Search results

1

O stylizacji gwarowej dyskusyjnie (na materiale wybranych utworów współczesnej prozy polskiej)

100%

Wyderka B.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2017

|

vol. LXIV

333-351

EN

The article presents the issue that is associated with the concept of dialectal stylization, as well as the disparities in the interpretation of the phenomenon, which may be found in the literature of the subject. The author conducts a critical discussion about the views of such researchers of the issue as: S. Dubisz, A. Wilkoń, T. Kostkiewiczowa, T. Skubalanka. As the analytical basis, the author acknowledges the stylization theory of M. R. Mayenowa. Not every implementation of the dialectal items to the texts indicates a stylization. The dialectal stylization is realized mainly in the texts of an artistic style, but in the literary works the dialectal units may also be citations or elements of reality of a represented world that function on the basis of a given theme. The author of the article discusses and illustrates the issue of the boundary between the prolific use of a dialectal style with the intention of stylization and the non-stylized use. Furthermore, he discusses the status of the texts that are written in a dialect and the phenomena of hybrid and double-coded texts. The empirical material of the article constitutes the prose works of the youngest generation of the Polish authors, which were published in the last few years. Those involve the novels written by: Maciej Płaza, Ignacy Karpowicz, Wojciech Kuczok, Szczepan Twardoch.

PL

Artykuł przedstawia problemy związane z pojęciem „stylizacji gwarowej” i rozbieżnościami w interpretacji zjawiska, jakie odnajdujemy w literaturze przedmiotu. Autor dokonuje krytycznego omówienia poglądów takich badaczy problematyki, jak S. Dubisz, A. Wilkoń, T. Kostkiewiczowa, T. Skubalanka. Za podstawę analityczną przyjmuje teorię stylizacji M.R. Mayenowej. Nie każde wprowadzenie do tekstu elementów gwary oznacza stylizację. Stylizacja gwarowa realizuje się przede wszystkim w tekstach stylu artystycznego, ale w utworach literackich jednostki gwarowe mogą być też cytatami bądź elementami realiów świata przedstawionego funkcjonującymi na zasadzie motywu. Autor artykułu omawia i ilustruje problem granicy pomiędzy stylotwórczym użyciem gwary z intencją stylizacyjną a użyciem niestylizacyjnym. Omawia status tekstów pisanych gwarą oraz zjawiska tekstów hybrydowych i dwukodowych. Materiał empiryczny artykułu stanowią utwory prozatorskie najmłodszej generacji polskich twórców opublikowane w ostatnich kilku latach, są to powieści Macieja Płazy, Ignacego Karpowicza, Wojciecha Kuczoka, Szczepana Twardocha.

2

Czy onomastyka jest kobietą? Na marginesie lektur antropologicznych i onomastycznych

71%

Skowronek K.

Onomastica

|

2016

|

vol. 60

411-421

EN

The article directly and indirectly refers to anthropological and philosophical texts which strive to discover and present the gender factor as important in the light of the humanities. The author refers to “Literackie nie-nazywanie. Onomastykon polskiej prozy współczesnej” (Literary Not-naming. Onomasticon of the modern Polish prose) by Magdalena Graf and indicates the femininity factor as a relevant one also in onomastics.

3

Audioantropologia odgłosu wobec somatopoetyki

63%

Regiewicz A.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

vol. 114

|

issue 1

149-161

PL

W artykule omówiony został temat antropologii dźwięków, która bada zjawiska usytuowane tuż pomiędzy główną narracją dźwiękową wytwarzaną przez kulturę a antropologicznymi doświadczeniami człowieka – jego biologią, fizjologią i mechaniką. Dźwięk, jako przejaw zachowania – wydarzenie dźwiękowe, staje się częścią określonego nurtu zachowań, działań społecznych, które stanowią odzwierciedlenie różnorodnych form kulturowych skupionych wokół rozmaitych aspektów doświadczania rzeczywistości przez człowieka i jego relacji z otaczającym światem, wyrażanych poprzez wzory zachowań, nawyki i zwyczaje, tradycje i rytuały, odzwierciedlane przez normy i standardy społeczne, związane z doświadczaniem cielesności (intymności, seksualności, higieny, choroby, śmierci itp.), emocji, zmysłowości itp. Cielesność dźwięku zanurzonego w tekście, z jednej strony, wpisuje się w perspektywę badawczą somatopoetyki, z drugiej zaś – sięga po narzędzia wywodzące się z badań nad muzycznością literatury. Na przykładzie rozwiązań współczesnej prozy polskiej, szczególnie przykładów literatury kobiecej, w artykule starano się pokazać, jak dźwięk, będąc doświadczeniem ściśle somatycznym, staje się nośnikiem znaczeń kulturowych, elementem kodu: nie tyle dźwiękiem, co gestem semantycznym, interpretującym różne zjawiska istniejące w konkretnej kulturze.

EN

Studies in anthropology of sounds is conveniently situated between the main sound narration produced by culture and anthropological experiences of a man: her/his biology, physiology, and mechanics. A sound, as a manifestation of behaviour―a sound event, becomes a part of a particular stream of behaviour and social activities all of which reflect a variety of cultural forms focused around diverse aspects of experiencing reality by a man and her/his relationship with the surrounding world expressed through behaviour patterns, habits and customs, traditions and rituals, reflected by social norms and standards, related to experiencing corporality (intimacy, sexuality, hygiene, illness, death, etc.), emotions, sensuality, etc. Sound corporality immersed in the text, on the one hand, is a part of the research perspective of somatopoetics and, on the other hand, it reaches for tools derived from the study of musicality of literature. As based on the example of solutions of contemporary Polish prose, the article tries to show how sound, as a strictly somatic experience, becomes a carrier of cultural meanings, an element of the code: not so much a sound, but a semantic gesture interpreting various phenomena existing in a given culture.

4

Nomadic Sisters: Migrant Identity in Joanna Bator’s Cloudalia and Sandra Cisneros’ Caramelo

51%

Gondor-Wiercioch A.

Porównania

|

2023

|

vol. 33

|

issue 1

367-384

PL

Artykuł jest analizą komparatystyczną dwóch współczesnych powieści, Chmurdalii Joanny Bator i Caramelo Sandry Cisneros, uwzględniającą podobieństwo w konstrukcji tożsamości głównych postaci kobiecych. Obie autorki koncentrują się na młodych kobietach (Joanna Bator na Dominice Chmurze, a Sandra Cisneros na Celayi Reyes), które wyruszają w podróż umożliwiającą im feministyczne samopoznanie poprzez przekraczanie granic geograficznych, historycznych i kulturowych. Autorka artykułu udowadnia, że pomimo oczywistych różnic pomiędzy Polską a Meksykiem, bohaterki Bator i Cisneros buntują się przeciwko temu samemu dziedzictwu katolickiej kultury patriarchalnej w swoich krajach ojczystych, zbudowanemu wokół nacjonalistycznych wizji historii i kanonu literackiego. Stopniowo autorkom Chmurdalii i Caramelo udaje się przepracować traumę historyczną poprzez rekonstrukcję figury doppelgangera i wypracowanie transkulturowej tożsamości feministycznej. Autorka artykułu wykorzystuje nie tylko odniesienia do motywów autobiograficznych w prozie Bator i Cisneros, ale również transnarodowe teorie tożsamości autorstwa Zygmunta Baumana i Amaryll Chanady.

EN

The article provides a comparative analysis of Joanna Bator’s Cloudalia and Sandra Cisneros’ Caramelo with regard to similar identity construction of the main female characters. Both authors concentrate on young women (Dominika Chmura in Cloudalia and Celaya Reyes in Caramelo) who set out for a journey of feminist self-discovery, crossing the boundaries of geography, history and culture. The author of the article argues that, despite the obvious differences between Poland and Mexico, the protagonists rebel against the same legacy of the Catholic patriarchal culture, reinforced by national visions of history and literary canon in the respective countries, and they gradually manage to rework historical trauma by reconstructing the doppelganger figure and creating new transcultural feminist paradigms. The arguments are reinforced not only by references to autobiographical motives in Bator’s and Cisneros’ fiction and diaries, but also by transnational identity studies of Zygmunt Bauman and Amaryll Chanady.

Refine search results

1 Onomastica

1 Pamiętnik Literacki

1 Porównania

1 Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

2 2023

1 2017

1 2016

1 Gondor-Wiercioch A.

1 Regiewicz A.

1 Skowronek K.

1 Wyderka B.

O stylizacji gwarowej dyskusyjnie (na materiale wybranych utworów współczesnej prozy polskiej)

Czy onomastyka jest kobietą? Na marginesie lektur antropologicznych i onomastycznych

Audioantropologia odgłosu wobec somatopoetyki

Nomadic Sisters: Migrant Identity in Joanna Bator’s Cloudalia and Sandra Cisneros’ Caramelo