Search results

1

La compassione di Francesco d’Assisi per gli altri e per il Creato

100%

Juzba K.

Polonia Sacra

|

2014

|

vol. 18

|

issue 1

EN

In my studies I focused on the writings of St. Francis. St. Francis turn to us asking for compassion resulted from my analysis of his writings. St. Francis encourages us to share compassion with the others and the whole creation. He directed his message most of all to those of us who share the same feelings for faith. The faith which he was granted from God St. Francis wrote down in his Rule which was subsequently endorsed by the Catholic Church. My paper consists of four parts: The image of man in St. Francis` writings, The meeting of the leper, The sick, the poor, the abandoned, the enemies, His attitude to the whole God`s creatures. His inspiration for love St. Francis drew from his personal experience of God`s love. He believed that human dignity was bestowed by god himself. Man was created by God and modeled on His own image, argued St. Francis therefore man testifies to God`s presence in the world. St. Francis` compassion originated from poor and humble Jesus Christ. St. Francis’ compassion with the poor, sick, suffering, despised, sinners and enemies draws inspiration from the same spiritual source.

PL

Studium fenomenu współczucia u św. Franciszka z Asyżu został przeprowadzony na podstawie pism świętego. Franciszek zwraca się z zachętą do współczucia innym ludziom, jak i całemu stworzeniu. Swoje przesłanie kieruje przede wszystkim do podzielających wraz z ten styl przeżywania wiary, jaki on sam otrzymał od Najwyższego, a Kościół katolicki zatwierdził w Regule. Artykuł został podzielony na cztery części (Wizja człowieka w myśli św. Franciszka, Spotkanie z trędowatymi – odkrycie fenomenu współczucia, Współczucie wobec: ludzi chorych, biednych, braci, pogardzanych, wrogów; Zachowanie Franciszka wobec innych stworzeń). Ze studium pism Franciszka z Asyżu wynika, iż podstawową jego relacji do innych ludzi i pozostałych stworzeń było przede wszystkim doświadczanie miłości Boga we własnym życiu. Doświadczenie to wpływało na zarówno na jego sposób działania, jak i na uznanie godności człowieka jako dzieła Boga. Dla Franciszka cały człowiek (dusza i ciało) jest stworzony na obraz Boży, dlatego ciało ludzkie jest traktowane przez świętego jako środek do obecności Boga pośród ludzi. Ludzka cielesność jest sposobem bycia w świecie, wchodzenia w relacje z całym stworzeniem Najwyższego Boga. Współczucie u Franciszka rodzi się z kontemplacji Jezusa ubogiego i pokornego. Stąd bliskość Franciszka z ludźmi cierpiącymi, wzgardzonymi, braćmi chorymi, grzesznikami i wrogami. Wobec tych wszystkich ludzi Franciszek doświadczał współczucia, będącego wyrazem najwyższej miłości wobec bliźniego.

2

Trzecia droga Marthy Nussbaum – współczucie w kulturze późnego kapitalizmu

100%

Michalak D.

Studia Socjologiczne

|

2016

|

issue 2(221)

63-84

PL

Celem niniejszego artykułu jest rozważenie jednej z tez wysuwanych przez Marthę Nussbaum w debacie na temat publicznej wartości humanistyki. Według filozofki, współczesne demokracje potrzebują współczujących obywateli, a pożyteczny w demokracji rodzaj współczucia najlepiej w sobie wyrobić, studiując sztuki wyzwolone. Staram się zrekonstruować tę myśl i wskazać jej socjologiczne implikacje. Wpisując ją w kontekst debaty nad kryzysem publicznego zaangażowania, przedstawiam ideę Nussbaum jako oryginalną propozycję przywrócenia sensu sprawom publicznym. Jednocześnie wskazuję na socjologiczne mankamenty koncepcji Amerykanki wynikające z nieobecności problematyki związanej z procesami racjonalizacji życia politycznego oraz strukturą społeczną. Polityczną rolę, jaką Nussbaum przypisuje współczuciu, można opisać jako element liberalnej utopii – to narzędzie bieżącej korekty fatalizmów instytucji liberalnej demokracji raczej niż ich przebudowy.

EN

This paper examines Martha Nussbaum’s formulation of the public value of the humanities. According to Nussbaum, today’s democracies need compassionate citizens, and the type of compassion that serves politics best can be developed through the study of the Liberal Arts. I try to reconstruct Nussbaum’s argumentation and show its sociological implications. Considering the ongoing debate on the crisis of public engagement, Nussbaum’s thesis offers an original way of restoring meaning to public matters. Its weakness, however, is little insight into the questions of social structure and the rationalization of political life. Nussbaum’s vision of the political role of compassion can be described as an element of a liberal utopia since compassion serves to constantly correct the unintended consequences of the functioning of liberal democratic institutions rather than to transform them.

3

Myśl etyczno-medyczna Władysława Biegańskiego (1857-1917)

100%

Raniszewska-Wyrwa A.

Studia Philosophiae Christianae

|

2013

|

vol. 49

|

issue 3

43-70

EN

Wladyslaw Bieganski was one of the most famous philosophers of medicine in Polish history, living at the turn of the 19th and 20th century. In his numerous works he considered, among others, the place of ethics and philosophy in a doctor’s work. He stressed that medical art constitutes of actual and ethical parts, with the first one being conditioned by the development of empirical knowledge, while the ethical part is not directly connected to science and thought, but with feelings that rule the world and with general ethical ideals of humanity. According to Bieganski, the attempts to put ethical rules, which should be in effect in the medical profession, into codes and regulations will remain ineffective as long as they are not established in the internal feeling of morality of the representatives of the medical profession. He called for the reform of the medical teaching system in a way that it would not only grant scientific knowledge but also shape the ability of a holistic approach to the patient, requiring the development of a sense of duty, compassion and respect for another person, which should be done not with words but by setting an example, as one should always demand the most of oneself. Good doctors are not those who only heal physical ailments, but those who “do not lose patience and calm in long suffering and desperate cases and [are] able to inspire the patient and his family with confidence”. Postulated by Bieganski, the pattern of doctor-philanthropist and the set of his typical virtues is close to the model of trustworthy carer presented by Tadeusz Kotarbinski. Despite the passage of time, Bieganski’s thoughts on ethical culture of doctors seems not to have lost its relevance; on the contrary – it is growing, emphasizing the humane dimension of medicine, which unfortunately more and more often is lost in the age of developing consumerism – and hence always remains an ideal to which it belongs, seeks and promotes well today, especially in the circles of the healthcare community.

PL

Władysław Biegański był jednym z najbardziej znanych polskich filozofów medycyny, żyjącym na przełomie XIX/XX wieku. W swoich licznych pracach podejmował m.in. rozważania nad miejscem etyki i filozofii w zawodzie lekarza. Podkreślał, iż sztukę lekarską konstytuuje część faktyczna i etyczna, przy czym ta pierwsza uwarunkowana jest wzrostem wiedzy empirycznej, natomiast etyczna nie jest w sposób bezpośredni związana z nauką i myślami, lecz z uczuciami, które rządzą światem oraz z ogólnymi etycznymi ideałami ludzkości. Zdaniem Biegańskiego próby ujmowania zasad etycznych, które powinny obowiązywać w zawodzie lekarza, w kodeksy i przepisy pozostaną nieefektywne, jeżeli nie będą one umocowane na wewnętrznym poczuciu moralności przedstawicieli środowisk medycznych. Postulował zreformowanie systemu nauczania medycyny w taki sposób, ażeby poza przekazywaniem wiedzy ściśle naukowej wykształcić w adeptach sztuki medycznej umiejętność holistycznego podejścia do pacjenta, do czego nieodzowne będzie rozwijanie w nich poczucia obowiązku, współczucia i szacunku dla drugiego człowieka, co czynić należy nie za pośrednictwem słów, lecz na podstawie własnego przykładu, gdyż najwięcej wymagać należy zawsze od siebie. Dobrym lekarzem nie będzie ten, kto ogranicza się do leczenia dolegliwości fizycznych, lecz ten, „kto w długotrwałych cierpieniach i rozpaczliwych przypadkach nie straci cierpliwości i spokoju i potrafi natchnąć ufnością chorego i otoczenie”. Postulowany przez Biegańskiego wzorzec lekarza-filantropa oraz zespół typowych dla niego cnót, bliski jest modelowi opiekuna spolegliwego przedstawionemu przez Tadeusza Kotarbińskiego. Pomimo upływu lat refleksja Władysława Biegańskiego na temat kultury etycznej lekarza wydaje się nie tracić na swej aktualności, a nawet zyskiwać, akcentując humanistyczny wymiar medycyny, który niestety coraz częściej ulega zatraceniu w dobie rozwijającego się konsumpcjonizmu – stąd też na zawsze pozostanie ideałem, do którego należy dążyć i propagować również współcześnie, zwłaszcza w kręgach przedstawicieli służby zdrowia.

4

Przebaczenie w wychowaniu

100%

Nowak M.

Paedagogia Christiana

|

2016

|

vol. 2/38

25-44

PL

Przebaczenie jest istotnym problemem życia i wychowania człowieka, który pojawił się wraz z nadejściem chrześcijaństwa. Jest to fakt najbardziej ludzki, świadczący o wielkości człowieczeństwa, ale postrzegany także jako przejaw słabości i braku odwagi. Ujęcia przebaczenia naświetlane są aspektami psychologicznymi, społecznymi czy środowiskowymi, czasami także filozoficznymi, a zwłaszcza teologicznymi. W artykule, wychodząc od opisania faktu przebaczenia i jego etymologicznej oraz antropologicznej interpretacji, wskazuje się na kondycję człowieka, która zgodnie z naturą, jest skazana na możliwość popełnienia błędu i konieczność przebaczenia jako wartość, do której należy i można wychowywać. Miejsca i środowiska wychowania to nade wszystko rodzina, następnie szkoła czy inne instytucje edukacyjne, jak również Kościół jako społeczność wierzących. Właściwie uformowana świadomość moralna wymaga uczenia się i opanowywania określonej wiedzy, interioryzacji przebaczenia jako zasady moralności i jako wartości, przez identyfikację z osobami rzeczywistymi lub literackimi czy bohaterami historycznymi, które przejawiają tego rodzaju postawy przebaczenia. Programy wychowawcze, dydaktyczne i katechetyczne powinny stanowić istotny element promocji wartości przebaczenia i wspomagania rozwoju człowieka. W tych wszystkich środowiskach niezbędne jest dążenie do przeżywania pojednania, jako rzeczywistości codziennego życia, z obecnością takich postaw, jak: zdolność uznania winy, skrucha, postanowienie poprawy, chęć zadośćuczynienia. W odniesieniu do Kościoła, jako środowiska wychowania do przebaczenia, wskazuje się, że powinien on najpierw sam stawać się „Kościołem pojednanym”, a zatem wspólnotą uczniów Chrystusa zjednoczonych obowiązkiem stałego nawracania się do Boga i starających się żyć życiem godnym nowych ludzi. Wszyscy członkowie Kościoła winni pracować nad uspokojeniem swoich umysłów, redukowaniem napięć, przezwyciężaniem podziałów, uzdrawianiem ran, jakie powstają w sytuacjach różnic stanowisk i dyskusji, kierując się znaną ze starożytności chrześcijańskiej zasadą: „W sprawach wątpliwych wolność, w koniecznych jedność, we wszystkim miłość” (In dubiis libertas, in necessariis unitas, in omnibus caritas). Środowisko wychowawcze, jakim jest Kościół, przemienia dziejową sytuację nienawiści i przemocy w cywilizację miłości. Świat współczesny, tęskniąc za przebaczeniem i lepszą rzeczywistością, dopuszcza możliwość popełnienia błędu, a zarazem dostrzega konieczność przebaczenia i doświadczania go w życiu.

EN

Forgiveness is the essential problem of human life and education, which came into existence together with Christianity. This is the most human fact, proving the size of human nature, also perceived as the symptom of weakness and the lack of courage. The formulations of forgiveness are discussed in the light of psychological, social, environmental, or sometimes also philosophical, and mostly theological aspects. The article, starting from the description of the fact of forgiveness and its etymological and anthropological interpretation, shows the shape of the man who is naturally condemned to the possibility of making mistakes and the necessity of forgiveness as the value to which one should and can be educated on. Places and the environment of education are, above all, the family, then school and different educational institutions, and also the Church – as the community of believers. The properly formed moral consciousness requires learning and mastering specific knowledge, internalization of forgiveness as a principle of morality and as a value, through identification with real or literary persons, or the historical heroes who manifest this kind of attitude of forgiveness. Educational, didactic and catechistic programmes should make up the essential element of the promotion of the value of forgiveness and the aid of the human development. The indispensable endeavor is to experience the reconciliation in these environments, as realities of everyday life with the presence of such attitudes as: the ability of the acknowledgement of the fault, repentance, the decision of the improvement, the desire of the fulfilment. In relation to the Church as the educational environment promoting forgiveness it has been shown that it should first become the reconciled Church thus the community of Christ's pupils united with the duty of continuous conversion to God and efforts to live a life worthy of the new people. All members of the Church should work on calming their minds, reducing tensions, overcoming divisions, healing the wounds which appear when there are differences of positions and discussion, acting according to the well-known from the Christian antiquity principle: “Liberty in doubtful things, unity in necessary thins, charity in all things” (In dubiis libertas, in necessariis unitas, in the omnibus caritas). The educational environment of the Church transforms the historical situation of hatred and violence in the civilization of love. The present world, missing forgiveness and better reality, admits the possibility of making mistakes, simultaneously, perceiving the necessity of forgiveness and the experiencing it in life.

5

Sources of data and methodological foundations of a contrastive linguistic analysis of emotion concepts

85%

Lewandowska-Tomaszczyk B., Wilson P. A.

Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

|

2018

|

vol. 74

157-190

EN

The aim of the paper is a presentation of methodological foundations of semantics of emotion concepts in contrastive linguistic analyses and identifying the sources of data in Polish and English obtained by less frequently used research methods. The main assumption is the presence of not fully determinate concepts in linguistic semantics and the need to interpret emotion concepts in terms of prototypical meanings and cluster models. This requires the application of cognitive linguistics categories and cultural models of emotions and emotion events. The methodological part demonstrates the qualitative and quantitative nature of sources and research (GRID, sorting and ranking, cognitive linguistic analysis of corpus data, metaphoricity). The examples analyzed in fuller detail are Eng. compassion and Pol. współczucie in their respective emotion clusters. The conclusions present implications of this interdisciplinary and multimethod approach to develop a new methodology of contrastive research in emotion studies.

PL

Celem artykułu jest prezentacja podstaw metodologii badań nad znaczeniem pojęć wyrażających emocje i uczucia w aspekcie kontrastywnym oraz wskazania na źródła danych do badań na przykładzie języka polskiego i angielskiego w kontekście rzadziej stosowanych metod badawczych. Głównym założeniem pracy jest obecność znaczeń nie w pełni określonych w semantyce językowej oraz konieczność interpretacji znaczeń emotywnych w kognitywnych terminach znaczeń prototypowych z jednej strony i klasterów znaczeniowych z drugiej. Wymaga to sięgnięcia do kategorii językoznawstwa kognitywnego oraz kulturowych modeli uczuć i emocji oraz zdarzeń emotywnych. Wczęści metodologicznej pracy zaprezentowano źródła i badania danych ilościowych oraz, czerpiące z inspiracji językoznawstwa kognitywnego, badania jakościowe pojęć emotywnych i ich metaforyki (kwestionariusze GRID, zadania online sortowania i rankingu oraz badania korpusowe). Jako przykład omówiono angielskie pojęcie compassion w szerszym klasterze emotywnym oraz polskie pojęcie współczucie, jak też wzorce ich występowania w autentycznym materiale językowym. We wnioskach przedstawione są implikacje tak pojętych analiz interdyscyplinarnych, czerpiących z połączenia metodologii i źródeł badań psychologicznych, socjologicznych, kulturowych i językowych dla nowego podejścia w językowych badaniach kontrastywnych.

6

Sprawozdanie z kongresu pedagogicznego w Hameln (2017)

80%

Szymaniak J.

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość

|

2017

|

vol. Tom 14

165-175

EN

My report shows only selected issues and trends. I describe lectures on the topics: school of diversity, perspectives of migrant pedagogy, teacher health, appreciative lead-ership as a key factor for the development of good schools, peer culture at school, Mon-tessori education in inclusive education and potential development through educational regions. How school changes – these are the key topics of all lectures and workshops. The opening lecture (Klaus Hurrelmann Professor of Public Health and Education: Ist Leisten immer mit Leiden verbunden?) shows the current health disorders: the three risk factors – lack of exercise, incorrect stress management and the funding opportunities of the school: strengthening the education and school culture (a lot of travel – fixed rules). Professor Olaf-Axel Burow (PhD) looks into an important topic Positive Pädagogik. Sieben Wege zu Lernfreude und Schulglück. He discusses keys factors that determine successful leadership: Appreciating communication and building an appreciative school culture. Professor Joachim Bauer’s (MD) closing lecture Warum Integration manchmal schwieriger ist als wir gedankt haben? The encounter of community-oriented and individualistic cultures. Educators, as well as neuroscientists, are interested in this topic because cultures deeply affect the psyche and the human brain. Will the encounter of cultures succeed us? People who seek our help as refugees come almost exclusively from sociotropic cultures. Will we be able to learn from each other? Professor J. Bauer (MD) says that if we want to survive on this globe, we also have to learn from each other.

7

Poczucie sprawiedliwego świata

80%

Durowicz S., Skorupińska N., Sługocka N.

Psychologiczne Zeszyty Naukowe

|

2018

|

issue 1

181-192

PL

Celem badania było sprawdzenie, czy poczucie sprawiedliwości wpływa na zachowania pomocowe. Zbadana została próba osób (N = 92), która została podzielona na trzy grupy. Zadaniem badanych było zadeklarowanie pomocy po usłyszeniu jednego z trzech komunikatów, które w różnym stopniu wpływały na poczucie sprawiedliwości. Wbrew postawionej hipotezie, rodzaj komunikatu nie miał wpływu na chęć udzielenia pomocy.

EN

The main goal was to verify if the belief in the just world has an impact on people’s intentions to help. 92 people were analyzed and divided into three independent groups. The task of those questioned was to declare the will to help after listening to one out of three announcements which variously influenced the sense of justice. The type of the announcements did not have an impact on people’s help intention. The hypothesis was not confirmed.

8

Justice and Mercy: Recent Catholic Teaching and Martha Nussbaum’s Political Emotions: Why Love Matters for Justice

80%

Gascoigne R.

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

|

2019

|

vol. 39

|

issue 2

43-51

PL

Niniejszy tekst dokonuje porównania rozumienia miłosierdzia we współczesnej teologii i dokumentach Urzędu Nauczycielskiego Kościoła z koncepcją współczucia w pismach amerykańskiej filozof i etyka Marthy Nussbaum. Tekst przedstawia implikacje zastosowanego porównania dla rozumienia sprawiedliwości w życiu publicznym oraz kontrast pomiędzy “wieczną” i “doczesną” transcendencją w myśli Nussbaum w odniesieniu do biblijnej wizji Bożego miłosierdzia.

EN

This article compares the understanding of mercy in recent Catholic theology and Church teaching with the concept of compassion in recent writings of Martha Nussbaum. It considers the implications of this comparison for the understanding of justice in public life, and the contrast between “external” and “internal” transcendence in Nussbaum’s thought in relation to a Biblical vision of divine mercy.

9

Effekte der Affekte. Das politische Spiel mit dem Gemüt des Rezipienten

71%

Frastikova S., Demcisak J.

Transfer. Reception studies

|

2020

|

vol. 5

223-252

PL

Głos prawicowego dyskursu populistycznego, który staje się coraz głośniejszy, nie-wątpliwie zasługuje na naszą uwagę. W tym kontekście nasuwają się następujące pytania: co pomaga różnym prawicowym populistom osiągnąć sukces? Z czym i w jaki sposób zwracają się do swojego wyborcy, aby zdobyć jego głos? W artykule omówiono techniki i strategie ma-nipulacji politycznej, w szczególności technikę emocjonalizacji. Skupiono się na dwóch prze-ciwstawnych biegunach na skali emocjonalnej/afektywnej związane z żalem i płaczem lub śmiechem i pożądaniem. Badanie dotyczy materiałów wizualnych (plakatów, występów online itp.) używanych w public relations i posiadających największy potencjał, by najszybciej dotrzeć i wzbudzić zainteresowanie odbiorcy. Analizie poddano efekty wynikające z repre-zentacji i instrumentalizacji afektów i emocji mających wpływać na odbiorcę.

EN

The increasingly louder voice of right-wing populist discourse undoubtedly de-serves our attention. In this context, the question arises: what helps the different right-wing populist subjects to achieve their success? How and how do they address the voters to win their vote? The paper deals with the techniques and strategies of political manipulation, es-pecially with the technique of emotionalization. The focus is on two opposite poles on the emotional or affective scale, which can be associated with grief and crying or laughing and pleasure. The research deals with the relevance that the visual material (posters, online pres-ence, etc.) used by the political parties has on the voter recipients. The study analyzes which effects result from the representation and instrumentalization of affects and emotions and how they can influence the recipient.

DE

Die immer lauter werdende Stimme des rechtspopulistischen Diskurses verdient ohne Zweifel unsere Aufmerksamkeit. In diesem Zusammenhang drängen sich die Fragen auf: Was verhilft den unterschiedlichen rechts orientierten populistischen Subjekten zu ihrem Er-folg? Womit und wie sprechen sie ihre Wähler an, um deren Stimmen zu gewinnen? Der vor-liegende Beitrag setzt sich mit den Techniken und Strategien der politischen Manipulation, insbesondere mit der Technik der Emotionalisierung, auseinander. Im Fokus stehen dabei zwei entgegengesetzte Pole auf der emotionalen bzw. affektiven Skala, die sich mit Trauer und Weinen oder Lachen und Lust assoziieren lassen. Die Untersuchung befasst sich mit dem visuellen Material (Plakate, Onlineauftritte usw.), die Parteien im Rahmen ihrer Öffentlich-keitsarbeit verwenden. Dieses hat das größte und schnellste Potenzial, das Interesse der Re-zipienten zu wecken. Analysiert wird, welche Effekte sich aus der Darstellung und Instrumenta-lisierung der Affekte und Emotionen ergeben und wie sie den Rezipienten beeinflussen können.

10

Etyczny wymiar sztuki Svena Nordqvista

71%

Smyczyńska K.

Porównania

|

2016

|

vol. 19

209-222

EN

The article „Ethical gaze: the visual art of Sven Nordqvist” discusses the relationship between the two characters in the artist’s Festus and Mercury books and the narrative role played in this context by the space in which they live. Nordqvist’s illustrations deconstruct common notions of childhood and adulthood and ironically expose conventionality and hierarchical order often accepted unquestioningly by adults. The artist’s characterisation of the protagonists puts special emphasis on their compassionate attitude and concern for the other. Nordqvist’s visual art thus becomes a continuation of Janusz Korczak’s educational philosophy.

PL

Artykuł jest poświęcony analizie relacji bohaterów w serii książek o Pettsonie i Findusie. Przedstawia wizualną charakterystykę postaci między innymi w kontekście przestrzeni domu i otaczającej przyrody. Ilustracje Nordqvista dekonstruują powszechne wyobrażenia na temat dzieciństwa i dorosłości, ironicznie obnażając podporządkowanie konwenansom i wagę hierarchicznego porządku świata. Jest to ponadto wizja postawy współczującej, otwartej na inność. Sztuka Nordqvista kontynuuje pod tym względem myśl filozoficzną zawartą w pismach Janusza Korczaka.

Refine search results

La compassione di Francesco d’Assisi per gli altri e per il Creato

Trzecia droga Marthy Nussbaum – współczucie w kulturze późnego kapitalizmu

Myśl etyczno-medyczna Władysława Biegańskiego (1857-1917)

Przebaczenie w wychowaniu

Sources of data and methodological foundations of a contrastive linguistic analysis of emotion concepts

Sprawozdanie z kongresu pedagogicznego w Hameln (2017)

Poczucie sprawiedliwego świata

Justice and Mercy: Recent Catholic Teaching and Martha Nussbaum’s Political Emotions: Why Love Matters for Justice

Effekte der Affekte. Das politische Spiel mit dem Gemüt des Rezipienten

Etyczny wymiar sztuki Svena Nordqvista