Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Years help
Authors help

Results found: 63

first rewind previous Page / 4 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  wojsko
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
EN
Along with the increasing involvement of forces in peace and crisis response operations, as well as a change of approach to achieve operations’ objectives (reaching the aim causing minimal own and enemy’s losses), new challenges and threats have appeared facing the forces. These are mainly situations in which employing lethal weapons is wrong and could lead to unnecessary bloodshed. In order to prevent them, the forces use non-lethal weapons as an alternative and complementary to their basic armament. The article describes non-lethal weapons, their classification and kinds, as well as it shows their application in the military.
PL
W okresie międzywojennym na terenie Siedlec funkcjonował garnizon Wojska Polskiego, który był największy na Południowym Podlasiu (liczył ok. 2000 żołnierzy). Obecność żołnierzy 9 Dywizji Piechoty w mieście powodowała powstawanie trwałych i silnych związków wojska z miejscowym społeczeństwem, kształtujących się na wielu różnych płaszczyznach. Jedną z nich, która w sposób istotny wpływała na rozwój świadomości narodowej miejscowej ludności, były uroczyste obchody świąt państwowych, narodowych i pułkowych, podczas których organizowano uroczyste przemarsze wojska z orkiestrą, defilady, zawody sportowe, akademie i zabawy taneczne. Dowódcy garnizonu zapraszali delegacje Siedlczan na wszelkie uroczystości, jakie były obchodzone w oddziałach. W II Rzeczypospolitej najważniejszymi świętami narodowymi były rocznice: uchwalenia Konstytucji 3 Maja w 1791 roku oraz odzyskania niepodległości 11 listopada 1918 r. Kolejnymi ważnymi świętami państwowymi były przypadające na 19 marca imieniny Józefa oraz święto żołnierza obchodzone corocznie 15 sierpnia. Nie zapominano oczywiście i o innych uroczystościach, jak np. obchodach kolejnych rocznic powstania pułków, czy powstań narodowych. Obchody świąt wojskowych i państwowych odgrywały więc bardzo dużą rolę w patriotyczno-obywatelskim wychowaniu żołnierzy garnizonu Siedlce, ale także cywilnych mieszkańców miasta. Szczególne znaczenie uroczystości te miały w 1939 roku, wobec narastającego zagrożenia atakiem ze strony hitlerowskich Niemiec.
EN
During the interwar period, in Siedlce, there functioned the Polish Army Gar-rison, which was the biggest in the Southern part of the Podlasie Region, as it numbered approximately 2000 soldiers. The presence of the soldiers of the 9th Infantry Division in the city contributed to the creation of close and strong relations between the army and the local community, developed in various areas. One of these, which significantly influenced the development of national awareness in the local community, was the festive celebration of public, national, and regimental holidays, where there were organised festive marches with an orchestra, parades, tournaments, academies, and dancing parties. The garrison commanders invited delegations of Siedlce residents to all celebrations held in the division. In the Second Polish Republic the most significant national holidays were the anniversaries: the adoption of the Con-stitution of the 3rd of May in 1791 and Poland's resumption of independent statehood on 11th November 1918. Other important public holidays were Jo-seph's name-day, celebrated on 19th March, and Polish Armed Forces Day, celebrated annually on 15th August. Other important anniversaries have also been celebrated, such as the creation of regiments, or the anniversaries of national uprisings. The celebration of military and national holidays played a major role in the patriotic and civic education of the soldiers of the Siedlce garrison, as well as civilian residents. The celebrations in 1939 had special significance, due to the increasing danger of being attacked by Nazi Germany.
PL
Artykuł prezentuje miejsce ordynacji i jej wojsk w systemie prawnym Korony i WielkiegoKsięstwa Litewskiego skupiając się na ordynacjach Radziwiłłów. Porusza również kwestię regulacjiprawnych dotyczących wojsk Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Następnie przedstawia funkcjonowanieoraz treść przepisów dotyczących ordynacji i wojsk ordynackich.
PL
Niniejsza publikacja prezentuje problematykę komunikowania w sytuacjach niepewności wśród kadry dowódczej Sił Zbrojnych. Odnosi się do problemów komunikowania werbalnego i niewerbalnego w strukturach zhierarchizowanych i jej znaczenia w procesie porozumiewania się w trudnych sytuacjach.
PL
Artykuł prezentuje mit armii gen. Zygmunta Berlinga rozwijany w propagandzie i filmie PRL w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w. W tekście wskazano najważniejsze źródła omawianego mitu oraz formy jego artykulacji. Tekst prezentuje cztery główne elementy mitu: armię Berlinga jako armię narodową, obraz żołnierza, mit armii Berlinga jako mit zwycięstwa oraz mit armii Berlinga jako element mitu początku nowej państwowości. Artykuł prezentuje polityczno-historyczną oraz kulturową genezę mitu armii Berlinga. The myth of Gen. Berling in the war movies of the Polish People’s Republic after 1960The article discusses the myth of the army of General Zygmunt Berling developed in communist propaganda and in Polish movies of the 1960s and the 1970s. The text identifies the main source of this myth and the basic forms of its propagation. The four main elements of the myth are identified: Berling’s Army as a national army, the soldier’s image, the myth of Berling’s Army as a fictional victory and the myth of Berling’s Army as part of the fictional beginning of the new state.
PL
This article is taking a view at the May Coup in 1926 and events that took place in Krakow and in the Krakow garrison. The aim of the article is to show the dependencies that took place in the Military Garrison no. V and in the urban community not related to the army. The article presents the positions and views of representatives of some urban community, which made it possible to look at the issue of May events from different perspectives. Based on selected examples, the attitudes towards the events of May in 1926 have been presented from the pointof view of the intelligentsia, military, legion community, the workers and the Catholic Church, as well as from the Krakow perspective. The article attempts to confront the image contained in the files of administrative offices with the view of May events in Krakow in sources produced directly by Krakow residents.
PL
W artykule przedstawiono podstawy prawne użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub zakłócenia porządku publicznego, przede wszystkim koncentrując uwagę na możliwości korzystania przez żołnierzy z uprawnień policyjnych wynikających z zapisów art. 15 i art. 16 ustawy o Policji. W drugiej części artykułu wyszczególniono przewidywane zagrożenia i sytuacje, w których może nastąpić potrzeba wykorzystania żołnierzy do zaprowadzenia porządku, pokazano czynniki determinujące podjęcie decyzji o użyciu wojska, sposoby działania i związane z tym niebezpieczeństwa. Reasumując przedstawione treści, autor wyszczególnił i opisał wynikające z ich analizy wnioski oraz zalecenia
EN
Artykuł jest poświęcony mało znanemu udziałowi wojska w kampanii wyborczej i wyborach do Sejmu PRL w 1957 r. i odnosi się przede wszystkim do jednostek WP pozostających pod zwierzchnictwem MON, ale także formacji podlegających MSW, czyli WOP oraz KBW. Żołnierze byli zarówno odbiorcami treści promujących wybory i uczestnikami głosowania, stanowiąc jednocześnie ważny czynnik w działaniach agitacyjnych realizowanych we współpracy z terenowym aparatem PZPR. Odrębną kwestią była natomiast rola wojska we wspieraniu organów porządkowych na czele z MO w zapewnieniu spokoju w trakcie kampanii wyborczej oraz podczas samego głosowania. The article deals with a little known participation of the army in the electoral campaign and the election to the Polish Sejm in 1957; it relates mainly to the units of the Polish Army under the command of the Ministry of National Defence, but also to the formations subordinates to the Ministry of Internal Affairs, that is the Frontier Defence Army and the Internal Security Corps. Soldiers were both the target audience of the propaganda content and voted in the elections, being at the same time an important factor in rallying actions conducted in cooperation with the local apparatus of the Polish United Workers’ Party. Another question was, however, the part played by the army in supporting the law enforcement services, with the Citizens Militia (the Police) at the head, responsible for ensuring peace and security during the electoral campaign and the election itself.
EN
Social differentiation and diversity are terms which are increasingly common in scientific and popular discourse. Underlying the social and cultural diffe- rentiation of societies are migration processes. In addition, the functioning of modern organizations is primarily based on knowledge, and the ability to learn and its continuity of learning are the foundations of their develop- ment. Moreover, the culture of organizations of this kind promotes open- ness, people-orientation, diversity of people and their opinions. Meanwhile, in the literature of the 20th century, the military was described as a total in- stitution, which is characterized by a high level of hierarchy and bureaucracy and internal homogeneity of personnel composition. The purpose of this ar- ticle is to present the social differentiation in the army, which was the sub- ject of the author’s research carried out as part of his doctoral dissertation. This article presents theoretical considerations of social differentiation and provides an overview of selected articles and monographs on social diffe- rentiation (on economic sciences defined as social diversity, which will be discussed further) which were available in 2018. I primarily refer to western literature to show how the phenomenon has been understood and clearly studied in armies more social diverse than the Polish Army yet.
PL
Zróżnicowanie i różnorodność to terminy, które coraz częściej występują w dyskursie naukowym i popularnonaukowym. Podłożem społecznego i kul- turowego różnicowania się społeczeństw są m.in. procesy migracyjne1. Po- nadto funkcjonowanie współczesnych organizacji opiera się przede wszyst- kim na wiedzy, a umiejętność uczenia się i jego ciągłość są podstawami ich rozwoju2. Kultura organizacji tego rodzaju promuje otwartość, orientację na ludzi, różnorodność osób i ich opinii. Tymczasem w literaturze XX w. wojsko określano jako instytucję totalną3, którą wyróżnia wysoki stopień hierar- chizacji i biurokratyzacji oraz wewnętrzna homogeniczność składu osobo- wego. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie tematu zróżnicowania społecznego w wojsku, które było przedmiotem badań autorki zrealizowa- nych w ramach rozprawy doktorskiej4. Przedstawiono tę jej część (niektóre fragmenty są oryginalnie przytoczone), która dotyczy teoretycznych roz- ważań nad zróżnicowaniem społecznym oraz stanowi przegląd wybranych artykułów i monografii poruszających problem zróżnicowania społecznego (w naukach ekonomicznych definiowanego jako różnorodność społeczna, o czym będzie mowa dalej) dostępnych w 2018 r. Autorka artykułu odwołuje się przede wszystkim do literatury zachodniej, by pokazać sposób rozumie- nia i badania zjawiska w armiach wyraźnie bardziej zróżnicowanych społecz- nie niż jeszcze do niedawna Wojsko Polskie.
PL
Ordynariat wojskowy to szczególny rodzaj przestrzeni, w której człowiek może kształtować i rozwijać miłość do własnej ojczyzny. Na ten właśnie element tożsamości patriotycznej wskazywał niejednokrotnie Sławoj Leszek Głódź – biskup polowy Wojska Polskiego w latach 1991-2004. W artykule zawarta jest analiza wybranych przemówień i homilii biskupa polowego pod kątem obowiązków patriotycznych względem ojczyzny: wierności, miłości i obrony, które wynikają z pedagogiki kształcenia patriotycznego. W tej perspektywie możliwe stało się również ukazanie zarysu duszpasterstwa wojskowego obejmującego żołnierzy i kombatantów.
PL
Niniejsza publikacja traktuje o współczesnych możliwościach wykorzystania zasobów i środków Sił Zbrojnych RP w procesie zarządzania sytuacjami kryzysowymi. Coraz to nowsze zagrożenia a także dynamicznie zmieniające się otoczenie wymaga nowego spojrzenia na rolę, jaką powinny spełniać Siły Zbrojne RP w zapewnieniu bezpieczeństwa kraju. Nowe wyzwania wymagają nie tylko stworzenia regulacji prawnych, które zapewnią możliwości działania w aspekcie formalnym, ale także modernizacji, dyslokacji oddziałów i pododdziałów jednostek wojskowych w celu skutecznego realizowania zadań związanych z zarządzaniem kryzysowym.
14
Publication available in full text mode
Content available

Zachipowana rzeczywistość?

63%
PL
Technologia chipów RFID staje się standardową metodą znakowania towarów w przemyśle, handlu, logistyce i siłach zbrojnych, szybko zastępując przestarzały kod kreskowy. Chipy S-RFID wykorzystujące lokalizację satelitarną umożliwiają dokładną lokalizację oznakowanego obiektu w czasie niemal rzeczywistym. Coraz częściej pojawiają się fantastycznonaukowe w duchu pomysły i wizje znakowania ludzi implantowanymi biochipami RFID nowej generacji, które umożliwią, na przykład, odnajdywanie porwanych ludzi, śledzenie miejsca pobytu pewnych kategorii osób (na przykład zagubionych pacjentów chorych na alzheimera) czy żołnierzy na polu bitwy. Zagadnienie „etykietowania” ludzi budzi poważne kontrowersje i dylematy etyczne związane z dyskusją na temat „cyfrowego społeczeństwa nadzoru”, Orwellowskiego państwa Wielkiego Brata, ryzyka cyborgizacji oraz antynomii wolność/prawo do prywatności versus bezpieczeństwo.
EN
The RFID chip technology is becoming a standard method for product labelling in industry, trade, logistics and armed forces, quickly replacing the outdated bar codes system. S-RFID chips, using satellite locations, allow for identification of the precise location of a labelled product in almost real-time. There are ever more science fiction-like concepts and ideas of labelling people with implanted, new-generation RFID biochips which make it possible, among others, to find kidnapped people, pinpoint the exact location of certain groups of people (e.g. lost Alzheimer’s patients) or soldiers on a battlefield. Being highly controversial, the issue of “labelling” people poses ethical dilemmas relating to the debate on “a digital surveillance society,” Orwell’s Big Brother’s state, the risk of cyborgization, and the dichotomy between freedom/right to privacy and security.
15
63%
PL
Ochrona informacji mających istotny wpływ na funkcjonowanie naszego państwa w każdym okresie jego istnienia stanowiła ważny element polityki w zakresie obronności i bezpieczeństwa. Po odrodzeniu państwa polskiego w 1918 r. ochrona tajemnic miała kluczowe znaczenie zarówno dla jego bytu, jak i podstaw istnienia. Zdawano sobie sprawę, że dopuszczenie do ujawnienia istotnych dla państwa informacji może być zgubne zarówno dla jego funkcjonowania, jak też możliwości obronnych. Z analizy przedwrześniowych dokumentów dotyczących ochrony tajemnicy wynika, że obawiano się wówczas przede wszystkim działalności szpiegowskiej (sowieckiej i niemieckiej) oraz wywrotowej. Przy czym mówiąc o działalności wywrotowej, miano na uwadze głównie infiltrację wojska przez organizacje komunistyczne i nacjonalistyczne. Powyższe zagrożenia znalazły odzwierciedlenie w obowiązujących wówczas wojskowych przepisach i instrukcjach z zakresu ochrony tajemnicy. Starano się w tym zakresie podejmować szereg rożnych przedsięwzięć zapobiegawczych, począwszy od regulacji przepisów poprzez sprawdzenia osób dopuszczonych do tajemnic po szkolenia i kontrolę.
EN
The protection of information being of significant importance for the functioning of the Polish state has been an important element of its policy in the field of defence and security in every period of its existence. After the rebirth of the Polish state in 1918, the protection of secrets was critical to its continuity as well as the basis of its existence. It was recognized that allowing for the disclosure of information significant to the state could be disastrous for both its functioning as well as defence capabilities. The analysis of pre-September documents concerning the protection of secrets proves that what was feared at the time was mainly (Soviet and German) espionage and subversive activity. Subversion was understood mainly as infiltration into the army of the communist and nationalist organizations. These threats were reflected in the applicable at the time military regulations and instructions concerning the protection of secrets. Efforts were made in this regard to carry out a number of various preventive undertakings, ranging from the regulation of provisions, through verification of people with access to secrets, to training and control.
PL
Niniejsza praca analizuje w oparciu o prawo politykę prowadzoną przez Aleksandra Potockie-go w schyłkowym okresie funkcjonowania Komisji Rządzącej. Ogłoszone na początku akty prawne o Zasadach do urządzenia Komisji Rządzącej i innych władz jej podległych, a także Zasady do organizacji dla Dyrektora Policji nadały kształt działaniu temu resortowi. W opar-ciu o analizę źródeł archiwalnych przedstawiono charakterystykę polityki władzy policyjnej w okresie do tej pory niezbadanym tzn. od zawarcia traktatów pokojowych w Tylży aż do obję-cia władzy przez Fryderyka Augusta. Istotną częścią działań władzy centralnej stanowił porzą-dek publiczny, za zapewnienie którego odpowiadał w znacznym stopniu A. Potocki. Obok tego problemu przedstawiono prace nad poprawą warunków życia. Do zakresu tych działań zaliczono sprawy medyczne i nadzorowanie miar i wag. Dodatkowo przedstawiono postęp prac nad obraniem władz we wszystkich miastach w kraju. Dotychczas wskazane zadania stanowiły pewną kontynuację. W artykule poddano także analizie sprawę nadzoru przetargów publicznych dotyczących uposażenie koszar wojskowych.
EN
This work analyzes policy pursued by Aleksander Potockibased on the law at the end of the functioning of the Governing Commission. The legal acts on Principles published at the begin-ning for the equipment of the Governing Committee and other authorities of its subordinates, as well as the Rules for organization for the Police Director, shaped this ministry. Based on the analysis of archival sources, a description of the policy of the police authorities was presented in the previously unexplored period, i.e. from the conclusion of the peace treaties in Tilsit until the takeover of power by Fryderyk August. The important part of the activities of the central government was the public order, for which A. Potocki was responsible to a large extent. In addition to this issue, work on improving living conditions has been presented. The scope of these activities includes health matters and supervision of measures and weights. In addition, the progress of work on establishing the authorities in all cities in the country has been pre-sented. So far, the tasks indicated have been a continuation. The article also analyzes the issue of supervision of public tenders regarding the salary of military barracks.
EN
In May 1943, the 1st Polish Infantry Division named after Tadeusz Kosciuszko was created in the USSR. It was the nucleus of the future Polish Armed Forces created in the territory of the USSR. With the formation of the 1st Infantry Division, the Military Information was created otherwise called Military Counterintelligence. Military Information was one of the most criminal institutions in the Stalinist Poland. From 1949 to 1953, the bodies of this institution arrested 2665 people, including 518 officers, 713 non-commissioned officers, 1139 privates and 295 civilians. As a result of these actions, mock trials and judicial murders on innocent people were performed on a large scale, including 20 senior officers of the Polish Army. One of the victims of this criminal institution was Col. Feliks Michałowski, an officer of the Polish Army, a secret informer of the Military Information from 1949 to 1951.
PL
W maju 1943 r. w ZSRR powstała 1. Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Stanowiła ona zalążek przyszłych Polskich Sił Zbrojnych tworzonych na terytorium ZSRR. Wraz z formowaniem 1. Dywizji Piechoty utworzono Informację Wojskową, czyli kontrwywiad wojskowy. Informacja Wojskowa była jedną z najbardziej zbrodniczych instytucji w stalinowskiej Polsce. W latach 1949-1953 organy tej instytucji aresztowały 2665 osób w tym 518 oficerów, 713 podoficerów, 1139 szeregowych i 295 osób cywilnych. Efektem tych działań były najczęściej sfingowane procesy i mordy sądowe na bardzo wielu niewinnych ludziach, w tym na 20 wyższych oficerach Wojska Polskiego. Jedną z ofiar tej instytucji był płk Feliks Michałowski, oficer Wojska Polskiego, w latach 1949-1951 tajny informator Informacji Wojskowej.
EN
This article explores the issue of training of professional soldiers in Poland. In order to provide analysis in the field of internal security and crisis management the example of developing competences of officers was chosen. Related training courses are organized by the Military University of Land Forces in Wrocław. Analysed problems are associated with several issues: history of military education, development of security studies in Poland, changes in military training requirements, as well as the growing importance of non-military threats in context of state security systems. Article contains the case study, in which conditions and contents of special military education programme have been examined.
PL
Artykuł dotyczy rozwoju procesów szkolenia żołnierzy zawodowych w Polsce. Do analizy wybrano przykład doskonalenia umiejętności oficerów w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego i zarządzania kryzysowego. Kursy tego typu odbywają się w Akademii Wojsk Lądowych we Wrocławiu. Problematyka, którą porusza artykuł, została powiązana z następującymi kwestiami: historii szkolenia wojska, rozwoju nauk o bezpieczeństwie, zmian wymogów szkolenia zawodowego żołnierzy oraz wzrostu znaczenia zagrożeń niemilitarnych w systemie bezpieczeństwa państwa. Artykuł ma charakter studium przypadku, dotyczącego uwarunkowań i treści procesów szkolenia specjalistycznego.
PL
Prezentowane w niniejszym artykule badania są fragmentem większego projektu badawczego o charakterze pedagogiczno-psychologicznym, dotyczącego problematyki interpretacji świata przez dzieci. Przedmiotem badań jest twórczość dziecięca – językowa i rysunkowa, poddana analizie i opisowi z perspektywy nie tylko pedagogicznej, ale także socjologicznej oraz psychologicznej. Problemy, które pojawiają się w związku z ana-lizą wypowiedzi dzieci, dotyczą relacji między światem rzeczywistym a obrazem świata w umyśle dziecka. Z konstruowaniem znaczeń związane są koncepcje dotyczące tworzenia reprezentacji w umyśle, dlatego w podstawach teoretycznych odwołuję się do psychologicznej koncepcji tworzenia reprezentacji w hierarchicznie kształtujących się systemach pamięci (proceduralnej, semantycznej, epizodycznej). Natomiast metodologia badań mieści się w „miękkiej” perspektywie badań jakościowych, odwołując się do teorii ugruntowanej, z wykorzystaniem kategorii językowego obrazu świata oraz semiotycznych analiz wypowiedzi rysunkowych.
EN
The research presented in the article is a fragment of a larger pedagogical and psychological research project on the concept formation in the child’s mind. The subject of the research is children's creativity - linguistic and drawing, subjected to analysis and de-scription from not only pedagogical, but also sociological and psychological perspective. Problems that arise in connection with the analysis of children's utterances relate to the relationship between the real world and a picture of the world in the child's mind. The prob-lems of knowledge construction are related to the concepts of creating representation in the mind; therefore, in theoretical foundations, I refer to the psychological concept of creating representation in hierarchically shaped memory systems (procedural, semantic, episodic). The research methodology, however, falls within the 'soft' perspective of qualitative re-search, referring to grounded theory, using the category of the language image of the world and semiotic analyzes of drawing utterances.
EN
Despite being the object of research conducted by military historians, so far military normative acts have found little interest as a historical source for the study of the changes of piety and religiosity among soldiers. The studies can relate to three clearly defined phenomena such as the institution of military chaplains, religious ceremonies and the spread of the concept of God. Thus, this article constitutes an attempt to present the methodological assumptions allowing to extract from the sources – military records – more information than just data relating to the contents formally connoted by the legal regulations. The basis of the presented analysis constitutes the research devoted to the study of the development of the Polish and Lithuanian military laws till the middle of the 17ᵗʰ century.
PL
Wojskowe akta normatywne, choć stanowią przedmiot badań historyków wojskowości, jak dotąd w niewielkim stopniu były wykorzystywane jako źródło historyczne do badań nad przemianami pobożności oraz religijności żołnierzy. Tego typu badania odnosić się mogą do trzech wyraźnie określonych fenomenów, takich jak: instytucja kapelanów wojskowych, ceremonie religijne oraz propagowanie koncepcji Boga. Artykuł stanowi zatem próbę zaprezentowania założeń metodologicznych umożliwiających wydobycie ze źródeł – artykułów wojskowych – informacji wykraczających poza treść formalnie konotowaną przez przepis prawny. Podstawę zaprezentowanych analiz stanowią badania poświęcone rozwojowi polskich i litewskich praw wojskowych w okresie do połowy XVII wieku.
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.