Search results

1

Refleksywność Białego małżeństwa Tadeusza Różewicza

100%

Nofikow E., Uniwersytet w Białymstoku I. F. P., Ewa Nofikow – dr a. w. Z. T. i. A. L. t. U. w. B. J. z. b. o. m. i. r. m. l. a. i. m. d. h. h., ewa.nofikow@gmail.com

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2013

|

vol. 02

PL

Artykuł Refleksywność „Białego małżeństwa” Tadeusza Różewicza to analiza dramatu Białe małżeństwo w kontekście (i przy użyciu) narzędzi wypracowanych przez antropologię kulturową. W tekście wykorzystane zostały takie pojęcia, jak: widowisko kulturowe, liminalność czy – przywołana w tytule – refleksywność. Kategorie te służą zarówno opisaniu wewnętrznej, dynamicznej struktury tekstu Różewicza, jak i stanowią narzędzia interpretacyjne. Utwór Białe małżeństwo odczytany został jako tekst o rytualnym (i liminalnym) tworzeniu podmiotowości oraz artystycznym ustanawianiu świata przedmiotowego. Zmagania protagonistki z własnymi ograniczeniami, a także ze swoją – narzuconą przez innych – pozycją w świecie, czyli rodzinie, pokazał Różewicz jako rytualne, a zatem niepozbawione bólu, dochodzenie do świadomości własnego bycia w świecie. Jednocześnie Białe małżeństwo okazuje się tekstem o skomplikowanej i nigdy do końca „nieskonsumowanej” relacji między artystą a światem. Jeśli przyjąć, że Bianka to figura twórcy, to relacja między nim a rzeczywistością opiera się nie tyle na mnożeniu (słów, obrazów), ile na pozbywaniu się tego, co uznawane jest za ograniczające. Jednocześnie związek artysty i rzeczywistości, ale też artysty i sztuki, zawsze będzie związkiem niepełnym – białym małżeństwem.

2

Norwidowski dramat „transfiguracji społecznych”

81%

Ziołowicz A.

Studia Norwidiana

|

2021

|

vol. 39

71-91

EN

The article discusses Norwid’s concept of drama and theatre; notably, he assumes their close relationship with social life and its historical changes. Basing on analyses of meta-dramatic and meta-theatrical statements made by the poet, contained primarily in the essays “Widowiska w ogóle uważane” and “Białe kwiaty” [Performances considered in general; White flowers], in passages from lectures on Słowacki (O Juliuszu Słowackim), and in the introduction to Pierścień Wielkiej-Damy [The Ring of a Great Lady], it is possible to formulate the thesis that Norwid intentionally developed a vision of drama based on the idea of “social transfigurations.”What is more, the character of his dramatic works enables one to interpret his particular theatrical pieces in the light of anthropological and sociological categories of social drama and cultural performance. After all, most of Norwid’s dramatic works depict situations of social change in terms of rites of passage and theatricalized social practices, e.g. social ceremonies or ritualized interactions. As a result, Norwidian drama becomes an artistic representation of forces shaping collective life, a lens facilitating their understanding in the spirit of social anthropology, and an important factor in the formation of man.

PL

Artykuł zawiera rozważania na temat Norwidowskiej koncepcji dramatu i teatru, zakładającej ich ścisły związek z życiem społecznym i jego historycznymi przemianami. Analizy wypowiedzi metadramatycznych i metateatralnych poety, czyli przede wszystkim szkicu Widowiska w ogóle uważane, Białych kwiatów, fragmentów wykładów O Juliuszu Słowackim oraz przedmowy do Pierścienia Wielkiej-Damy,dostarczają szeregu argumentów na rzecz tezy o intencjonalnym kształtowaniu przez Norwida dramaturgii osnutej wokół idei „transfiguracji społecznych”. Co więcej, charakter jego dorobku dramatopisarskiego pozwala na zastosowanie w interpretacji poszczególnych dziełantropologiczno-socjologicznych kategorii dramatu społecznego i widowiska kulturowego.Większość utworów dramatycznych Norwida unaocznia bowiem sytuację przemiany społecznej, ujętej w ramy obrzędów przejścia i steatralizowanych praktyk społecznych (społeczne ceremonie, rytuały interakcyjne). Dzięki temu Norwidowski dramat staje się artystyczną reprezentacją sił działających w przestrzeni życia zbiorowego, narzędziem ich rozumienia w duchu antropologii społecznej, a także ważnym czynnikiem formowania człowieka.

3

Na maskaradzie żywota. O „Tyrteju – Za kulisami”

72%

Ziołowicz A.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 116

|

issue 4

163-180

EN

This article discusses one of the most polyphonic works by Cyprian Norwid – the dramatic diptych" Tyrtej – Za kulisami" [Tyrtej – Behind the Scenes], proposing a multifaceted interpretation. Given that the compositional chaos and gaps in the manuscript gave rise to the textual and editorial disputes that proved critical for the interpretation of the work, this paper first focuses on the manuscripts of both plays and their most recognised editions (by Zenon Przesmycki, Juliusz W. Gomulicki, and by Julian Maślanka). Second, it examines the attitude of Norwid’s diptych to dramatic forms and traditions, including ancient tragedy, different variants of comedy, Romantic tragedy, music drama, nativity play, and cultural performance. The analysis of the ideological layer sheds some light on several issues such as: the condition and the mission of the poet (the confrontation of Tyrtaeus [Tyrtaios, Tyrtej] with the contemporary poet Omegitt as Norwid’s interpretation of the concept of poetry), questions about the nature and development trends of human civilisation (the confrontation of the formation systems of ancient Athens, Sparta, and the 19th-century population as an expression of the author’s historiosophical pessimism), and the anthropological reflection inspired by Diogenes of Sinope, referred to in Za kulisami, and his ‘search for an honest man’ (as Norwid’s critique of the human condition in the 19th century and the expression of his anthropological ideal).

4

(Nie)skażony obraz widowiska sportowego – między władzą spektaklu a spektaklem władzy

72%

Zalewska-Meler A.

Ars inter Culturas

|

2020

|

issue 9

329-351

EN

This article concerns the issue of recognition and definition of a sports spectacle in terms of a cultural spectacle. The genesis of sports performances and their social background was pre-sented, and the conditions that must be met for something to be regarded as a sports spectacle were specified. Examples of the use of the sport events (including the Olympic Games) for political manipulation and propaganda were analyzed, as well as references to the categories of racial prejudice, discrimination and xenophobia. The analysis of photography was used to characterize the relationship between politics and sport, which is presented synthetically

Refine search results

1 Ars inter Culturas

1 Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

1 Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

1 Studia Norwidiana

2 2021

1 2020

1 2013

2 Ziołowicz A.

1 Ewa Nofikow – dr a. w. Z. T. i. A. L. t. U. w. B. J. z. b. o. m. i. r. m. l. a. i. m. d. h. h.

1 Nofikow E.

1 Uniwersytet w Białymstoku I. F. P.

1 Zalewska-Meler A.

1 ewa.nofikow@gmail.com

Refleksywność Białego małżeństwa Tadeusza Różewicza

Norwidowski dramat „transfiguracji społecznych”

Na maskaradzie żywota. O „Tyrteju – Za kulisami”

(Nie)skażony obraz widowiska sportowego – między władzą spektaklu a spektaklem władzy