Search results

1

Wspomnienia z wojny 1920 roku

100%

Wiktor A.

Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny

|

2018

|

issue 21

224-228

PL

Fragmenty wspomnień Antoniego Wiktora, uczestnika wojny 1920 r. Zapis wywiadu nagranego w latach 80. minionego wieku.

2

Rok 1920 w Dzienniku dyrektora wadowickiego gimnazjum

100%

Witkowski M.

Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny

|

2020

|

issue 23

109-123

EN

An excerpt from a Diary kept by the director of the gymnasium, Jan Doroziński, in which the professor noted the events of 1920. In his Diary, the teacher reported not only the events of the Polish-Bolshevik war, but also the difficult situation of the inhabitants of Wadowice at that time.

3

Przyczynek do dziejów Polskiego Biura KC Rosyjskiej Komunistycznej Partii [bolszewików] i Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski1

100%

Zieliński K.

Facta Simonidis

|

2011

|

issue 4

9-26

PL

Jakkolwiek Polskie Biuro Agitacji i Propagandy KC RKP[b] i Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski mają już swoją literaturę historyczną, nadal nie są znane niektóre wątki działalności moskiewskiego Biura i Komitetu białostockiego. Celem artykułu jest uzupełnienie stanu wiedzy na ten temat o informacje zawarte w zespołach archiwalnych przechowywanych przede wszystkim w Rosyjskim Państwowym Archiwum Historii Społeczno-Politycznej (RGASPI) w Moskwie.

EN

Although there are historical accounts of the Polish Agitation and Propaganda Department of the RCP Central Committee [Bolsheviks] as well as the Provisional Polish Revolutionary Committee, some aspects of the activity of the Moscow Bureau and the Committee in Bialystok are still unknown. The aim of this article is to broaden our knowledge on the subject relying on archival collections from the Russian State Archive of Social and Political History (RGASPI) in Moscow.

4

Ile nadań Krzyża Walecznych otrzymał Płock w 1921 r.?

100%

Gołębiewski G.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2022

|

issue 3(272)

3-11

EN

In 2021, Piotr Gryszpanowicz put forward the thesis that in 1921 Płock was decorated by Marshal Józef Piłsudski with a four-time Cross of Valor. However, the case is not clear-cut, as there is no confirmation of the four-fold shipment in the documents of the Ministry of Military Affairs.

PL

W 2021 r. dr inż. Piotr Gryszpanowicz postawił tezę, że w 1921 r. Płock został odznaczony przez marszałka Józefa Piłsudskiego 4-krotnym Krzyżem Walecznych. Sprawa nie jest jednak jednoznaczna, bowiem nie ma potwierdzenia 4-krotnego nadania w dokumentach Ministerstwa Spraw Wojskowych.

5

Uwarunkowania polityczne formowania się wschodniej granicy II Rzeczypospolitej

100%

Eberhardt P.

Przegląd Geopolityczny

|

2018

|

vol. 26

9-31

PL

W artykule przedstawiono uwarunkowania polityczno-militarne i ich wpływ na uformowanie się po I wojnie światowej wschodniej granicy odrodzonej Polski. Była ta granica uzależniona od końcowego rezultatu wojny polsko-bolszewickiej, która trwała z różnym nasileniem w latach 1918-1920. W pierwszej fazie tego konfliktu zbrojnego przewaga była po stronie polskiej. Projektowano wówczas, że przyszła granica będzie przebiegała stosunkowo daleko na wschodzie. Miała mieć ona tradycyjnie układ południkowy i rozciągać się w przybliżeniu między rzeką Berezyną na północy i Dniestrem na południu. W sytuacji zbliżania się Armii Czerwonej do Wisły w sierpniu 1920 istniało prawdopodobieństwo likwidacji państwa polskiego. Dopiero pokonanie Armii Czerwonej w Bitwie Warszawskiej umożliwiło rozpoczęcie rokowań na tematy graniczne. W końcowej części artykułu zreferowano przebieg i wyniki Konferencji Pokojowej w Rydze. Ustalono na niej granicę między Polską a bolszewicką Rosją. Trwała ona od 12 października 1920 do 17 września 1939 roku, kiedy to została unicestwiona w rezultacie agresji sowieckiej na Polskę.

EN

The article presents the political and military conditions and their impact on the formation of the eastern border of the reborn Poland after World War I. This border was dependent on the final result of the Polish-Bolshevik war, which lasted with varying intensity in the years 1918 - 1920. In the first phase of this armed conflict, the advantage was on the Polish side. It was then planned that the future border would run relatively far to the east. It was supposed to have a longitudinal layout and spread approximately between the Berezina River in the north and the Dniester River in the south. In the situation of approaching the Red Army to the Vistula in August 1920, there was a likelihood of liquidation of the Polish state. It was only the defeat of the Red Army in the Battle of Warsaw that enabled the commencement of equivalent negotiations on border issues. In the final part of the article, the course and results of the Peace Conference in Riga were reported. A border was established between Poland and Bolshevik Russia. It lasted from October 12, 1920 to September 17, 1939, when it was annihilated as a result of Soviet aggression against Poland.

6

Russian Revolution: the Word of Friends or the World of Foes – Polish Feature Film on the Year 1917

100%

Guzek M.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2011

|

vol. 41

7

Rola Policji Państwowej w systemie obronnym Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej udział w działaniach wojennych w latach 1920-1939

84%

Pawłowski J.

Zagadnienia społeczne

|

2019

|

vol. 1

|

issue 11

51-70

EN

The period of formation of the State Police (Policja Państwowa) and its unification coincided with the difficult time of the Polish-Bolshevik war. The experience of the Polish-Bolshevik war meant that it was treated as a significant force that could be used in a possible future armed conflict. Therefore, in the interwar period, various initiatives were undertaken to properly use the State Police in case of an armed conflict. Despite this, in September 1939, the participation of the State Police was not particularly commendable, and it should be emphasized that it was not the fault of the police themselves, but of the authorities, who did not know how to use it. At the end of September 10, 1939, when the decision to militarize the State Police was made, it had already ceased to exist as a compact force, partly seized by the attacking enemy units, and partly destroyed and lost in the chaos of evacuation. At the same time, it should be noted that despite the fact that the State Police did not meet expectations, the example of the Coast and Warsaw proves that in favourable conditions the cooperation between the army and the police could bring positive effects.

PL

Okres formowania Policji Państwowej i jej unifikacji przypadł na trudny okres, jakim była wojna polsko-bolszewicka. Doświadczenia z wojny polsko-bolszewickiej spowodowały, że zaczęła być traktowana jako istotna siła, która mogła być wykorzystana w ewentualnym przyszłym konflikcie zbrojnym. W związku z tym, w okresie międzywojennym, podejmowano różne inicjatywy, które miały na celu właściwe wykorzystanie Policji Państwowej na wypadek konfliktu zbrojnego. Pomimo tego we wrześniu 1939 roku, udział Policji Państwowej nie należał do szczególnie chlubnych, przy czym należy podkreślić, że nie była to wina samej policji, a władz, które nie za bardzo wiedziały, jak ją wykorzystać. Gdy w końcu 10 września 1939 roku podjęto decyzję o militaryzacji PP, w zasadzie nie istniała ona już jako zwarta siła, częściowo zagarnięta przez nacierające jednostki wroga, a częściowo rozbita i zagubiona w chaosie ewakuacji. Jednocześnie należy zaznaczyć, że pomimo tego, iż Policja Państwowa nie spełniła oczekiwań, to przykład Wybrzeża i Warszawy świadczy o tym, że w sprzyjających warunkach współdziałanie wojska i policji mogło przynosić pozytywne efekty.

8

Z dziejów wojny polsko-sowieckiej. Uwagi na temat książki: Karol Taube, Figle diablika błot pińskich: ze wspomnień marynarza, ed. i red. Artur Gajewski, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim 2018

84%

Michliński R.

Studia Podlaskie

|

2020

|

vol. 28

267-277

EN

The Polish-Soviet War largely determined the borders of Second Polish Republic. One of the conflict’s fronts, the Poleski Front, was an especially unique theatre of war. Owing to its poor railway and road infrastructure, as well as its complex ecosystem of rivers, marshes and wetlands, the warfare was primarily riverine – taking place on Pina, Pripyat, Dnieper and their tributaries. Sub-Lieutenant Karol Taube, a direct combatant in the military operations on the so-called “Pina Sea”, provided an account of the 1919–1920 war in his book Figle diablika błot pińskich: ze wspomnień marynarza [Mischief of the imp of the Pinsk Marshes: a sailor’s memoirs].

PL

Wojna polsko-sowiecka miała bezpośredni i ostateczny wpływ na kształt granic II RP. Wyjątkowo specyficznym teatrem działań wojennych był Front Poleski. Ze względu na słabo rozwiniętą infrastrukturę drogową i kolejową, a także skomplikowaną sieć rzek, bagien i mokradeł działania prowadzone były na rzekach – głównie na Pinie, Prypeci, Dnieprze oraz ich dorzeczach. Bezpośrednim uczestnikiem działań na tzw. Morzu Pińskim był por. mar. Karol Taube, który swe wspomnienia z wojny 1919 i 1920 r. zawarł w książce pt. Figle diablika błot pińskich: ze wspomnień marynarza.

9

Kwestia zaopatrzenia inwalidów wojennych z byłej Ukraińskiej Republiki Ludowej w II Rzeczpospolitej w latach 1921–1927

84%

Święch W.

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

|

2020

|

vol. 23

55-69

EN

The main purpose of the article is to analyze the issues regarding the supply of war invalids from the former Ukrainian People’s Republic who fought alongside the Polish Army in the Polish-Soviet war. Aft er the end of hostilities, they were interned in Poland along with other soldiers of the Ukrainian People’s Republic. After the liquidation of internment camps in 1924, they found themselves in a diffi cult situation. However, it wasn’t until 1927 that they were equated with Polish war invalids. This article shows the legislative process that led to the issue of a regulation on this matter. It also shows the motives of the Polish authorities.

PL

Głównym celem artykułu jest analiza problematyki dotyczącej zaopatrzenia inwalidów wojennych z byłej Ukraińskiej Republiki Ludowej (URL), którzy walczyli u boku Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu działań wojennych wraz z innymi żołnierzami URL zostali oni internowani w Polsce. Po likwidacji obozów internowania w 1924 r. znaleźli się w trudnej sytuacji. Jednak dopiero w 1927 r. zrównano ich w prawach z polskimi inwalidami wojennymi. Niniejszy artykuł ukazuje proces legislacyjny, który doprowadził do wydania rozporządzenia w tej sprawie. Ukazuje również motywy, jakimi kierowały się polskie władze.

10

Rok 1920 w zapiskach kronikarskich klasztorów karmelitów bosych w Lublinie i Berdyczowie

84%

Marosz M.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2020

|

vol. 27

181-195

PL

Kronikarze z poszczególnych klasztorów karmelitów bosych, nie tylko opisywali to, co się wydarzyło, ale też chętnie dzielili się swoimi opiniami na temat poszczególnych wydarzeń. Czasem są to relacje niezwykle rozbudowane, świadczące o dużej wiedzy i dobrej znajomości bieżącej polityki, czasem krótkie i zdawkowe. Zawsze jednak pisane z punktu widzenia osoby duchownej, pokazujące spojrzenie zakonnika na sprawy zarówno wielkiej polityki, jak i na drobne, codzienne wydarzenia bezpośrednio dotyczące danego klasztoru, lokalnej społeczności, najbliższej okolicy. Wielu karmelitów bosych było wcześniej kapelanami, służąc najpierw w armiach państw zaborczych (rosyjskiej, niemieckiej, austro-węgierskiej), a następnie w Wojsku Polskim. Wiele zabudowań klasztornych było wykorzystywanych jako szpitale, koszary, więzienia dla jeńców wojennych. Karmelici bosi mieli także częsty i żywy kontakt zarówno z władzami państwowymi i wojskowymi, jak i z ludnością cywilną. Ich również dotykały te wszystkie sprawy i problemy, które były wówczas codziennością: radość z odzyskania Niepodległości, niepewność granic państwa, konflikty narodowościowe, nieporozumienia z sąsiednimi państwami, kwestie ustrojowe, wojny z Ukraińcami i bolszewikami. Ale także problemy aprowizacyjne, drożyzna, niedogodności wynikające ze stacjonowania wojska na terenie klasztorów. Wszystkie te wydarzenia, ich opisy i komentarze do nich znajdziemy w zapiskach zakonników.

EN

The chroniclers from various Discalced Carmelites’ monasteries not only described the events that transpired, but also willingly shared their opinions about those events. Sometimes these reports are extraordinarily extensive, testifying to a great deal of knowledge and good understanding of current politics; sometimes short and casual. However, they are always written from the point of view of a clergyman, showing the friar’s view on the matters of both great politics and small, everyday events directly concerning the particular monastery, the local community, and the immediate vicinity. Many of the Discalced Carmelites were formerly chaplains, serving first in the armies of the partitioning powers (Russian, German, Austro-Hungarian), and then in the Polish Army. Many monastery buildings were used as hospitals, barracks, prisons for prisoners of war. The Discalced Carmelites also had frequent and lively contact with both the state and military authorities, as well as with the civilian population. They were also affected by all those issues and problems that were everyday life at the time: the joy of regaining Independence, the uncertainty of state borders, nationality conflicts, misunderstandings with neighbouring countries, political issues, wars with Ukrainians and Bolsheviks. But also the problems with victualling, high prices, the inconvenience of stationing the army in the monasteries. All these events, their descriptions and comments to them can be found in the friars’ records.

11

Funkcjonowanie harcerskiego ośrodka w Łącku k/Płocka w 1920 r.

84%

Gołębiewski G.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2022

|

issue 1(270)

17-32

EN

In 1920, the palace in Łąck near Płock and the surrounding area were used by the Polish Scouting Association. The intention of the Headquarters of the Polish Scouting Association was to be a scout work center and a material base for the organized scout courses. In July 1920, a scout instructor course for teachers took place there. In August 1920, refugees were accommodated in the palace and there was a military hospital. Due to the damage done by the hospital staff and refugees in 1921, the palace was returned to the management of the Ministry of Agriculture and State Goods and in 1923 it was handed over to the State Stud Farm in Łąck.

PL

W 1920 r. pałac w Łącku koło Płocka wraz z otaczającym go terenem był użytkowany przez Związek Harcerstwa Polskiego. W zamierzeniu Naczelnictwa ZHP miał to być ośrodek pracy harcerskiej i baza materialna dla organizowanych kursów harcerskich. W lipcu 1920 r. odbył się tam harcerski kurs instruktorski dla nauczycielek. W sierpniu 1920 r. w pałacu byli zakwaterowani uchodźcy oraz mieścił się szpital wojskowy. Z powodu zniszczeń, dokonanych przez obsługę szpitala i uchodźców w 1921 r. pałac wrócił pod zarząd Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwowych i w 1923 r. został przekazany Państwowemu Stadu Ogierów w Łącku.

12

Starszy żandarm Ignacy Nowogórski odznaczony Krzyżem za męstwo i odwagę oraz Krzyżem walecznych za ewakuację mienia państwowego z Sierpca w 1920 r.

84%

Gołębiewski G.

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2021

|

issue 1(266)

39-45

EN

In August 1920, immediately before the occupation of Sierpc by the Bolshevik army, senior gendarme Ignacy Nowogórski with two gendarmes evacuated the treasury property from the city, for which he was awarded cross for fortitude and courage and the cross of valor.

PL

W sierpniu 1920 r. bezpośrednio przed zajęciem Sierpca przez wojska bolszewickie st. żand. Ignacy Nowogórski z dwoma żandarmami ewakuował mienie państwowe z miasta, za co w 1921 r. otrzymał Krzyż za Męstwo i Odwagę i Krzyż Walecznych.

13

Bitwa Warszawska 1920 r. w opiniach i komentarzach zachodnich uczestników i obserwatorów

84%

Morozova O., Mikołajczak M.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2022

|

vol. 39

|

issue 1

PL

Wojna polsko-bolszewicka, a w szczególności obrona Warszawy w roku 1920 miały zasadnicze znaczenie dla procesu odbudowy niepodległej Polski po zakończeniu I wojny światowej. Ewentualna przegrana w najlepszym przypadku oznaczałaby zapewne włączenie ziem polskich do państwa bolszewików. Istniał też znacznie gorszy scenariusz − opanowanie przez bolszewików całej Europy. Taką możliwość brali pod uwagę zachodni dyplomaci i oficerowie przebywający w Polsce w roku 1920, którzy pozostawili po sobie oficjalne dokumenty, osobiste zapiski i listy. Przedstawili w nich nie tylko przebieg samej wojny, ale również starali się oddać nastroje społeczne oraz sytuację polityczną kraju stojącego w obliczu śmiertelnego zagrożenia. Artykuł pokazuje, w jaki sposób przedstawiciele państw zachodnich opisywali przebieg wojny polsko-bolszewickiej w kluczowym dla niej momencie − podczas obrony Warszawy; odpowiada także na pytanie, na ile relacje bezpośrednich obserwatorów i uczestników wydarzeń związanych z tą wojną miały wpływ na politykę ich rządów wobec Polski, w szczególności na gotowość niesienia przez nie pomocy Polakom oraz prezentuje w oparciu o analizowane źródła nastroje społeczne, które w czasie wojny 1920 r. ulegały gwałtownym zmianom.

14

Obrona niepodległości Polski a bolszewicki projekt "permanentnej rewolucji"

84%

Baziur G.

Przegląd Geopolityczny

|

2019

|

vol. 30

47-69

PL

W artykule wyjaśniono sytuację geopolityczną i sprzeczności interesów odrodzonej Polski i bolszewickiej Rosji w pierwszych latach po zakończeniu I wojny światowej. Autor ukazał z jednej strony dążenia Polski do zapewnienia sobie bezpieczeństwa w obliczu zamętu panującego w Rosji wstrząsanej wojną domową oraz doświadczającej bolszewickiego terroru, a z drugiej zamierzenia władz komunistycznych wynikające z przyjęcia doktryny „permanentnej rewolucji”. Analiza interesów i dążeń Polski oraz bolszewickiej Rosji przybliża do zrozumienia okoliczności, dzięki którym jeden z najgroźniejszych dla zachodniej cywilizacji projektów geopolitycznych mógł zostać udaremniony przez Polskę, broniącą świeżo odzyskanej niepodległości.

EN

The article explains the geopolitical situation and conflicts of interests of reborn Poland and Bolshevik Russia in the first years after the end of World War I. The author showed, on the one hand, Poland's aspirations to ensure security in the face of the turmoil in Russia, shaken by civil war and experiencing Bolshevik terror, and on the other, the intentions of the communist authorities resulting from the adoption of the doctrine of "permanent revolution". Analysis of the interests and aspirations of Poland and Bolshevik Russia brings us closer to understanding the circumstances thanks to which one of the most dangerous geopolitical projects for Western civilization could have been thwarted by Poland, defending newly regained independence.

15

Maturzyści małopolskich szkół średnich z 1920 roku. Przyczynek do dziejów szkolnictwa średniego w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym

84%

Ochenduszko T., Świętoń M.

Kultura – Przemiany – Edukacja

|

2021

|

vol. Tom IX

58-74

EN

Since 1850, education in middle schools and real schools ended with Matura exams. The Matura exam was a pass into adult life, an important event for the local community and lists of graduates were published in school reports, as well as in the national and local press. This custom was successful in times of peace, but it was impossible to implement during hostilities. The most difficult year to recreate is 1920 due to the ongoing Polish-Bolshevik war. The article is a contribution to the organisation of information on secondary school graduates who passed the exam in this difficult year for Poland.

PL

Od 1850 r. naukę w gimnazjach i szkołach realnych kończył egzamin dojrzałości. Matura była przepustką w dorosłe życie, ważnym wydarzeniem dla społeczności lokalnej, a listy abiturientów publikowano w sprawozdaniach szkolnych oraz stołecznej i lokalnej prasie. Zwyczaj ten sprawdzał się w czasach pokoju, jednak był niemożliwy do zrealizowania podczas działań wojennych. Najtrudniejszy do odtworzenia jest rok 1920 ze względu na trwającą wojnę polsko-bolszewicką. Artykuł jest przyczynkiem do uporządkowania informacji na temat maturzystów, którzy zdawali egzamin w tym trudnym dla Polski roku.

16

Kapelan wojskowy Edward Choma (1889-1940) – ofiara zbrodni katyńskiej

84%

Jarno W.

Roczniki Humanistyczne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 2: Historia

141-160

EN

The article describes the life of priest Edward Choma. He was born in 1889 in Zloczow in Eastern Galicia. In 1913 he was ordained a priest and began pastoral work in the diocese of Lviv. In 1917 he was appointed to the Austrian army, in which he served until October 1918. After returning to Lviv in November 1918, he volunteered for the Polish army. Initially, he was a chaplain in the 38th Infantry Regiment, and then he was a parish priest of the 4th Infantry Division. After the end of the Polish-Bolshevik war he became a chaplain of the military parish in Skierniewice (1921-1930), then a military parish in Słonim (1930-1936) and a military parish in Radom (1936-1939). In September 1939 in more unknown circumstances he got into Soviet captivity and was murdered in the Katyn forest in April 1940.

PL

Artykuł opisuje życie ks. Edwarda Chomy. Urodził się w 1889 r. w Złoczowie w Małopolsce Wschodniej. W 1913 r. otrzymał święcenia kapłańskie i podjął pracę duszpasterską w diecezji lwowskiej. W 1917 r. został powołany do armii austriackiej, w której służył do października 1918 r. Po powrocie do Lwowa, w listopadzie 1918 r. zgłosił się na ochotnika do polskiej armii. Początkowo był kapelanem w 38 Pułku Piechoty, a następnie proboszczem 4 Dywizji Piechoty. Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej został proboszczem parafii wojskowej w Skierniewicach (1921-1930), parafii wojskowej w Słonimiu (1930-1936) i parafii wojskowej w Radomiu (1936-1939). We wrześniu 1939 r. znalazł się w niewoli sowieckiej i został zamordowany w lesie katyńskim w kwietniu 1940 r.

17

Rok 1920 w zapiskach kronikarskich klasztorów karmelitów bosych w Lublinie i Berdyczowie

84%

Marosz M.

Miscellanea Historico-Archivistica

|

2020

|

vol. 27

181-195

EN

The chroniclers from various Discalced Carmelites’ monasteries not only described the events that transpired, but also willingly shared their opinions about those events. Sometimes these reports are extraordinarily extensive, testifying to a great deal of knowledge and good understanding of current politics; sometimes short and casual. However, they are always written from the point of view of a clergyman, showing the friar’s view on the matters of both great politics and small, everyday events directly concerning the particular monastery, the local community, and the immediate vicinity. Many of the Discalced Carmelites were formerly chaplains, serving first in the armies of the partitioning powers (Russian, German, Austro-Hungarian), and then in the Polish Army. Many monastery buildings were used as hospitals, barracks, prisons for prisoners of war. The Discalced Carmelites also had frequent and lively contact with both the state and military authorities, as well as with the civilian population. They were also affected by all those issues and problems that were everyday life at the time: the joy of regaining Independence, the uncertainty of state borders, nationality conflicts, misunderstandings with neighbouring countries, political issues, wars with Ukrainians and Bolsheviks. But also the problems with victualling, high prices, the inconvenience of stationing the army in the monasteries. All these events, their descriptions and comments to them can be found in the friars’ records.

PL

Kronikarze z poszczególnych klasztorów karmelitów bosych, nie tylko opisywali to, co się wydarzyło, ale też chętnie dzielili się swoimi opiniami na temat poszczególnych wydarzeń. Czasem są to relacje niezwykle rozbudowane, świadczące o dużej wiedzy i dobrej znajomości bieżącej polityki, czasem krótkie i zdawkowe. Zawsze jednak pisane z punktu widzenia osoby duchownej, pokazujące spojrzenie zakonnika na sprawy zarówno wielkiej polityki, jak i na drobne, codzienne wydarzenia bezpośrednio dotyczące danego klasztoru, lokalnej społeczności, najbliższej okolicy. Wielu karmelitów bosych było wcześniej kapelanami, służąc najpierw w armiach państw zaborczych (rosyjskiej, niemieckiej, austro-węgierskiej), a następnie w Wojsku Polskim. Wiele zabudowań klasztornych było wykorzystywanych jako szpitale, koszary, więzienia dla jeńców wojennych. Karmelici bosi mieli także częsty i żywy kontakt zarówno z władzami państwowymi i wojskowymi, jak i z ludnością cywilną. Ich również dotykały te wszystkie sprawy i problemy, które były wówczas codziennością: radość z odzyskania Niepodległości, niepewność granic państwa, konflikty narodowościowe, nieporozumienia z sąsiednimi państwami, kwestie ustrojowe, wojny z Ukraińcami i bolszewikami. Ale także problemy aprowizacyjne, drożyzna, niedogodności wynikające ze stacjonowania wojska na terenie klasztorów. Wszystkie te wydarzenia, ich opisy i komentarze do nich znajdziemy w zapiskach zakonników.

18

Przyczynek do dziejów Polskiego Biura KC Rosyjskiej Komunistycznej Partii [bolszewików] i Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski

84%

Zieliński K.

Facta Simonidis

|

2011

|

vol. 4

|

issue 1

9-26

EN

Although there are historical accounts of the Polish Agitation and Propaganda Department of the RCP Central Committee [Bolsheviks] as well as the Provisional Polish Revolutionary Committee, some aspects of the activity of the Moscow Bureau and the Committee in Bialystok are still unknown. The aim of this article is to bro- aden our knowledge on the subject relying on archival collections from the Russian State Archive of Social and Political History (RGASPI) in Moscow.

PL

Jakkolwiek Polskie Biuro Agitacji i Propagandy KC RKP[b] i Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski mają już swoją literaturę historyczną, nadal nie są znane niektóre wątki działalności moskiewskiego Biura i Komitetu białostockiego. Celem artykułu jest uzupełnienie stanu wiedzy na ten temat o informacje zawarte w zespołach archiwalnych przechowywanych przede wszystkim w Rosyjskim Państwowym Archiwum Historii Społeczno-Politycznej (RGASPI) w Moskwie.

19

Władysława Magowskiego (1890-1961) zapiski z dwóch wojen

67%

Magowska A., Magowski W.

Acta Medicorum Polonorum

|

2011

|

vol. 1

95-126

PL

Autorem dzienników z I wojny światowej i wojny bolszewickiej jest Władysław Magowski. W 1911 r. rozpoczął studia lekarskie w Monachium, po czym kontynuował je w Berlinie i Lipsku. Po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany jako podlekarz do armii pruskiej. Po zakończeniu I wojny światowej uczestniczył jako lekarz w powstaniu wielkopolskim i wojnie bolszewickiej. W 1921 r. dokończył studia lekarskie we Lwowie. W dalszych latach pracował jako okulista w Poznaniu, m.in. jako ordynator zorganizowanego przez siebie oddziału okulistycznego wojewódzkiego szpitala dziecięcego. Jako lekarz uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Zwolniony z niewoli niemieckiej, podczas okupacji hitlerowskiej działał w konspiracji i zajmował się działalnością charytatywną.

EN

The author of the diaries of the First World War and the Polish-Bolshevik war is Władysław Magowski (1890-1961), who studied medicine in Munich, Berlin and Leipzig. After the outbreak of the World War First, he was conscripted into the Prussian army as a doctor. After the end of the First World War, he participated in the Wielkopolska Uprising and the Polish-Bolshevik war, also as a doctor. He completed his medical studies in Lvov in 1921. In the subsequent years he worked as an ophthalmologist in Poznań, among others, as the senior registrar of the ophthalmological ward at the Provincial Children’s Hospital.

20

„Z ostatnich chwil bohatera”. Podporucznik Jan Antoni Władysław Hernich (10.03.1899-1.08.1920)

67%

Siwiec-Cielebon M.

Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny

|

2020

|

issue 23

55-76

EN

Jan Antoni Władysław Hernich (1899-1920) was a native of Wadowice and a pupil of the Wadowice Secondary School, a legionnaire and later an officer of the 12th Wadowice Land Infantry Regiment. He died on August 1st, 1920 in the battle of Leszniów in Volhynia, as the only officer of this regiment born in Wadowice, the town where the regiment was formed and which later became its peaceful garrison. The battle fought by the 12th IR against the 1st Horse Army of Siemion Budionny for the rebound of Leszniów occupied by the Bolsheviks was part of the Polish Army’s operation to regain Brody and stop the Bolshevik army in its march to Lviv. The Wadowice Land Infantry Regiment played an important and glorious role in this operation, and the anniversary of beating the Bolsheviks near Leszniów was later celebrated as the 12th IR, and the figure of Jan Hernich was considered a hero of the regiment. The article recalls the fate of a young hero – a contemporary Wadowician completely unknown – who as a young boy engaged in the struggle for Polish independence, and brie y describes the four-day struggle of the regiment between Beresteczko and Brody. There is also a memoir of one of Jan Hernich’s colleagues, who described the death of his friend in 1924 in the regiment’s commemorative publication. The author of the article, on the example of the losses of the 12th IR in the battle of Leszniów, also pointed out the contradictions in the records concerning the regiment’s war losses given in various sources and publications.

Refine search results

Wspomnienia z wojny 1920 roku

Rok 1920 w Dzienniku dyrektora wadowickiego gimnazjum

Przyczynek do dziejów Polskiego Biura KC Rosyjskiej Komunistycznej Partii [bolszewików] i Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski1

Ile nadań Krzyża Walecznych otrzymał Płock w 1921 r.?

Uwarunkowania polityczne formowania się wschodniej granicy II Rzeczypospolitej

Russian Revolution: the Word of Friends or the World of Foes – Polish Feature Film on the Year 1917

Rola Policji Państwowej w systemie obronnym Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej udział w działaniach wojennych w latach 1920-1939

Z dziejów wojny polsko-sowieckiej. Uwagi na temat książki: Karol Taube, Figle diablika błot pińskich: ze wspomnień marynarza, ed. i red. Artur Gajewski, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim 2018

Kwestia zaopatrzenia inwalidów wojennych z byłej Ukraińskiej Republiki Ludowej w II Rzeczpospolitej w latach 1921–1927

Rok 1920 w zapiskach kronikarskich klasztorów karmelitów bosych w Lublinie i Berdyczowie

Funkcjonowanie harcerskiego ośrodka w Łącku k/Płocka w 1920 r.

Starszy żandarm Ignacy Nowogórski odznaczony Krzyżem za męstwo i odwagę oraz Krzyżem walecznych za ewakuację mienia państwowego z Sierpca w 1920 r.

Bitwa Warszawska 1920 r. w opiniach i komentarzach zachodnich uczestników i obserwatorów

Obrona niepodległości Polski a bolszewicki projekt "permanentnej rewolucji"

Maturzyści małopolskich szkół średnich z 1920 roku. Przyczynek do dziejów szkolnictwa średniego w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym

Kapelan wojskowy Edward Choma (1889-1940) – ofiara zbrodni katyńskiej

Rok 1920 w zapiskach kronikarskich klasztorów karmelitów bosych w Lublinie i Berdyczowie

Przyczynek do dziejów Polskiego Biura KC Rosyjskiej Komunistycznej Partii [bolszewików] i Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski

Władysława Magowskiego (1890-1961) zapiski z dwóch wojen

„Z ostatnich chwil bohatera”. Podporucznik Jan Antoni Władysław Hernich (10.03.1899-1.08.1920)