjonowania zdecentralizowanej społeczności w obliczu globalnego kryzysu. Powieść analizowana jest także jako tekst reprezentatywny dla nowoczesnego anarchizmu, ponieważ widać w niej wpływy innych współczesnych ruchów społecznych: powieść jest utopią nie tylko anarchistyczną, ale może też być postrzegana jako utopia feministyczna, ekologiczna, lub utopia queer.
7

Questions about solidarity in the dystopian world (inspired by Dmytro Ternovyi’s High Resolution)

72%
Ursulenko A.
Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching
|
2018
|
issue 15/3
119-133
EN
The article discusses the means of creating images and argumentation lines used to achieve a multidimensional representation of the concept of solidarity in the 2012 drama High Resolution by Ukrainian playwright Dmytro Ternovyi. The story of inhabitants of a certain Ukrainian city and their experiences during anti-regime protests coinciding with the hunt for immigrants organized by the authorities is interspersed with fantastic and grotesque scenes featuring animate objects, which allowed the author to create a range of social worlds haunted by traumas and fears. By definition, a dystopian reality is a space where social relationships are disturbed, which may cause the society to atomize, but it can also consolidate it. Ternovyi shows both options, indicating that it is possible to have an ambivalent point of view on solidarity. He creates alternative variants of development of such situations. The analysis of those visions shows that it is possible to perceive the discussed drama as a specific study of solidarity – an anatomy of its triumphs and failures. Furthermore, setting the drama in the context of the recent events in Ukraine made it possible to correlate solidarity and collective identity and show current trends in thinking about the Ukrainian identity.
PL
W artykule zostały przeanalizowane środki obrazowania i argumentacji, wykorzystane do stworzenia wielowymiarowego obrazu zjawiska solidarności w dramacie Detalizacja (2012) ukraińskiego dramatopisarza Dmytra Ternowego. Opowieść o losach mieszkańców pewnego ukraińskiego miasta w czasie wzmagających się protestów antyreżimowych oraz urządzonej przez władze obławy na imigrantów, przeplatana fantastyczno-groteskowymi scenami z udziałem ożywionych przedmiotów, pozwoliła autorowi na wykreowanie różnych światów społecznych naznaczonych traumą i lękiem. Rzeczywistość dystopijna ex definitione jest przestrzenią zaburzonych relacji społecznych, co może przejawiać się zarówno w atomizacji społeczeństwa, jak i w jego totalnej konsolidacji. Ternowyj pokazuje obydwa te warianty, wskazując na możliwość ambiwalentnego postrzegania zjawiska solidarności. Jednocześnie autor tworzy odmienne wersje rozwoju takiego typu sytuacji. Analiza tych wizji pozwoliła spojrzeć na wybrany utwór jako na swoiste studium solidarności, anatomię jej porażek i triumfów. Ponadto umiejscowienie dramatu w kontekście ostatnich wydarzeń na Ukrainie umożliwiło skorelowanie zjawisk solidarności i tożsamości zbiorowej, a także pokazanie aktualnych tendencji w myśleniu o tożsamości ukraińskiej.
8
Content available remote

Ciągłość czy zerwanie? Przyczynek do rozważań na temat historii polskiej myśli socjalistycznej XIX wieku

71%
Kozubowski J.
Praktyka Teoretyczna
|
2018
|
vol. 29
|
issue 3
51-77
EN
The aim of the article is to subvert the division of Polish socialism into “scientific socialism” and “utopian socialism,” which was a widely held approach in Polish historiography after WWII. Alain Badiou’s and Slavoj Žižek’s concepts of “the idea of communism” are applied to Polish Socialist thought to stress the fact of its ideological continuity. “The idea of communism” allows for a critique of Polish communist historians, who advocated the aforementioned divisive methodology. A comparison of Marxist concepts to the ideology of the ‘Communes of the Polish People’ demonstrates that their differences are determined by the historic nature of the socio-economic environment and serves to distinguish a specific set of Polish “communist invariants.”
PL
Celem artykułu jest próba obalenia utrzymywanego w historiografii podziału polskiego socjalizmu dziewiętnastowiecznego na „socjalizm naukowy” oraz „socjalizm utopijny”. Koncepcja „Idei komunistycznej” Alaina Badiou i Slavoja Žižka pozwala na uwypuklenie ciągłości w historii tego odłamu rodzimej refleksji politycznej. Rama „wiecznej idei” została w artykule wykorzystana do porównania programu Gromad Ludu Polskiego z poglądami polskich marksistów, a także do podważenia tez historyków PRL, którzy stworzyli ideologiczną przepaść między wspomnianymi typami „socjalizmów”. Analizując podobieństwa między „romantykami” a marksistami, wyznaczam polskie „niezmienne komunistyczne”, wśród których wyróżniam wiodącą cechę polskiej myśli rewolucyjnej: pozytywnie ujmowaną utopijność. Wskazuję również, że różnice w poglądach dwóch pokoleń socjalistów były zdeterminowane społeczno-gospodarczymi okolicznościami występującymi w dwóch różnych okresach historycznych.
9
Publication available in full text mode
Content available

„Dla innej przyszłości świata”. Dojrzała myśl utopianistyczna na łamach „Problemów”

58%
Wyskiel K.
Tematy i Konteksty
|
2023
|
vol. 18
|
issue 13
338-352
EN
The article is an attempt to interpret, in the spirit of utopian studies, articles and literary works published in the magazine “Problemy” in the years 1980–1985. It was a period of strong presence of wishful visions of reality in the Polish press, which resulted from the country’s situation in the era of the Polish People’s Republic. According to the research of such Western researchers as Ruth Levitas, the presence of utopian thinking was indicated in articles appearing in the popular science press. The focus was primarily on several topics of utopian thinking: cybernetic, transhumanistic, ecological, educational.
PL
Artykuł stanowi próbę interpretacji w duchu badań utopian studies artykułów i utworów literackich publikowanych w czasopiśmie „Problemy” w latach 1980–1985. Był to okres silnej obecności życzeniowych wizji rzeczywistości na łamach polskiej prasy, co wynikało z sytuacji kraju w dobie PRL-u. Zgodnie z badaniami takich zachodnich badaczy, jak Ruth Levitas wskazano na obecność utopianistycznego myślenia w artykułach pojawiających się w prasie popularnonaukowej. Skupiono się przede wszystkim na kilku wymiarach utopijnego myślenia: cybernetycznym, transhumanistycznym, ekologicznym, wychowawczym.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.