Search results

1

Czwarta Symfonia Henryka Mikołaja Góreckiego jako przejaw „muzyki w muzyce”

100%

Karwaszewska M.

Edukacja Muzyczna

|

2015

|

issue 10

93-105

PL

Długo wyczekiwana na świecie Symfonia nr 4 „Tansman Epizody” na orkiestrę symfoniczną z organami i fortepianem obbligato H.M. Góreckiego powstała już w 2006 roku, jako hołd złożony Aleksandrowi Tasmanowi – kompozytorowi słowiańskiemu. Górecki pozostawił dzieło swojemu synowi Mikołajowi Góreckiemu w rękopisie do zinstrumentowania. Kompozycja została napisana na zamówienie czterech instytucji, w tym Andrzeja Wendlanda, dyrektora Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Indywidualności Muzycznych Tansman w Łodzi. Jak już wiadomo, utwór po śmierci kompozytora został dokończony przez Mikołaja Góreckiego i czterokrotnie prawykonany (Londyn, Los Angeles, Amsterdam, Łódź). Światowa premiera kompozycji odbyła się 12 kwietnia 2014 roku w Londynie przez London Philharmonic Orchestra pod dyrekcją Andreya Borejki. Czteroepizodowa symfonia nie jest kontynuacją swojej „poprzedniczki” – Symfonii pieśni żałosnych, a tytuł utworu błędnie kieruje odbiorcę w stronę twórczości Tansmana. To nazwisko kompozytora zawarte w tytule staje się muzycznym anagramem, będącym budulcem głównego tematu symfonii. Celem artykułu jest przedstawienie utworu w perspektywie intertekstualnej, jako przejawu muzyki inkluzywnej w twórczości H.M. Góreckiego.

EN

A long awaited in the world, H.M. Górecki’s Symphony No. 4 ‘Tansman’s Episodes’ for grand orchestra with obbligato organ and piano was written in 2006, as a tribute to a Slav composer, Aleksander Tansman. Górecki left the short score manuscript for his son, Mikołaj Górecki, to orchestrate. The composition was commissioned by four institutions, including the Tansman International Festival of Music Personalities in Łódź, represented by the Festival director, Andrzej Wendland. After the composer’s death, the work was completed by Mikołaj Górecki and has had four premieres (London, Los Angeles, Amsterdam, Łódź). The world premiere of the composition took place on April 12, 2014 in London, performed by London Philharmonic Orchestra directed by Andrey Borejko. The four-episode symphony is not a continuation of its “predecessor” – ‘Symphony of Sorrowful Songs’, and the title of the piece misleadingly directs the audience towards the works of Tansman. The composer’s name, included in the title, becomes a musical anagram which is the building material for the symphony’s main theme. The aim of the presentation is to show the work from an intertextual perspective, as a manifestation of inclusive music in the artistic output of H.M. Górecki.

2

Kwartety smyczkowe – testament Góreckiego zakorzeniony w tradycji

84%

Karwaszewska M.

Edukacja Muzyczna

|

2014

|

issue 9

113–130

PL

Kwartety smyczkowe, nazywane przez Góreckiego „muzyką na cztery instrumenty”, napisał kompozytor specjalnie dla amerykańskiego zespołu muzyków Kronos Quartet. Wszystkie trzy powstały w „okresie późnym” twórczości, jako symbol intymnej wypowiedzi kompozytora w latach 1988–1990–1994 (2005). Interesujący jest los zwłaszcza kwartetu ostatniego, który czekał na swą premierę aż dekadę. Kwartety te, ze względu na użyty w nich materiał muzyczny odwołujący się do dziedzictwa polskiej kultury stanowić mogą rodzimy testament. Odwołania te są różne: od aluzji do renesansowych źródeł, poprzez wątki Chopinowskie, autonomiczności gatunku Górecki nadał utworom tytuły, które sugerują rodzaj zacytowanego autentyku. Artykuł ma na celu przedstawienie stopnia tych nawiązań.

EN

String quartets called by Górecki “the music on four instruments” were written especially for the American group of musicians Kronos Quartet. All the three were created in the late period of his creativity, as the symbol of the composer’s intimate statement in the years 1988–1990–1994 (2005). What is interesting is the fate of the last quartet, which had to wait a decade for its premiere. Those quartets, because of the used musical material referring to Polish cultural heritage, can pose a native testimony. These references are of various character: from allusions to renais- sance sources, through Chopin threads, Shymanowski’s citations, to the references to the highland culture. In order to meet the requirements of the tradition of the genre autonomism, Górecki enti- tled his works so the titles suggest the type of cited authentic work. The goal of the article is to present the degree of those references.

3

Twórczość maryjna Andrzeja Nikodemowicza

84%

Krzymowska-Szacoń K.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

vol. 64

|

issue 13: Muzykologia

65-84

EN

Polish Marian devotion has got a long and plentiful tradition, witnessed by numerous works of art dedicated to Mary, Mother of God. Many contemporary Polish composers are willingly reaching for Marian theme, among whom figure of Andrzej Nikodemowicz excels. In his works pieces devoted to Mary form a significant contribution, being nearly half of his religious works. As well as his whole oeuvre, his Marian works are diversified in terms of style and structure. However, they invariably represent a testimony of both profound faith (which has survived political persecutions) and close relation between A. Nikodemowicz and Mary the Mother. The following article includes general characteristic of the Marian works of Andrzej Nikodemowicz, taking cognisance of the background of the work as well as the sources of his inspiration. In order to show exemplary solutions applied by the composer, the author included a short but detailed analysis of three selected pieces from different periods of his work.

PL

Polska pobożność maryjna ma długą i bogatą tradycję, potwierdzoną licznymi dziełami sztuki poświęconymi Matce Bożej. Po tematykę maryjną chętnie sięgają również współcześni polscy kompozytorzy, wśród których wyróżnia się postać Andrzeja Nikodemowicza. W jego dorobku utwory maryjne zajmują znaczące miejsce, stanowiąc niemal połowę wszystkich dzieł religijnych. Podobnie jak cała twórczość kompozytora, utwory o tematyce maryjnej są zróżnicowane m.in. pod względem stylu i obsady. Niezmiennie stanowią jednak świadectwo głębokiej wiary, która przetrwała prześladowania polityczne, oraz bliskiej relacji A. Nikodemowicza z Maryją – Matką. W artykule zamieszczono ogólną charakterystykę utworów o tematyce maryjnej, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu ich powstania oraz źródeł inspiracji. W celu ukazania przykładowych, stosowanych przez kompozytora, rozwiązań przedstawiono również krótką analizę 3 wybranych dzieł (Rozmowa duszy z Matką Bolesną, Canzona oraz Kantata do Najświętszej Marii Panny Łaskawej), pochodzących z różnych okresów jego twórczości.

4

Apokalipsa św. Jana w trzech interpretacjach muzycznych kompozytorów współczesnych Pomorza i Kujaw

67%

SZARAPKA A.

Edukacja Muzyczna

|

2014

|

issue 9

131–148

EN

The subject matter of the paper comprises of the three works of composers of the Pomerania and Kujawy region inspired by the Apocalypse of St. John – Septem Tubae dated 1966 and Apocalypsis according to St. John dated 1977 by Bernadetta Matuszczak and Apocalypse by Marcin Gumiela dated 2006-2010. The author uses the methodology proposed by Mieczysław Tomaszewski, in which the musical work is examined in the aspect of its functions in culture, therefore from the perspective of expressive, impressive, referential and phatic function. The choice of the means of expression and the ways to influence the listener are connected with rich means of performance. The categories of extramusical meanings are brought by such compositions of intervals and timbres that depict the sphere of sacrum and profanum. In these works the illustrative character interpenetrates with symbolic and allusive thinking. The composers refer to the rich tradition of the earlier periods, to the Gregorian psalmody, sequence Dies irae (B. Matuszczak) and apply formal and sound solutions inspired by the symbolism of numbers (M. Gumiela). In the three presented musical renditions of Apocalypse, two structural and expressive idioms are the most noticeable: the idiom of horror (sevenfold apocalyptic “woe”) and the idiom of sanctity – New Heaven and New Earth, in which the words Sanctus and Alleluja sound. It is these words that eventually carry the strongest message of these works – the message of hope and peace.

PL

Przedmiotem referatu są trzy utwory kompozytorów związanych z regionem Pomorza i Kujaw inspirowane Apokalipsą św. Jana – Septem tubae z 1966 i Apokalipsa z 1977 roku Bernadetty Matuszczak oraz Apokalypsis Marcina Gumieli z lat 2006–2010. Autorka posługuje się metodologią zaproponowaną przez Mieczysława Tomaszewskiego, w której dzieło muzyczne badane jest w aspekcie funkcji spełnianych w kulturze, a więc z perspektywy funkcji ekspresywnej, impresywnej, referencjalnej i fatycznej. Dobór środków wyrazu i sposobów oddziaływania na słuchacza powiązany jest z bogatymi środkami wykonawczymi. Kategorie znaczeń pozamuzycznych niesione są przez takie układy interwałów i brzmień, które obrazują sferę sacrum i profanum. W utworach tych ilustracyjność przenika się z myśleniem symbolicznym i aluzyjnym. Kompozytorzy nawiązują do bogatej tradycji minionych epok, do gregoriańskiej psalmodii, sekwencji Dies irae (B. Matuszczak) oraz stosują rozwiązania formalne i brzmieniowe inspirowane symboliką liczb (M. Gumiela). W przedstawionych trzech muzycznych interpretacjach Apokalipsy najsilniej zaznaczają się dwa idiomy strukturalno-ekspresywne: idiom grozy (siedmiokrotne apokaliptyczne „biada”) oraz idiom świętości – Nowego Nieba i Nowej Ziemi, w którym rozbrzmiewają słowa: Sanctus i Alleluja. To te słowa ostatecznie niosą najważniejsze przesłanie tych utworów – przesłanie nadziei i pokoju.

Refine search results

3 Edukacja Muzyczna

1 Roczniki Teologiczne

1 2017

1 2015

2 2014

2 Karwaszewska M.

1 Krzymowska-Szacoń K.

1 SZARAPKA A.

Czwarta Symfonia Henryka Mikołaja Góreckiego jako przejaw „muzyki w muzyce”

Kwartety smyczkowe – testament Góreckiego zakorzeniony w tradycji

Twórczość maryjna Andrzeja Nikodemowicza

Apokalipsa św. Jana w trzech interpretacjach muzycznych kompozytorów współczesnych Pomorza i Kujaw