Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wnioskowanie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Obecnie o sukcesie organizacji często decyduje jej efektywność w obszarze zarządzania wiedzą. Potrzeba sprawnego wyszukiwania ekspertów wewnątrz i poza organizacją od dłuższego czasu jest inspiracją do podejmowania różnorodnych badań naukowych i inicjatyw ze strony przemysłu. Przykładem polskiego rozwiązania z tego zakresu jest system eXtraSpec. Aby możliwe było zrealizowanie efektywnego wyszukiwania ekspertów, konieczne było zaimplementowanie w systemie rozwiązań nie tylko pozwalających na pozyskiwanie i ekstrakcję informacji z różnych źródeł, lecz również umożliwiających operowanie na odpowiedniej reprezentacji danych, dzięki której możliwe jest wnioskowanie o charakterystykach opisujących osobę. Wykorzystane mechanizmy umożliwiają precyzyjną identyfikację potrzebnych danych, a równocześnie są wydajne i skalowalne. Artykuł prezentuje przebieg procesu wnioskowania w systemie eXtraSpec oraz przedstawia motywację i argumenty, które doprowadziły do takiej implementacji mechanizmu wnioskowania. Opisano w nim również ontologię stworzoną na potrzeby projektu oraz mechanizm indeksujący.
EN
Nowadays, efficient utilization of knowledge has become the key to success of an organization. The need to find experts within or outside an organization has for a long time been an inspiration for various types of research as well as industrial initiatives. An example of expert finding systems is the Polish initiative called eXtraSpec. In order to realize its tasks, the eXtraSpec system needs not only to be able to acquire and extract information from various sources, but also requires an appropriate representation of information supporting the reasoning as regards a person’s characteristics. The considered mechanism should allow for a precise identification of the required data, and simultaneously be efficient and scalable. This paper presents the reasoning scenario used within the eXtraSpec project and discusses the underlying motivation which led to the development of the semantically enabled pre-reasoning mechanism. The developed ontology as well as implementation details of the indexing mechanism are also discussed.
EN
Almost all social science data are analysed with variants of the General Linear Model (GLM): regression analyses, analyses of variance, factor analyses, path analyses and the like. However, many interesting and important social phenomena cannot be addressed with the GLM. Ordinal Pattern Analysis (OPA) was developed to examine such excluded phenomena. OPA is a goodness-of-fit procedure for calculating indices of how well a researcher's ordinal predictions match the ordinal properties of data at hand. While the GLM requires raw data to be aggregated across individuals or groups first before being analysed, OPA permits the reverse: Raw data from each individual or group can first be analysed, then aggregated. The reversal reveals what occurs "in general" rather than "on average" – two revelations that often diverge. We illustrate some uses of OPA with simple examples, and provide a computer programme for expediting OPA calculations.
PL
Prawie wszystkie dane w naukach społecznych są analizowane przy użyciu wariantów ogólnego modelu liniowego (GLM): analizy regresji, analizy wariancji, analizy czynnikowej, analizy ścieżek i tym podobnych. Jednak wiele ciekawych i ważnych zjawisk społecznych nie daje się przeanalizować przy użyciu GLM. Analiza Struktur Porządkowych (OPA) została opracowana w celu zbadania tych wykluczonych zjawisk. OPA, oparta na kryterium dobroci dopasowania, służy do obliczania wskaźników dopasowania przewidywań badacza do rzeczywistych danych mierzonych na skali porządkowej. Podczas gdy GLM wymaga agregowania surowych danych po obserwacjach lub grupach przed przystąpieniem do analiz, OPA pozwala na działanie odwrotne: surowe dane od każdej osoby lub grupy można najpierw analizować, a następnie agregować. Ten mechanizm odwrócenia ujawnia zjawiska, które występują „zazwyczaj”, raczej niż „średnio” – dwa wyniki, które często się różnią. Ilustrujemy niektóre zastosowań OPA na prostych przykładach i udostępniamy program komputerowy do obliczeń OPA.
PL
Artykuł podejmuje trzy tematy: wiedzy prawniczej, norm prawnych i systemów ewolucyjnych. Te trzy tematy są wzajemnie powiązane. Refleksja nad naturą wiedzy prawniczej rzuca światło na naturę norm prawnych. Wiedza prawnicza jest w znacznej mierze wiedzą a posteriori, a dzieje się tak dlatego, że normy są w przeważnie warunkowe. Nowość jest fundamentalną cechą prawa będącego sferą ciągłych zmian. Proces zmian prawa nie jest przypadkowy, ale jest powodowany próbą stawienia czoła coraz to nowym problemom i zmieniającym się okolicznościom. Wspiera to postrzeganie systemów prawnych jako adaptacyjnych i ewolucyjnych, jak sugerował klasyczny pragmatyzm. Jednakże wnioskowanie może dostarczyć pewnej wiedzy prawnej a priori. [tłumaczenie Redakcja]
EN
The paper has three sub-topics: legal knowledge, legal norms, and evolutionary systems. The three are interconnected. A reflection on the nature of legal knowledge throws light on the nature of legal norms. Legal knowledge is largely a posteriori and it is so because norms are largely contingent. Being a realm of continual change, law has novelty as a fundamental feature. The process of legal change is not driven by chance but by the attempt to face ever new problems and changing circumstances. This supports a view of legal systems as adaptive and evolutionary, as classical pragmatism suggested. However, inference can give some a priori legal knowledge.
EN
In the article, concrete examples acknowledge that formal logic can be useful in the work of a lawyer-canonist. Formal correctness is also analysed with several inferences conducted on a basis of canons, using an apparatus of classical propositional calculus and syllogistic, and also selected non-classical logics such as, for example, tense logic, chronological logic, and place logic  
PL
Przykłady zaprezentowane w artykule pozwalają wyrazić przekonanie, że znajomość logiki formalnej może być przydatna w pracy myślowej prawnika kanonisty, zwłaszcza wtedy, gdy nie ma on pewności, czy wyprowadzony przez niego wniosek wynika logicznie z przesłanek. Przeanalizowano formalną poprawność kilku wnioskowań przeprowadzonych w oparciu o kanony, przy użyciu aparatury klasycznego rachunku zdań i sylogistyki, a także wybranych logik nieklasycznych, takich jak np. logika tensalna, logika chronologiczna i logika miejsca  
|
2012
|
vol. 3
|
issue 2
317-322
PL
W artykule przedstawiono ogólną budowę systemu ekspertowego oraz sposoby przekazywania wiedzy przez człowieka. Uwagę zwrócono również na rolę nauczyciela, a także na to, jak istotny jest proces uczenia takiego systemu w trakcie późniejszej pracy.
XX
This article presents the general structure of expert system and methods of transmitting human knowledge. Attention is also paid to role of teacher and how important is the learning process of this system during the later work.
PL
Teksty podstawowe i ich komentarze. Problem prezentacji i zrozumienia szkoły czarwaków/lokajatów. Teksty źródłowe większości filozoficznych systemów starożytnych Indii mają postać zbioru aforyzmów, czyli sutr. Aforyzmy te są tak krótkie i zwięźle sformułowane, że ich znaczenie trudno uchwycić bez pomocy komentarza lub zbioru komentarzy. Czasami dosłowne znaczenie sutry powinno być zweryfikowane lub zmodyfikowane pod kątem wyjaśnień zawartych w komentarzu. Jeśli interpretacja ogranicza się wyłącznie do dosłownego odczytania sutr, bez uwzględnienia komentarza lub z pominięciem istniejących komentarzy, czytelnikowi może umknąć istotny sens samego tekstu. Z drugiej strony, jeśli opieramy się wyłącznie na komentarzu i lekceważymy dosłowne znaczenie sutry, narażamy się na innego rodzaju błąd. Właściwe podejście wymaga uwzględnienia w równej mierze zarówno tekstu źródłowego, jak i komentarza czy zespołu komentarzy. Rzecz jasna, przyjęcie takiej podstawy nie rozwiązuje automatycznie wszystkich problemów interpretacyjnych. Niekiedy bowiem trudno rozstrzygnąć, czy podążać za dosłownym rozumieniem sutry, czy raczej kierować się wskazaniami komentarza. Dżajantabhatta (ok. IX w.) oraz Hemaczandra (XI w.) w swoich polemikach z czarwakami/lokajatami popełniają błąd, ponieważ nie przestrzegają przedstawionej powyżej złotej reguły, a tym samym błędnie rozumieją i fałszywie interpretują stanowisko oponenta.
EN
The base texts of most of the philosophical systems of ancient India are in the form of a collec- tion of aphorisms ( sūtra -s). The aphorisms are so brief and tersely worded that their significance can seldom be understood without the help of a commentary or commentaries. Sometimes, the literal meaning of an aphorism needs to be qualified or modified by an explanation found in the commentary. If a reader relies exclusively on the literal meaning of the aphorisms in the base text without having recourse to any commentary or disregards all commentaries, he or she may miss the point. Contrariwise, if a reader relies exclusively on a commentary and disregards the literal meaning of an aphorism, he or she will commit another kind of blunder. Ideally, equal attention should be paid to the base text as well as the commentary or commentaries. Even then, all problems are not automatically solved, for it is an uphill task to decide when to go by the literal meaning of the aphorisms and when to follow the commentary. In their po- lemics against the Cārvāka/Lokāyata, Jayantabha ṭṭ a (c. ninth century C.E.) and Hemacandra (eleventh century C.E.) erred because they did not follow the golden rule stated above and consequently misunderstood and misrepresented their opponents’ contentions.
EN
1. In this article we presented a metaphysical analysis of the analogy, presenting it as an essential condition for ontological and cognitive realism.2. We use analogy every day, both in philosophy and in ordinary life, expressing ourselves, description of reality, etc.3. The analogy is briefly saying “similarity of dissimilar”.4. The analogy occurs in the ontological, cognitive and language aspect (predication), providing them with realism. The main aspect is the aspect of the ontic.5. Apart from realistic analogy, there is also the analogy in poetry and language of mysticism, called a metaphor or parable. However, it is connected with subjective and experiential human world.6. The analogy exists primarily as a way of cognition, which reveals ontological pluralism of the world. This cognition is a reflection of analogical being in terms of its constituent compositions and both intra-being (integrating parts, essence and existence, substance and accidents, matter and form, act and potency, etc.) and inter-beings relations.7. The analogy of cognition is realized as: metaphorical analogy, analogy of attribution and the analogy of general and transcendental proportionality.8. In the predication we have to deal with analogy of predicates and the analogy of the predicate rule.9. The analogical inference is an extension of analogy of predication.
PL
1. W niniejszym artykule przedstawiliśmy analizę metafizyczną analogii, ukazując ją jako nieodzowny warunek realizmu bytowego i poznawczego.2. Analogią posługujemy się na co dzień i to zarówno w filozofii, jak i w zwykłym życiu, wyrażaniu się, opisie rzeczywistości itd.3. Analogia to najkrócej mówiąc „podobieństwo w niepodobieństwie”.4. Analogia występuje w aspekcie bytowym, poznawczym i językowym (orzekanie), zapewniając im realizm. Podstawowym aspektem jest aspekt bytowy.5. Analogia metaforyczna (metafora, parabola etc.) może też występować w funkcji pozarealistycznej, w poezji lub w języku mistyki. Wówczas bardziej jest związana ze sferą subiektywną i przeżywaniową człowieka.6. Analogia występuje przede wszystkim jako sposób poznania, który ujawnia nam pluralizm bytowy świata. To poznanie jest odzwierciedleniem analogicznego bytu i to w aspekcie jego konstytutywnych złożeń i relacji tak wewnątrzbytowych (części integrujące, istota i istnienie, substancja i przypadłość, materia i forma, akt i możność etc.), jak i międzybytowych.7. Analogia poznania realizuje się jako: analogia metaforyczna, atrybucji, proporcjonalności ogólnej i transcendentalnej.8. W orzekaniu mamy do czynienia z analogią orzeczników i samego orzekania.9. Rozwinięciem analogii orzekania jest analogia wnioskowania.
EN
The article addresses some of the specific issues that concern reasoning by analogy in the context of precedential law. It specifically touches on such questions as the necessity of the mediation of a general rule (norm) in an analogical pattern of inference, ways of resolving conflicts between competing analogies, the process of searching for potential analogies as well as the reasons for applying judicial precedents in concrete instances by recourse to analogy. The latter is done against the background of the merits and demerits of the so-called rule-based model of judicial precedent and its core notion: ratio decidendi. All the aforementioned issues have been analysed from the perspective of two basic approaches to analogical reasoning in precedential law – i.e. the factual and rational model of legal analogy, which have been described in the previous article. The analyses take into account the stances and opinions of leading past and contemporary logicians, philosophers and legal theorists mainly, but not exclusively, from Anglo-Saxon countries. 
PL
W artykule zostały przedstawione bardziej szczegółowe – aniżeli same możliwe jego modele/ujęcia – zagadnienia, jakie wiążą się z rozumowaniem per analogiam w prawie precedensowym. Należą do nich w szczególności takie kwestie, jak: a) konieczność pośrednictwa we wnioskowaniu z podobieństwa generalno-abstrakcyjnej reguły (normy), b) zjawisko określane mianem „konkurencji” („współzawodnictwa”) analogii oraz c) propozycje dotyczące mierzenia siły (mocy) poszczególnych wniosków postawionych na podstawie rozumowania a simile. Ponadto został tu poruszony problem tego, w jaki sposób „poszukuje się” precedensów nadających się do zastosowania per analogiam w danym przypadku. Podjęta została również próba uzasadnienia, dlaczego prawo precedensowe warto stosować właśnie drogą analogii, a nie za pośrednictwem ogólnych (generalno-abstrakcyjnych) reguł występujących w tym prawie pod nazwą rationes decidendi – wraz z nakreśleniem wad i zalet każdej z tych dwóch opcji.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.